10. Pojęcie zachowania ryzykownego .Najważniejsze przyczyny zachowań ryzykownych dzieci
i młodzieży.
Zachowania ryzykowne to różne działania niosące ryzyko negatywnych konsekwencji zarówno dla zdrowia fizycznego, psychicznego, jak i dla otoczenia społecznego. Do najważniejszych zachowań ryzykownych zalicza się:
Palenie tytoniu,
Używanie alkoholu,
Używanie innych środków psychoaktywnych(narkotyków, środków wziewnych, leków)
Wczesną aktywność seksualną,
Zachowanie agresywne i przestępcze,
Powyższe zachowania ryzykowne, należą do zachowań ludzi w różnym wieku, jednak negatywne konsekwencje zachowań ryzykownych u młodzieży są zazwyczaj poważniejsze i występują szybciej niż u dorosłych z powodu nie zakończonego jeszcze rozwoju biologicznego, intelektualnego, emocjonalnego i społecznego. Im młodszy wiek, tym większe zagrożenie. Liczne badania wskazały, że zachowania ryzykowne najczęściej ze sobą współwystępują. Jedno zachowanie pociąga za sobą inne, np. picie alkoholu, czy odurzanie się narkotykami często współwystępuje z zachowaniami agresywnymi i przestępczymi lub je wyzwala.
Motywy skłaniające do: |
||
Picia alkoholu |
Odurzania się narkotykami |
Rozpoczynania współżycia seksualnego |
-zmniejszenie zahamowań, -nabranie śmiałości w kontaktach z innymi, -nawiązanie znajomości, -wprawienie się w stan podniecenia, -dla odprężenia i zabawy, -z ciekawości, z nudów, -zmniejszenie lęku, -„bo wszyscy piją”, -bunt młodzieńczy. |
a)motywy ucieczkowe -ucieczka od problemów rodzinnych i szkolnych, -ucieczka od pustki, nudy -ucieczka od samotności, lęku b)motywy konformizmu -upodabnianie się do innych aby zyskać przyjaźń, uznanie c)motywy egzystencjalne -poczucie bezsensu, -pustka wewnętrzna d)motywy poszukiwania -ciekawość, -chęć przeżycia czegoś niezwykłego e)motywy prestiżowe -chęć pokazania się bardziej dorosłym, -pokazanie się jako osoba ważna, ciekawa |
- pragnienie seksualne, -ciekawość, -uległość wobec partnera, -podniesienie poczucia własnej wartości, -litość wobec partnera, -lęk przed porzuceniem, -wpływ alkoholu, narkotyków. |
Czynniki ryzyka:
Zaburzenia więzi, zwłaszcza uczuciowej, między rodzicami i dziećmi;
Wysoki poziom konfliktów w rodzinie, w tym pomiędzy rodzicami;
Zaburzenia w pełnieniu roli matki i ojca;
Niejasny system wymagań stawianych dziecku;
Brak dyscypliny i kontroli lub nadmiernie surowa;
Niekonsekwencja w wychowaniu;
Tolerancja wobec zachowań ryzykownych dzieci;
Rodzice jako wzorce nieprawidłowych zachowań