PRZEDSIĘBIORCA - w ujęciu prawnym podmiot prawa, który prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą.
Kluczowa postać - czynnik sprawczy i motor postępu
w przedsiębiorstwie
• A. SMITH - przedsiębiorcę, utożsamianego z właścicielem,
cechowała przede wszystkim umiejętność oszczędzania i
mobilizowania kapitału
• J.B. SAY - przedsiębiorca-właściciel
umiejętnie łączy czynniki produkcji, przenosząc zasoby
ekonomiczne z obszaru niższej na obszar wyższej efektywności
• J.A. SCHUMPETER - przedsiębiorca-właściciel dynamizuje gospodarkę przez ciągłe wprowadzanie
innowacji, które są siłą napędową poruszającą mechanizm
gospodarczy;
Przedsiębiorca = innowator (Schumpeter)
Przedsiębiorca = właściciel (różni autorzy)
Przedsiębiorca = menedżer (Veblen)
Przedsiębiorca = ryzykant (Knight)
PRZEDSIĘBIORCZOSC -to sposób działania, polegająca na skłonności podejmowania nowych, ryzykownych i niekonwencjonalnych przedsięwzięć, oraz na wykazywaniu inicjatywy w ich poszukiwaniu i wdrażaniu w życie. Jest to więc działanie skierowane na rozwój, ma ono charakter innowatorski; Przedsiębiorczość nie polega głównie na uzyskiwaniu maksimum korzyści z wykorzystywania tego, co istnieje, lecz na ciągłym stwarzaniu czegoś nowego - jest ona innowatorstwem.
Ujęcie atrybutowe-zespół cech ludzkich związanych z aktywnością, innowacyjnością, skłonnością do ryzyka; CECHY zdecydowany, asertywny, dyplomatyczny, kreatywny, zorganizowany, umiejętność przystosowywania się do zmieniających się warunków.
Ujecie czynnościowe- proces tworzenia czegoś nowego; proces sekwencyjnych działań ukierunkowanych w danych kierunkach na wykorzystanie nowatorskiego pomysłu w celu generowania korzyści na rynku; CECHY ryzyko, dostarczyciel kapitału, innowator, przywódca, decydent, właściciel, menedżer/nadzorca.
Modele przedsiębiorstwa i cele
Techniczny- utrzymanie zdolności i optymalizacja technicznej sprawności wytwarzania;
Organizacyjny-układy różnych celów cząstkowych;
Prawny- spójność utworu prawnego formy z pozostałymi modelami firmy; szybkość i przejrzystość procedur prawnych;
Behawioralny- zgodność posterowania pracowników z celami przywództwa;
Mikroekonomiczny- maksymalizacja zysku;
Finansowy- maksymalizacja wartości firmy;
Etyczny- zaufanie, racjonalizacja kosztów funkcjonowania;
Instytucjonalny- organizacja jako czynnik stabilizacyjny struktury;
Akcjonariusz to posiadacz akcji spółki akcyjnej i, tym samym, podmiot praw i obowiązków wynikających ze statutu spółki.
Interesariusze- to osoby lub instytucje, których aktywność może mieć wpływ na powodzenie firm, organizacji, przedsięwzięć. Należą do nich właściciele firmy, pracownicy, klienci, społeczności lokalne i in.
Zysk - w rachunkowości jest to dodatni wynik finansowy przedsiębiorstwa lub określonej inwestycji albo pożyczki. Jego przeciwieństwem jest strata. Zysk jest wartością ekstensywną i nie określa bezpośrednio efektywności gospodarowania lub inwestowania. Wartością określającą efektywność gospodarowania i inwestowania jest rentowność.
PRZEDSIĘBIORSTWO
MODEL EKONOMICZNY- przedsiębiorstwo to byt ekonomiczny opisywany w
kategoriach efektywności Użycia zasobów - różnicy
między efektami i nakładami;
MODEL FINANSOWY- • przedsiębiorstwo to system zasobów o określonej wartości, przekształcanych w strumienie finansowe
• kapitał przedsiębiorstwa traktowany jest jako wartość, a
nie jako zestaw materialnych czynników produkcji
• cel firmy - maksymalizacja jej wartości w dłuższym okresie czasu;
MODEL PRODUKCYJNY -
• przedsiębiorstwo to układ techniczny przetwarzający energię i materię w produkt o założonych parametrach Użytkowych
• przedsiębiorstwo nie wytwarza wartości dodanej lecz musi najpierw wyprodukować dobra lub usługi;
MODEL ORGANIZACYJNY
• przedsiębiorstwo to jednostka zorganizowana - szczególny przypadek instytucji podlegającej zasadom racjonalnej organizacji
• występują PROCESY DECYZYJNE - podstawowa przesłanka uznania modelu organizacyjnego za
wiodący w formułowaniu interdyscyplinarnej teorii
przedsiębiorstwa;
MODEL CYBERNETYCZNY
• przedsiębiorstwo to układ złożony, podobny do Żywego organizmu, kierujący się kryterium najdłuższego
zachowania przy życiu
• traktowane jako system względnie odosobniony w otoczeniu, posiadający szereg wewnętrznych,
oddziaływujących na siebie podsystemów
MODEL SOCJOPSYCHOLOGICZNY - Behawioralny
• przedsiębiorstwo to system społeczny - jednostki, grupy,
ich zachowania, motywacje, wzajemne relacje itp.
• głównym aktywem przedsiębiorstwa są LUDZIE
MODEL PRAWNY
• przedsiębiorstwo to szczególny podmiot praw i obowiązków
• forma i ustrój przedsiębiorstwa są zawsze określone w danym systemie prawnym
MODEL (ASPEKT) ETYCZNY
• analiza zachowań w przedsiębiorstwie pod kątem
obowiązujących w społeczeństwie norm moralnych i wzorców akceptowanych zachowań;
SPÓŁKI OSOBOWE
SPÓŁKA CYWILNA:
nie ma osobowości prawnej;
może być założona dla każdego celu gospodarczego,jednorazowo lub trwale, dla osiągnięcia zysku lub nie;
umowa zawarta na piśmie;
założyciele: dwóch wspólników;
minimalny kapitał zakładowy prawie nie określony;
wpis do ewidencji działalności gosp.;
każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółke, chyba ze umowa stanowi inaczej;
solidarna odpowiedz. Wspólników za zobowiązania spolki;
SPÓŁKA JAWNA:
nie ma osobow. Prawnej;ma pewne jej atrybuty(może we wlasnym imieniu nabywac prawa i zaciągać zobowiązania, pozywac i być pozywana);
Cel:prowadzenie w większym rozmiarze przeds. Zarobkowego lub gosp.rolnego pod wspolna firma;
Umowa spolki zawarta na pismie pod rygorem nieważności;
2 wspolnikow;
Kapital prawie nieokreślony;
Rejestracja do Krajiwego Rejestru Sadowego;
Każdy ma prawo reprezentowac spółkę chyba ze umowa stanowi inaczej;
Solidarna odpowiedzialność;
SPÓŁKA PARTNERSKA
Nie ma osobowości prawnej (ma jej atrybuty)
Może być utworzona w celu wykonywania wolnego zawodu,np. aptekarz, lekarz, księgowy
Umowa w formie aktu not;
Może być utworzona w celu wykonania więcej niż jednego wolnego zawodu
Kapitał prawie nieokreślony;
Zgłoszenie do KRSu;
Każdy ma prawo reprezentować, chyba ze..
Partner spółki nie ponosi odp. za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu;umowa spółki może przewidywać, ze 1albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odp.;
SPÓŁKA KOMANDYTOWA
Nie ma osob. Prawnej, ma jej atrybuty;
Prowadzenie w większym wymiarze przeds.zarobkowego lub gosp.rolnego pod wspólną firma;
Umowa w formie aktu not.;
Wspólnicy, w tym co najmniej 1 komplementariusz i komandytariusz;
Kapitał prawie nie określony;
Wpis do KRSu;
Spółkę reprezentują komplement.,których z mocy umowy spółki albo prawomocnego orzeczenia sadu nie pozbawiono prawa do tego,komandytariusz może reprezentować jako pełnomocnik;
Za zobowiązania spółki najmniej 1 wspólnik odp. bez ograniczenia(komplementariusz), a odp. co najmniej 1 wspólnika jest ograniczona(komandytariusz);
SPÓŁKA KOM-AKCYJNA:
Nie ma osob prawnej, ma atr
Prow w większym zakresie przeds zarobkowego lub gosp.rolnego pod wspólną firma;
Statut spółki w formie aktu not.
Wspólnicy w ty conajmniej 1 komplementariusz i akcjonariusz;
Kapitał zakładowy conajmnniej 50.0000zl;
Zgłoszenie do KRSu
Reprezentacja jak w komandytowej
Za zobowiązania spółki co najmniej 1 wspólnik odp. bez ograniczenia (komp..) Akcjonariusz NIE ponosi odpowiedz. Za zobowiązania spółki;
SPÓŁKI KAPITAŁOWE
SPÓŁKA ZOO:
Ma osobowość prawna;
Może być założona dla każdego celu prawnie dozwolonego,chyba ze odrębna ustawa stanowi inaczej;
Umowa spółki w formie aktu not.;
Kapitał zakładowy co najmniej 50.000, wartość nominalna udziału nie może być niższa niż 500zl, KZ dzieli się na udziały o równej i nierównej wartości nominalnej;
Zarząd ma obow zgłosić spółkę do KRSu właściwego ze względu na siedzibę spółki;
Zarząd reprezentuje spółkę;
Wspólnicy nie odp. za zobowiązania spółki, za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odp. ponosi spółka;
SPÓŁKA AKCYJNA:
Ma osobowość prawna;
Może być założona dla każdego celu prawnie dozwolonego,chyba ze odrębna ustawa stanowi inaczej;
Statut spółki w formie aktu not.;
KZ co najmniej 50.000, wartość nominalna akcji nie może być niższa niż 1zl,KZ dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej;
Zarząd ma obow zgłosić spółkę do KRSu (jak wyżej);
Zarząd reprezentuje spółkę;
Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spolki,za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odp. ponosi spolka;.
Makrootoczenie - jest to zespół warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa wynikający z działania w określonym kraju, regionie, w określonej strefie klimatycznej, w danym układzie politycznym, prawnym, społecznym itp.
Mikrootoczenie (otoczenie bliższe) składa się z konkretnych organizacji lub grup, które mogą wpływać na przedsiębiorstwo. Otoczenie to jest bardziej złożone i dostarcza więcej informacji niż otoczenie ogólne, ponieważ menadżer może rozpoznać czynniki otoczenia szczególnie interesujące organizację. Jest ono również nazywane otoczeniem konkurencyjnym, określa warunki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa w określonej branży i na danym geograficznie rynku. Cecha otoczenia konkurencyjnego jest to, że między jego elementami a przedsiębiorstwem zachodzi sprzężenie zwrotne: podmioty otoczenia konkurencyjnego oddziałują na przedsiębiorstwo, ale też przedsiębiorstwo ma możliwość aktywnego reagowania na te bodźce.
Marketing - Istotą marketingu jest zaspakajanie szeroko rozumianych potrzeb
nabywców w sposób sprzyjający realizacji założonych celów. Aby maksymalizować cele i jednocześnie maksymalizować satysfakcję klienta przedsiębiorstwa realizują działania marketingowe w ramach logicznego procesu marketingowego na który składają się
1. Analiza możliwości 2. Badanie rynków docelowych 3. Projektowanie strategii 4. Sporządzanie planów marketingowych 5. Organizowanie, wdrażanie, kontrola działalności.
Marketing mix - Zbiór narzędzi marketingowych , które przedsiębiorstwo stosuje do realizacji zamierzonych celów marketingowych.
Najbardziej popularna koncepcja marketingu mix to tzw. "4p" czyli z ang.: product, price, place, promotion.
4P - 4C - jedna z koncepcji marketingu-mix. Te są najbardziej popularne. 4P - punkt widzenia przedsiębiorstwa; 4C - klienta.
customer value - są to wartości, korzyści jaki wynikają z oferty dla klienta (odpowiednik produktu (product- 4P)
cost - koszty jakie ponosi klient (odpowiednik ceny (price- 4P)
convenience - komfort, wygoda, dostępność nabycia produktu przez klienta (odpowiednik dystrybucji -(place 4P)
communication - komunikacja z rynkiem (odpowiednik promocji -promotion 4P)
„Czarna skrzynka” - w modelu postępowania konsumenta są to cechy charakteryzujące kupującego, czynniki wpływające na postępowanie konsumenta (kulturowe, społeczne, osobiste (personalne), psychologiczne), oraz to jaki jest proces decyzyjny zakupu (rozpoznanie problemu, poszukiwanie informacji, ocena wariantów, decyzja zakupu, postępowanie po zakupie).
Kulturowe - religia (dieta, ubiór), subkultura (ubiór, kolor szalików), regionalne (prod. spożywcze np. śledzie, oscypki); Społeczne - rodzina (rodzaj rozrywek, to co jemy), przynależność do zawodu (czasopisma branżowe), studenci (tańsza żywność, picie); Personalne - wiek (lekarstwa), styl życia (sposób odżywiania się); Psychologiczne - proces uczenia się (jakie warto jedzenie kupować), fobia (środki myjące).
Promocja - reklama, public relation, sponsorowanie, sprzedaż osobista.
Proces produkcyjny - obejmuje wszystkie działania wykonywane dla wytworzenia gotowych wyrobów lub usług. Zaliczamy do niego wszystkie czynności (uporządkowany zespół działań) począwszy od pobrania materiałów z magazynu przez czynności technologiczne, transportowe, kontrolne, magazynowe i konserwacji, aż do przekazania wyrobu gotowego do magazynu.
proces produkcji polega na przekształceniu wektora wejścia w wektor wyjścia; to zamierzone oddziaływanie człowieka na różne przedmioty za pomocą narzędzi, maszyn i urządzeń oraz energii w celu wytworzenia produktów oczekiwanych przez klientów; to połączenie procesów pracy, procesów naturalnych i innych procesów, które wywołują określone zmiany ilościowe i jakościowe w dobrach przyrody, surowcach, materiałach.
System produkcyjny - celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny eksploatowany przez człowieka i służący produkowaniu określonych produktów (wyrobów lub usług) w celu zaspokojenia różnorodnych potrzeb konsumentów. System ten składa się z 5 podstawowych elementów:
1.Wektora wejścia 2.Wektora wyjścia 3.Proces przetwarzania (produkcyjny) 4.Proces zarządzania 5.System sprzężeń
produkcja jednostkowa - na zamówienie, zazwyczaj 1 np. statki, sukienka u krawcowej; niski poziom powtarzalności; dominuje używanie maszyn uniwersalnych, wysokie kwalifikacje pracowników.
produkcja seryjna - do kilkudziesięciu tysięcy, wyroby produkowane w powtarzających się seriach np. przemysł włókienniczy (serie ubrań); kwalifikacje niskie, ale część musi mieć odpowiednie kwalifikacje np. w przemyśle samochodowym.
produkcja masowa - przebiega niemal bez zatrzymania, produkcja przez dłuższy okres jednego rodzaju wyrobów; duża automatyzacja, urządzenia są wykorzystywane tylko do konkretnego wyrobu. np. produkty żywnościowe.
PEST analiza - jest bardzo często wykorzystywana przez eksporterów do oceny środowiska
makroekonomicznego. Dotyczy kraju, w którym eksporter prowadzi sprzedaż swoich
produktów/usług lub kraju, na obszarze którego eksporter dopiero zamierza zacząć sprzedawać
swoje produkty/usługi. Nazwa PEST pochodzi od pierwszych liter angielskiego opisu czterech
aspektów analizy:
P (Political Environment) - oznacza analizę środowiska politycznego,
E (Economic Environment) - oznacza analizę środowiska ekonomicznego,
S (Sociocultural Environment) - oznacza analizę środowiska społeczno-kulturowego,
T (Technological Environment) - oznacza analizę środowiska technologicznego.
PESTER analiza - CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE: POLITICAL - Polityczne, ECONOMIC - Ekonomiczne, SOCIAL - Społeczne, TECHNOLOGICAL - Technologiczne, ECOLOGICAL - Ekologiczne, REGULTIONS - Regulacje prawne.
Model „pięciu sił Portera” - 1. Siła oddziaływania dostawców i możliwości wywierania przez nich presji na przedsiębiorstwa sektora. 2. Siła oddziaływania nabywców i możliwości wywierania przez nich presji na przedsiębiorstwa sektora. 3. Natężenie walki konkurencyjnej wewnątrz sektora. 4 Groźba pojawiania się nowych producentów. 5.Groźba pojawienia się substytutów.
Rynek instytucjonalny a konsumpcyjny.
Rynek instytucjonalny odróżnia od rynku konsumpcyjnego fakt, że:
odbiorcami na tym rynku są organizacje, przedsiębiorstwa, instytucje,
produkty nabywane przez te przedsiębiorstwa są przetwarzane, udoskonalane w
celu dalszej odsprzedaży,
popyt na tym rynku jest uzależniony od potrzeb zgłaszanych przez nabywców
oraz od czynników techniczno-ekonomicznych,
występuje tutaj specjalistyczny aparat realizujący zakupy,
szczególnego znaczenia nabierają działania logistyczne dotyczące elementów
logistyki mix (transport, zapasy, składy, realizacja zamówienia),
występują większe zależności między dostawcami i odbiorcami, w promocji
duże znaczenie mają formy osobistego oddziaływania
Porównanie rynku konsumpcyjnego (1) i przemysłowego (instytucjonalnego - 2):
charakter popytu: pierwotny - wtórny; elastyczność cenowa popytu: większa - mniejsza; liczba nabywców: większa - mniejsza; wielkość zakupów dokonywanych przez pojedynczego nabywcę: mniejsza - większa; proces podejmowania decyzji: mniejsza - większa; uczestnicy procesu decyzyjnego: mniejsza liczba uczestników- większa: prostszy proces decyzyjny - bardziej skomplikowany; Charakter zakupów i relacji między sprzedawcą i nabywcą: dalsze relacje (usługi) - bliższe relacje (negocjacja, długotrwała współpraca); wpływ nabywcy na proces kształtowania produktu: niższy - wyższy; korzystanie z leasingu: rzadziej - częściej.
Substytut - produkt inny ze względu na technologię wytwarzania, ale podobny ze względu na zastosowanie. Przykładowo masło- margaryna, parkiet - terakota lub wykładzina z tworzyw sztucznych. Zagrożenia: może być dotkliwie odczuwalne jeśli formy produktów alternatywnych stanowią wyzwanie w stosunku do produktu już istniejącego oraz ich baza kosztowa przedstawia się relatywnie korzystniej w stosunku do produktu już istniejącego.
Techniczne Przygotowanie Produkcji (TPP):
Konstrukcyjne przygotowanie produkcji (jak zrobić wyrób); obejmuje zespół czynności polegających na opracowaniu konstrukcji nowych wyrobów modernizacji już wytwarzanych oraz realizacji z zakresu normalizacji.
Technologiczne przygotowanie produkcji, Organizacyjne: -ustalenie zakresu kooperacji
-analiza technoligiczności wyrobu, -projektowanie procesów technologicznych i metod wytwarzania, -projektowanie metod pracy i norm czasu, -projektowanie materiałów wyjściowych i opracowanie norm zużycia, -projektowanie oprzyrządowanie, -projektowanie urządzeń specjalnych, -projekt organizacji produkcji.
ZASOBY NIEMATERIALNE:
*mogą być wykorzystane jednocześnie w kilku miejscach naraz
*zyskuja na wartości wraz z upływem czasu i użytkowania
*trzeba je długo wypracowywać
NP: wiedza,, marka, log, patent, licencja, prestiż,...
WIEDZA:
to informacje, które znalazły zastosowanie i zostały w sposób produktywny wykorzystane.wiedza to informacje przyswojone przez człowieka w procesach interpretacji i analizy odbieranych bodźców.
ZASOBY WIEDZY:
obejmują wiedzę o klientach, produktach, procesach, konkurentach...; wyst w postaci formalnej oraz nieskodyfikowanej
ELEMENTY ZARZĄDZANIA WIEDZĄ:
lokalizowanie wiedzy, pozyskiwanie wiedzy, tworzenie (rozwój) wiedzy, dzielenie sie wiedzą i jej rozpowszechnianie, wykorzystanie wiedzy, zachowywanie wiedzy
KULTURA ORGANIZACYJNA:
normy społeczne i systemy wartości stymulujące pracowników, właściwy klimat organizacyjny, sposób zarządzania, podzielane znaczenia i symbole, schematy poznawcze, wymogi zachowania.
jest kształtowana przez czynnki zewnętrzne, wew potrzeby firmy, krytyczne zdarzenia w firmie, liderów określajacych misję i wizję firmy.
FUNKCJE K.ORGANIZACYJNEJ:
* integracyjna: wszystkie składniki kultury organizacyjnej są określone i utrzymane w jednym środowisku; kształtują one wspólne wzory myślenia, wierzeń, uczuć i wartości.
* percepcyjna: kultura organizacyjna wyznacza sposób postrzegania środowiska i nadawania znaczenia społecznemu i organizacyjnemu życiu;
* adaptacyjna: kultura organizacyjna stabilizuje rzeczywistość dzięki wypracowaniu gotowych schematów reagowania na zmiany zachodzące w otoczeniu.
TYPY KULTUR ORGANIZACYJNYCH:
1. "twardych facetów"(macho) - indywidualiści
2. "pracuj ciężko i baw się" - hazardziści
3. "spokojnego działania" - zrównoważona
4. "trwania i stabilności" rutyniarze
ATREFAKTY:
przejaw funkcjonowania danej kultury. Wyróżnić można:
* artefakty językowe (wszelkie obyczaje językowe, np. zwracanie się do siebie per "Pan/i", dodawanie po wypowiedzi "mocium panie" itd.),
* artefakty behawioralne (wszelkie zachowania, np. uchylanie kapelusza, kiwanie głową, mity...),
* artefakty fizyczne (wszelkie przedmioty, np. fotele, chatki, itp.).
MARKA:
inaczej znak fabryczny, znak firmowy (ang. brand, trade mark) — znak określający producenta: nazwa lub symbol graficzny umieszczany na wyrobach w celu ochrony przed naśladownictwem lub podrabianiem, podszywaniem się, przypisywaniem sobie autorstwa. Traktowana jest jako rodzaj świadectwa: producent nie wstydzi się swego wyrobu, „podpisując” go, gwarantuje jego jakość. Stąd „marka” jest synonimem opinii.
BIZNESPLAN:
narzędzie planistyczne wykorzystywane przy ocenie opłacalności przedsięwzięć gospodarczych. Sporządzany jest na potrzeby wewnętrzne firmy, a także jest elementem komunikacji zewnętrznej firmy - m.in. sporządzany jest dla banków, inwestorów w celu pozyskania źródeł finansowania inwestycji.
AMORTYZACJA
proces utraty wartości majątku trwałego, wywołany jego zużyciem fizycznym - powstałym w skutek eksploatacji oraz ekonomicznym (moralnym) - będącym wynikiem postępu technicznego, związanego z możliwością uzyskania na rynku np. maszyn, urządzeń bardziej wydajnych, tańszych w eksploatacji, pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości. Ta utrata wartości jest przenoszona na wartość produktów wytworzonych przy wykorzystaniu amortyzowanego majątku trwałego.
cele restrukturyzacji:
-opanowanie i likwidacja bezpośrednich objawów kryzysu
-odbudowa wsparcia grup interesów
-zapewnienie przyszlych źródeł finansowania
-naprawa przedsiębiorstwa
Przyczyny prywatyzacji:
* efektywnościowe (podniesienie ekonomicznej sprawności, czyli efektywności przedsiębiorstw i całej gospodarki),
* ekonomiczne (podniesienie dochodowości przedsiębiorstw i bogactwa państwa oraz społeczeństwa),
* ideologiczne (ograniczenie roli państwa w życiu gospodarczym na korzyść instytucji prywatnych),
* społeczne (podniesienie poziomu życia społeczeństwa, jego upodmiotowienie, większa swoboda gospodarcza zapewniająca demokrację gospodarczą i polityczną)
Rodzaje restrukturyzacji:
• kreatywna (rozwojowa) - podejmowana w sposób względnie niezależny od aktualnych lub przewidywanych zmian otoczenia w celu m. in. wywarcia wpływu na dokonanie się odpowiednich zmian w otoczeniu,
• antycypacyjna - jest następstwem przewidywania przez kierownictwo
przedsiębiorstwa istotnych zmian w jego otoczeniu. W przypadku trafnych
prognoz umożliwia ona wyprzedzające dostosowanie struktury organizacyjnej,
zasad funkcjonowania, programu produkcji do zachodzących zmian w otoczeniu i w efekcie uzyskanie przewagi konkurencyjnej, aż do objęcia pozycji
lidera;
• dostosowawcza - inaczej adaptacyjna, polega na szybkim i skutecznym wprowadzeniu zmian strukturalnych w reakcji na stwierdzone zmiany w otoczeniu. Przy dobrej identyfikacji powstałych zmian oraz dostatecznej głębokości i kompleksowości wprowadzanych zmian, może skutecznie zapobiegać pogarszaniu się pozycji konkurencyjnej i ekonomicznej przedsiębiorstwa, zapewniając mu trwały byt;
• naprawcza - jako szczególna odmiana restrukturyzacji adaptacyjnej, przyjmuje charakter działań stabilizujących, a jej celem jest przywrócenie przedsiębiorstwu utraconej sprawności.
Scieżki prywatyzacyjne:
-prywatyzacja kapitałowa (pośrednia) - składa się z dwóch etapów: pierwszy to komercjalizacja, czyli przekształcenie przedsiębiorstwa w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa w celu podporządkowania przedsiębiorstwa regulacjom prawa handlowego i uwolnienia go od skrępowań ustawy o przedsiębiorstwie państwowym; drugi etap to rzeczywista prywatyzacja spółki Skarbu Państwa, poprzez udostępnienie jej akcji inwestorom prywatnym;
- prywatyzacja likwidacyjna (bezpośrednia) - polega na całkowitym zakończeniu działalności gospodarczej przedsiębiorstwa i sprzedaży lub oddania w dzierżawę jego majątku w całości lub części. W ramach tej ścieżki likwidacyjnej popularna jest metoda prywatyzacji polegająca na odpłatnym korzystaniu przez spółkę z majątku likwidowanego przedsiębiorstwa.
koncepcje a przyczyny braku jednolitej definicji przeds. to
-odmienne podejscie ze strony różnych dyscyplin naukowych
-inne usytuowienie w gosp. narodowej oraz inny zakres samodzielności decyzyjnej w zależności od ustroju gospodarczego
-b.duże zróżnicowanie przedsięb.
-zanikanie jednych form przedsiębiorst, powstanie innych
PRZYKŁADY CELÓW FIRMY W RÓśNYCH TEORIACH EKONOMICZNYCH
1.Zysk zadowalający-Inaczej dążenie do zysku, który zaakceptują właściciele
- założenie: brak wiedzy i niepewność przyszłych warunków
- problem: trudno ocenić czy przedsiębiorstwo maksymalizuje zysk czy nie
- skutek: przyjmuje się rozwiązania dostatecznie dobre, teoria zakłada potrzebę ciągłej rewizji celów
2.Cele firmy w teoriach menedzerskich
Założenia:
- Istnieje rozdział własności od kontroli
- Istnieje róŜnica interesów udziałowców i
kierujących
Koncepcje w ramach teorii menedżerskich:
- maksymalizacji sprzedazy
- maksymalizacji stopy zwrotu
-maksymalizacja utargów
3.Maksymalizacja wartości firmy.
Celem firmy jest interes właścicieli
Zgodność interesów właścicieli i menedżerów zapewnia
- Rynek kapitałowy
- Rynek menedżerów
Koncepcja ma zastosowanie w spółkach akcyjnych
4.ZEWNĘTRZNA I WEWNĘTRZNA SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ FIRMY - stakeholders value
zadaniem menedżerów jest utrzymanie w równowadze stosunków pomiędzy grupami zainteresowanych, cel firmy jest narzędziem koordynacji interesów
Odpowiedzialność społeczna tzn.
- wobec elektoratu organizacji
- wobec środowiska przyrodniczego
- wobec ogólnego dobrobytu społecznego
Dół formularza
Przyczyny różnic w definiowaniu przedsiębiorstwa:
1.KRYTYKA PODEJŚCIA NEOKLASYCZNEGO:
- firma to nie „czarna skrzynka” maksymalizująca zysk
- możliwości podejmowania optymalnych decyzji są ograniczone bo ludzie nie maja wszystkich informacji
- bo często przyjmują rozwiązania „wystarczająco dobre”
2.KONCEPCJA MENEDśERSKA
Przyczyna - rozdzielenie własności od zarządzania przedsiębiorstwem
Skutek - menedżerowie przedsiębiorstwa maksymalizują swoje własne korzyści w ramach ograniczeń stwarzanych przez właścicieli
3.KONCEPCJA BEHAWIORALNA
Przyczyna - niepewność środowiska w którym działa firma i ograniczona racjonalność decyzji
Skutek - dąży się do rozwiązań zadowalających a nie optymalnych
4.PRZEDSIĘBIORSTWO JAKO MECHANIZM ALOKACJI ZASOBÓW
Przyczyna - w gospodarce rynkowej oprócz mechanizmu rynkowego alokacji zasobów (niewidzialna ręka) istnieje takŜe mechanizm alternatywny jakim jest system zarządzania w przedsiębiorstwie (ręka widzialna)
5.TEORIA AGENCJI
Przyczyna - istnieją relacje menedżer/właściciel i menedżer/pracownik (tzw. pryncypał/agent )
układy te cechuje asymetria informacji
→ Właściciel nie wie tego co menedżer
→ Menedżer nie wie tego co pracownik
6.TEORIA ZASOBOWA
Firma to zbiór zasobów i umiejętności - nie ma dwóch identycznych firm.
O przewadze firmy decydują cechy zasobów i
umiejętności
→ Rzadkość
→ Komplementarność (trudniejsze imitowanie)
→ Możliwość imitacji
Dół formularza