|
|
|
|
|
|
Organizacja i struktura systemu
W polskim systemie opieki zdrowotnej jedyną organizacją odpowiedzialną za finanse, czyli pokrywanie kosztów leczenia, jest Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie istnieją prywatni ubezpieczyciele ani inne organizacje konkurencyjne. NFZ powołany został do życia 23.01.2003 roku przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Działa na podstawie Ustawy o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (http://www.portalmed.pl/xml/prawo/medycyna/medycyna/podst/nfz ) oraz Ustawy o Świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (http://www.portalmed.pl/xml/prawo/medycyna/medycyna/r2004/042135 ) .
NFZ jest państwową jednostką centralną, która dysponuje całością pieniędzy, jakie Polacy odprowadzają ze swoich dochodów w postaci tzw. składki ubezpieczenia zdrowotnego ( 9% dochodów osobistych). Składka ta jest obowiązkowa. Pieniądze te przekazywane są z Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia mieszczącej się w Warszawie do 16 Oddziałów Wojewódzkich NFZ. Są nimi:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Do zadań NFZ należy przede wszystkim: - określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie niezbędnym dla prawidłowego zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej; - przeprowadzanie konkursów ofert, rokowań i zawieranie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a także monitorowanie ich realizacji i rozliczanie; - finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych świadczeniobiorcom innym niż ubezpieczeni spełniającym kryterium dochodowe; - opracowywanie, wdrażanie, realizowanie i finansowanie programów zdrowotnych; - wykonywanie zadań zleconych, w tym finansowanych przez ministra właściwego do spraw zdrowia, w szczególności realizacja programów zdrowotnych; - monitorowanie ordynacji lekarskich; - promocja zdrowia; - prowadzenie Centralnego Wykazu Ubezpieczonych; - prowadzenie wydawniczej działalności promocyjnej i informacyjnej w zakresie ochrony zdrowia. Więcej informacji o działalności szczegółowej NFZ na www.nfz.gov.pl
a) źródła finansowania
Zadaniem Narodowego Funduszu Zdrowia jest przekazywanie pieniędzy na świadczenia opieki zdrowotnej udzielane pacjentom przez zakłady opieki zdrowotnej oraz refundowanie leków. Leki na receptę dostępne w polskich aptekach refundowane mogą być przez NFZ w 100%, 50% i 30%, istnieje również lista leków za które chory zapłaci w całości oraz lista leków, które obejmuje opłata ryczałtowa - zapłacimy więc w chwili obecnej 3,20 zł za leki podstawowe i 5 zł za leki recepturowe. Listy te podlegają okresowym zmianom. Pieniądze na świadczenia zdrowotne mogą być przekazywane zarówno Publicznym jak i Niepublicznym (czyli prywatnym) Zakładom Opieki Zdrowotnej. Procedura ta związana jest z wcześniejszym podpisaniem przez daną jednostkę opieki medycznej i NFZ tzw. „kontraktu” na świadczenie usług medycznych. Z kolei świadczenia te mogą być przez NFZ refundowane:całkowicie,częściowoW Polsce zoperowanie odstających uszu u dziecka jest nieodpłatne, ale już jego mama, chcąca powiększyć sobie piersi lub usta musi za taki zabieg zapłacić 100%. Podobnie jest ze stomatologią: leczenie przednich zębów jest bezpłatne ale część kosztów leczenia zębów trzonowych pacjent musi pokryć z własnej kieszeni. Za usunięcie kamienia nazębnego zapłaci 100% - ponieważ nie jest ono przez NFZ w ogóle refundowane. Oczywiście każdą procedurę lekarską lub pielęgniarską pacjent może mieć wykonaną w krótkim terminie w prywatnym gabinecie czy prywatnym szpitalu, jeżeli pokryje pełen jej koszt z osobistych pieniędzy. Dodać należy, iż w budżecie Ministerstwa Zdrowia znajduje się pula pieniędzy, które przeznaczane są na bardzo kosztowne procedury wysokospecjalistyczne wykonywane w Publicznych Zakładach Opieki Zdrowotnej. Również działalność pogotowia ratunkowego finansowana jest z budżetu państwa.
Prawo do bezpłatnych świadczeń medycznych mają osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, a zatem: - osoby pracujące, - odprowadzające składkę ubezpieczenia zdrowotnego, - zarejestrowane w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i członkowie ich rodzinemeryci renciści kombatanci inwalidzi wojenni osoby pracujące w sektorze rolnictwa, - zarejestrowane w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i członkowie ich rodzin studenci, - uczniowie księża, - zakonnice, - zakonnicy mieszkańcy krajów członkowskich Unii Europejskiej tymczasowo przebywający w Polsce i posiadający Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) lub certyfikat zastępczy osoby spoza Unii Europejskiej mające aktualną wizę pobytową
b) jednostki opieki zdrowotnej - publiczne - prywatne
Jednostki opieki medycznej w Polsce w zależności od tego czy są w gestii państwa czy w rękach prywatnych podzielić możemy na jednostki publiczne i niepubliczne. Zarówno pierwsze jak i drugie funkcjonują zgodnie z Ustawą o Zakładach Opieki Zdrowotnej (http://www.portalmed.pl/xml/prawo/medycyna/medycyna/podst/zoz ).
|
|
|
|
|
|
przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej
zakłady długoterminowej opieki pielęgniarskiej
ośrodki opieki paliatywnej
zakłady sanatoryjne i rehabilitacyjne
|
|
|
|
|
|
Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej
|
|
|
|
|
|
prywatne gabinety lekarskie
prywatne przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej
prywatne poradnie lekarzy specjalistów
prywatne gabinety stomatologiczne
indywidualna bądź grupowa praktyka pielęgniarska
indywidualna bądź grupowa praktyka położnych
prywatne centra diagnostyczne
prywatne zakłady sanatoryjne i rehabilitacyjne
|
|
|
|
|
|
Zakres usług świadczonych w tych jednostkach obejmuje:
|
|
|
|
|
|
świadczenia ambulatoryjne,
świadczenia z zakresu medycyny pracy,
świadczenia z zakresu promocji zdrowia,
świadczenia profilaktyczne,
świadczenia pielęgnacyjne,
|
|
|
|
|
|
Procedury wysokospecjalistyczne, np. w onkologii, radiologii, chemioterapii, torakochirurgii, kardiochirurgii pozostają domeną placówek państwowych. Natomiast prywatne centra medyczne coraz częściej mają bardzo dobre osiągnięcia w chirurgii plastycznej, okulistyce, chirurgii oka, ginekologii, stomatologii, dermatologii.
Do wszystkich Niepublicznych ZOZ-ów, prywatnych gabinetów czy też szpitali możemy udać się sami, przysłowiowo wejść prosto z ulicy. Z kolei aby udać się do poradni specjalistycznych w Publicznych ZOZ-ach, czy też zostać hospitalizowanym w tych jednostkach musimy mieć skierowanie od lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej. Lekarz ten jest odpowiednikiem lekarza rodzinnego w innych krajach Unii Europejskiej. To on leczy nasze przeziębienia, otacza opieką lekarską naszą rodzinę. On też decyduje o tym czy wymagamy konsultacji lekarza specjalisty, czy też nie. Odstępstwem od tej reguły są poradnie:
|
|
|
|
|
|
ginekologiczno-położnicza,
|
|
|
|
|
|
aby zasięgnąć w nich porady lekarskiej nie potrzebujemy skierowania od lekarza POZ.
|
|
|
Funkcjonowanie opieki medycznej w Polsce to wiele Ustaw i Rozporządzeń, które warunkują działanie każdego ogniwa służby zdrowia, poczynając od ludzi, a na obiektach, zasobach materialnych i finansowych kończąc. Główne wytyczne dla opieki zdrowotnej i miejsca pielęgniarki w niej stanowią przede wszystkim:
Ustawa o Zakladach Opieki Zdrowotnej
Ustawa o Swiadczeniach Opieki Zdrowotnej Finansowanych ze Srodków Publicznych
Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia
Ustawa o Zawodach Pielegniarki i Poloznej
Ustawa o Samorzadzie Pielegniarek i Poloznych
Rozporzadzenie Ministra Zdrowia w sprawie standardów ksztalcenia pielegniarek i poloznych w szkolach wyzszych i wyzszych szkolach zawodowych
Rozporzadzenie Ministra Zdrowia w sprawie prowadzenia indywidualnej praktyki i grupowej praktyki pielegniarek i poloznych
Kodeks etyki zawodowej Pielegniarki i Poloznej
Rozporzadzenie Ministra Zdrowia i Opieki Spolecznej w sprawie postepowania w przedmiocie odpowiedzialnosci zawodowej pielegniarek i poloznych
Rozporzadzenie Ministra Zdrowia i Opieki Spolecznej w sprawie trybu postepowania dotyczacego stwierdzenia prawa wykonywania zawodu pielegniarki i zawodu poloznej oraz sposobu prowadzenia rejestru pielegniarek i rejestru poloznych
Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty
Wymienione akty prawne to niewielki ułamek polskiego ustawodawstwa dotyczącego służby zdrowia, opieki medycznej, organów zajmujących się placówkami opiekuńczo-leczniczymi, instytucji współpracujących ze szpitalami, poradniami. Znacznie większa ilość wytycznych prawnych stanowi o zawodach, kwalifikacjach i działalności lekarzy, pielęgniarek, położnych oraz innych osób pracujących w jednostkach opieki zdrowotnej. Więcej informacji na ten temat można uzyskać na stronach internetowych Okręgowych Izb Pielęgniarek i Położnych (http://www.oipp.lodz.pl/index.php?go=home ) oraz Okręgowych Izb Lekarskich (http://www.oil.lodz.pl/ ).
|
|
|