42 O wiata kształcenie dorosłych na ziemiach polskich po II wojnie wiatowej


42. Oświata kształcenie dorosłych na ziemiach polskich po II wojnie światowej.

(pojęcie) Oświata dorosłych jako określenie o utrwalonym znaczeniu jest dość powszechnie znane i rozumiane, przynajmniej na poziomie praktycznym. Wiadomo, że chodzi o zjawisko uczenia się dorosłych w szkołach i instytucjach pozaszkolnych oraz różnorodne formy wzbogacania kwalifikacji, zwłaszcza zawodowych. Takie rozumienie oświaty dorosłych ma swoje źródła w doświadczeniach związanych z uczestnictwem w kursach, szkoleniach, w działalności odczytowej, w kształceniu szkolnym zaocznym, wieczorowym, korespondencyjnym, na różnych poziomach oraz działalności kulturalnej, głównie związanej z czasem wolnym.

Rozwój oświaty dorosłych w Polsce został wstrzymany przez II wojnę światową oraz przez początek rządów komunistycznych. Po II wojnie światowej, Polska stanęła przed zadaniem odbudowania wyniszczonej oświaty. Likwidacja przez Niemców szkół wyższych i średnich, zakładów kształcenia nauczycieli, znaczne zubożenie treści i obniżenie poziomu nauczania w szkołach powszechnych spowodowały straty, których nie mogła zrekompensować akcja tajnego nauczania.
W pierwszych latach powojennych nie dokonywano radykalnych zmian w zakresie organizacji szkolnictwa i treściach nauczania, koncentrując wysiłki na odbudowie i rozbudowie sieci szkolnej.

Pierwsze podstawy ustrojowe odradzającego się państwa polskiego zostały zawarte 22 lipca 1944 na wyzwalanych spod okupacji terenach w Manifeście Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego.
Manifest Lipcowy w dziedzinie oświaty uznawał za priorytetowe zadanie odbudowe szkolnictwa i zapewnienie bezpłatnego nauczania na wszystkich szczeblach. Aby szkolnictwo mogło zostać odbudowane, pierwsze pracy nad tym zadaniem skupiły się na pozyskiwaniu kadry nauczycielskiej. Pierwszym zarządzeniem Resortu Oświaty w sprawie kształcenia nauczycieli było utrzymanie przedwojennych liceów pedagogicznych i pedagogiów. Niestety nie zaspokajało to potrzeb w kwestii kadry nauczycielskiej gdyż była ona potrzeba od zaraz, dlatego minister Oświaty zarządził zorganizowanie 6-tygodniowych kursów pedagogicznych dla absolwentów liceum oraz 3-miesięczny kurs dla absolwentów gimnazjum. Wbrew oczekiwaniom kandydatów nie było zbyt wielu, gdyż większość z nich albo kontynuowała naukę na studiach wyższych albo podejmowała lepiej płatna pracę. W tej sytuacji uruchomiono 6-miesięczne kursy pedagogiczne dla kandydatów bez cenzusu gimnazjalnego. Mimo tego, iż w owym czasie wielu nauczycieli było niewykwalifikowanych, to byli to ludzi niezbędni, ponieważ okupacja doprowadziła do znacznego opóźnienia uczniów w nauce.

Od 1948 r. władze zaczęły stopniowo likwidować kolejne instytucje oświaty dorosłych z powodów ideologicznych. System oświaty dorosłych został upaństwowiony i włączony w system komunistycznej indoktrynacji społeczeństwa. Wszelkie formy działania w zakresie oświaty dorosłych musiały być wzorowane na rozwiązaniach radzieckich. W ten sposób zlikwidowano autonomiczność kształcenia dorosłych. Dotychczasowe formy działania zastąpiono rozwojem szkół dla pracujących w zakresie nauczania początkowego dorosłych, szkoły podstawowej i zawodowej. Akcja alfabetyzacji społeczeństwa miała charakter czysto propagandowy, ponieważ absolwentom tych kursów nie stworzono możliwości dalszego kształcenia się. Odrzucono również cały dorobek metodyczny wyżej wymienionych instytucji. Wprowadzono programy i podręczniki szkół młodzieżowych. Niestety, rozwinięty system szkół dla pracujących nie zapewniał żadnej edukacji w zakresie samokształcenia i aktywności kulturalno-oświatowej. Brak jakiejkolwiek instytucji koordynującej działania szkół dla pracujących, badania i tworzenia bazy metodycznej był jawnym wyrazem lekceważenia przez władzę tej dziedziny edukacji. Próba zintensyfikowania działalności dydaktycznej miała miejsce w latach siedemdziesiątych. Polegała ona na stworzeniu w miastach wojewódzkich sieci centrów kształcenia ustawicznego i rozwoju dydaktyki za pośrednictwem radia i telewizji. Rozwinięte formy działalności zostały zlikwidowane wraz z wprowadzeniem stanu wojennego. Pełny system edukacji dorosłych miały zastąpić liczne kursy i formy edukacji politycznej, partyjnej, związkowej, szkoły i kursy organizacji młodzieżowych czy tzw. WUML-e, czyli Wieczorowe Uniwersytety Marksizmu-Leninizmu. W miejsce zlikwidowanych towarzystw oświaty dorosłych powołano Towarzystwo Wiedzy Powszechnej, którego zasadniczym celem było szerzenie wiedzy politycznej i propagandy. Stan taki utrzymywał się do 1989 roku2.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Rozwj ludnoci Polski po II wojnie wiatowej (
SYSTEMY PRAWA CYWILNEGO NA ZIEMIACH POLSKICH PO 1918
SYSTEMY PRAWA KARNEGO I PROCEDURY KARNEJ NA ZIEMIACH POLSKICH PO 1918 ROKU
Okupacja niemiecka i radziecka na ziemiach polskich w czasie II WŚ
Barwiński, Marek Mniejszość litewska na tle przemian politycznych Polski po II wojnie światowej (20
Ruch oporu na ziemiach polskich w czasie II wojny światowej
ZMIANY TERYTORIUM POLSKI PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
ustalenie granic polski po ii wojnie światowej
Ludność Polski po II wojnie światowej, geografia, ludność
Gospodarka Polski po II wojnie światowej
Konopka Leksykon historii Polski po II wojnie
Historia Polski po II wojnie światowej
15 SPOŁECZEŃSTWO POLSKIE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ(1)
Granice Polski po II Wojnie Światowej wg Józefa
Kosciol Ewangelicko Augsburski na Warmii i Mazurach po II wojnie swiatowej w spojrzeniu historyczno
WIAT PO II WOJNIE WIATOWE, Inne
Sytuacja na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego po roku63
Dzieje kształtowania się instytucji polityki społecznej na ziemiach polskich konwersatorium

więcej podobnych podstron