Działalność szkoły w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków(moja praca)
Przegląd literatury przedmiotu
co to jest profilaktyka
co to jest narkotyk
co to jest narkomania
rola szkoły i nauczycieli w profilaktyce uzależnień od narkotyków
Profilaktyka - jest to - wg encyklopedii PWN - zapobieganie niekorzystnym zjawiskom.
Jest jedną z podstawowych metod działania współczesnej medycyny, obejmuje całokształt działalności i środków mających na celu zapobieganie chorobom, głównie przez szerzenie oświaty sanitarnej, zasad higieny, stosowanie masowych badań profilaktycznych i propagowanie racjonalnego trybu życia, zwalczanie szkodliwych czynników środowiskowych ( Encyklopedia PWN).
Narkotyk - środek odurzający pochodzenia roślinnego lub syntetycznego, powodujące w zależności od dawki - uspokojenie, zniesienie bólu, odurzenie, euforię lub sen. Wielokrotnie używany prowadzi do przyzwyczajenia i tzw. głodu narkotycznego a konsekwencji do narkomanii ( Korpetta E., Szmerdt-Sisicka E).
Narkomania -„stałe lub okresowe przyjmowanie w celach niemedycznych środków
odurzających lub psychotropowych albo środków zastępczych, wyniku czego może powstać lub powstała zależność”( Cekiera Cz.).
Jednym z najważniejszych celów szkolnego programu profilaktyki jest pozytywna zmiana klimatu szkoły, zwłaszcza w jego wymiarze społecznym. Poprawa klimatu społecznego pozwala eliminować czynniki, które generują wiele nieprawidłowych zachowań uczniów i obniżają efektywność dobrych programów realizowanych z młodzieżą. Włączenie rodziców i powiązanie szkolnego programu z działaniami innych instytucji w środowisku lokalnym umożliwia budowanie szerokiej koalicji na rzecz ochrony dzieci przed poważnymi zagrożeniami. Profilaktyka szkolna powinna stanowić kluczowy element lokalnego programu profilaktyki. W powszechnym odczuciu społecznym narkomania jest największym zagrożeniem w naszym kraju. W wielu polskich domach rodzice toczą beznadziejną walkę o życie swoich dzieci. Nie ma środowiska , w którym nie byłoby narkotyków. Społeczeństwo, dla którego narkomania przybiera zatrważające rozmiary , domaga się podjęcia przez organy ścigania skutecznej walki z handlarzami narkotyków oraz prowadzenia systemowych działań profilaktycznych ( Gaś Z.B.).
Najczęstszą strategią stosowaną szkole jest informowanie o szkodliwym działaniu substancji uzależniających , powinno to być prawdziwe i wiarygodne dla młodzieży, bez żadnych tanich chwytów reklamowych. Szkoła powinna robić wszystko aby rozwijać zainteresowania uczniów oraz przeciwdziałać niepowodzeniom szkolnym ( zainteresować nauką szkolną ) Trzeba wspomagać rozwój moralny uczniów, uczyć ich poszanowania norm, wartości i autorytetów. Stwarzać im możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych, itp. ( przynależność do pozytywnej grupy rówieśniczej ).
Ważną sprawą jest też wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych ( silna więź emocjonalna z rodzicami ), organizowanie spotkań z rodzicami i informowanie ich jak zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci i inspirować do czytania lektury o tej problematyce.
Działalność profilaktyczna szkoły powinna pozostawać w ścisłym związku z działalnością profilaktyczną w środowisku lokalnym, gdyż środowisko odgrywa ważną rolę w kształtowaniu osobowości ucznia. Pomocne jest w kształtowaniu odpowiednich postaw moralnych i przygotowaniu wychowanków do właściwych wyborów życiowych. Aby profilaktyka przyniosła właściwy skutek szkoła powinna współpracować różnymi instytucjami :kulturalno - oświatowymi, oświatowo - opiekuńczymi, pedagogami, policją, poradniami psychologiczno- pedagogicznym (Markiewicz.A).
Należałoby umożliwić uczniom :
uczestnictwo w spektaklach teatralnych o charakterze profilaktycznym,
udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno - oświatowe,
uczestnictwo w seansach filmowych o charakterze profilaktycznym .
Trzeba zorganizować: ( ważne zadanie szkoły i nauczycieli)
pomoc uczniom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce
pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych
udzielanie pomocy rodzinom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej,
udział w prelekcjach organizowanych przez psychologów, pedagogów, lekarzy specjalistów
współpracę z kuratorem,
udział w zajęciach prowadzonych przez policję na temat przeciwdziałania agresji i przestępczości
Celem szkoły powinno być:
Tworzenie bezpiecznej, ciepłej atmosfery w szkole .
Ograniczenie zachowań agresywnych i przemocy w szkole .
Wzmocnienie poczucia własnej wartości .
Nauka i ćwiczenie zachowań asertywnych .
Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z napięciem pojawiającym się w trudnych sytuacjach.
Propagowanie zdrowego i higienicznego stylu życia
Wskazywanie wartościowych rozrywek .
Zwracanie uwagi na szkodliwość używek oraz ukazanie zagrożeń, jakie niosą ze sobą uzależnienia .
Informowanie rodziców jak zapobiegać uzależnieniom swoich dzieci i inspirować do czytania lektury o tej problematyce .
Poznawanie sposobów oddziaływania reklam na ludzi i odszyfrowanie ich znaczenia .
„ Wyrównywanie szans” - pomoc materialna oraz pomoc w przezwyciężaniu trudności w nauce .
Edukacja ekologiczna - zaprzyjaźnianie uczniów z przyrodą .
Na pytanie: „czy rozmawiać z dzieckiem na temat profilaktyki?” należy jednoznacznie
odpowiedzieć „tak”. Im ono będzie młodsze , tym lepiej - zważywszy na zagrożenia ,
z jakimi będzie się stykać w dzisiejszym świecie. Dlatego bardzo ważną rolę w tym temacie
spełniać powinna szkoła i nauczyciele.
Cel badania
Głównym celem moich badań jest poznanie działalności szkoły w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków.
Problemy i hipotezy badawcze
Formułuję główny problem badawczy, który brzmi:
Czy badana szkoła prowadzi działalność profilaktyczną w zakresie uzależnień od
narkotyków?
Skupiam się również na problemach szczegółowych, które są pytaniami o to:
1. Co szkoła robi w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków?
2. Z kim współpracuje szkoła w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków? 3. Czy młodzież jest zorientowana w tym co robi szkoła na rzecz profilaktyki uzależnień od
narkotyków?
Formułuję hipotezę główną:
Szkoła prowadzi działalność w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków.
Formułuję hipotezy szczegółowe:
1.Szkoła współpracuje ze specjalistycznymi organizacjami, które chętnie i fachowo
udzielają pomocy.
2.Uczniowie są zorientowani w programie profilaktycznym prowadzonym przez szkołę.
Dobór próby i terenu badań
Próbę badawczą stanowią uczniowie gimnazjum, próbę wybrałam w sposób losowy,
Badanie realizuję w Gimnazjum w Komarowie Osadzie im. H. Sienkiewicza.
Metoda, techniki i narzędzia badawcze.
Dla potrzeb tego projektu zastosuję metodę sondażu diagnostycznego z zastosowaniem ankiety. Samodzielnie konstruuję narzędzie badawcze , którym jest kwestionariusz ankiety.
Bibliografia:
Cekiera Cz. - Ryzyko uzależnień -Towarzystwo Naukowe KUL Lublin 1994
Gaś Zb. B. - Rodzina wobec uzależnień - Michalineum- Marki - Struga 1993
Markiewicz A. - Środki odurzające a młodzież - Tow.Zap. Nark. - W-wa 1996
Korpetta E.* Szmerdt- Sisicka E. - Narkotyki w Polsce. Mity i rzeczywistość -
Prószyński i S-ka - W-wa 2000
KWESTIONARIUSZ ANKIETY
Niniejsze badania realizowane są z inicjatywy Katedry Pedagogiki WSZiA w Zamościu
a prowadzone przez studentów I roku Pedagogiki. Celem badania ankietowego jest poznanie
działalności szkoły w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków. Bardzo proszę o odpowiedzi na każde postawione pytanie bez dłuższego zastanawiania się nad poprawnością
swych wypowiedzi. Nie ma odpowiedzi złej o ile jest ona zgodna z własnym na poruszany temat. Zapewniamy pełną dyskrecję a uzyskane wyniki wykorzystane zostaną do celów naukowych.
Co to jest profilaktyka? ( wybierz 1 odpowiedź)
zapobieganie chorobom
leczenie osób uzależnionych
nie wiem co to jest
Czy myślisz, że profilaktyka dotyczy też narkomanii?
tak
nie
nie wiem
Jakie wg Ciebie są skuteczne metody zapobiegania narkomanii? (wybierz 3)
sankcje prawne
leczenie szpitalne
izolowanie w ośrodkach
spotkania z pedagogiem
udział w prelekcjach, pokazach
współpraca z kuratorem
ciepła atmosfera w domu rodzinnym
inne, jakie…………..
Czy w Twojej szkole istnieje problem narkomanii?
a) tak
c) nie
nie wiem
Co wiesz o szkodliwości narkotyków? Dokończ zdania.
że uzależniają ……………………………………………………………………….
że prowadzą do ……………………………………………………………………..
że są przyczyną……………………………………………………………………
6. Co szkoła czyni w ramach profilaktyki uzależnień od narkotyków. (proszę uszeregować od najczęściej organizowanych)
szkoła organizuje pogadanki
organizuje spotkania ze specjalistami
wyświetla filmy wideo dotyczące tematu profilaktyki
organizuje prelekcje na lekcjach wychowawczych
często przedstawia tematykę profilaktyki na tablicach szkolnych ( gazetki)
inne, jakie ………………………………………………………………………
Czy na zebraniu z rodzicami jest poruszany problem narkotyków?
tak
nie
nie wiem
Kto w szkole zajmuje się problemem narkomanii? ( zakreśl odpowiednie)
wychowawca klasy
pedagog szkolny
dyrektor
wykładowca biologii
inne, kto………………………..
Z kim szkoła współpracuje w zakresie profilaktyki uzależnień od narkotyków?( zakreśl przynajmniej 2)
z policją
z Poradnią Zdrowia Psychicznego
z psychologiem
z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej
z kuratorem
z Poradnią Uzależnień
z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną
nie wiem
W jaki sposób szkoła organizuje czas wolny młodzieży? ( wybierz 2 odpowiedzi)
organizuje kółka zainteresowań
organizuje spotkania z ciekawymi ludźmi
organizuje wycieczki
organizuje spotkania integracyjne
organizuje zawody sportowe
W jaki sposób nauczyciel / opiekun interesuje się działalnością grupy rówieśniczej, do której należysz? Zaznacz odpowiednią odpowiedź.
a) spotyka się z nami
b) prowadzi z nami rozmowy
c) pokazuje osoby godne naśladowania
d) nie jest zainteresowany spotkaniami z nami
e) inne, jakie…………………………………………..
Jak szkoła pracuje z uczniami mającymi trudności w nauce?
organizuje dodatkowe zajęcia
organizuje spotkania z uczniami nie mającymi takich trudności
spotyka się z rodzicami celem ustalenia przyczyn takich trudności
odsyła do Poradni Specjalistycznych
organizuje naukę w domu
inne, jakie………………………………………..
Czy szkoła pomaga w rozwiązywaniu problemów rodzicom poprzez wskazywanie specjalistycznych ośrodków?
tak
nie
nie wiem
Dziękuję bardzo !
Dane o respondencie:
Płeć K M
Wiek 14 -17 18 - 21
Miejsce zamieszkania wieś miasto