Artur, Czerwiec 4, 2018, brak komentarzy

Dziesięć sposobów nauki słówek języka obcego

W artykule tym przedstawiam dziesięć różnych sposobów nauki słówek języka obcego.

Zapamiętywanie nowych słówek jest pierwszym krokiem w nauce każdego języka.

Nie tylko jest to pierwszy krok, ale zarazem jest on tym, który często sprawia najwięcej problemów.

Aby sprawnie posługiwać się jakikolwiek językiem potrzebujemy zapamiętać i być w stanie używać około kilka tysięcy słów. Dlatego też znalezienie właściwego dla nas sposobu nauki słówek języka obcego jest niezwykle istotne.

 

1. Lista ze słowami

Jest to najbardziej prosty i najczęściej stosowany sposób nauki słówek języka obcego.

Polega on na zapisywaniu nowych słów języka obcego po jednej stronie kartki, a ich tłumaczeń po drugiej.

Ewentualnie nasza lista może składać się z trzech kolumn, to znaczy, słów języka obcego, zapisu ich wymowy, oraz ich tłumaczeń.

Testując siebie ze znajomości zanotowanych słów, możemy przykryć jedną stronę naszej listy, i próbować przypomnieć sobie informacje, zapisane po jej drugiej stronie.

Używając listy ze słowami, możemy testować siebie w dwóch kierunkach, z języka polskiego na język obcy, lub z języka obcego na język polski.

Czyli, patrząc na słowo w języku obcym, podajemy jego tłumaczenie, lub patrząc na tłumaczenie, podajemy jego odpowiednik w języku obcym.

Warto również wspomnieć o tym, że ręczne zapisywanie informacji pomaga nam w ich zapamiętaniu. Dzieje się to, dzięki tak zwanej pamięci ciała (lub pamięci mięśniowej / ruchowej).

 

2. Fiszki

Zamiast sporządzania list słów zapisywanych w notatniku, możemy zapisać je na pojedynczych małych karteczkach. Na pierwszej stronie takiej karteczki zapisujemy słowo w języku obcym, na jej odwrocie jego tłumaczenie. W ten sposób wykorzystane do nauki karteczki nazywają się fiszkami.

Na odwrotnej stronie fiszki, oprócz tłumaczenia, możemy dodać również inne informacje, takie jak przykładowe zdanie ze słowem, które chcemy zapamiętać.

Przy testowaniu siebie ze znajomości słów języka obcego, przeglądamy nasze fiszki, czytając jedną ze stron karteczek, i próbując przypomnieć sobie informacje zapisane na ich odwrocie.

Dodatkowo potrzebny nam będzie jakiś system segregacji tych karteczek. System taki powinien zorganizować nam powtórki przerabianych fiszek. W tym celu możemy wykorzystać zwykłe pudełko z przegródkami.

Poszczególne przegródki pudełka mogą wyznaczać powtórki materiału w następujących przedziałach czasowych: następnego dnia, po tygodniu, po miesiącu, po trzech miesiącach, itd.

Każda z przerobionych przez nas fiszek zmienia swoje położenie w pudełku, w zależności od tego na ile ją pamiętamy. Jeżeli coś dobrze pamiętamy, chcemy do tego powrócić jak najpóźniej. Natomiast słowa, które sprawiają nam trudności, będziemy chcieli powtórzyć wcześniej.

Główna zaleta stosowania fiszek wynika z organizacji powtórek materiału, możliwej dzięki tej metodzie. To właśnie regularne powtarzanie materiału rozłożone w czasie, jest jednym z decydujących czynników gwarantujących nasz sukces w nauce języka.

 

3. Systemy powtórek w interwałach

Mówiąc o systemach powtórek w interwałach, mam na myśli programy oparte na algorytmie organizującym powtórki materiału.

Jednym z takich systemów powtórek w interwałach jest program Anki. System ten jest wykorzystany również w innych programach, na przykład w Memrise czy Super Memo.

Mówię tutaj przede wszystkim o Anki, gdyż jest on darmowym programem, który umożliwia samodzielne tworzenie elektronicznych fiszek.

Zaletą elektronicznych fiszek jest to, że dają one więcej możliwości niż fiszki papierowe. Używając elektronicznych fiszek możemy z łatwością dodać obrazki oraz nagrania wymowy do każdego ze słów. Oba te elementy, czyli wizualna reprezentacja danego słowa, oraz możliwość wysłuchania jego wymowy, czynią proces nauki o wiele skuteczniejszym.

Anki działa w oparciu o dwie metody:

- Pierwsza z nich to właśnie system powtórek w interwałach, czyli Spaced Repetition System.

- Druga to aktywne przywoływanie, czyli Active Recall Testing.

O powtórkach materiału w interwałach już trochę powiedziałem przy okazji omawiania papierowych fiszek.

Korzystając z papierowych fiszek organizacja powtórek jest naszym zadaniem, co może wiązać się z szeregiem niedogodności.

Z drugiej strony przy korzystaniu z komputerowych systemów powtórek w interwałach, organizacją naszych powtórek zajmuje się program.

Przy przerabianiu fiszek, naszym zadaniem jest tylko ocena tego, na ile je znamy. Na podstawie naszej samooceny znajomości danej karty, program automatycznie obliczy czas kolejnej powtórki.

Jeżeli chodzi o active recall testing, polega to na odpytywaniu i udzielaniu odpowiedzi na dane pytanie. Czyli zamiast zwykłego powtarzania materiału, Anki odpytuje nas z tego, co zapamiętaliśmy.

Jest to możliwe dzięki temu, że każda z fiszek posiada dwie strony. Pierwsza strona fiszki powinna być tak zaprojektowana, aby zmuszać nas do przypomnienia sobie części informacji, które są podane na jej drugiej stronie.

Aby korzystać z Anki wejdź na stronę ankisrs.net i ściągnij aplikację na urządzenie, które używasz. Albo przejdź do sklepu na twoim urządzeniu mobilnym i wyszukaj AnkiDroid Flashcards lub AnkiMobile Flashcards dla Apple.

 

4. Uczenie się na pamięć

Mówiąc o uczeniu się na pamięć, mam na myśli naukę słówek języka obcego przez ich głośne powtarzanie.

Jak wiemy z doświadczenia głośne powtarzanie ułatwia zapamiętywanie. Tak zazwyczaj uczyliśmy się materiału chodząc do szkoły.

Powtarzanie na głos nowych słów pomaga nie tylko w zapamiętywaniu ich, ale również w nauce ich prawidłowej wymowy.

 

5. Mnemotechniki

Korzystanie z mnemotechnik jest, według mnie, najskuteczniejszym ze sposobów nauki słówek języka obcego.

Ogólnie mówiąc, wszystkie mnemotechniki odwołują się do prostej idei, skojarzenia tego, czego chcemy się nauczyć, z tym, co już wiemy.

Polega to na umiejętności tworzenia asocjacji, werbalnych lub wizualnych, pomiędzy słowami języka obcego, które chcemy zapamiętać, a słowami, lub opisywanymi przez nie przedmiotami, w naszym języku ojczystym.

Dwie z najskuteczniejszych mnemotechnik do nauki słownictwa w języku obcym, to:

- metoda skojarzeniowa
- metoda słów kluczowych

Zastosowanie metody skojarzeniowej opisał, między innymi, wielokrotny mistrz w zapamiętywaniu Dominic O'Brien.

Zgodnie z jego opisem, kluczem do zapamiętania słowa w języku obcym jest utworzenie mentalnego obrazu, który połączy brzmienie tego słowa, z jego znaczeniem w naszym języku ojczystym.

Na przykład, aby zapamiętać angielskie słowo shop /ʃɒp/, oraz to, że oznacza ono sklep, moglibyśmy wyobrazić sobie szopę, którą ktoś przekształcił na sklep.

Owo wyobrażenie szopy, czyli jakiegoś starego budynku drewnianego, który teraz funkcjonuje jako sklep, dostarcza nam wskazówek zarówno do zapamiętania angielskiego słowa oznaczającego sklep oraz jego znaczenia.

Przez to, że słowo szopa brzmi bardzo podobnie do słowa shop /ʃɒp/, zapamiętanie tego angielskiego słowa nie sprawi nam problemu. Z kolei, aby przypomnieć sobie jego znaczenie, wystarczy, że przypomnimy sobie to, do czego służyła szopa z naszego wyobrażenia.

Więcej o tej metodzie piszę w innym miejscu. [1]

 

Drugą ze wspomnianych przeze mnie technik jest metoda słów kluczowych.

Metoda słów kluczowych działa na podobnej zasadzie, co omówiona przed chwilą metoda skojarzeniowa.

W przypadku tej metody w pierwszym kroku szukamy podobnie brzmiących słów w naszym języku do słów języka obcego, które chcemy zapamiętać.

W drugim kroku potrzebujemy utworzyć mentalny obraz, który połączy podobnie brzmiące słowo jezyka polskiego ze znaczeniem słowa języka obcego.

I tak, ze słowem shop /ʃɒp/, świetnie sprawdza się słowo szopa, ze względu na podobieństwo w brzmieniu.

Ze słowem cow /kaʊ/, czyli krowa, łatwo skojarzyć kałużę. Następnie, aby zapamiętać, że krowa to w języku angielskim /kaʊ/, wystarczy że pomyślimy o czymś takim, jak krowa tonąca w kałuży. Owo słowo kałuża, które już znamy, naprowadzi nas na wymowę angielskiego słowa cow.

 

Aby zapamiętać słowa bardziej złożone, czasami trzeba podzielić je na mniejsze części i postarać się znaleźć słowa kluczowe dla każdej z części z osobna.

Weźmy na przykład słowo: rescue /ˈres.kjuː/, które oznacza ratunek lub pomoc.

Słowo to możemy rozdzielić na dwie części: /res/ i /kju/. Teraz potrzebujemy postarać się znaleźć dla nich podobnie brzmiące słowa w języku polskim.

Nietrudno zauważyć, że /res/ pojawia się w polskim słowie restauracja. Jeżeli chodzi o /kju/ to raczej nie ma w języku polskim słowa rozpoczynającego w ten sposób.

W takim przypadku szukamy innego słowa, które chociaż nie zawiera /kju/, to będzie nas pośrednio naprowadzać na nie. Na przykład moglibyśmy użyć słowa kuzyn.

Teraz pozostaje nam połączyć je razem w jedną historyjkę, które będzie nam przypominać o angielskim słowie oznaczającym ratunek lub pomoc.

Na przykład, że karetka pojechała na ratunek do restauracji naszego kuzyna. Te dwa słowa, restauracja i kuzyn, pomogą nam zapamiętać słowo rescue /ˈres.kjuː/.

 

Nie zawsze jest możliwe znalezienie słów kluczowych, które będą idealnie naprowadzać nas na wymowę jakiegoś słowa w języku obcym. Jednakże nie powinno to być problemem. Cała idea tej metody, opiera się na tym, że nasze słowa kluczowe działają na zasadzie wskazówek lub podpowiedzi, pomagających nam w zapamiętaniu, oraz późniejszym wydobyciu z pamięci tego, czego się uczyliśmy. [2]

 

6. Przyklejanie karteczek ze słowami

Na pewno spotkaliśmy się już z opowieściami o osobach, które ucząc się języka obcego, obklejali cały swój dom w karteczkach ze słowami do nauki.

Idea tej metody polega na tym, że poprzez umieszczanie karteczek w miejscach, do których często zachodzimy, będziemy równocześnie powtarzać słowa na nich zanotowane.

 

7. Słuchanie materiałów audio

Zaletą korzystania z materiałów audio jest to, że można to czynić przy równoczesnym wykonywaniu innych aktywności.

Innego poziomu skupienie będzie od nas wymagać kurs językowy w wersji audio, a innego podcast lub audycja radiowa w języku obcym.

Tych ostatnich rzeczy można bez problemu słuchać w większości sytuacji, w której nasz mózg nie jest zajęty inną aktywnością intelektualną.

Już od samego rana, robiąc czy jedząc śniadanie, idąc lub jadąc do szkoły lub do pracy, itd., możemy słuchać podcastów i inny materiałów w języku angielskim. Taki stały kontakt z żywym językiem jest bardzo ważny dla procesu jego przyswajania.

Oczywiście z takiego sposobu nauki najwięcej skorzystają osoby będące słuchowcami, czyli te, u których słuch jest dominującym kanałem przyswajania informacji.

Jednymi z najlepszych kursów audio do uczenia się języków obcych są według mnie kursy firmy Pimsleur. Niestety wymagają one uprzedniej znajomości języka angielskiego.

Kursy te są tak zaplanowane, że nowe słownictwo oraz cały materiał przyswajamy wyłącznie przez słuchanie, bez kontaktu ze słowem pisanym.

 

8. Bieganie i nauka języka obcego

Istniej potwierdzona zależność pomiędzy aktywnością fizyczną a efektywnością nauki.

Nasz mózg potrzebuje świeżego powietrza.

Dlatego też jednym ze sposobów na naukę języka obcego jest połączenie biegania ze słuchaniem materiałów do nauki w formacie audio.

Jedną z osób, które to rekomendują jest Julian Northbrook, który poświęcił temu zagadnieniu dwa podcasty. [3]

 

9. Muzyka

Następną techniką nauki słówek języka obcego jest uczenie się ich poprzez słuchanie muzyki w tym języku.

 

10. Shadowing

Najprościej mówiąc shadowing polega na naśladowaniu wymowy natywnego rozmówcy jakiegoś języka.

Przy tej technice dobrze jest posiadać skrypt do materiału, który będziemy używać.

Po starannym zapoznaniu się z tekstem, włączamy nagranie audio lub wideo, i staramy się wypowiadać słowa równocześnie z narratorem.

Proces ten powtarzamy wielokrotnie, aż do uzyskania perfekcji.

Naśladując native speakerów z nagrań trenujemy nasze usta, aby mówiły płynnie w języku obcym.

Słuchając nagrań staramy się odwzorować intonację, rytm, oraz ton głosu narratora.

Przy tej technice przede wszystkim uczymy się poprawnej wymowy słów oraz całych fraz.

Więcej o tej metodzie piszę w innym miejscu. [4]

 

Wnioski

W artykule tym starałem się przedstawić dziesięć najefektywniejszych sposobów nauki słówek języka obcego.

Oby odnieść sukces w nauce języka powinniśmy znaleźć kombinację kilku z nich, która będzie sprawdzać się najlepiej w naszym indywidualnym przypadku.

W moim przypadku najlepiej sprawdzają się mnemotechniki, elektroniczne fiszki oraz słuchanie materiałów w ruchu.

 

Przypisy:

[1] Zainteresowanych tą metodą polecam mój artykuł „Skuteczna technika zapamiętywania słów języka obcego - metoda Dominica O'Briena.”

[2] Więcej o tym zagadnieniu mówię w artykule: „Jak zapamiętywać słowa języka angielskiego z mnemotechnikami?”

[3] Podcast ten nazywa się Doing English with Julian Northbrook, a audycje o których mówię nazywały się „Running for English Success”  Part 1, i Part 2.

[4] Zagadnienie to omawiam szerzej w artykule: “Jak zacząć mówić po angielsku? O metodzie shadowing.”

 

Literatura w języku polskim

Dominic O'Brien, Pamięć genialna! Poznaj triki i wskazówki mistrza, Sensus, 2013

Joshua Foer, Jak zostałem geniuszem pamięci. O sztuce i technice zapamiętywania, Media Rodzina, 2013

 

Literatura w języku angielskim

Alex Rawlings, How to Speak Any Language Fluently

Gabriel Wyner, Fluent Forever: How to Learn Any Language Fast and Never Forget It

Helmut D. Sachs, Remember Everything You Want and Manage the Rest

 

Kategorie: Efektywna nauka • Jak się uczyć • Techniki zapamiętywania Tagi: Anki, fiszki, jak szybko nauczyć się języka obcego, mnemotechniki, Mnemotechniki w nauce języka obcego



---