Brzoza brodawkowata, brzoza zwisła
(łac. Betula pendula Roth)
Rodzina: brzozowate (Betulaceae)
Opis rośliny : jest to drzewo liściaste, które osiąga do 30 m wysokości. Korona jest silnie rozwinięta, u starszych drzew rzadka, z długimi, cienkimi i zwisającymi z konarów gałązkami. Żyje ok. 100 lat. Kora młodych drzew jest brązowa, z czasem biała, łuszczy się okrężnie. Młode gałązki są ciemne, nieowłosione, pokryte gruczołami. Młode liście są lepkie i słabo owłosione. Kwiaty zebrane w kotki podobne do kotek brzozy omszonej. Brzoza znosi zanieczyszczenia atmosfery, ale silnie wyjaławia glebę i uniemożliwia wzrost wielu innym roślinom w jej bezpośrednim sąsiedztwie.
Okres kwitnienia : od kwietnia do maja
Siedlisko : Występuje na suchych, piaszczystych terenach, na nieużytkach, w lasach liściastych, borach mieszanych i sosnowych, w zaroślach i na zarębach, wzdłuż szlaków kolejowych. Jest także ważnym drzewem leśnym. Jest gatunkiem pionierskim. Występuje w chłodniejszych rejonach Azji i Europy. W Polsce jest pospolita na całym niżu i w niższych położeniach górskich.
Surowiec zielarski : liście, paczki, kora, zastosowanie ma tez sok brzozowy (sok (oskoła) zawiera głównie fruktozę, liczne sole mineralne (potas, miedź, mangan, fosfor i wapń) oraz witaminę B) otrzymywany wiosną przez nacięcie gałęzi lub pnia.
Główne związki : saponiny (betulina), flawonoidy, kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy), żywice, garbniki, sole mineralne, olejek eteryczny, wit. C, związki triterpenowe, itd.
Działanie i zastosowanie : działa moczopędnie, odtruwająco i wzmacniająco. Jest stosowany przy kamicy nerkowej, przy obrzękach na tle krążeniowym, jako środek na porost włosów, a w medycynie ludowej - do wybielania skóry i przeciw piegom. W przewlekłych chorobach dróg moczowych, niewydolności nerek, przy gośćcu i przy łuszczycy stosuje się napar z liści, które zawierają szereg czynnych substancji, m.in. flawonoidy, garbniki, sole mineralne i związki żywiczne. Można nim przemywać też suchą i łuszczącą się skórę. Napar z liści stosuje się w chorobach dróg moczowych.