„KOLOROWE CZYTANIE BAJEK” - PROGRAM ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH

Opracowała Ewa Bąbolewska

CHARAKTERYSTYKA:

„Kolorowe czytanie bajek” to zajęcia literacko-plastyczne przeznaczone dla uczniów klas młodszych (I-III).

Książka i literatura dla dzieci są jednym z najważniejszych czynników kształtujących osobowość młodego człowieka, spełniają jednocześnie funkcję poznawczą, wychowawczą i estetyczną. W rękach dobrego wychowawcy staje się ona znakomitym narzędziem oddziaływania wychowawczego, a zarazem kształcenia, wzbogacając wiedzę o otaczającym świecie. Otwarcie przed dzieckiem „czarodziejskich” możliwości książki może być realizowane poprzez właściwe, odpowiednio ukierunkowane i atrakcyjne zapoznawanie dziecka z wybranymi przykładami literatury już w najmłodszych klasach. Połączenie go z zajęciami plastycznymi oraz dobór atrakcyjnych form aktywności twórczej sprawi, że kontakt dziecka z książką będzie dla niego atrakcyjny, stanie się źródłem przyjemnych doznań. „Kolorowe czytanie bajek” umożliwia uczniom młodszym, również tym, którzy w słabszym stopniu opanowali technikę czytania, dobrą zabawę w szeroko rozumianym kontakcie z książką. Eksperymentowanie z rozmaitymi materiałami, swobodna działalność i ekspresja plastyczna rozwijają wyobraźnię, wrażliwość estetyczną, ciekawość poznawczą, umiejętność wyrażania emocji i doznań, pełnią funkcje terapeutyczne. Podczas zajęć dzieci zdobywają umiejętność organizacji pracy (planowania, organizacji stanowiska, racjonalnego wykorzystania materiału i czasu), uczą się pracy w zespole. Zajęcia te nie tylko rozwijają umiejętność wyrażania siebie, lecz również uczą słuchania i rozumienia innych, akceptacji i tolerancji dla innych wypowiedzi artystycznych.

Na zajęciach dominują metody praktycznej działalności uczniów. Dzieci zapoznają się z wartościowymi utworami literatury dziecięcej, które mają stanowić inspirację dla działalności plastycznej oraz eksperymentują z ciekawymi technikami plastycznymi, tworzą ilustracje wybranych fragmentów literatury, obcują z dziełami sztuki na wystawach w galeriach, w pracowniach artystycznych i korzystając z albumów o malarstwie, wykorzystują rozmaite materiały plastyczne: akwarele, pastele, glinę, papier, tkaninę itp. i narzędzia: piórko, pędzel, patyk, narzędzia rzeźbiarskie, nożyki introligatorskie, wałki, gąbki itp.

Program przewiduje cykl czternastu dwugodzinnych zajęć, odbywających się raz- dwa razy w miesiącu (średnio co dwa tygodnie).

CELE:

1. Zapoznanie z wartościowymi utworami literatury dziecięcej.

2. Rozbudzenie zainteresowań i potrzeb czytelniczych.

3. Rozwijanie umiejętności wyrażania emocji i doznań w działalności plastycznej.

4. Rozwijanie wyobraźni, wrażliwości estetycznej i ciekawości poznawczej poprzez doświadczanie, eksperymentowanie, zabawę.

5. Dostarczanie pozytywnych doznań płynących z doświadczeń z rozmaitymi materiałami plastycznymi.

6. Kształtowanie umiejętności organizowania pracy własnej i współdziałania w grupie.

7. Rozwijanie rozumienia, akceptacji i tolerancji dla innych wypowiedzi artystycznych.

TERMIN	TEMATYKA WIODĄCA	TEMATY ZAJĘĆ	PROPOZYCJE LITERACKIE	TECHNIKI PLASTYCZNE	OCZEKIWANE EFEKTY PRACY
Wrzesień - październik	Zabawy z tuszem	1. Zawieramy znajomość z psotnymi kleksami czyli malujemy tuszem. 2. Tworzymy odbijane obrazy.	M. Kownacka: Plastusiowy pamiętnik	- malowanie piórkiem i patykiem, - odbitka papierowa	Uczeń: - wie, w jaki sposób używano gęsiego pióra do pisania, co to jest stalówka i kałamarz, - umie posłużyć się piórkiem kreślarskim, - komponuje obrazy z gotowych elementów.
Październik - listopad	Zabawy z gliną	1. Nie święci garnki lepią, my też możemy! 2. Odwiedzamy pracownię rękodzieła artystycznego i poznajemy przygody glinianego garnuszka. 3. Każdy może być rzeźbiarzem.	J. Porazińska: Kichuś majstra Lepigliny J. Porazińska: O Janku garncarzu i czarodziejskich garnkach	- lepienie ceramiki glinianej, - rzeźba w glinie	Uczeń: - zna właściwości gliny, - zna zasadę działania koła garncarskiego i wie w jaki sposób powstają naczynia gliniane, - wie, na czym polega praca garncarza, - potrafi samodzielnie wykonać ozdoby gliniane oraz naczynie sposobem „wężykowym”.
Grudzień - styczeń	Wesołe szmatki	1. Świąteczny bałagan - tworzymy kompozycje techniką kolażu. 2. Ozdabiamy nasze ręczniki	M. Kownacka: Kukuryku na ręczniku (rozdz. O tym jak dziada z babą brakowało i co się dalej stało) (rozdz. Kukuryku na ręczniku)	- kolaż - szablon na płótnie	Uczeń: - wie, w jaki sposób powstaje tkanina i do czego może być wykorzystana, - wie, co oznacza słowo „kolaż”, - potrafi wykorzystać rozmaite materiały do tworzenia kompozycji, -umie wykonać prosty szablon i przy jego użyciu ozdobić tkaninę.
Styczeń - luty	Kolorowe szybki	1. Malowanie na odwrót czyli tworzymy obraz na szkle. 2. Bawimy się kolorowymi światłami i tworzymy witraż.	E. Szelburg - Zarembina: O szklarzu i różowych szybkach	- malowanie na szkle, - witraż	Uczeń: - wie, jak powstaje obraz na szkle, - potrafi wykonać projekt i zaplanować prace malarską, - wie, co to jest witraż i jak powstaje.
Marzec	Papierowe ZOO	Zakładamy papierowe ZOO	J. Brzechwa: ZOO	- origami	Uczeń: - wie, co to jest orgiami i z jakiego kraju pochodzi, - pracuje w oparciu o instrukcję słowna bądź rysunek, wykorzystując wyobraźnię przestrzenną, - potrafi starannie zginać papier, umie samodzielnie wykonać kilka prostych figur techniką orgiami.
Kwiecień	W wodnej toni	1. Podwodny świat - tworzymy ilustrację wykorzystując technikę marmurkowania i pastele olejne. 2. Wykonujemy lampion z motywami morskimi.	- marmurkowanie, pastele olejne, - akwarele	O rybaku i rybce	Uczeń: - wie, na czym polega technika marmurkowania, potrafi wykorzystać ją do kompozycji plast. I elementów zdobniczych, - wie, jak posługiwać się akwarelami, jak uzyskiwać nowe barwy, - umie wykonać prosty lampion.
Maj - czerwiec	Portrety małe i duże	1. Zwiedzamy galerię sztuki i poznajemy różne rodzaje obrazów. 2. Co widzę w lustrze? - malujemy autoportrety.	- suche pastele	O. Syrovatka: Tęczowy świat (rozdz. Lustro)	Uczeń: - wie, jakie są rodzaje malarstwa (historyczne, pejzaże, religijne, martwa natura, portrety) i potrafi je odróżnić, - wie, co to jest malarstwo abstrakcyjne, - podejmuje próby utrwalenia obserwowanych cech w pracy plastycznej realistycznej i abstrakcyjnej.

LITERATURA:

Długosz J., Orzech E.: Materiały do pracy z tekstem literackim w klasach początkowych, Rzeszów, Agencja Wydawnicza „Fraza”

Dymara B.: Wczesnoszkolna edukacja literacka, Kraków 1996, Oficyna Wydawnicza "Impuls"

Jabłońska A. - Zabawy plastyczne, Warszawa 1997.

Kalbarczyk A.: Zabawy ze sztuką : podręcznik metodyczny dla nauczycieli : praca z dzieckiem uzdolnionym. wrażliwym lub nieśmiałym w małych grupach : grupy wiekowe : 5-7, 7-10 lat i 9-13 lat (ponad 100 tematów plastycznych), Kraków, 2005, "Impuls"

Kłosińska T.: Lektura - źródłem kreatywnej działalności uczniów, Życie Szkoły, 2003, nr 3, s. 131-137

Lenartowska K., Świątek W.: Praca z tekstem w klasach I-III, Warszawa 1982, WSiP

Marcinkowska K., Michejda-Kowalska K.: Barwne fantazje : techniki plastyczne, Warszawa 1993, WSiP,

Ostrowski S : Malowanie akwarelą : techniki plastyczne, Warszawa, 1993, WSiP

Parramon Jose M. : Jak malować farbami olejnymi., Łódź, 1995, "Galaktyka"

Parramon Jose M. : Jak rysować i malować kredkami, Łódź, 1995, "Galaktyka"

Trojanowska A.- Dziecko i plastyka, Warszawa, 1988.

Żuchowska W.: Oswajanie ze sztuką słowa: początki edukacji literackiej, Warszawa 1992, WSiP

---