Dieta na cukrzycę
Cukrzyca jest jedną najbardziej rozpowszechnionych chorób cywilizacyjnych. Cukrzyca typu 2 powstaje tylko i wyłącznie z nadużywania węglowodanów, a cukrzyca typu 1 to choroba autoimmunologiczna, która może być powodowana lub nasilana przez zboża i przemysłowe oleje roślinne. Od niedawna nazywa się chorobę Alzheimera „cukrzycą typu 3” (czytaj więcej: Cukrzyca - fakty i mity).
Najsmutniejsze jest to, że promowana piramida zdrowego żywienia wpędza ludzi prosto w objęcia cukrzycy, a zalecane przy chorobie diety są nieskuteczne. Dieta polecana ludziom z otyłością i cukrzycą jest bardzo podobna do tego, czym karmimy świnie, żeby je jak najszybciej utuczyć - to niestety pokazuje, że komercyjna medycyna i koncerny robią wszystko, żeby jak najwięcej ludzi chorowało na cukrzycę, bo na tym najwięcej zarabiają.
Internet pełen jest stron oferujących kopiuj-wklej diety na cukrzycę, które polegają na „złożonych” węglowodanach, liczeniu skomplikowanych indeksów glikemicznych, ograniczaniu mięsa, tłuszczów, jajek, czy smażonych potraw. Każdy chory na cukrzycę, który próbował takich diet, może zaświadczyć, że nie tędy droga - ich skuteczność jest znikoma - zamiast poziomu cukru we krwi obniżają one tylko komfort życia. Nie trzeba być Einsteinem, żeby stwierdzić, że skoro cukru w krwi jest za dużo, to go trzeba mniej jeść.
Jeśli więc cukrzyca typu 2 powstaje tylko na skutek nadużywania węglowodanów, to jedyną drogą do skutecznego wyleczenia choroby jest ograniczenie spożywanych węglowodanów, czyli dieta niskowęglowodanowa. Pamiętaj jednak, żeby nie popaść z jednej skrajności w drugą - jedzenie bardzo małych ilości węglowodanów może powodować insulinooporność i nie być zbyt zdrowe dla cukrzyków.
Jakie są źródła węglowodanów w typowej diecie?
zboża (chleb, makaron, mąka, kasza, ryż…)
cukier i wszelkie słodycze
ziemniaki
rośliny strączkowe
owoce, a przede wszystkim soki owocowe
Niestety cukier i zboża są bardzo uzależniające, na niektórych działają silniej niż nikotyna! Nagłe ograniczenie ilości przyjmowanych węglowodanów w pożywieniu skutkuje typowym syndromem odstawienia połączonym z całkowitym brakiem energii, fatalnym samopoczuciem, złym humorem i nawet depresją (czytaj więcej: Depresja i węglowodany). Mimo wszystko da się to zrobić, a dyskomfort trwa stosunkowo krótko i szybko mija - jak to z każdym nałogiem bywa.
Jaka więc dieta na cukrzycę?
zero cukru i słodyczy - jeśli przestaniesz jeść słodkie na parę tygodni, to zobaczysz, że gdy nałóg minie i smak wróci do normalności, to te wszystkie „pyszności” przestaną smakować i nie będziesz mieć na nie ochoty. Nie będziesz sobie odmawiać i cierpieć, po prostu nie będziesz mieć ochoty na niesmaczne, śmierdzące chemią i za słodkie rzeczy. Jak już koniecznie musisz mieć trochę słodkości w życiu, to wypróbuj różne słodziki, tylko pamiętaj, że nie pomagają one w walce z nałogiem.
ogranicz zboża, najlepiej do zera - wielu nie wyobraża sobie życia bez chleba, tymczasem da się - chleb nie ma prawie żadnych wartości odżywczych, to węglowodany, które jak gąbka rozpychają żołądek, sól, która w nadmiarze nie jest zbyt zdrowa, szkodliwy gluten i mnóstwo innych niezdrowych substancji (czytaj więcej: Zboża szkodzą).
ziemniaki z umiarem - nie musisz rezygnować całkowicie z ziemniaków, ale niech nie stanowią więcej niż 1/3 obiadu.
rośliny strączkowe z umiarem - to kolejne źródło węglowodanów w zachodniej diecie i nie są one takim dobrodziejstwem dla nas, jak lobby rolnicze twierdzi (czytaj więcej: Rośliny strączkowe nie takie zdrowe). Mimo wszystko jedzenie ich w rozsądnych ilościach wydaje się mieć pozytywne efekty na nasze zdrowie.
owoce tak, soki nie - owoce zawierają dużo węglowodanów i z tymi najsłodszymi nie powinno się przesadzać (jabłka, gruszki, banany, winogrona), mimo to pełnią one ważną rolę w naszej diecie i ich nie ograniczaj. Soki owocowe, szczególnie te kupne z kartonu, są za to całkowicie pozbawione wartości odżywczych - to tylko kolorowa woda z toną cukru.
żadnych sztucznych słodzików - sztuczne słodziki (aspartam, sacharyna, sukraloza itp) silniej wywołują insulinooporność niż glukoza (źródło)! Naturalne słodziki (stewia, ksylitol…) wydają się bezpieczne.
ogranicz przemysłowe oleje roślinne - o ile oleje roślinne nie wpływają bezpośrednio na poziom cukru we krwi, to zawarte w nich tłuszcze nienasycone omega-6 stymulują stany zapalne w organizmie i mogą uszkadzać trzustkę, pogarszając przebieg cukrzycy. Nie jedz w ogóle takich olei jak: słonecznikowy, arachidowy, rzepakowy, kukurydziany, sojowy.
probiotyki - współcześni ludzie przyjmują antybiotyki przepisywane najczęściej niepotrzebnie przez lekarzy, to prowadzi do zaburzeń flory bakteryjnej jelit. Probiotyki pomagają pacjentom z cukrzycą typu II (badania).
Brzmi szokująco? A może to tylko nałóg przedstawia czarną wizję świata? Pomyśl - na ile myślisz świadomie, a na ile to nałóg cukrowy nagina myślenie i wmawia beznadzieję i „niedasizm” potrzebnych zmian w żywieniu?
Było o tym, czego nie jeść, napiszmy więc, co należy jeść. Cukrzyca - dieta: co jemy?
warzywa - dużo, w każdej postaci, w szczególności te zielone
jajka - bez ograniczeń, najlepiej te oznaczone symbolem „omega-3” (czytaj więcej: Jajka omega-3).
zdrowe tłuszcze - dużo, dużo - nie bój się tłuszczu! Jedz ryby, oliwę z oliwek, olej kokosowy, smalec, masło, tłusty nabiał (o ile nie masz problemu z nabiałem), orzechy, awokado…
ryby - bez ograniczeń, najlepiej dzikie a nie hodowlane, pamiętaj jednak, żeby nie jeść ryb z puszki w oleju roślinnym (czytaj więcej: Ryby a rtęć).
mięso - jeśli nie masz dostępu do mięsa od zwierząt niekarmionych zbożami, to nie przesadzaj z ilością i staraj się jeść głównie chudą wołowinę. Pamiętaj także o bardzo zdrowych organach wewnętrznych zwierząt jak wątroba lub serca (czytaj więcej: Mięso - zdrowie, pieniądze i sumienie).
rosół (i/lub chrząstki, skórę, ścięgna…) - mięso jako mięśnie szkieletowe zwierząt ma dużo aminokwasu metioniny, a mało glicyny. Badania pokazują, że braki glicyny korelują z cukrzycą typu II. Pij rosół!
Opisany powyżej zasady to dieta paleo - nasz naturalny sposób odżywienia, zgodnie z którym wyewoluowaliśmy i który zapewnia optimum zdrowia i leczy praktycznie wszystkie choroby cywilizacyjne. Nasza cywilizacja rozwinęła się dzięki uprawie zbóż, jednak przyniosły one mnóstwo chorób powszechnie nazywanych właśnie cywilizacyjnymi (czytaj więcej: Dieta paleo | Paleo dla początkujących | Co jedli nasi przodkowie? | Efekty diety paleo | Żywieniowe fakty i mity). Zobacz też przepisy, przykładowe jadłospisy paleo i podyskutuj na forum.
Może też przydać się suplementacja tłuszczów omega-3 oraz witamin: A, C, D, E i K2. Chorzy na cukrzycę mogą mieć bardzo upośledzoną konwersję β-karotenu czyli prowitaminy A do jej aktywnej formy, stąd jeśli nie jadasz regularnie wątróbki, to suplementacja jest bardzo ważna.
Nie wyobrażasz sobie życia bez chleba? Co w takim razie jeść na śniadania? Nie jest to takie trudne, na śniadania najwygodniejsze są jajecznice i omlety, można też jeść najprzeróżniejsze sałatki, np. sałatkę warzywną z jakimś mięsem (np. plaster pasztetu), resztki obiadu z wczoraj, naleśniki (bez zbóż), możliwości jest sporo. Możesz spróbować chleby bez zbóż, szczególnie chleb paleo z warzyw (niskowęglowodanowy).
Dlaczego nic nie piszemy o indeksie glikemicznym? Indeks glikemiczny to miara szybkości uwalniania glukozy do krwi, a nie miara jej ilości. Tymczasem dla cukrzycy nie ma zbyt dużej różnicy, czy będziesz węglowodany uwalniał szybciej, czy wolniej - liczy się całkowita ilość zjedzonych węglowodanów. Oczywiście pokarmy z wysokim indeksem glikemicznym zawierają często dużo węglowodanów, więc należy ich unikać, ale nie oznacza to, że te z trochę mniejszym indeksem są zdrowsze i można je jeść bez ograniczeń.
Uwaga: jeśli ograniczysz węglowodany i zaczniesz zdrowo jeść, być może będziesz musieć też ograniczyć leki albo z nich w ogóle zrezygnować - rób to w porozumieniu z lekarzem.
Podyskutuj o cukrzycy i odżywianiu: Polskie forum paleo. Zadaj pytanie albo podziel się doświadczeniami i pomóż innym!