Prusy i Austria w XVIII wieku jako monarchie absolutyzmu ośw 2


Prusy oraz Austria (monarchia Habsburgów austriackich) w XVIII w. jako monarchie absolutyzmu oświeconego, podr. 214 - 221, mapa w podr., s.157 Oprac. RM

józefinizm - reformy cesarza Józefa II, których celem było podporządkowanie Kościoła państwu oraz odebranie Kościołowi politycznych i ekonomicznych przywilejów

junkrzy (junkrowie) - szlachta pruska, wielcy właściciele ziemscy w krajach północnych i wschodnich Niemiec (zwł. w Prusach, gdzie junkrem do początków XIX w. mógł być tylko szlachcic)

sankcja pragmatyczna - akt prawny ogłoszony przez cesarza Karola VI w 1713 roku, dotyczący następstwa tronu w krajach habsburskich (m.in. możliwości ich dziedziczenia przez córkę cesarza) oraz przekształcenia ich związku z unii personalnej w unię realną

etatyzm - podejmowanie przez państwo działań sferze produkcji i handlu;

ingerencja państwa w sferę życia gospodarczego

komitaty - organy samorządu szlachty węgierskiej w epoce nowożytnej (odpowiedniki sejmików szlacheckich w Rzeczpospolitej)

A. Absolutyzm oświecony - odmiana XVIII-wiecznego absolutyzmu cechująca się tym, że

monarcha absolutny odwołuje się do filozofii i światopoglądu oświecenia i w jego duchu

przeprowadza wiele reform.

Cechy absolutyzmu oświeconego: podr., s. 205

państwa”

najważniejsi przedstawiciele absolutyzmu oświeconego:

król Prus Fryderyk II Wielki (1740 - 1786) - „filozof na tronie” , cesarze Józef II (1780 - 1790) - „cesarz - rewolucjonista”, „cesarz - zakrystianin”, Leopold II (1790 - 1792),

do pewnego stopnia król Hiszpanii Karol III (1759 - 1788), król Portugalii Józef I (1750 - 1777)

B. Brandenburgia - Prusy w XVII i w XVIII w. - przemiany wewnętrzne.

zob. schemat w podr., s. 214 - liczebność armii pruskiej

zob. mapę w podr., s. 157: ekspansja terytorialna Brandenburgii - Prus w latach 1618 - 1795

1.Unia personalna Brandenburgii i Prus Książęcych od 1618 r. (w wyniku przejęcia Prus Książęcych

przez brandenburską linię Hohenzollernów)

2. Panowanie w Brandenburgii i w Prusach Książęcych księcia Fryderyka Wilhelma (1640 - 1688),

zwanego „Wielkim Elektorem”

3. Panowanie w Brandenburgii i Prusach Książęcych księcia Fryderyka III - w 1701 r. koronował się

na „króla w Prusach” (jako Fryderyk I), powstało zatem królestwo pruskie, czyli Prusy

(składające się z dwóch części: Brandenburgii i Prus Książęcych, zwanych coraz częściej od

1701 r. Prusami Wschodnimi)

4. Panowanie króla Fryderyka Wilhelma I (1713 - 1740) - Fryderyk Wilhelm I jako „król kapral” (ze względu na całkowicie pochłaniające króla zainteresowanie

sprawami armii i niezbyt rozległe horyzonty myślowe - anegdota, podr., s. 215) - rozbudowa i unowocześnienie armii przez „króla kaprala” (od 40 do ponad 100 tys. żołnierzy,

paradoksalnie „król kapral” unikał wojen i nie prowadził aktywnej polityki zagranicznej)

- sojusz Fryderyka Wilhelma I z carem Piotrem I Wielkim w okresie III wojny północnej (dzięki

sojuszowi z Rosją, Prusy uzyskały odebrane Szwecji ujście Odry ze Szczecinem)

- konflikt ojca (Fryderyka Wilhelma I) z synem Fryderykiem (późniejszym królem Fryderykiem II), wynikający z pogardy Fryderyka

Wilhelma I do ludzi wykształconych

5. Panowanie w Prusach Fryderyka II Wielkiego (1740 - 1786)

▪ związek polityki zagranicznej Fryderyka II z pruskim militaryzmem i jej główne założenia: „Jeżeli

podobają się wam obce ziemie i macie dosyć sił - zagarnijcie je od razu. Skoro tylko tego dokonacie, znajdziecie dosyć prawników,

którzy udowodnią, że przysługiwały wam wszelkie prawa do zajęcie tych terenów”

▪ wojny prowadzone przez Fryderyka II: dwie wojny śląskie, wojna sukcesyjna austriacka, wojna siedmioletnia

▪ Fryderyk II jako inicjator I rozbioru Polski w 1772 r.

▪ aneksje terytorialne i znaczące powiększenie terytorium państwa:

▪ oderwanie Śląska od Austrii w wyniku dwóch tzw. wojen śląskich, wojny sukcesyjnej austriackiej i wojny

siedmioletniej,

skutki przyłączenia Śląska do Prus: korzyści ekonomiczne: Śląsk był jednym z najbogatszych gospodarczo

regionów ówczesnej Europy, ludność Prus powiększyła się dwukrotnie z 2 do 4 mln, Prusy stały się mocarstwem

aneksja Śląska była, na tle innych, być może najważniejszym i najdonioślejszym w skutkach nabytkiem

europejskiego terytorium” (historyk brytyjski Perry Anderson, cyt. za Cegielski, Zielińska, s. 269)

▪ oderwanie Prus Królewskich od Polski w wyniku I rozbioru

6. Panowanie Fryderyka Wilhelma II

C. Austria w XVIII w. - przemiany wewnętrzne.

1.Wzmocnienie pozycji Habsburgów w Europie Srodkowej w wyniku zwycięskich wojen z Turcją i

pokoju w Karłowicach w 1699 r. (Habsburgowie uzyskali środkową część Węgier i Siedmiogród)

  1. Kraje Habsburgów austriackich w XVIII w.: Austria, Czechy, Sląsk (utracony w 1741r.), Węgry (od pokoju w Karłowicach w 1699 r. Habsburgowie posiadali całe Węgry w granicach sprzed bitwy pod Mohaczem), Niderlandy Południowe (przejęte w wyniku wojny sukcesyjnej hiszpańskiej)

3. Sankcja pragmatyczna - akt prawny ogłoszony przez cesarza Karola VI w 1713 roku, dotyczący

następstwa tronu w krajach habsburskich, możliwości ich dziedziczenia przez kobietę - córkę

cesarza (oraz przekształcenia ich związku z unii personalnej w unię realną)

4. Utrata Śląska (w wyniku wojny sukcesyjnej austriackiej, wojen śląskich, wojny siedmioletniej

5. Udział Austrii w I (1772) i w III (1795) rozbiorze Polski

6. Reformy cesarzowej Marii Teresy (1740 - 1780) i jej syna cesarza Józefa II (1780 - 1790, rządy

razem z matką od 1765 r.)

wykazały słabość państwa, dążenie do unowocześnienia i wzmocnienia państwa,

D. Wojny prusko - austriackie w XVIII w.

1. Austriacka wojna sukcesyjna (1740 - 1748)

kwestionujących ważność sankcji pragmatycznej przyznającej Marii Teresie prawa do tronu (na mocy sankcji pragmatycznej), dążących do jej detronizacji oraz rozbioru jej monarchii

Węgier, Niderlandów Południowych) , utrata Śląska na rzecz Prus

2. Wojny śląskie towarzyszące wojnie sukcesyjnej austriackiej (1741 - 1742, 1744 - 1745)

- przyczyny wojen śląskich: dążenie Fryderyka II do zagarnięcia Śląska, jego odebrania Marii Teresie

3. Wojna siedmioletnia (1756 - 1763)

▪ konflikt środkowoeuropejski (wojna przeciw Prusom koalicji państw: Austrii, Rosji, Saksonii, Francji)

▪ konflikt kolonialny między Francją a Wielką Brytanią (premier William Pitt Śtarszy)

▪ zajęcie i okupacja Saksonii przez wojska pruskie

▪ klęska wojsk pruskich pod Kunowicami w 1759 r. (zwycięstwo wojsk austriackich i rosyjskich)

▪ zajęcie przez wojska rosyjskie Prus Wschodnich i Berlina

▪ „cud domu brandenburskiego”: wycofanie się Rosji z wojny (w I 1762 r. po śmierci carycy Elżbiety i wstąpieniu

na tron rosyjski Piotra III, który uważał Fryderyka II za swego mentora), umożliwiające Prusom zwycięstwo w wojnie

siedmioletniej

- traktaty pokojowe kończące wojnę siedmioletnią w 1763 r.

▪ pokój w Hubertusburgu zawarty między Prusami, Austrią i Saksonią: Prusy utrzymały prawie cały Śląsk (z

wyjątkiem Śląska Cieszyńskiego i Opawskiego, pozostającymi pod panowaniem austriackim)

▪ pokój w Paryżu zawarty między Francją i Wielką Brytanią: Francja utraciła Kanadę na rzecz Wielkiej

Brytanii

Śląska) i Wielkiej Brytanii (jako największej potęgi morskiej i w koloniach)

▪ wojna zapoczątkowała - w wyniku „odwrócenia przymierzy” - sojusz Francji i Austrii (dwóch

niedawnych wrogów)

▪ wojna siedmioletnia pogorszyła położenie międzynarodowe i gospodarcze Rzeczpospolitej (w wyniku

utrzymania Śląska przez Prusy oraz przejęcia przez Prusy w czasie wojny saskich mennic i bicia w nich

polskiej monety o obniżonej wartości kruszcu)

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Francja jako monarchia absolutna, H I S T O R I A-OK. 350 ciekawych plików z przeszłości !!!
karta pracy rosja prusy i austria w xviii w
zachomikowane notatki i wyklady, Estetyka - przedmiot nauki, Estetyka jako nauka funkcjonuje od XVII
PRZEŁOM XVIII I XIX WIEKU JAKO EPOKA POLSKICH POWSTAŃ NARODOWYCH
XVIII Samorząd jako wyraz decentralizacji
15 Wojsko w XVIII wieku
W Kriegseisen Sejmiki Rzeczypospolitej Szlacheckiej w XVII i XVIII wieku
mowy i zmian w obyczajowosci od XIII do XVIII wieku (1)
Scharakteryzuj przyczyny i skutki traktatu krakowskiego z25 roku dla Rzeczpospolitej w XVI i XVIII
Literatura na przełomie XVIII wieku trendy i tematyka utworów
Upadek Polski w XVIII wieku, Testy, sprawdziany, konspekty z historii
16. Specyfika kultury rosyjskiej XVII i XVIII wieku na podstawie analizy wybranych zjawisk, 35 specy
16. Specyfika kultury rosyjskiej XVII i XVIII wieku na podstawie analizy wybranych zjawisk, 35 specy
Dramaturgia roysjka w połowie XVIII wieku
monarchia absolutna we francji Nieznany

więcej podobnych podstron