Pkt.8. Niemiecki ekspresjonizm filmowy.

1. GABINET DOKTORA CALIGARI - ROBERT WIENE

 26 luty 1920- premiera w Berlinie, data narodzin światowego kina artystycznego adresowanego dla elitarnej publiczności, nastawionych nie na rozrywkę lecz konteplację sztuki. (Próba nobilitacji filmu jako kultury wyższej)

 Dekoracje były malowane na płótnie, deformacja rzeczywistości, postacie nadmiernie ekspresyjne, wyrazistość, groza, nadrealizm, szybki montaż, gra światła, kamera statyczna, film percepcyjnie męczący.

 Dekoracje wykonali: Walter Rohrig, Walter Reimann, Hermann Warm

 Film ten zapoczątkował w kinie modę na ramę narracyjną. Funkcje ramy narracyjnej:

- zaznaczenie, że akcja wewnątrzramowa jest miniona przeszłością

- odzwierciedlanie wewnątrz ramy rzeczywistości obramowującej oraz pozatekstowej

- zawarcie w obramowanej opowieściideologicznej wykładni dzieła

 

 2. NOSFERATU- SYMFONIA GROZY; F.W. MURNAU

Film na podstawie powieści Drakula Brama Stokera.

 1922- rok produkcji

 - uznawany za za najwybitniejszy horror w historii kinematografii

 - kręcony w plenerze; szukał aspektu posępności rzeczy, chciał wyrazić za pomocą przyrody, tego co nadnaturalne

 - zatarcie granicy między sferą koszmarów, snów a światem rzeczywistym (zdjęcia negatywowe, solaryzacja)

 - akcentowanie nieuchronności zła

 - film należący do klasyki kina grozy

 - nowatorskie środki operatorskie:

-obróbka negatywu,

-ciekawa inscenizacja,

-technika wirażowania,

-zdjęcia podklatkowe,

-blendaż,

-często stosowany chwyt filmowania z żabiej perspektywy

- przesycony mitycznymi treściami

 

Niemiecki ekspresjonizm filmowy, to „kino scenografów”. Wszystko zostaje skomponowane dekoracyjnie w atelier przez scenarzystów, nawet ulice. Efekt umowności świata przedstawionego oraz teatralności stylu pogłębiony został przez nieralistyczne oświetlenie- brak światła naturalnego, dużo cieni.

 Wraz z wkroczeniem do filmu ekspresjonizmu kino artystyczne stało się faktem.

 Ramy czasowe ekspresjonizmu- 1919-24r

 

Cechy charakterystyczne ekspresjonizmu filmowego:

 - stopienie aktorów ze scenografią, dochodzi do animizacji dekoracji i urzeczowienie bohaterów jednocześnie

- deformacja świata przedstawionego

-  subiektywizacja świata

- odzwierciedlenie ekspresji duszy za pomocą diegezy

- niesamowita atmosfera

- tematyka fantastyczna, aura grozy, usytuowanie świata w przeszłości, egzotyczne tło akcji, ekspresjonistyczny design -> środki stylistyczne stosowane zazwyczaj

 

Zgodnie z wpływami literackimi reżyserzy-ekspresjoniści sięgali często po historie niesamowite, z wątkami irracjonalnymi, bądź

tylko z kryminalnym, ale zawsze przyprawione elementami tajemniczości i mrocznej aury. Twórcy ekspresjonistyczni w pełni docenili możliwości ekranu, traktując go - jak malarze płótno - jako przestrzeń do świadomego zapełnienia. Ich wizytówką stała się niezwykła umiejętność kompozycji kadru. Ekspresjonistów wcale nie interesował montaż, czasami filmy wydawały się być statycznymi, bowiem to była zwykła zmiana zdjęć. Firmowym znakiem ekspresjonizmu okazały się cienie przedmiotów i ludzi.

 W niemieckim kinie ekspresjonistycznym istniały dwa nurty: nurt społeczno-psychologiczny i nurt fantastyczny.

Nurt społeczno-psychologiczny określany w Niemczech mianem Kammerspielfilm - opowiadał o kłopotach, samotności, samobójstwach, obłędach i tragediach rodzinnych. Piętnował obojętność świata wobec ludzkich problemów. Ogólnie cechowała go niewiara w człowieka

Nurt fantastyczny - najczęściej filmy grozy, spowite aurą tajemniczości, obłędu, z pojawiającymi się zjawami, koszmarami nocnymi i atmosferą opadającą na bohatera niczym sieć pajęcza. 

---