Maciej Kazimierz Sarbiewski

Urodził się w 1595r. w Sarbiewie na Mazowszu. Ukończył kolegium jezuickie w Pułtusku. W 1612 wstąpił do zakonu, kontynuował naukę w Akademii Wileńskiej i w Braniewie. Podjął wykłady z poetyki w szkole jezuickiej w Krożach oraz z retoryki w kolegium jezuickim w Połocku. W 1622r. wyjechał do Rzymu. Po powrocie do polski podjął pracę wykładowcy w kolegium płockim, później w A. Wileńskiej, uzyskał doktorat z filozofii i teologii.

WYKŁADY POETYKI

• Swoje dociekania opierał na analizie poezji starożytnej i nowożytnej.

• De acuto et arguto... sive Seneca et Martilis- najbardziej oryginalne dzieło. Rozważania o istocie pointy, kładzie nacisk na zadziwienie i niespodziankę jako źródło przeżyć estetycznych.

• Acutum [pointa] jest sposobem naśladowania praw ogólnych w odróżnieniu od zaskoczenia i niespodziewanki słownej [argutum], a więc tworzywa, które może być pomocniczym czynnikiem w konstruowaniu pointy, ale może być też tylko igraszką anagramatystów.

NIESTETY O DOWCIPIE CHYBA HERNAS NIE OPRACOWAL;/

Daniel Naborowski

Urodził się w 1573r. Był kalwinem, poetą Radziwiłłów. Był wszechstronnie wykształcony [studiował medycynę, prawo, uczył się prywatnie mechaniki, poznał środowisko naukowe Wittenbergi, Strassburga oraz Padwy], dyplomata, tłumacz, poeta.

Zasugerował się teorią przemijania. Respektował własną naturę. Akceptował równość wobec świata i przemijania. Podjął obiegową metafora: człowiek to okręt na niepewnym morzu. Mówił, że można uciec od świata, ale nie od ludzkiej natury. Umiar i stateczny umysł stanowią nadrzędną kategorię twórczości poety.

Był tłumaczem Petrarki.

Pisze pod sugestią europejskiej awangardy poetyckiej, ale także mody na sarmacką prostotę. Poeta nie dążył do kompromisu między nimi, lecz do wyrazistego operowania jedną i drugą mową. Prostota języka nabiera waloru w zestawieniu z ozdobnością. Odróżniał on środowiskowy koloryt mowy i obyczaju, inny na dworach, inny wśród szlachty. Z upływem czasu silniej związał się ze środ. Szlacheckim.

---