Faszyzm nowa wersja istota i geneza oraz Faszyzm we Włoszw


Faszyzm - geneza i istota zjawiska historycznego. (oprac.RM)

1. Trzy koncepcje genezy i istoty faszyzmu ( wg. R. de Felice)

- faszyzm jako „choroba moralna Europy” - skutek kryzysu wartości po I wojnie światowej,

upadku autorytetów, kryzysu demokracji parlamentarnej itd., (kryzys cywilizacji europejskiej

dostrzegał już w latach dwudziestych O. Spengler, Zmierzch Zachodu)

- faszyzm jako konsekwencja kryzysu ekonomicznego

- faszyzm jako skutek „ucieczki człowieka od wolności” (wg. E. Fromma): Fromm sformułował

pogląd, że Hitler odebrał Niemcom wolność ale zapewnił na jakiś czas wysoką samoocenę, co zaakceptowali

2. Faszyzm - dwa znaczenia

3. Etymologia (pochodzenie) terminu faszyzm (od rzecz. fascio - 1. wiązka, pęk;

2. związek, organizacja)

Symbol włoskiego faszyzmu - wiązka rózg z toporem w środku (od 1926 r. godło

państwowe faszystowskich Włoch).

4. Poglądy Hegla (kult państwa) i Nietschego (kult „nadczłowieka”) a ideowe podstawy faszyzmu

5. Cechy faszyzmu włoskiego i niemieckiego (podobieństwa)

- faszyzm jako ideologia i ruch negacji (występuje zatem przeciw wolności jednostki,

indywidualizmowi, prawom i swobodom obywatelskim, liberalizmowi, demokracji,

pacyfizmowi, socjalizmowi, komunizmowi)

- skrajny nacjonalizm i szowinizm

- kult silnego państwa, prowadzący do wprowadzenia modelu państwa totalitarnego („ państwo

jest absolutem, wobec którego jednostki i ugrupowania są relatywne” - Hegel,

wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu” - Mussolini)

- militaryzm i dążenie do ekspansji terytorialnej

- kult Wodza (Duce, Fuhrer)

- system monopartyjny (jednopartyjny)

- ścisły związek struktur państwa z partią faszystowską (specyfika i istota Wielkiej Rady

Faszystowskiej, przywódca partii jest przywódcą państwa)

6. Faszyzm czy faszyzmy ? (faszyzm włoski a nazizm hitlerowski - wzajemne relacje między dwoma

zjawiskami, różnice)

Różnice między faszyzmem włoskim a nazizmem niemieckim: stopień represyjności obu dyktatur,

odmienne typy świadomości politycznej Niemców i Włochów w okresie obu dyktatur np. w zakresie stopnia

militaryzacji społeczeństwa i jego mentalnego przygotowania do udziału w wojnie, kwestia antysemityzmu,

inne wizerunki medialne obu dyktatorów, obie dyktatury odwołują się do innych tradycji historycznych, inne

kierunki ekspansji polityczno - militarnej, akceptacja monarchii przez faszyzm włoski, kompromis włoskiego

faszyzmu z Kościołem

7. Faszyzm na tle modelów państwa totalitarnego i autorytarnego (trzy totalitaryzmy w

dwudziestoleciu międzywojennym - czerwony, czarny, brunatny) 8. Czy Włochy w okresie dyktatury Mussoliniego były państwem totalitarnym ? (temat: F. we Wł. , 4 pkt)

9. Kościół wobec faszyzmu

- traktaty laterańskie z 1929 r. (konkordat Stolicy Apostolskiej z państwem włoskim)

- encyklika Piusa XI z 1937 r. „Mit brennender Sorge”(„Z wielką troską”): potępienie przez papieża

nazizmu niemieckiego za to, że wzywa do przemocy i jest neopoganizmem

Faszyzm we Włoszech. (oprac RM)

1. Przyczyny narodzin faszyzmu we Włoszech.

- kryzys wartości i upadek autorytetów w okresie I wojny światowej i bezpośrednio po jej

zakończeniu

- kryzys demokracji parlamentarnej (system wielopartyjny rozproszony, trudności w stworzeniu koalicji rządowej)

- niezadowolenie spowodowane kryzysem gospodarczym po I wojnie światowej

- frustracja kombatantów pozbawionych po wojnie środków do życia

- wzrost nastrojów nacjonalistycznych i szowinistycznych we Włoszech po I wojnie światowej

(problem nabytków terytorialnych Włoch - traktat londyński z 1915 r. a postanowienia konferencji

pokojowej w 1919 r.)

- obawa włoskiej prawicy (konserwatystów i burżuazji ) przed rewolucją komunistyczną

(część prawicy postrzega zatem faszyzm i Mussoliniego jako mniejsze zło)

- osobowość Mussoliniego (osobowość charyzmatyczna czy groteskowa?)

2. Droga Benito Mussoliniego do władzy

- Mussolini jako żołnierz w pierwszej wojnie światowej

„Albo dostaniemy władzę, albo pójdziemy do Rzymu i sami ją sobie weźmiemy”

• wybory parlamentarne w 1924 wg. ordynacji przewidującej, że zwycięska partia (po uzyskaniu w

wyborach co najmniej 25 % głosów) uzyskuje w parlamencie dwie trzecie miejsc

• zabójstwo przez faszystów socjalisty G. Matteottiego (1924)

• rozwiązanie partii politycznych poza faszystowską, rozwiązanie związków zawodowych oraz

zawieszenie swobód obywatelskich (1925 - 1926).

3. Cechy faszyzmu włoskiego

- faszyzm jako ideologia i ruch negacji (występował zatem przeciw wolności jednostki,

indywidualizmowi, prawom i swobodom obywatelskim, liberalizmowi, demokracji, pacyfizmowi,

socjalizmowi, komunizmowi)

- skrajny nacjonalizm i szowinizm

- kult silnego państwa, prowadzący do wprowadzenia modelu państwa totalitarnego („ państwo

jest absolutem, wobec którego jednostki i ugrupowania są relatywne” - Hegel,

wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu” - Mussolini)

- militaryzm i dążenie do ekspansji terytorialnej

- kult Wodza (Mussolini jako „Duce”)

- system monopartyjny (jednopartyjny)

- ścisły związek struktur państwa z partią faszystowską (specyfika i istota Wielkiej Rady

Faszystowskiej)

- terror wobec przeciwników politycznych

- korporacjonizm (system korporacyjny) jako sposób organizacji społeczeństwa

- propagandowe nawiązania do tradycji Imperium Romanum

- próba kompromisu włoskiego państwa faszystowskiego z Kościołem

- kreowanie Mussoliniego na „wodza” (duce) nie wykluczało istnienia monarchii

4. Organizacja i funkcjonowanie włoskiego państwa faszystowskiego w okresie dyktatury

Mussoliniego

- system monopartyjny (jednopartyjny)

- ścisły związek struktur państwa z partią faszystowską (rola Wielkiej Rady Faszystowskiej -

najwyższej władzy w państwie, a zarazem w partii faszystowskiej)

- kult Wodza (Duce)

- korporacjonizm (system korporacyjny) jako sposób organizacji społeczeństwa (w pewnym stopniu

nawiązuje do anarchosyndykalizmu G. Sorela) - wprowadzony w celu łagodzenia konfliktów

społecznych (istota korporacjonizmu: robotnicy i pracodawcy powinni należeć do wspólnych

organizacji - korporacji, celem nadrzędnym jest bowiem silne państwo, nie osłabiane przez

konflikty między robotnikami a właścicielami fabryk)

- terror wobec przeciwników politycznych (np. zabójstwo socjalisty Giacomo Matteottiego w 1924)

- propagandowe nawiązania do tradycji Imperium Romanum

- kompromis państwa faszystowskiego z Kościołem - konkordat (tzw. traktaty laterańskie z 1929 r.)

- utrzymanie monarchii (król Wiktor Emanuel III w latach 1901 - 1946)

- Czy Włochy w okresie dyktatury Mussoliniego były państwem totalitarnym ?

argumenty przemawiające za tą tezą (zob. punkt 3)

▪ faszyzm jako ideologia i ruch negacji (występował zatem przeciw wolności jednostki, indywidualizmowi,

prawom i swobodom obywatelskim, liberalizmowi, demokracji, pacyfizmowi, socjalizmowi, komunizmowi

▪ skrajny nacjonalizm i szowinizm

▪ kult silnego państwa, prowadzący do wprowadzenia modelu państwa totalitarnego („ państwo jest

absolutem, wobec którego jednostki i ugrupowania są relatywne” - Hegel,

wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu” - Mussolini)

▪ militaryzm i dążenie do ekspansji terytorialnej

▪ kult Wodza (Mussolini jako „Duce”)

▪ system monopartyjny (jednopartyjny)

▪ ścisły związek struktur państwa z partią faszystowską (specyfika i istota Wielkiej Rady Faszystowskiej)

▪ terror wobec przeciwników politycznych

argumenty zaprzeczające tej tezie, np.:

• silna pozycja Kościoła we Włoszech w okresie dyktatury Mussoliniego (Kościół ukazuje wiernym

system wartości alternatywny wobec propagowanego przez państwo faszystowskie)

• stopień militaryzacji włoskiego społeczeństwa w okresie wojny był niższy niż w państwach

totalitarnych

• specyficzny wizerunek medialny Mussoliniego (swoista groteskowość kultu Mussoliniego jako

„wodza” - szczególnie na tle kultu dyktatorów w państwach jednoznacznie totalitarnych)

5. Polityka zagraniczna Włoch w okresie dyktatury Mussoliniego (do 1939 r.)

• układ niemiecko - włoski dotyczący wspólnej pomocy dla gen. Franco (25 X 1936)

• przystąpienie Włoch do Paktu Antykominternowskiego (1937)

1



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
20 wiek, faszyzm we Włoszech
FASZYZM WE WŁOSZECH, FASZYZM WE WŁOSZECH
faszyzm we Włoszech referat, Testy, sprawdziany, konspekty z historii
FASZYZM we WŁOSZECH
Faszyzm we Włoszech
4330-faszyzm we włoszech i nazizm w niemczech, Współczesne systemy polityczne
faszyzm we włoszech
faszyzm we włoszech
Faszyzm, przyczyny powstania i jego rozwój Faszyzm we Włoszech i Niemczech
Narodziny faszyzmu we wloszech niemczech i Hiszpanii 2
Faszyzm we Wloszech
NARODZINY FASZYZMU WE WŁOSZECH
Radioterapia VI rok (nowa wersja2)
Nowa wersja przykazań kościelnych, Gimnazjum i szkoła średnia
MiBM istota i geneza inżynierii materiałowej
Pytania na sprawdzian z komunikacji społecznej (nowa wersja)
Dyżury Szyman nowa wersja

więcej podobnych podstron