Temat: Biologiczne skutki promieniowania jądrowego.
Przeczytaj rozdział 17 i zapoznaj z poniższymi pytaniami i odpowiedziami, a następnie odpowiedz na pytania zamieszczone tu w pracy domowej.
1. Jak głęboko wnikają promienie jądrowe w człowieka?
Cząsteczki alfa (=jądra helu czyli dwa protony i dwa neutrony) oraz elektrony zatrzymują się zaraz na skórze, w więc mogą powodować raka skóry.
Dla fotonów gamma, czyli fotonów dużo mocniejszych od ultrafioletowych, jesteśmy niemal przeźroczyści, dlatego mogą powodować raka w całym ciele.
2. Dlaczego te promienie powodują raka?
Ponieważ uderzając w cząsteczki DNA uszkadzają bibliotekę przepisów, według których komórka działa. Mogą wybijać atomy z DNA i a przez to powodować powstawanie wiązań z niewłaściwymi atomami.
Zazwyczaj komórka od tego obumiera. Jednak niektóre mutacje okazują się prowadzić do niekontrolowanego podziału.
3. Dlaczego rak zabija?
Bo rozrastający się guz i jego przerzuty uciskają różne organy, niszczą je w ten sposób.
4. Jakie komórki są szczególnie podatne na uszkodzenie?
Komórki organizmów żywych mają wypracowane mechanizmy naprawy DNA, jednak podczas podziału komórki na komórki potomne, panuje rozgardiasz, który utrudnia działanie systemów naprawczych. Dlatego wszystkie komórki w organizmie, które się dzielą, są szczególnie wrażliwe.
5. Jakie konkretnie?
Komórki cebulek włosowych (włosy są zrobione z obumarłych komórek), plemniki, komórki szpiku kostnego, wytwarzające białe i czerwone ciałka krwi, oraz komórki raka, jeśli jest w organizmie.
6. Jakie są skutki silnego napromieniowania?
Choroba popromienna - wypadają włosy, mężczyźni stają się bezpłodni, następuje białaczka czyli brak czerwonych ciałek krwi.
Praca domowa
1. Na podstawie podręcznika zapisz jak się nazywa przyrząd do wykrywania promieniowania jądrowego?
2. W jakim kraju jest miasto o największym naturalnym promieniowaniu jądrowym?
3. W zadaniu 3 str 155 kolor czerwony oznacza promieniowanie ………………….., zielony
………………………….., a niebieski ……………….
4. Która odpowiedź w zadaniu 5 str 155 jest prawidłowa - A, B, czy C?
……………….