Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcji narzadu ruchu w neurologii


1.Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcji narządu ruchu w neurologii:

Urazy czaszkowo mózgowe:

- jak najszybsza pierwsza pomoc

- prawidłowy transport

- natychmiastowa diagnostyka

- decyzja dotycząca sposobu leczenia (operacyjne lub zachowawcze)

Uraz często ma charakter wielonarządowy, a o ostatecznym wyniku decyduje czas od wypadku do rozpoczęcia kompetentnego leczenia szpitalnego, czyli wykorzystanie tzw. złotej godziny i objęcie chorego kompleksowym postępowaniem.

Złota godzina obejmuje:

- szybką diagnostykę,

- decyzję w sprawie leczenia operacyjnego,

- leczenie połączone z intensywnym nadzorem

W tymże okresie rozpoczyna się pierwszy okres rehabilitacji,

Im wcześniej wprowadzi się elementy rehabilitacji tym większe możliwości:

- wykorzystania mechanizmów kompensacyjnych,

- zapobiegania powikłaniom,

- uzyskania lepszych ostatecznych wyników leczenia

W obrębie mózgowia mogą występować:

- obrzęk tkanki mózgowej

- stłuczenie

- zmiażdżenie

- rozerwanie tkanki mózgowej wew. lub zew.

- uszkodzenie naczyń tętniczych lub żylnych z wtórnymi krwawieniami

- pourazowe ogniska poudarowe

W zależności od uszkodzenia czaszki oraz głowy dzieli się na:

- urazy bez uszkodzenia kości czaszki,

- urazy z pęknięciem kości czaszki,

- urazy ze złamaniem kości czaszki,

- urazy z rozfragmentowaniem kości i wgłębieniem

Symptomatologia:

- zaburzenia świadomości,

- niedowłady (porażenia) połowicze lub czterokończynowe,

- uszkodzenia nerwów czaszkowych,

- zaburzenia móżdżkowe,

- zaburzenia pozapiramidowe,

- zaburzenia wyższych czynności psychicznych,

- zaburzenia psychiczne,

Wyższe czynności psychiczne (zaburzenia):

- zaburzenia mowy (afazja),

- zaburzenia pisania (agrafia),

- zaburzenia czytania (aleksja),

- zaburzenia liczenia (akalkulia),

- zaburzenia orientacji przestrzennej

Skala Matthew (skala oceny przytomności):

0* - przytomny
I* - podsypiający, reagujący na bodźce słuchowe
II* - nieprzytomny, reagujący na słabe bodźce bólowe
III* - nieprzytomny, reaguje tylko na silne bodźce bólowe
IV* - głęboko nieprzytomny, nie reaguje na żadne bodźce

Skala Glasgow - ocenie podlega:

Otwieranie oczu

4 punkty - spontaniczne

3 punkty - na polecenie

2 punkty - na bodźce bólowe

1 punkt - nie otwiera oczu

Kontakt słowny:

5 punktów - odpowiedź logiczna, pacjent zorientowany co do miejsca, czasu i własnej osoby

4 punkty - odpowiedź splątana, pacjent zdezorientowany

3 punkty - odpowiedź nieadekwatna, nie na temat lub krzyk

2 punkty - niezrozumiałe dźwięki, pojękiwanie

1 punkt - bez reakcji

Reakcja ruchowa:

6 punktów - spełnianie ruchowych poleceń słownych, migowych

5 punktów - ruchy celowe, pacjent lokalizuje bodziec bólowy

4 punkty - reakcja obronna na ból, wycofanie, próba usunięcia bodźca bólowego

3 punkty - patologiczna reakcja zgięciowa, odkorowanie (przywiedzenie ramion, zgięcie w stawach łokciowych i ręki, przeprost w stawach kończyn dolnych)

2 punkty - patologiczna reakcja wyprostna, odmóżdżenie (odwiedzenie i obrót ramion do wewnątrz, wyprost w stawach łokciowych, nawrócenie przedramion i zgięcie stawów ręki, przeprost w stawach kończyn dolnych, odwrócenie stopy)

1 punkt - bez reakcji

Leczenie rehabilitacyjne dzieli się na trzy okresy:

Wczesna rehabilitacja przyłóżkowa, prowadzona na każdym oddziale niezależnie od stanu chorego i oceny w skali Glasgow (profilaktyka przeciwodleżynowa); profilaktyka zniekształceń narządu ruchu, ćw. bierne ruchowe; zaburzenia w obrębie ciśnienia, tętna, oddechu, zaburzenia odżywiania i czynności wydzielniczych.

Od wyrównania stanu chorego, prowadzony na oddziale intensywnej opieki albo po przeniesieniu do innego oddziału lub najlepiej na oddział rehabilitacji

Rehabilitacja poszpitalna - leczenie uzdrowiskowe (element rozrywkowy + akceptacja) powiatowe centra pomocy rodziny + wolontariat, kluby sportowe

Guzy mózgu:

- każda tkanka chorobowa rozrastająca się w jamie czaszki i wywołujaca wzmożenie ciśnienia śródczaszkowego.

Rodzaje:

- glejaki (60%)

- oponiaki

- nerwiaki (w kącie mostowo-móżdżkowym)

- gruczolaki (przysadki)

- przerzuty (wcześniej wywodzące się z płuc, narządów rodnych, nadnercza)

- naczyniowe [naczyniaki płodowe(b. złośliwe); tętniaki (z koła tętniczego Willisa i tętnic dołu Sylwiusza)]

- ziarniaki gruźlicze, rzadko kiłowe

- guzy pasożytnicze bąblowiec, wągrzyca

- ropnie

Leczenie - operacyjne

Fizjoterapia - pooperacyjna

Objawy (symptomatologia)ogólne i miejscowe:

- padaczka (epilepsja) miejscowe wyładowania - zaburzenia mowy, czucia, równowagi, napięcia mm,

2. Usprawnianie w chorobach rdzenia kręgowego.

Zapalenia rdzenia:

- ostre zapalenie rogów przednich rdzenia (poliomyelitis, ch. Heinego -Medina)

-choroby demielinizacyjne - scleriosis multiplex,

- jamistość rdzenia - syringomyelia

- guzy rdzenia, śródkanałowe,

- zapalenie rdzenia kręgowego - myelitis

Choroba Heinego-Medina

- ostre zapalenie rogów przednich rdzenia (poliomyelitis anterior acuta)

- paraliż dziecięcy nagminny (paralysis infantium epidemica)

- porażenie rdzeniowe dziecięce (paralysis spiralis infantylis)

Przyczyna choroby jest jeden z wirusów atakujący i niszczący przede wszystkim komórki rogów przednich rdzenia kręgowego, chociaż może także wywołać zmiany w istocie szarej pnia mózgu i komórkach ruchomych kory mózgowej.

Zakażenie następuje drogą kropelkową, pokarmową lub przez kontakt.

Okres wylegania choroby - 7 do 14 dni.

Naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu, rozwija się proces zapalny i dochodzi do przekrwienia opon wokół zajętej części rdzenia.

Objawy zwyrodnienia.

Trzy postacie choroby:

Postać mózgowa (opuszkowa) - dochodzi do zajęcia nerwów czaszkowych, szczególnie nerwu twarzowego,

Postać bezporażenna (poronna) występują objawy gorączkowe lub przemijające objawy przypominające zapalenie opon mózgowych,

Postać poronna (rdzeniowa)

Trzy okresy choroby:

Okres ostry (przedporażenny) rozpoczyna się ostro, stan gorączkowy (3 dnia gorączka jest najwyższa), okres złego samopoczucia, bóle głowy i gardła, przeczulica, sztywność karku

Okres ostry (porażenny) porażenie rozległe, czterokończynowe oraz tułów, w czasie zmniejsza się przeczulica i sztywność mm, proces ten trwa 2 - 5 tygodni, po tym czasie rozpoczyna się okres zdrowienia,

Okres zdrowienia - zasięg porażeń jest zmienny, obejmuje grupę lub pojedyncze mm, zmiany dotyczą częściej kkd, w obrębie kkg dotyczą częściej m. naramiennego, przeważnie porażenia nie są symetryczne, mogą obejmować mm grzbietu, brzucha i mm oddechowe

Okres przewlekły - stopniowo uwidacznia się zanik, kk ulegają zasinieniu i są zimne, utrata odruchów i zmian troficznych - niedorozwój kończyny, zakłócenie równowagi sił, zniekształcenia w obrębie kk a także kręgosłupa

Leczenie:

Okres ostry - leczenie spoczynkowe, przeciwwskazany wysiłek fizyczny 2- 6 tygodni stosowanie środków krążeniowo oddechowych oraz przeciwbólowych, ew. ćw. bierne.

FIZYKO:

gorące okłady wg Kenny - tzw. kocowanie,

parafinoterapia,

elektrostymulacja mm porażonych.

MASAŻ:

podtrzymanie krążenia mm porażonych, głaskanie, rozcieranie, delikatny ucisk,

5 - 10 minut

KINEZA:

przeciwbólowo i przeciw przykurczom;

odpowiednie ułożenie chorego, zapobiegające nadmiernemu rozciągnięciu mm i nerwów oraz deformacji w stawach;

ćw. oddechowe i bierne

Okres zdrowienia - trwa od 2 m-cy do 1,5 roku (18 m-cy); najintensywniej pierwsze 6 m-cy; widoczne polepszenie sprawności w ciągu 1,5 roku; dopiero po tym okresie można ustalić rzeczywisty stopień uszkodzenia i ustalić dalszy plan leczenia (zaopatrzenie ortopedyczne i leczenie operacyjne)

FIZYKO:

kąpiele gorące (37 - 42°C);

kąpiele w ciepłych basenach kinezyterapeutycznych;

Galvan,

Jonoforeza;

masaż podwodny;

masaż wirowy;

kąpiele lecznicze (solankowe, siarczanowe, aromatyczne);

borowinowe

MASAŻ:

dużo głaskań, rozcierania, lekkie ugniatania, poprzeczne, uciski, uciski jednoczesne i wibracje podłużne,

ok. 20 minut

KINEZA:

ćw. bierne (intensywniejsze niż poprzednio) z biernym rozciąganiem przykurczonych mm,

w zależności od siły mięśniowej wg skali Lowetta - ćw. izometryczne, ćw. w odciążeniu (ćw. reedukacji)

ćw. czynne wolne,

ćw. ogólno usprawniające w pozycjach niskich prowadzone w dawkowanym rytmie i czasie, przeplatane ćw. oddechowymi,

ćw. czucia postawy, nauka chodu, ćw. równoważne

Okres przewlekły

- kortezy i aparaty,

- leczenie operacyjne,

- kontynuacja leczenia usprawniającego,

Prawidłowe obuwie, odpowiednia wkładka, aparat szynowo opaskowy, kule pachowe.

Stwardnienie rozsiane

- zaburzenia syntezy rozkładu mieliny

- plackowate w mózgu i w rdzeniu

- okres ostry i przewlekły (okres porażeń - sterydy w warunkach szpitalnych)

- niedowład spastyczny,

- zaburzenia psychiczne - depresja

- badanie płynu, opóźnienie przewodnictwa, badanie immunologlubolinowe, tomografia lub rezonans

- techniki zmniejszania napięcia mm

Jamistość rdzenia

- jama wypełniona płynem rdzeniowo mózgowym, która powstaje w okresie jej formowania w rdzeniu lub w następstwie urazu z martwicą

- polega na rozplemie gleju oraz powstawaniu jam w obrębie rdzenia kręgowego i przedłużonego

- 8 przypadków na 100 000 ludności

- 20 - 40 rok życia, częściej mężczyźni.

Etiologia (patogeneza):

- nieprawidłowości w zamknięciu cewy nerwowej

- rozplem tkanki glejowej (glioza)

- wtórne zwyrodnienie tkanki glejowej

- tworzenie się jam w środkowej części rdzenia w okolicy kanału

Diagnostyka:

- rezonans magnetyczny: MRI

- badanie rentgenowskie, tomografia (CT)

- badanie płynu mózgowo-rdzeniowego

Objawy:

- choroba przewlekła

- przebieg powoli postępujący

- trwanie - kilkadziesiąt lat,

- zaburzenia czucia o charakterze rozszczepiennym: zniesione uczucie bólu i temperatury, przy zachowanym czuciu głębokim

- częste oparzenia i zranienia,

- jeżeli uszkodzenie jest na poziomie rogów tylnych to występują zaburzenia czucia po stronie uszkodzenia w obszarze zaopatrywanym przez uszkodzone segmenty,

- jeżeli jest uszkodzenie na poziomie spoidła przedniego to występują zaburzenia obustronne w obszarze zaopatrywanym przez uszkodzone odcinki,

- jeżeli uszkodzenie jest w obrębie sznurów bocznych to zaburzenia czucia są poniżej miejsca uszkodzenia po stronie przeciwnej do uszkodzenia

- niedowłady mięśniowe:

-> zaniki i niedowład wiotki mięśni kkg, zwłaszcza dłoni i obręczy

-> osłabienie lub zniesienie odruchów głębokich,

-> często drżenia pęczkowe,

-> w kkd niedowład spastyczny

- zaburzenia wegetatywne (troficzne) - zmiany skórne w postaci suchości, rogowacenia, zasinienia, łamliwość paznokci

- zmiany kostne: osteopatie ze zmianami zanikowymi i przerostami,

- bezbolesne złamania,

- zmiany stawowe (artropatie) (stawy barkowe i małe stawy rąk)

- bezbolesne zwichnięcia,

- zespół Hornera,

- bóle i parestezje w kończynach

Objawy jamistości opuszki:

- zaburzenia połykania i dyzartria (IX, X)

- zniesienia czucia bólu i temperatury po jednej lub obu stronach twarzy (V)

- oczopląs (pęczek przyśrodkowy podłużny II)

- brak odruchu rogówkowego (V)

- zanik i drżenie włókienkowe języka (XII)

- zaburzenia oddechowe

Badania dodatkowe:

- MRI

- badanie PMR

- mielografia

- badania potencjałów somatosensorycznych

- symulacja magnetyczna

Różnicowanie:

- guz rdzenia (zwłaszcza wewnątrzrdzeniowe)

- krwotok do rdzenia

- myelopatia szyjna,

- stwardnienie zanikowe boczne,

- zwyrodnienie powrózkowe

Leczenie:

- objawowe;

- radioterapia w celu zwalczania bólu,

- leczenie chirurgiczne (zwłaszcza w przypadku towarzyszących wad wrodzonych)

- odbarczenie szczytowo- potyliczny,

- zastawka,

- wskazaniem do operacji jest wystąpienie zespołu ucisku rdzenia,

Rokowanie:

- umiarkowane, czasem odstępstwa.

3. Zapalenie rdzenia kręgowego - myelitis:

- etiologia

- myelitis transversa

- lokalizacja, objawy,

- przebieg,

- leczenie (postpolio)

Guzy śródkanałowe:

- nadtwardówkowe - rzadkie,

- podtwardówkowe - częste

- nerwiako - włókniaki,

- oponiaki

- glejaki

Najczęstsze powikłania schorzeń kręgosłupa:

- wczesne: powikłania oddechowe, powikłania moczowe, odleżyny,

- późne: skostnienia okołostawowe, spastyczność, kamica nerkowa,

Leczenie usprawniające w przewlekłych zespołach pozapiramidowych (PZPP):

- mają charakter przewlekle postępujący,

- uszkodzenia jądra podstawy mózgu,

Symptomatologia: dwa główne zespoły:

- hiperkinetyczno-hipertoniczny (Parkinson)

- hiperkinetyczno-hipotoniczny (pląsawica)

Parkinsonizm - sztywność mm, spowolnienie ruchów, drżenia

Pląsawica Huntingtona - mimowolne ruchy spontaniczne, asymetryczne, szybkie

Sposoby leczenia:

- farmakologiczne

- usprawnianie - instruktaż ćwiczeń, kontrola wykonania, terapia zajeciowa, ADC,korzystanie ze sprzętu ortopedycznego,

- zabiegi stereotaktyczne na jądrach podstawy mózgu,

Zwyrodnienie wątrobowo soczewkowe (choroba Wilsona)

Balizm - ruch mimowolny, nierytmiczny, skręcający połowę ciała, tzw. burza ruchowa raz na jakiś czas.

Cel leczenia PZPP:

- zmniejszanie spastyczności,

- zmniejszenie drżeń,

- zmniejszenie odruchów mimowolnych,

- utrzymanie prawidłowej postawy

- utrzymanie prawidłowego chodu

Kinezyterapia w PZPP:

- ćw. w wodzie

- ćw. rozluźniające,

- ćw. koordynacyjne,

- ćw. manipulacyjne w ramach terapii zajęciowej,

- ćw. sportowe,

- zaopatrzenie ortopedyczne

Miopatie

- grupa chorób nerwowo mięśniowych niejednorodna pod względem etiologicznym, w których proces choroby pierwotnie dotyczy tkanki mięśniowej,

-> wrodzone: uwarunkowane genetycznie, tzw. dystrofie mięśniowe, dystrofia Duchenne'a,

-> nabyte: w przebiegu zmian martwiczych , zaburzeń hormonalnych, zatruć, tzw. objawowe

Dystrofia Duchenne'a:

- kaczkowaty chód, chodzenie na palcach, osłabienie mm piersiowych, 5 - 6 r. ż.

- wspinanie się po sobie - objaw Goversa,

- solidne łydki, szczupłe uda, przykurcze w obrębie stawów kolanowych, biodrowych, łokciowych, skokowych,

- wzmaga się lordoza lędźwiowa, symetryczne osłabienie mm ksownych,

- EMG typowy zapis miogenny,

Symptomatologia Miopatii:

- zanik mm,

- osłabienie mm,

- zmniejszenie napięcia mm,

- zaburzenia w badaniu EMG,

Zaniki mięśniowe są symetryczne, dotyczą bliższych części kończyn i mają charakter postępujący,

Rokowania są złe, gorsze we wrodzonych.

Cel leczenia miopatii:

- opóźnienie procesu zwyrodnienia mm,

- zahamowanie niekorzystnych zmian wtórnych,

- poprawa krążenia w obrębie mm

- utrzymanie siły mm,

- utrzymanie zakresu ruchu,

- utrzymanie ogólnej sprawności ruchowej,

- uruchomienie istniejących mechanizmów kompensacyjnych,

Leczenie:

- dawkowanie kinezyterapii, przedawkowanie prowadzi do pogorszenia stanu funkcjonalnego,

- duża rola sprzętu ortopedycznego, dostosowanego do słabej siły mięśniowej.

Skuteczność leczenia miopatii:

- systematyczność ćwiczeń,

- leczenie długoterminowe,

- zróżnicowanie obciążenia wysiłkiem.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu (wykłady) 27.11.2010, ! Fizjoterapia !, FKwDNR
Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu, Ortopedia
Fizjoterapia kliniczna w ch narządu ruchu cw1
1.5I mini, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
odpowiedzi na zestaw X, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
1.11odpowiedzi na zestaw VII, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
1.13odpowiedzi na zestaw VIII, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
Pytania z egzaminu - Cywinska, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
problemy osob z dysfunkcja narzadu ruchu, Fizjoterapia
1.10odpowiedzi na zestaw II, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
1.22XIX mini, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
Dysfunkcje - sciaga, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu
1.7III mini, fizjoterapia - dysfunkcje narządu ruchu

więcej podobnych podstron