Skł.izot.C i O w węglanach:3CaCO3+2H3PO4→Ca3(PO4)2+3CO2+3H2O-stos.kw.fosforow(najmn.lotny, najmn.prężność pary);dod.bezwodnik fosforow,aby oddzielić wodę i mamy czysty stęż.H3PO4.Bierzemy próbów.z 2 dnami.Na jednym próbka,na drugim H3PO4.Jest ona w próżni.Przelewamy kw.do próbki i zach.reakcja.Proces wyk.przy temp.25C(frakcjonowanie zal.od temp).Potem robiąc „termos z ciekłego N” zamrażamy CO2 tworząc „suchy lód”.Przy trudniejszych próbkach(np.dolomit) w celu pełnego rozpuszcz. trzeba podgrzać próbkę.

Skł.izot.O w wodzie:do H2O badanej wprow.CO2 o znanej relacji izotopowej.Badanie trwa w stałej temp.Część O idzie do H2O.Część z H2O idzie do CO2.Jest to metoda wym.izotopowej O.Znając wsp.frakcjonowania możemy obliczyć relację izotopową O z H2O.

Skł.izot.siarki S: Siarczki np.ZnS+1,5O2 (z rozkładu Cu2O)=>SO2+ZnO(utle.za pomocą Cu2O);FeS2 natomiast ma nadmiar S co utrudnia wymóg by 100% siarki było oczyszczone do SO2.Rozpuszcza się go do siarczanów w wodzie królewskiej.Powstaje np.BaSO4 i z niego bada się S.

Siarczany np.BaSO4 przeprowadza się następująco:BaSO4+NaPO3→SO3+NaBaPO4;potem redukujemy siarkę SO3 + Cu → SO2 (gaz) + CuO

Siarczany: np. BaSO4 + NaPO3 (niestety higroskopijny, więc uwaga na wodę) → SO3 + NaBaPO4

SO3 + Cu → SO2 + CuO.Dzięki nadmiarowi metafosforanu reakcja jest(w wysokiej temp) przesunięta w prawo→do całkowitego rozpuszczenia BaSO4.

Skł.izot.O w siarczanach: BaSO4+2C(grafit)→BaS+CO+CO2;Przeprowadzamy CO w CO2 dzięki wyładowaniom elektrycznym w próżni.W łuku

elektrycznym zachodzi konwersja i powstaje CO2 i C. CO2 jest odprowadzany ciekłym azotem.

Skł.izot. 0 w krzemianach: Przy użyciu F2: SiO2+2F2=SiF4+O2; przy użyciu BrF5 (ciecz trująca i wybuchowa): KAlSiO8+8BrF5=KF+AlF3+3SiF4+ +8BrF3 + 4O2; Nie używa się szklanej tylko niklową aparaturę.

TERMOMETRIA W op.o skł.iz.pary min.będziemy w stanie określić temp.kr. (równanie).Wykres jest linią prostą. Tangens kąta będzie mówił o temp.

Nie wystarczy wziąć jakąkolwiek parę.Trzeba wziąc taką parę,by linia była nachylona pod większym kątem,gdyż zmiany temp.są przy małych kątach duże.Reakcje wymiany w tych przypadkach nie są uzależnione od ciśnienia.

Temp.dla danych okresów geol. Krystalizujący z wody CaCO3 ma ten sam co ona skł.izotopowy i można dzięki temu wyzn.stałą reakcji.Na 1 stopień wzrostu temp.wartość stałej równowagi maleje o 0,0016%.Wody morskie z wysokich szerokości geogr.są izotopowo lżejsze(mniejsze parowanie). Okr.zlodowaceń mogą zmieniać skład izotopowy wody morskiej o ok.1,5 promila.Otwornice żyjące w strefach przybrzeżnych(inne parowanie) mają inny skład iz. od pełnomorskich.Bentoniczne organizmy będą mówiły o średnim składzie izotopowym,natomiast plankton o zmianach klim.W op.o te dane możemy wykonać wykresy temp. dla danych okresów.Nie wszystkie organizmy się nadają→wyżej zorganizowane potrafią odrzucać izotopy.Najlepsze są otwornice i bakterie.Skł.iz.wody może być nieprzydtany kiedy nestępuje np. proces diagenezy- wymiana izotopowa z otoczeniem.Wtedy to woda meteoryczna może zaburzyć skład.

Określenie temperatury krystalizacji minerałów krzemianowych: zależności te same,ale temp.znacznie większe. Delta=1000ln alfa=A∗106T−2+B

Dla różnych minerałów będą różne wartości współczynników A i B.Można określić np.zależność izotopową między krzemionką a węglanem wapnia.

Potrzebny jest układ dwóch par minerałów np. pl-px,czy plag-magnetyt.Jak naniesiemy te pary mineralne na wykres to okazuje się że układają się na jednej linii→wykres konkordancji.Mówi on,że między tymi minerałami istnieje w różnych typach skał równowaga geochem.Jeżeli taka zal. wychodzi, to możemy takie pary minerałów wykorzystywać do określania temp. w różnych skałach. Jest to szeroko wykorzystywana metoda wśród skał kwaśnych.

Izotopy litu: 6Li-7,5%,7Li-92,5%,zmienność: Delta7Li=60promili.Wzorzec-węglan Li ze spodumenu.Bazalty MORB-0 promili Delta7 Li, granity od -10

do +15promili.Strefa hipergeniczna- ody rzek,jezior,mórz są cięższe +10 do +30 promili.

Izotopy chloru: 35Cl-76%;37Cl-24%.Przy dużych ilościach przeprowadzamy je w chlorometan i dajemy do gazowego spektrometru mas.Przy małych zawartościach Cl->CsCl(TIMS).Mieszamy je na włóknie i jonizujemy. Ewaporaty: delta 37Cl około 0 promili-badamy poch.ewaporatów → morski czy mieszana geneza. Chlorowce podobnie do związków organicznych są badane pod kątem ochrony środowiska.

Izotopy magnezu: 24Mg-78,99%,25Mg-10,00%,26Mg-11,01%.Badamy 25Mg i 26Mg.Mają frakcjonowanie rzędu kilku promili.W spinelach pokazują homogeniczność mgławic z historii początkowej Układu Słonecznego.

Izotopy wapnia(6): 40Ca,42Ca,43Ca,44Ca,46Ca,48Ca.Frakcjonowanie 4-5%-pojawia się w minerałach wapnia związanych z procesami biochemiczn.

Izotopy selenu(6):74Se,76Se,77Se,78Se,80Se,82Se.Badamy:80/76Se.Przeprowadzamy do gazu SeF6,badamy na gazowym spektromentrze mas; TIMS,MCI CP MS;Nieduże frakcjonowanie,największe przy utlenianiu z selenków do selenianów-kilkanaście promili.Dzięki tym izotopom badamy warunki roztworów hydrotermalnych.

Izotopy chromu(4): 50Cr-4,345%, 52Cr-83,785%, 53Cr-9,506%, 54Cr-2,364%. Frakcjonowanie to kilka promili delta 53Cr. Badamy TIMS, MCI CPMS.

Rzadko bywa jako rodzimy lub chromian(cięższy).

Izotopy żelaza (3): 54Fe-5,84%, 56Fe-91,76%, 57Fe-2,12%.Frakcjonowanie−około 4 promile delta 56Fe.Utlenianie mało frakcjonuje, zauważamy je w węglanach organicznych oraz powstających z żelaza 2-3 promila. Jest obecne w procesach biochemicznych (np.biochemoglobina) jest największe zróżnicowanie→4. Korzystamy z nich przy badaniach początków życia na Ziemi(np. jaspility BIF),ale badanie są dopiero w początkowej fazie .

Izotopy miedzi(2): 63Cu-69,174%, 65Cu-30,826%; Frakcjonowanie−kilka promili delta 65Cu głównie między strefami utlenionymi a redukcyjnymi, np.

chalkopiryt/malachit.

Izotopy molibdenu(7): 92,94,95,96,97,98,100 Mo; Zmienność około 3 promili-głównie związane z utlenianiem.

Pierwiastków posiadających tylko jeden trwały izotop jest około 30tu→ nie są więc badane izotopowo.

Skł.izot.C i O w węglanach:3CaCO3+2H3PO4→Ca3(PO4)2+3CO2+3H2O-stos.kw.fosforow(najmn.lotny, najmn.prężność pary);dod.bezwodnik fosforow,aby oddzielić wodę i mamy czysty stęż.H3PO4.Bierzemy próbów.z 2 dnami.Na jednym próbka,na drugim H3PO4.Jest ona w próżni.Przelewamy kw.do próbki i zach.reakcja.Proces wyk.przy temp.25C(frakcjonowanie zal.od temp).Potem robiąc „termos z ciekłego N” zamrażamy CO2 tworząc „suchy lód”.Przy trudniejszych próbkach(np.dolomit) w celu pełnego rozpuszcz. trzeba podgrzać próbkę.

Skł.izot.O w wodzie:do H2O badanej wprow.CO2 o znanej relacji izotopowej.Badanie trwa w stałej temp.Część O idzie do H2O. Część z H2O idzie do CO2.Jest to metoda wym.izotopowej O.Znając wsp.frakcjonowania możemy obliczyć relację izotopową O z H2O. Skł.izot.siarki S: Siarczki np.ZnS+1,5O2 (z rozkładu Cu2O)=>SO2+ZnO(utle.za pomocą Cu2O);FeS2 natomiast ma nadmiar S co utrudnia wymóg by 100% siarki było oczyszczone do SO2.Rozpuszcza się go do siarczanów w wodzie królewskiej.Powstaje np.BaSO4 i z niego bada się S.

Siarczany np.BaSO4 przeprowadza się następująco:BaSO4+NaPO3→SO3+NaBaPO4;potem redukujemy siarkę SO3 + Cu → SO2 (gaz) + CuO Siarczany: np. BaSO4 + NaPO3 (niestety higroskopijny, więc uwaga na wodę) → SO3 + NaBaPO4

SO3 + Cu → SO2 + CuO.Dzięki nadmiarowi metafosforanu reakcja jest(w wysokiej temp) przesunięta w prawo→do całkowitego rozpuszczenia BaSO4.

Skł.izot.O w siarczanach: BaSO4+2C(grafit)→BaS+CO+CO2;Przeprowadzamy CO w CO2 dzięki wyładowaniom elektrycznym w próżni.W łuku elektrycznym zachodzi konwersja i powstaje CO2 i C. CO2 jest odprowadzany ciekłym azotem.

Skł.izot. 0 w krzemianach: Przy użyciu F2: SiO2+2F2=SiF4+O2; przy użyciu BrF5 (ciecz trująca i wybuchowa): KAlSiO8+8BrF5=KF+AlF3+3SiF4+ +8BrF3 + 4O2; Nie używa się szklanej tylko niklową aparaturę.

TERMOMETRIA W op.o skł.iz.pary min.będziemy w stanie określić temp.kr. (równanie).Wykres jest linią prostą. Tangens kąta będzie mówił o temp.Nie wystarczy wziąć jakąkolwiek parę.Trzeba wziąc taką parę,by linia była nachylona pod większym kątem,gdyż zmiany temp.są przy małych kątach duże.Reakcje wymiany w tych przypadkach nie są uzależnione od ciśnienia.

Temp.dla danych okresów geol. Krystalizujący z wody CaCO3 ma ten sam co ona skł.izotopowy i można dzięki temu wyzn.stałą reakcji.Na 1 stopień wzrostu temp.wartość stałej równowagi maleje o 0,0016%.Wody morskie z wysokich szerokości geogr.są izotopowo lżejsze(mniejsze parowanie). Okr.zlodowaceń mogą zmieniać skład izotopowy wody morskiej o ok.1,5 promila.Otwornice żyjące w strefach przybrzeżnych(inne parowanie) mają inny skład iz. od pełnomorskich.Bentoniczne organizmy będą mówiły o średnim składzie izotopowym,natomiast plankton o zmianach klim.W op.o te dane możemy wykonać wykresy temp. dla danych okresów.Nie wszystkie organizmy się nadają→wyżej zorganizowane potrafią odrzucać izotopy.Najlepsze są otwornice i bakterie.Skł.iz.wody może być nieprzydtany kiedy nestępuje np. proces diagenezy- wymiana izotopowa z otoczeniem.Wtedy to woda meteoryczna może zaburzyć skład.

Określenie temperatury krystalizacji minerałów krzemianowych: zależności te same,ale temp.znacznie większe. Delta=1000ln alfa=A∗106T−2+B;Dla różnych minerałów będą różne wartości współczynników A i B.Można określić np.zależność izotopową między krzemionką a węglanem wapnia. Potrzebny jest układ dwóch par minerałów np. pl-px,czy plag-magnetyt.Jak naniesiemy te pary mineralne na wykres to okazuje się że układają się na jednej linii→wykres konkordancji.Mówi on,że między tymi minerałami istnieje w różnych typach skał równowaga geochem.Jeżeli taka zal. wychodzi, to możemy takie pary minerałów wykorzystywać do określania temp. w różnych skałach. Jest to szeroko wykorzystywana metoda wśród skał kwaśnych.

Izotopy litu: 6Li-7,5%,7Li-92,5%,zmienność: Delta7Li=60promili.Wzorzec-węglan Li ze spodumenu.Bazalty MORB-0 promili Delta7 Li, granity od -10

do +15promili.Strefa hipergeniczna- ody rzek,jezior,mórz są cięższe +10 do +30 promili.

Izotopy chloru: 35Cl-76%;37Cl-24%.Przy dużych ilościach przeprowadzamy je w chlorometan i dajemy do gazowego spektrometru mas.Przy małych zawartościach Cl->CsCl(TIMS).Mieszamy je na włóknie i jonizujemy. Ewaporaty: delta 37Cl około 0 promili-badamy poch.ewaporatów → morski czy mieszana geneza. Chlorowce podobnie do związków organicznych są badane pod kątem ochrony środowiska.

Izotopy magnezu: 24Mg-78,99%,25Mg-10,00%,26Mg-11,01%.Badamy 25Mg i 26Mg.Mają frakcjonowanie rzędu kilku promili.W spinelach pokazują homogeniczność mgławic z historii początkowej Układu Słonecznego.

Izotopy wapnia(6): 40Ca,42Ca,43Ca,44Ca,46Ca,48Ca.Frakcjonowanie 4-5%-pojawia się w minerałach wapnia związanych z procesami biochemiczn.

Izotopy selenu(6):74Se,76Se,77Se,78Se,80Se,82Se.Badamy:80/76Se.Przeprowadzamy do gazu SeF6,badamy na gazowym spektromentrze mas; TIMS,MCI CP MS;Nieduże frakcjonowanie,największe przy utlenianiu z selenków do selenianów-kilkanaście promili.Dzięki tym izotopom badamy warunki roztworów hydrotermalnych.

Izotopy chromu(4): 50Cr-4,345%, 52Cr-83,785%, 53Cr-9,506%, 54Cr-2,364%. Frakcjonowanie to kilka promili delta 53Cr. Badamy TIMS, MCI CPMS.

Rzadko bywa jako rodzimy lub chromian(cięższy).

Izotopy żelaza (3): 54Fe-5,84%, 56Fe-91,76%, 57Fe-2,12%.Frakcjonowanie−około 4 promile delta 56Fe.Utlenianie mało frakcjonuje, zauważamy je w węglanach organicznych oraz powstających z żelaza 2-3 promila. Jest obecne w procesach biochemicznych (np.biochemoglobina) jest największe zróżnicowanie→4. Korzystamy z nich przy badaniach początków życia na Ziemi(np. jaspility BIF),ale badanie są dopiero w początkowej fazie .

Izotopy miedzi(2): 63Cu-69,174%, 65Cu-30,826%; Frakcjonowanie−kilka promili delta 65Cu głównie między strefami utlenionymi a redukcyjnymi, np.

chalkopiryt/malachit.

Izotopy molibdenu(7): 92,94,95,96,97,98,100 Mo; Zmienność około 3 promili-głównie związane z utlenianiem.

Izotopy siarki Źródłem S jest jon SO2(2-) z wody morskiej; organizmy wbudowują go w substancje białkowe; związki zawierające S rozkładają się do H2S, który ulega utlenianiu przechodząc w siarczan lub reaguje z metalami wydzielając siarczki; obieg się zamyka; migracja S z płaszcza przez skorupę do atmosfery i hydrosfery(duży obieg); cztery trwałe izotopy siarki: 32S(95,02 %), 33S(0,75 %); 34 (4,21 %); 36S(0,02%); skład izotopowy wyraża się w delta 34S; główny wzorzec siarki - toleitowy (siarczek żelaza); siarka siarczkowa -60 ‰. Siarka siarczanowa +90 ‰;

Mechanizmy frakcjonowania:1)efekt kinetyczny-prowadzi do bardzo dużego rozfrakcjonowania S w trakcie redukcji siarczanów przez bakterie; 2) wymiana izotopowa-z roztworami hydrotermalnymi; meteoryty-siarka jest homogeniczna izotopowo delta 34S=0(w S pochodzenia juwenilnego skład izotopowy również zbliżony do 0); skały magmowe o środowisku płaszcza-mało siarczków(mogą się gromadzić w postaci siarczków likwacyjnych, masywne złoża siarczków-pirotyn,pentlandyt,chalkopiryt[skład zbliżony do 0;wyjątek to złoża Norylskie,5 ‰,gdzie nastąpiła kontaminacja siarką z ewaporatów wchłoniętych przez magmę); siarczki hydrotermalne-izotopy od bardzo lekkich(-40 ‰) do bardzo ciężkich(+30 ‰);bardzo często delta 34S bliskie 0(trzeba zbadać czy krystalizacja zachodziła w warunkach równowagowych);oprócz siarczków mogą się wydzielać siarczany (baryt wychwytuje cięższe izotopy gdy jest równowaga izotopowa); ekshalacje wulkaniczne-H2S,SO2,często tworzy się S rodzima z utleniania H2S; skład izotopowy zależny od T(-10 -> 15‰)-oscyluje wokół 0; siarczki osadowe-izotopowo lżejsze od wulkanicznych; redukcja siarczanów, tworzy się bardzo lekki H2S; siarczany ewaporatów - +10 -> +30 ‰ ; woda morska-jednorodny skład na całej Ziemi +20 ‰ ; siarka w węglu i bituminach;

Złoża siarczkowe-typy genetyczne: a)delta zbliżone do 0-procesy wgłębne;waryscyjskie złoża S w Sudetach ; b)skład izotopowy przesunięty w kierunku S cięższej do + 20 ‰-złoża hydrotermalne związane z podmorski wulkanizmem(smokersy w strefie ryftów); złoża pirytu w Kuroko w Japonii;

c)bardzo lekki izotopowo od - 30 do - 40 ‰ - złoża powstałe w wyniku bakteryjnej redukcji siarczanów, środowiska hipergeniczne, bardzo silne rozfrakcjonowanie; H2S o 25 ‰ lżejszy niż wyjściowe siarczany; Polkowice - Lubin, chalkozyn, chalkopiryt, bornit ;d)złoża pośrednie - procesy nakładają się na siebie, składy izotopowe S nie są czyste.

Trzeba uwzględnić warunki fizyko-chemiczne wytrącania się siarczków: pH roztworu, eH(przy jego wzroście S przejdzie w siarczany;skład izotopowy zależy od aktywności S i O w środowisku;

Z założenia S z roztworów hydrotermalnych delta = 0; tyle samo ma siarka pochodzenia wgłębnego;

Utlenianie siarczków i powstawanie minerałów siarczanowych w drodze ewaporacji: a)utlenianie-nie powoduje istotnych zmian składu izotopowego siarki; b)krystalizacja siarczanów z roztworów w środowiskach słonych jezior i mórz (ewaporacja)gips izotopowo cięższy od solanki wyjściowej o 1,6 ‰(narzędzie do badania składu wody morskiej w przeszłości); datowania ewaporatów na podstawie składu izotopowego siarki;

c)skład izotopowy nie zawsze odpowiada temu, co było na etapie ewaporacji gipsów - może być dostarczany siarczan z rzek, co zmienia skład izotopowy; minerały siarczanowe są nietrwałe i topią się we własnej wodzie krystalizacyjnej; tworzą się nowe fazy; Teoria ewolucji basenów w oparciu o skład izotopowy; gdy basen był otwarty to skład izotopowy S zbliżony do wody morskiej Określanie genezy wód gruntowych w oparciu o skład izotopowy S w siarczanach; wody formacyjne lub meteoryczne (rozpuszczanie skał, redukcja przez bakterie); gdy siarczany są bardzo lekkie izotopowo mogły powstać z utleniania H2S migrującego ze stref redukcji; różny skłąd izotopowy w zależności od warunków red-ox;

Skład izotopowy S w ropie, gazie i węglu - bardzo duża zmienność, wskaźnik pochodzenia materiału; skład izotopowy K2S w ropie nie musi być odpowiednikiem składu materii organicznej, z której ta ropa powstała;S lekka może pochodzić z siarki siarczanowej zredukowanej przez bakterie a nie z materii organicznej żyjącej w środowisku morskim;

Izotopy siarki Źródłem S jest jon SO2(2-) z wody morskiej; organizmy wbudowują go w substancje białkowe; związki zawierające S rozkładają się do H2S, który ulega utlenianiu przechodząc w siarczan lub reaguje z metalami wydzielając siarczki; obieg się zamyka; migracja S z płaszcza przez skorupę do atmosfery i hydrosfery(duży obieg); cztery trwałe izotopy siarki: 32S(95,02 %), 33S(0,75 %); 34 (4,21 %); 36S(0,02%); skład izotopowy wyraża się w delta 34S; główny wzorzec siarki - toleitowy (siarczek żelaza); siarka siarczkowa -60 ‰. Siarka siarczanowa +90 ‰;

Mechanizmy frakcjonowania:1)efekt kinetyczny-prowadzi do bardzo dużego rozfrakcjonowania S w trakcie redukcji siarczanów przez bakterie; 2) wymiana izotopowa-z roztworami hydrotermalnymi; meteoryty-siarka jest homogeniczna izotopowo delta 34S=0(w S pochodzenia juwenilnego skład izotopowy również zbliżony do 0); skały magmowe o środowisku płaszcza-mało siarczków(mogą się gromadzić w postaci siarczków likwacyjnych, masywne złoża siarczków-pirotyn,pentlandyt,chalkopiryt[skład zbliżony do 0;wyjątek to złoża Norylskie,5 ‰,gdzie nastąpiła kontaminacja siarką z ewaporatów wchłoniętych przez magmę); siarczki hydrotermalne-izotopy od bardzo lekkich(-40 ‰) do bardzo ciężkich(+30 ‰);bardzo często delta 34S bliskie 0(trzeba zbadać czy krystalizacja zachodziła w warunkach równowagowych);oprócz siarczków mogą się wydzielać siarczany (baryt wychwytuje cięższe izotopy gdy jest równowaga izotopowa); ekshalacje wulkaniczne-H2S,SO2,często tworzy się S rodzima z utleniania H2S; skład izotopowy zależny od T(-10 -> 15‰)-oscyluje wokół 0; siarczki osadowe-izotopowo lżejsze od wulkanicznych; redukcja siarczanów, tworzy się bardzo lekki H2S; siarczany ewaporatów - +10 -> +30 ‰ ; woda morska-jednorodny skład na całej Ziemi +20 ‰ ; siarka w węglu i bituminach;

Złoża siarczkowe-typy genetyczne: a)delta zbliżone do 0-procesy wgłębne;waryscyjskie złoża S w Sudetach ; b)skład izotopowy przesunięty w kierunku S cięższej do + 20 ‰-złoża hydrotermalne związane z podmorski wulkanizmem(smokersy w strefie ryftów); złoża pirytu w Kuroko w Japonii; c)bardzo lekki izotopowo od - 30 do - 40 ‰ - złoża powstałe w wyniku bakteryjnej redukcji siarczanów, środowiska hipergeniczne, bardzo silne rozfrakcjonowanie; H2S o 25 ‰ lżejszy niż wyjściowe siarczany; Polkowice - Lubin, chalkozyn, chalkopiryt, bornit ;d)złoża pośrednie - procesy nakładają się na siebie, składy izotopowe S nie są czyste.

Trzeba uwzględnić warunki fizyko-chemiczne wytrącania się siarczków: pH roztworu, eH(przy jego wzroście S przejdzie w siarczany;skład izotopowy zależy od aktywności S i O w środowisku;

Z założenia S z roztworów hydrotermalnych delta = 0; tyle samo ma siarka pochodzenia wgłębnego;

Utlenianie siarczków i powstawanie minerałów siarczanowych w drodze ewaporacji: a)utlenianie-nie powoduje istotnych zmian składu izotopowego siarki; b)krystalizacja siarczanów z roztworów w środowiskach słonych jezior i mórz (ewaporacja)gips izotopowo cięższy od solanki wyjściowej o 1,6 ‰(narzędzie do badania składu wody morskiej w przeszłości); datowania ewaporatów na podstawie składu izotopowego siarki; c)skład izotopowy nie zawsze odpowiada temu, co było na etapie ewaporacji gipsów - może być dostarczany siarczan z rzek, co zmienia skład izotopowy; minerały siarczanowe są nietrwałe i topią się we własnej wodzie krystalizacyjnej; tworzą się nowe fazy; Teoria ewolucji basenów w oparciu o skład izotopowy; gdy basen był otwarty to skład izotopowy S zbliżony do wody morskiej Określanie genezy wód gruntowych w oparciu o skład izotopowy S w siarczanach; wody formacyjne lub meteoryczne (rozpuszczanie skał, redukcja przez bakterie); gdy siarczany są bardzo lekkie izotopowo mogły powstać z utleniania H2S migrującego ze stref redukcji; różny skłąd izotopowy w zależności od warunków red-ox;

Skład izotopowy S w ropie, gazie i węglu - bardzo duża zmienność, wskaźnik pochodzenia materiału; skład izotopowy K2S w ropie nie musi być odpowiednikiem składu materii organicznej, z której ta ropa powstała;S lekka może pochodzić z siarki siarczanowej zredukowanej przez bakterie a nie z materii organicznej żyjącej w środowisku morskim;

Mineralizacja kruszcowa w łupku miedzionośnym w rejonie Zbąszynia na podstawie wybranych profili wiertniczych.

GEONAFTA

Jastrzębsko 3 - magazyn Zielona Góra

Chrośnica 1 - magazyn Zielona Góra

Wilcze 2 - magazyn Chmielnik (worki w piwnicy PIG)

Wilcze 5 - magazyn Chmielnik (worki w piwnicy PIG)

Wilcze 7 - magazyn Chmielnik (worki w piwnicy PIG)

PIG

Magazyn Michałów (k. Chocianowa):

Zbąszyń 3

Kargowa 1

Kargowa 5

Kargowa 7

Stare Kramsko 1

---