Pedagogika Celestyna Freineta
Poglądy pedagogiczne: Brak zgody na zastaną, martwą duchowo i pełną brutalności szkołę.
Pedagogika zdrowego rozsądku, tzn. Wychodziła od tego, co zmysłowo empirycznie dane, trzyma się konkretu, bez wielkich uogólnień i abstrakcyjnych konstrukcji. Idee oscylują wokół charakterystycznych koncepcji naturalizmu i Nowego Wychowania.
Osiągnięciem pedagogicznym jest swobodna ekspresja. Wokół niej zbudował całą gamę technik pozwalających na aktywizację całej osobowości wychowanka
Techniki te to: swobodny tekst i drukarnia szkolna, gazetka szkolna, fiszki samokontrolne oraz doświadczenie poszukujące.
Swobodny tekst:
Swój punkt wyjścia technika ta znajdowała w bezpośrednich przeżyciach dzieci (w ich potrzebie komunikacji, w kształceniu przeżyć estetycznych i wyobraźni).Tworzone indywidualnie teksty były na forum klasy publicznie prezentowane, omawiane, a ten który najbardziej się podobał - stawał się treścią zajęć łączących w sobie edukację językową, artystyczną, światopoglądową. Teksty, indywidualne prace dzieci i całe gazetki były powielane przez dzieci, wymieniane między szkołami z kraju i zagranicy.
Stwarzało to podstawę solidaryzmu społecznego w duchu równości i miłości bliskiego.
Doświadczenie poszukujące:
Technika ta polega na różnych formach gromadzenia informacji potrzebnych do rozwiązania konkretnego problemu wynikającego z zainteresowań i doświadczeń dziecka.
Są tu wywiady terenowe, wycieczki, krótkie referaty, samodzielnie dobierane lektury.
Materiały dostarcza tzw. Biblioteka pracy (broszury o charakterze encyklopedycznym).
Porządek do tej pracy wnosi tygodniowy plan pracy i grafik wykonania.
Samokontrola dominująca w szkole uwalnia ucznia od lęku przez nietrafną lub niesprawiedliwą oceną.
Fiszki samokontrolne:
Gwarantują pełne opanowanie zagadnienia, a maksymalny wysiłek wniesiony przez ucznia w rozwiązanie problemu musi uzyskać maksymalną ocenę.
Dzieci pracują z fiszkami samokontrolnymi (jedne zawierają problemy, drugie odpowiedzi, trzecie testy), nie oszukują, gdyż pracują dla siebie, nie muszą niczego udowadniać nauczycielowi.
Uwolnienie szkoły od tradycyjnych metod kontroli i oceniania edukacji ucznia.
Gazetka:
Zawierała trzy elementy: krytykujemy, winszujemy, życzymy sobie.
Dziecko publicznie wyrażało swoje krytyczne opinie o innych i o samym sobie.
Zasadą wychowawczą było, w przypadku jakiegoś wykroczenia - zadość uczynienie.
Kara jest zawsze błędem, a najwyżej złem koniecznym.
Bliższa naturze dziecka jest praca indywidualna; dziecko powinno unikać pracy zbiorowej, wykonywanej wg jednego narzuconego rytmu i tej samej treści.
Szkoła - wspólnota dorosłych i dzieci, wspólnie zarządzających życiem i pracą.
Dziecko nie odczuwa zmęczenia wówczas, gdy pracuje nad zadaniem, które je wciągnęło
i jest mu bliskie.
Stawia na samodzielne poszukiwania, które nazwał „poszukiwaniami po omacku”.