POLITECHNIKA RZESZOWSKA

ZAKŁAD POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH I SILNIKÓW SPALINOWYCH

Sprawozdanie z Laboratorium Budowy Samochodów

Charakterystyka nadwozi samochodowych i ram.

1. Zadania i rodzaje nadwozi

Nadwozie jest to część pojazdu, w której znajduje się pomieszczenie kierow­cy i która, zależnie od przeznaczenia, służy do przewozu pasażerów, ładun­ków lub wykonywania innych określonych zadań. Nadwozie stanowi ponadto zewnętrzną obudowę pojazdu i dlatego w jego skład wchodzą błotniki, osło­na silnika, osłona chłodnicy, stopnie, zderzaki itd.

Zadaniem nadwozia jest zapewnienie maksymalnego komfortu i bezpie­czeństwa jazdy kierowcy i pasażerom, optymalnych warunków przewozu ła­dunków oraz — w przypadku nadwozi specjalnych — umożliwienie jak naj­lepszego wykonywania zadań, do jakich przeznaczony jest pojazd. Ponadto nadwozie powinno odznaczać się wystarczającą wytrzymałością, przy możli­wie małym ciężarze, jak najprostszą technologią wykonania oraz estetycz­nym wyglądem. Środek masy nadwozia powinien znajdować się jak najniżej, a współczynnik oporów powietrza powinien mieć możliwie małą wartość.

Pod względem funkcjonalnym nadwozie samochodu można podzielić na trzy części: przedział osobowy — w którym znajdują się miejsca kierowcy i pasażerów, przedział silnika — oddzielony od przedziału osobowego w spo­sób zapewniający jak najlepszą izolację hałasów, wibracji i zanieczyszczeń powietrza, związanych z pracą silnika, oraz przedział ładunkowy — przezna­czony bądź do przewozu bagażu pasażerów, bądź do przewozu ładunków.

Zależnie od przeznaczenia pojazdu poszczególne części jego nadwozia mogą być mniej lub więcej rozbudowane. Pod tym względem nadwozia dzieli się na cztery grupy: osobowe, autobusowe, ciężarowe i specjalne.

2. Nadwozia samochodów osobowych

Samochód osobowy służy do przewożenia małej liczby (2—8) osób, w możli­wie komfortowych warunkach jazdy. Jego nadwozie składa się z kadtuba, który wraz z drzwiami i oknami stanowi podstawową część nadwozia — po­mieszczenie dla kierowcy i pasażerów; błotników osłaniających wnęki kół przednich i tylnych; pokrywy komory silnika; pokrywy bagażnika; zderza­ków oraz wyposażenia, na które składają się: fotele, ogrzewanie i wentyla­cja, poszycie wewnętrzne i inne akcesoria.

Budowa nadwozia zależy od przeznaczenia pojazdu, a więc od tego, dla jakiego odbiorcy jest on przeznaczony. Inne są nadwozia luksusowych samo­chodów osobowych, inne samochodów popularnych czy turystycznych, a je­szcze inne samochodów sportowych i wyścigowych. Najogólniej nadwozia sa­mochodów osobowych można podzielić na zamknięte — ze stałym dachem, związanym w sposób trwały ze szkieletem nadwozia, oraz otwarte — z da­chem składanym.

Wśród nadwozi zamkniętych rozróżnia się:

— Limuzynę — duże luksusowe czterodrzwiowe nadwozie, o liczbie miejsc 6—8, często z oddzielonym szybą miejscem kierowcy.

— Karetę (sedan) — najczęściej spotykane nadwozie, przeznaczone do prze­wozu 4—6 osób, dwu- lub czterodrzwiowe.

— Kombi — jak kareta, ale z rozbudowaną, połączoną z przedziałem oso­bowym przestrzenią na bagaż. Nadwozia typu kombi buduje się zwykle jako pięciodrzwiowe, przy czym piąte drzwi umieszczone są z tyłu, ułatwiając do­stęp do tylnej części nadwozia.

— Coupe — nadwozie o charakterze sportowym, dwudrzwiowe, dwu- lub czteromiejscowe, z mniejszym niż w karecie wnętrzem i zmniejszoną do mi­nimum lub całkowicie zlikwidowaną przestrzenią na bagaż. Wśród nadwozi otwartych rozróżnia się:

— Kabriolet — jak kareta, lecz z całkowicie składanym lub chowanym da­chem;

• Roadster — nadwozie sportowe, dwudrzwiowe, dwumiejscowe, ze skła­danym dachem. Spotyka się odmianę roadster hardtop — z zakładanym na zimę dachem, wykonanym najczęściej z tworzyw sztucznych, mocowanym śrubami lub zatrzaskami.

O budowie nadwozia, oprócz tego jaką odmianę ono reprezentuje, decydu­ją także takie czynniki jak — wymiary i miejsce usytuowania silnika lub zespołu napędowego, względy aerodynamiczne, względy technologiczne oraz aktualnie panująca moda. Bardzo istotnym czynni­kiem, wpływającym na konstrukcję nad­wozia, jest jego udział w przenoszeniu obciążeń działających na zespoły podwo­zia. Pod tym względem rozróżnia się trzy rodzaje nadwozi nieniosące, pótniosące i samonośne

---