Sielanki Szymona Szymonowica


Sielanki Szymona Szymonowica.
Sz.Szymonowic ur.sie we Lwowie w 1558r.,pochodził  z rodziny mieszczńskiej,studiował na Akademii Krakowskiej,następnie prawdopodobnie studiował za granicą,jednak nie wiadomo gdzie.Twórczość Szymonowica można podzielić na polską i na łaćińską. Okres "polski" można ująć w datami 1592-1614.Jak wiemy wyjatkowe miejsce w twórczości Szymonowica zajmuja sielanki,wiecęj zajmuja one wyjatkowe miejsce w poezji staropolskiej.Szymonowica możemy uważac za prawodawce tego gatunku w lieteraturze polskiej XVII,a poniekąd i XVIIIw.Zbiór sielanek składa się z 20 utworów o rozmaitym sztafażu: antycznym, klasycznym,rodzimym, szlacheckim, chłopskim.
Nazwa idylla pochodzi języka greckego i jest tłumaczona jako obrazek.Terminem tym okreslano drobny utwór poetycki o róznej tematyce, czesto jako pogodny obrazek pasterski,wyobraźnia poetów poszukiwała szczesliwych czasów i szcześliwych krain,taki motyw arkadyjski. Sielanki Szymonowica nie próbowały odpowiedziec jednoznacznie,gdzie jest kraina szczescia.Co wiecej ta niejednoznacznosc jest ich cechą konstytutywną:Arkadii już nie ma, sielanka poszukuje jej reliktów- w obyczaju i tradycji literackiej.Sielanki Szymonowica to np.żeńcy,Kołacze,Czary,Kosarze.Widać w tych sielankach wzgledną oryginalnośc, widzimy nawiązanie do idylli starożytnych.Tak np.Kosarze to prawie przekład,zabiegi adaptacyjne sprowadzają sie głownie do zmiany imion: Milon i Bukajos nazywają  sie teraz swojsko Miłko i Baty.tak jak w oryginale,Miłko nie rozumie zakochanego towarzysza.Widać tu programowy elektyzm tworzacy fikcyjne universum,na które składa się wergiliański pasterz jak i ruski chłop.panny i apnie ze szlacheckiego dworku.Sielanka jest wspomnieniem szczesa mitycznego,które mozna pokazac zarówno konwencjonalnym dialogiem arkadyjskim jak i obrazkiem polskiego obyczaju weselnego(sielanka Kołacze).Gatunek sielanki nie tyle mowi o beztroskim zyciu pasterzy co poszukuje utraconej niewinnosci.w tym sensie Żency mimo niesielankowej tematyki nie przestaja byc sielanka.Warto zauważyc ze sielanka ma charakterystyczna konstrukcję  dwuplanową,ramową: pierwszy paln to sytuacja wprowadzajaca a drugi to przytoczenie zwykle przytoczenie piesni.Tak jest np. w sielance Pastuszy,gdzie rozmawiaja Symich z Soboniem,jest coraz gorzej pan kaze sobie płacic,urzednik tez patrzy swojej korzysci, w tym frasunku obaj mezczyzni zachecaja siebie do spiewu,spiewaja o o ptakach.Dlatego tez mozna uznac ze piesn jest jadrem(hehe)sielanki.W sielance Wesele zakochany w poslubionej innemu Filidzie Tyrsis dopytuje sie wracajacego z wesela Morsona jakie piesni byly na uroczystosci spiewane.Pieśn jest wazniejsza niz indywidualne dobro,bo jest wlasnoscia wspolna.
Sielanka wyrownuje szanse roznych kultur i tradycji,przytoczona pieśń tworzy normy moralne,przekazuje wiedzę  o życiu.Jeśli tak spojrzymy na żenców to zobaczymy,że to dzieło jest czyms wiecej niz tylko obrazem niedoli chlopa.Ta sielanka ma konstrukcję  ramową i przebieg dramatyczny.Oluchna I Pietrucha rozmawiają  o trudzie i znoju.Pietrucha śpiewajać znajduje sposób na ekonoma,który je pilnuje podczas pracy,życzy mu złej kobiety,bo na dobrą to on nie zasługuje.Pieśń jest tradycyjnym motywem literackim,występuja w niej elementy ludowe,ten motyw piesni powraca kilkakrotnie.Raz jako zart,raz jako zyczenie, które moze udobruchać złego ekonoma,innym razem jako złossliwy przytyk,którego na szczescie urzednik nie slyszy.Piesn w sielance moze osadzac surowo swiat.ale nie moze wybiec za daleko. Stąd w żeńcach relikty arkadyjskiego toposu.Ostatni rpzyspiew udobruchał  starostę/urzednika. 
Sielanki wydano pierwszy raz w 1614r.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Sielanki Szymona Szymonowica
Praca roczna Filozofia życia w sielankach Szymonowica
Szymonowic Sielanki, Notatki
Nowe, Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica, Sielanka - wieś w ujęciu Reja, Ko
jezyk polski, Sielanka-wieś w ujęciu Reja,Kochanowskiegoi Szymonowica, Sielanka - wie˙ w uj˙ciu Reja
RENESANS 09, Sielanka - wie˙ w uj˙ciu Reja, Kochanowskiego i Szymonowica
szymonowic sielanki
Szymon Szymonowic Sielanki Streszczenie
Sz Szymonowic Sielanki
34 Szymon Szymonowic, Sielanki i pozostałe wiersze polskie, XII Kołacze i XIV Pomarlica, oprac Wiole
szymonowic sielanki
Szymon Szymonowic Sielanki 2
Szymonowic Szymon Sielanki
Szymonowic Sielanki
Szymonowic Szymon Sielanki
Żeńcy Szymona Szymonowica jako nietypowa sielanka
sielanki Bartłomieja i Szymona Zimorowiców

więcej podobnych podstron