CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA ROZWÓJ REHABILITACJI W POLSCE
Rehabilitacja lecznicza na skalę masową rozwinęła się w Polsce po II wojnie światowej w związku z ogromnymi potrzebami społecznymi spowodowanymi:
Skutkami II wojny światowej,Epidemią choroby Heinego-Medina,
Epidemią gruźlicy,
Rozwojem przemysłu i komunikacji,
Przedłużeniem się długości życia - wzrost ilości osób starszych,
Rozwojem medycyny,
Skażeniem środowiska,
chorobami cywilizacyjnymi
Uwarunkowania prawne rozwoju rehabilitacji
Międzynarodowe - wynikające z członkowstwa w ONZ, Międzynarodowej Organizacji Pracy, Radzie Europy
Wewnętrzne:
Zapisy konstytucji
Mianowanie prof. Degę konsultantem krajowym ds. rehabilitacji
Rozporządzenia Ministra Zdrowia
Nie powołano Instytutu Rehabilitacji
Nie uchwalono Ustawy o Rehabilitacji osób niepełnosprawnych
ASPEKTY PRAWNE I ORGANIZACYJNE
Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 marca 1969 r.
„PROGRAM ROZWOJU REHABILITACJI”
Uznanie rehabilitacji leczniczej za integralna i nieodzowną część leczenia,
Wprowadzenie do schematów organizacyjnych wszystkich szpitali w Polsce działów rehabilitacji leczniczej
Wizyta prof. H. Ruska w Polsce (1957)
Baza materialna
Pierwsze zakłady rehabilitacji organizowano przy klinikach ortopedycznych
Powstanie pierwszych ośrodków rehabilitacji dla dzieci w Świebodzinie i Wrocławiu Poświętnem (1947)
Powstanie sanatoriów leczących skutki choroby Heinego-Medina
Powołanie rehabilitacyjnych ośrodków naukowo badawczych w uzdrowiskach
Powstanie pierwszych specjalistycznych ośrodków rehabilitacji:
Instytut Ortopedii i Rehabilitacji w Poznaniu,
Stołeczne Centrum Rehabilitacji w Konstancinie,
Górnośląskie Centrum Rehabilitacji w Reptach
Poznańska Klinika Rehabilitacji
Poznań kolebką rehabilitacji w Polsce
5 grudnia 1945 roku - Klinika Ortopedyczna UP (prof. Wiktor Dega)
Grudzień 1948 rok - Oddział Leczniczego Usprawniania (dr Janina Tomaszewska)
1960 rok - Powstanie Katedry Medycyny Rehabilitacyjnej AM w Poznaniu (dr Janina Tomaszewska)
Budowa Ośrodka Rehabilitacji AM w Poznaniu - 160 miejsc, pomoc finansowa UNICEF, pełne zaplecze do rehabilitacji i dydaktyki, obiekt oddano w 1968 roku
Powstanie Ośrodka Rehabilitacji Przemysłowej - 1969 rok
Od 1978 roku kierownikiem Kliniki Rehabilitacji AM była prof. Kazimiera Milanowska
Makieta Ośrodka Rehabilitacji AM w Poznaniu
Lubuski Ośrodek Rehabilitacyjno-Ortopedyczny w Świebodzinie
Powstał z inicjatywy prof. W. Degi w 1947 roku jako Zakład Leczniczo-Wychowawczy dla Dzieci Kalek
Był własnością CARITAS, pracowały w nim siostry Botemeuszki
Pierwszym dyr był dr Mirosław Leśniewski
Lipiec-wrzesień 1949 rok - pierwszy obóz w Wilkowie
WPROWADZENIE SPORTU INWALIDÓW DO REHABILITACJI
1951 rok - dyrektorem zostaje dr Lech Wierusz - przekształca Zakład w nowoczesny ośrodek kompleksowej rehabilitacji
1953 - leczenie operacyjne skutków choroby H-M,
1962 - operacyjne leczenie skolioz
Funkcja szkoleniowa ośrodka,
Działalność mgr Zenona Piszczyńskiego
Stołeczne Centrum Rehabilitacji w Konstancinie
Jeden z najnowocześniejszych ośrodków rehabilitacji w Europie
Szpital Chirurgii Kostnej (1948)
Marian Weiss zostaje dyrektorem szpitala (1951 r.) z zamiarem przekształcenia go w ośrodek rehabilitacji powstaje 160 łóżek z zapleczem zabiegowym
1951 - Zakład Rehabilitacji Leczniczej AWF Warszawa
1954 - rozbudowa ośrodka i zmiana nazwy na STOCER
1961 rok - powołanie Katedry i Kliniki Rehabilitacji AM w Warszawie
1963 rok - oddanie do użytku nowoczesnego kompleksu na 450 łóżek
Na bazie STOCER - WHO zorganizowała 3 kursy dla stypendystów z całego świata dotyczące nowoczesnej kompleksowej rehabilitacji
Powstanie w 1965 roku Oddziału Ostrych Urazów Rdzenia Kręgowego
Górnośląskie Centrum Rehabilitacji „Repty”
Powstało z inicjatywy gen Józefa Zięt
Ośrodek Ozdrowieńczo-Rehabilitacyjny dla Górników w Reptach Śląskich - powstał 1 marca 1961
W latach 1962-1967 wzniesiono Zakład Rehabilitacji Przemysłowo-Zawodowej.
W roku 1967 stanowisko naczelnego dyrektora Centrum objął dr Józef Juszko
1972 rok - powstanie Kliniki Rehabilitacji Śląskiej AM (Prof. Krystyna Dobosiewicz)
1981 rok - dyrektorem Centrum zostaje dr Andrzej Kwolek
Szkolenie kadr
Lekarze - Akademie Medyczne - 1959 roku specjalizacja z rehabilitacji medycznej
Fizjoterapeuci - Wyższe Szkoły Wychowania Fizycznego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Katowicach - specjalizacja z gimnastyki leczniczej
Od 1973 roku - kierunek rehabilitacja ruchowa
Od 1984 roku - specjalizacja
Od 1990 roku - kierunek fizjoterapia
Od 1955 roku - Studium medyczne w Ciechocinku
Od 1959 roku - Ośrodek Szkoleniowy MZ przy Klinice Ortopedii AM w Poznaniu
POLSKA SZKOŁA REHABILITACJI
Koncepcja polskiej szkoły rehabilitacji stanowiła złożony proces medyczno-społeczny, realizujący zasadę leczenia człowieka, a nie jego choroby.
Kompleksowość
Powszechność
Ciągłość
Wczesność
Polska metoda rehabilitacji wyodrębniła się w drugiej połowie lat pięćdziesiątych i w latach sześćdziesiątych.
W jej tworzeniu największą rolę odegrały dwa centralne ośrodki rehabilitacji. Instytut Ortopedii i Rehabilitacji w Poznaniu, kierowany przez prof. Degę oraz Stołeczne Centrum Rehabilitacji w Konstancinie, kierowane przez prof. Weissa. Wypracowały one filozofię rehabilitacji osób z naruszoną sprawnością, prowadziły badania naukowe z zakresu rehabilitacji, opracowały i ujednoliciły metody lecznicze stosowane w rehabilitacji, prowadziły zajęcia dydaktyczne, szkolenie podyplomowe, przeprowadzały egzaminy II stopnia lekarzy i fizjoterapeutów. Prowadziły również leczenie najtrudniejszych przypadków w kraju
Polska Szkoła Rehabilitacji
Prof Wiktor Dega (1896-1995)
1979 Malta - WHO przyjęło i zaleciło stosowanie Polskiej koncepcji w innych krajach
Polską metodę rehabilitacji charakteryzowało wczesne rozpoczęcie rehabilitacji, często jeszcze w trakcie leczenia podstawowego, kompleksowe i ciągłe działania rehabilitacyjne oraz jej powszechne stosowanie. W polskiej szkole rehabilitacji szeroko stosowano ruch jako podstawową metodę leczenia. Często zapożyczano metody treningu sportowego w procesie usprawniania, dlatego w naszym kraju rozwinął się sport inwalidzki, osiągając duże sukcesy na arenie międzynarodowej.
Rehabilitacja lecznicza rozwinęła się w Polsce po II wojnie światowej.
Działalność prof. Degi i innych jej współtwórców pozwoliła wypracować modelowy system organizacyjny, polecany do zastosowania w innych krajach przez WHO.
Jednak, z powodu braku środków finansowych w okresie PRL nie udało się go w pełni wprowadzić w życie.