Opis sytuacji nr 1

Pacjent Bogdan R . po amputacji kończyny dolnej prawej powyżej stawu kolanowego z powodu zmiażdżenia urazowego. Pacjent leczony od wielu lat z powodu nadciśnienia tętniczego.

1.Kikut udowy ma tendencję do nawykowego ułożenia?

1. W odwiedzeniu i zgięciu w stawie biodrowym

2. W przywiedzeniu i zgięciu w stawie biodrowym

3. W odwiedzeniu i przeproście w stawie biodrowym

4. W przywiedzeniu i rotacji stawu biodrowego

2.Bandażowanie kikuta uda należy prowadzić:

1. Od zabiegu do jednego miesiąca po amputacji

2. Przez okres około 3 miesięcy

3. Do momentu wyjścia z oddziału

4. Do momentu zaprotezowania

3.Chory z okresowymi skokami ciśnienia - czy zabiegi rehabilitacyjne i ćwiczenia ogólnouspawniające rozpoczynamy:

1. Po otrzymaniu protezy i rozpoczęciu pionizacji w protezie

2. Przed zaprotezowaniem, kiedy chory przebywa jeszcze w oddziale zabiegowym

3. Po wygojeniu kikuta i zdjęciu szwów

4. W oddziale rehabilitacji - zajęcia prowadzone indywidualnie

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. Kikuty udowe mają tendencję do nawykowego ułożenia uda w odwiedzeniu i zgięciu w stawie biodrowym. Dlatego też u amputowanych powyżej stawu kolanowego zaleca się jak najwcześniejsze i częste leżenie na brzuchu w ciągu dnia.

2.D. Bandażowanie należy prowadzić od chwili zaprotezowania. W późniejszych okresach, po zaprotezowaniu, kiedy z tych czy innych przyczyn inwalida przerywa noszenie protezy, bandażowanie należy kontynuować aby zachować odpowiedni kształt kikuta.

3.B. Usprawnianie rozpoczyna się w parę dni po zabiegu operacyjnym, kiedy chory przebywa jeszcze w łóżku. Niezależnie od kikuta (ułożenia, ćwiczeń, hartowania) konieczne jest podniesienie ogólnej sprawności. Nadciśnienie tętnicze nie jest przeciwwskazaniem do ćwiczeń, należy przed zajęciami i po prowadzić kartę kontrolo ciśnienia i w zależności od wzrostu ciśnienia dobierać zestaw ćwiczeń.

Opis sytuacji nr 2.

Pacjent lat 67 po amputacji podudzia lewego kończyny dolnej. Amputacja z powodu odmrożenia III° opornego na leczenie zachowawczo - farmakologiczne.

U chorego stwierdza się wydobywanie się pienistego płynu między szwami, szarość skóry okolicy rany oraz wyczuwalne pod skórą trzeszczenia.

1. O czym mogą świadczyć opisane powyżej objawy?

1. Zatkanie naczyń krwionośnych i narastająca martwica

2. Utworzenie się ropnia podskórnego

3. Zakażenie beztlenowcami

4. Zapalenie skóry wokół rany z wysiękiem surowiczym

2. Na jakie ułożenie nieprawidłowe - nawykowe narażony jest kikut kończyny?

1. Przykurcz w stawie biodrowym i przeprost w stawie kolanowym

2. Przeprost w stawie kolanowym i biodrowym

3. Przykurcz zgięciowy w stawie kolanowym

4. Odwiedzenie w stawie kolanowym

3. Który kształt kikuta u amputowanego poniżej stawu kolanowego

(podudzia) jest najodpowiedniejszy do zaprotezowania?

1. Stożkowy

2. Mioplastyczny

3. Kolbowaty

4. Cylindryczn

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Najgroźniejszym i najdramatyczniejszym powikłaniem wczesnym amputacji jest zakażenie beztlenowcani wywołującymi zgorzel gazową. Spotyka się po wypadkach na wsi, ranach oparzeniowych i odmrożeniowych. Charakterystyczny objaw to wyczuwalne pod skórą trzeszczenie i guzowatość skóry wokół rany.

2.C. Nawykowym ułożeniem kikuta po amputacji kończyny dolnej poniżej stawu kolanowego (podudzia) jest przykurcz zgięciowy stawu kolanowego. Ułożenie to jest skutkiem przecięcia przyczepów obwodowych poszczególnych grup mięśniowych podudzia. Bezpośrednio po zabiegu należy zabezpieczyć kikut poprzez prawidłowe ułożenie oraz przypominanie choremu o samodzielnym układaniu kikuta.

3.B. Bez względu na rodzaj i wysokość amputacji najlepsze do zaprotezowania są kikuty mioplastyczne

Opis sytuacji nr 3.

Kobieta lat 72 przyjęta na oddział w nocy z obniżonym napięciem mięśniowym w lewej kończynie górnej oraz lewej kończynie dolnej. Występują zaburzenia oddawania moczu. Odruch Babińskiego dodatni.

1. Stan kliniczny pacjentki może wskazywać:

1. Uraz kręgosłupa w odcinku szyjnym

2. Ogniskowe uszkodzenie mózgu

3. Obecność guzów w okolicy C2-C3

4. Zaników korowo-podkorowych

2. W wyniku zatrzymania moczu należy:

1. Założyć u pacjentki cewnik na stałe

2. Wykonywać cewnikowanie 2-3 razy na dobę

3. Zastosować środki moczopędne i zabezpieczyć pacjentkę

4. Stosować pieluchomajtki i środki zwiotczające zwieracz

3. Stan chorej może świadczyć o:

1. Zatorze mózgowym

2. Zakrzepie tętnicy mózgu

3. Pękniętym tętniaku tętnicy środkowej mózgu

4. Guzie w okolicy skroniowej prawej

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Osiowym objawem ogniskowego uszkodzenia mózgu są niedowłady połowicze, w początkowym okresie wiotki, następnie mogą ulec uspastycznieniu.

2.B. Właściwa opieka urologiczna polega na zapewnieniu warunków odpływu moczu. Kobiety w przypadku zatrzymania moczu cewnikujemy 2-3 razy na dobę w warunkach ścisłej aseptyki.

3.B.Zakrzepy tętnic mózgowych spotyka się u osób w starszym wieku (60-80 lat) najczęściej w nocy. Początkowo napięcie mięśni jest obniżone, odruchy prawidłowe, odruch Babińskiego obe

Opis sytuacji nr 4

Mężczyzna w wieku 73 lat przebywa na oddziale neurologicznym z powodu prawostronnego połowiczego niedowładu. Chory do czasu choroby sprawny i samodzielny w czynnościach dnia codziennego.

1. Usprawnianie pacjenta należy rozpocząć:

1. Po 6-ciu tygodniach od zachorowania

2. Po odzyskaniu świadomości przez pacjenta

3. W pierwszym tygodniu od zachorowania

4. Jak najwcześniej, nawet gdy utrzymują się zaburzenia świadomości

2. Doszło do zatrzymania odpływu moczu, postępowanie w początkowym

okresie choroby to:

1. Cewnikowanie 2-3 razy na dobę

2. Środek moczopędny i zabezpieczenie pampersem

3. Cewnik na stałe

4. Środek zwiotczający cewkę i zabezpieczenie pampersem

3. Jakie zaopatrzenie ortopedyczne byłoby wskazane do 6-tego miesiąca

choroby?

1. Aparat dwuszynowy do buta

2. Buty sznurowane z wysoką cholewką

3. Szyna Desolta na kończynę górną prawą

4. Szyna peronealna ze sprężynką wmontowaną do

Uzasadnienie odpowiedzi

1.D pacjentów z rozpoznaniem zakrzepów tętnic mózgowych, zwłaszcza w podeszłym wieku należy uruchamiać jak najwcześniej, jeszcze w okresie utrzymujących się zaburzeń świadomości. Jeśli nie grozi zachłyśnięciu, można choremu przy zmianie pozycji nadać na krótko pozycje półsiedzącą.

2.B. Właściwa opieka urologiczna polega na zabezpieczeniu odpływu moczu i zapobieganiu zapaleniu dróg moczowych. W przypadku zatrzymania moczu u mężczyzn - zaopatrzyć w cewnik na stałe.

3.B.Poza obuwiem z wysoką cholewą nie powinno się stosować dodatkowo zaopatrzenia ortopedycznego do 6-ciu miesięcy choroby ze względu na istniejącą jeszcze w tym czasie dynamikę zmian porażeniowych, kiedy to poprawa stanu pacjenta może uczynić je zbędnym

Opis sytuacji nr 5

Chora lat 50 z wylewem miąższowo- podpajęczynówkowym (z obecnością krwi w płynie mózgowo-rdzeniowym). Kontakt z chorą zaburzony- splątana.U chorej wystąpiło zatrzymanie oddawania moczu.

1.Usprawnienia ruchowe-czynne należy rozpocząć:

1. Jak najwcześniej po odzyskaniu świadomości

2. W pierwszym tygodniu od zachorowania

3. Po 6-ciu tygodniach od zachorowania

4. Po czterech tygodniach od zaburzenia

2. Co może być przyczyną bezpośrednią stanu chorej:

1. Guz mózgu

2. Zakrzep tętnicy mózgowej

3. Zator mózgowy

4. Tętniak na tle wady wrodzonej

3.Regulowanie czynności pęcherza moczowego będzie polegało na:

1. Podaniu środków farmakologicznych

2. Opłukiwaniu podbrzusza

3. Cewnikowania w razie potrzeby

4. Zacewnikowania chorej na stałe

Uzasadnienie odpowiedzi

1.D. Najczęstszą przyczyną krwotoków w tych przypadkach są tętniaki naczyń mózgowych, zagrażające ponownym wylewom w 2-gim lub 3-cim tygodniu choroby. Dlatego też obowiązuje szczególna ostrożność co do usprawniania czynnego. Ćwiczenia czynne należy wprowadzać dopiero po 4-rech tygodniach od zachorowania.

2.D. Przyczyna krwotoku podpajęczynówkowego są najczęściej tętniaki na tle wad wrodzonych. Rozpoznanie ustala się na podstawie obecności krwi w płynie mózgowo-rdzeniowym, oraz ciężkiego stanu klinicznego.

3.C. Regulowanie czynności pęcherza przy zatrzymaniu moczu, cewnikowanie w razie potrzeby lub 2-3 razy na dobę, przy nietrzymaniu moczu- cewnik na stałe.

Opis sytuacji nr 6

Na Ogólną Izbę Przyjęć o godz. 14.00 przywieziono chorego lat 47 z utratą przytomności. W wywiadzie (wcześniejszym) wymioty oraz silny ból głowy. Chory od kilku lat leczony z powodu nadciśnienia tętniczego.

1.Stan chorego może wskazywać na :

1. Ostry zakrzep tętnicy mózgu

2. Guz mózgu w okolicy potylicznej

3. Udar krwotoczny

4. Zator tętnic mózgu

2. Od jakiego typu ćwiczeń zaczynamy rehabilitację u pacjenta po stabilizacji objawów neurologicznych:

1. Izometrycznych

2. Wspomaganych

3. Indywidualnych

4. Biernych

3.Na co należy zwrócić uwagę w opiece pielęgniarskiej w ostrym okresie

choroby pacjenta:

1. Zapobieganiu powstającym przeprostom w stawach kończyny górnej

2. Zabezpieczaniu przed nieprawidłowym ułożeniem chorego

3. Utrzymanie stałej temperatury otoczenia

4. Szczególną dbałość o ciszę i spokój oraz jak najmniejszą ilość bodźców słuchowych

Uzasadnienie odpowiedzi 6

1.C. Wśród chorych w wieku 40-55 lat u 80% leczonych z powodu nadciśnienia najczęstszą przyczyna udarów są krwotoki do mózgu. Udar krwotoczny występuje nagle w ciągu dnia pod wpływem silnej emocji lub wysiłku. Najczęściej z wymiotami i utratą przytomności.

2.D. Wczesne usprawnianie ruchowe zaczynamy zawsze od ćwiczeń biernych. Ćwiczenia bierne rozpoczynamy od kończyn zdrowych traktując jako ogólną mobilizację ruchową ustroju, przechodząc następnie do ćwiczeń kończyn porażonych.

3.B W ostrym okresie choroby najistotniejszym elementem jest zabezpieczenie przed nieprawidłowym ułożeniem chorego i zapobieganie tym samym niefunkcjonalnemu ułożeniu kończyn. Prawidłowe ułożenie chorego jest wstępem do późniejszej rehabilitacji chorego oraz zapobiega powikłaniom np. przykurczo

Opis sytuacji nr 7

Chory lat 65 przebywający na oddziale rehabilitacyjnym, po przebytym 2 miesiące temu udarze mózgu z powodu zatoru tętnicy środkowej mózgu. Obecnie z niedowładem połowiczym prawostronnym znacznego stopnia. U pacjenta występują zaburzenia wyższych czynności nerwowych.

1.Jakiego rodzaju zaburzenia mogą wystąpić u chorego :

A. Zaburzenia intelektualne

B. Zaburzenia typu urojenia

C. Zaburzenia praksji, mowy, gnozji

D. Zaburzenia osobowościowe

2. U chorego stwierdza się aleksję, jest to:

1. Niemożność rysowania

2. Niemożność czytania

3. Niemożność pisania

4. Niemożność liczenia

3. Zapobiegając nieprawidłowemu ustawieniu kończyny dolnej zalecam:

1. Ćwiczenia prostowników kończyny dolnej

2. Ćwiczenia kroku dostawnego

3. Zaopatrzenie w stały aparat stabilizujący

4. Zaopatrzenie w but z podwyższoną cholewką

Uzasadnienie odpowiedzi 7

1.C. Udar mózgu oprócz niedowładu ruchowego i upośledzenia czucia powoduje również zaburzenia wyższych czynności nerwowych, zwłaszcza mowy, praksji i gnozji

2.B. Niemożność czytania to aleksja

3.D. Ustawienie stopy należy korygować butem z podwyższoną cholewką do pół roku od zachorowania, po 6-12 miesiącach można zastosować zaopatrzenie definitywne chorego w odpowiedni but i aparat stabilizując

Opis sytuacji nr 8

Kobieta lat 50 z rozpoznaniem hemiplegia prawostronna , odleżyny, nadciśnienie tętnicze I°, cukrzyca II° , wymaga stałej kontroli lekarskiej i intensywnej opieki pielęgniarskiej.

1.Co oznacza hemiplegia:

1. Porażenie mięśni po urazie kręgosłupa w odcinku szyjnym

2. Porażenie połowicze po udarze mózgu

3. Niedowład mięśni po zatruciu środkami toksycznymi

4. Niedowład połowiczy po krwotoku do mózgu

2. Które z podanych zaburzeń może występować u chorej:

1. Zaburzenia emocjonalne-osobowościowe

2. Zaburzenia mowy

3. Operowanie zależnościami przestrzennymi

4. Zachowania euforyczny

3. Która z podanych niżej metod rehabilitacji będzie najistotniejszą w w/w przypadku:

1. Kinezyterapia

2. Balneoterapia

3. Fizykoterapia

4. Hipoterapia

Uzasadnienie odpowiedzi 8

1.B. Hemiplegia- podrażnienie połowicze w wyniku uszkodzenia organicznego mózgu. Przy uszkodzeniu lewej półkuli zawsze dochodzi do komplikacji prawostronnej zaś przy uszkodzeniu półkulo prawej dochodzi do komplikacji lewostronnej.

2.B. W hemiplegii prawostronnej spowodowanej uszkodzeniem lewej półkuli może dojść do zaburzeń mowy, ze względu na umiejscowienie w lewej półkuli mózgu ośrodka mowy.

3.A. Najważniejszą z metod usprawniania u osób z uszkodzeniem układu nerwowego jest kinezyterapia.

Opis sytuacji nr 9

Chory lat 50 przebywa w oddziale neurologii z powodu hemiplegii pochodzenia zakrzepowego. Ciśnienie krwi w normie. Temperatura ciała prawidłowa. W drugim tygodniu pobytu chorego w oddziale po dotychczasowej stabilizacji neurologicznej pojawiły się zaburzenia mowy:

1.Wskazaniem do zwiększonej ostrożności lub opóźnienia okresu

uruchomienia może być:

1. Zaburzenia oddawania moczu i stolca

2. Afazja

3. Ostra zakrzepica żył głębokich

4. Zaburzenia wegetatywne w czasie pionizowania

2. O czym może świadczyć pojawienie się zaburzeń

mowy u chorego:

1. Wzroście ciśnienia powyżej 150/190

2. Niedotlenieniu mózgu i nasileniu deficytów neurologicznych

3. Przemęczenie chorego po ćwiczeniach rehabilitacyjnych

4. Zaburzeniach emocjonalnych

3.Chory ma tendencje do zachłystywania się w trakcie spożywania

posiłków, należy zwrócić uwagę na spożywanie :

A. Stałych pokarmów

B. Napojów

C. Zimnych posiłków

D. Gorących posiłków

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. W czasie pobytu pacjenta z udarem zakrzepowym mózgu pielęgniarka musi uczestniczyć w jak najwcześniejszym uruchamianiu chorego. Należy zwiększyć aktywność chorego w zależności od stanu klinicznego. Jednym z powodów bezwzględnego opóźniania uruchamiania jest między innymi ostra zakrzepica żył głębokich. Uruchamiamy dopiero po uzyskaniu odpowiedniej równowagi przeciwzakrzepowej.

2.B. Niejednokrotnie pierwszym objawem niedotlenienia mózgu są nagłe powstania zaburzenia mowy typu motorycznego- dyzartia, mowa bełkotliwa. Następnie (nawet po kilku dniach) mogą wystąpić deficyty neurologiczne.

3.B. U chorych z porażeniem połowiczym dochodzi do zaburzenia czucia tylnej ściany gardła co usposabia do wystąpienia zachłyśnięć. Chorzy zgłaszają iż szczególnie zdarza się to w czasie spożywania napojów., dlatego należy zalecić chorym picie z łyżki, w małych ilościach lub przez słomkę. W ciężkich przypadkach wprowadza się karmienie przez sondę żołądkową.

Opis sytuacji nr 10

Chora lat 62 po udarze mózgu. Przebywa na oddziale opieki długoterminowej z podejrzeniem ostrej zakrzepicy żylnej kończyny dolnej prawej. Ciśnienie krwi w normie, temperatura ciała utrzymuje się w normie. Chora na założony cewnik na stałe.

1.Postępowanie pielęgniarsko-rehabilitacyjne będzie polegało na:

1. Ograniczeniu ćwiczeń czynnych do wspomaganych

2. Wprowadzeniu ćwiczeń biernych

3. Ograniczeniu poruszania się poza

4. Wprowadzanie zakazu poruszania się i usprawniania chorego

2. W celu uniknięcia ewentualnej infekcji dróg moczowych należy:

1. Prowadzić stały pomiar temperatury ciała

2. Usunąć jak najszybciej cewnik

3. Wykonywać toaletę krocza co najmniej 3 x dziennie

4. Prowadzić stałe co 2 tygodnie badania ogólne moczu

3. Jak będziesz zapobiegać powstawaniu spastyki i przykurczów u tej pacjentki:

1. Stosując ćwiczenia zwiększające zakres ruchów

2. Stosując ćwiczenia rozciągające

3. Przeprowadzenie blokady nerwów

4. Dbałość o właściwe ułożenie kończyn

Uzasadnienie odpowiedzi 10

1.D. U chorych bez względu na podstawową chorobę z podejrzeniem ostrej zakrzepicy jest bezwzględny zakaz chodzenia i usprawniania ruchowego ze względu na niebezpieczeństwo oderwania się zakrzepu i następnego zatoru.

2.B. Działania prewencyjne powinny być rozpoczęte jak najwcześniej po udarze i kontynuowane w także dalszej rehabilitacji. Potencjalnym zagrożeniem są infekcje dróg moczowych. Dlatego też należy unikać cewnikowania na stałe, jeżeli jednak stan chorej tego wymagał należy jak najszybciej usunąć cewnik z dróg moczowych.

3.C. Wszystkie wymienione czynniki zapobiegają powikłaniom powstawania spastyczności i przykurczów u chorych po udarze mózgu. W tym przypadku chorobowym ze względu na ewentualną ostrą zakrzepicę żylną, jedynym działaniem pielęgnacyjno-rehabilitacyjnym może być właściwe ułożenie kończyn.

Opis sytuacji nr 11

Chora lat 55 z rozpoznanym stwardnieniem rozsianym od lat 20. Znalazła się w oddziale neurologicznym z powodu ponownego rzutu choroby. Nasilił się niedowład kończyn dolnych. Występuje nietrzymanie moczu. Stan neurologiczny określony jako ostry.

1.Dłuższe unieruchomienie pacjenta w łóżku może prowadzić do:

1. Zatrzymania moczu i stolca.

2. Powstanie niedokrwienia kończyn

3. Nasilenie ataksji

4. Powstanie zmian organicznych mózgu

2. Siła mięśniowa u chorej wynosi 3 stopnie w skali Lovetta .Jakich ćwiczeń

nie należy stosować:

1. Oporowych

2. Samowspomaganych

3. Czynnych

4. Biernych

3. W pielęgnacji chorej należy uwzględnić:

1. Cewnikowanie 2-3 razy na dobę

2. Częstą zmianę pozycji z zabezpieczeniem kończyn w szyny i łuski ortopedyczne

3. Unikania zmian pozycji, maksymalne unieruchomienie

4. Masaż

Uzasadnienie odpowiedzi

1. C. U chorych z SM w okresie remisji usprawnienia ruchowe przyspieszą poprawę i zwiększą wydolność czynnościową narządu ruchu, tak potrzebną choremu na wypadek pogorszenia i ponownego rzutu. Dlatego też chorych na SM nie należy zbyt długo unieruchamiać w łóżku gdyż leżenie nasila ataksję. Pielęgniarka w opiece nad chorym musi wprowadzić elementy współpracy w czynnościach dnia codziennego oraz mobilizacji ruchowej.

2.A. Przy sile mięśniowej 3 wg skali Lovetta bez względu na podstawową przyczynę nie stosuje się ćwiczeń.

3.B. W ostrym rzucie choroby wysiłek fizyczny i zmęczenia są przeciwwskazane. Ćwiczenia należy ograniczyć dom częstej zmiany pozycji w łóżku, zapewniając prawidłowe ułożenia kończyn za pomocą szyn lub łusek ortopedycznych.

Opis sytuacji nr 12

Pacjentka lat 83 z zespołem otępiennym. W 70-tym roku życia przebyła udar mózgowy. Chora z chorobą wieńcową i cukrzycą insulinowa. Deficyty w przestrzeganiu zmysłowym. Przebywa w zakładzie opieki długoterminowej.

1.Jakie barwy powinny przeważać w otoczeniu pacjentki:

1. Zielone i niebieskie

2. Żółte i pomarańczowe

3. Czerwone i czarne

4. Białe i szare

2. Czego należy unikać w organizacji otoczenia pacjentki:

1. Kwiatów

2. Bogato wzorzystych zasłon, firan i dywanów

3. Jasnych, matowych mebli

4. Błyszczących mebli (szkło, winyl)

3. W usprawnianiu rehabilitacyjnym skupiamy się przede wszystkim na:

1. Ćwiczeniach czynnych

2. Ćwiczeniach samowspomaganych

3. Terapii zajęciowej

4. Terapii przez pracę

Otępienie jest zespołem, jednostką diagnostyczną charakteryzującą się postępującym zanikiem funkcji korowych. W zespole otępiennym zaburzone są wyższe funkcje korowe- pamięć, myślenie, orientacja, rozumienie, liczenie, zdolność oceny. Zespół tem pojawia się w chorobie Alzheimera, w chorobie naczyniowej mózgu itp.

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. U osób starych z zespołem otępiennym występują deficyty wzrokowe

w tym zmniejszone rozróżnianie barw. Trudność stanowi przede wszystkim widzenie barwy niebieskiej i zielonej. Należy w organizacji pomieszczeń, otoczenia pacjenta w możliwie jak największym stopniu używać kolorów czerwono-żółtych.

2. D. Deficyty wzrokowe charakterystyczne dla starych ludzi charakteryzują się między innymi zmniejszoną tolerancją na rażące światło. Należy więc w organizacji otoczenia osoby starej uwzględnić oświetlenie boczne, oświetlenie pola wykonywania zadań, matowe powierzchnie podłóg i mebli oraz unikanie powierzchni szklanych i winylowych które odbijają światło.

3. C. W zespołach otępiennych ze względu na stan kliniczny jak również mobilizacyjny do samoobsługi w usprawnieniu ruchowo-rehabilitacyjnym wykorzystujemy różne formy terapii zajęciowej.

Opis sytuacji nr 13

Chora lat 52 z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Cierpi na znaczne ograniczenie ruchów w stawach kolanowych. Leczona wielokrotnie kortykosterydami. Występują zniekształcenia w drobnych stawach. Skarży się na dużą bolesność stawów.

1.U chorej doszło do zaniku kostnej tkanki przystawowej w wyniku:

1. Znacznego „oszczędzania” stawów na skutek bolesności

2. Gromadzenia się ziarnicy zapalnej

3. Wtórnej utraty soli mineralnych

4. Obrzęków stawów

2. Początek choroby charakteryzował się :

1. Nagle powstałymi ostrymi bólami dużych stawów

2. Powolnymi bólami i obrzękami małych stawów

3. Obrzękami stawu kolanowego , następnie skokowego kończyny dolnej

4. Bólem i obrzękiem stawów łokciowych i śródręcznych

3. Zmiany zapalne prowadzące do zesztywnienia stawów zaczynają się od zmian:

1. Od stawów „małych” do stawów „dużych”

2. Od stawów dużych do stawów małych

3. Nie ma reguły , przebieg choroby jest zmienny

4. Indywidualnie u każdego chorego przebieg inny

4.Zmiany zapalne i zwyrodnienia w stawach mogą być przyczyną:

1. Zaników tkanki kostnej

2. Podwichnięć stawów

3. Gromadzenia się ziarnicy zapalnej w kościach długich

4. Złamania w obrębie stawu

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Uogólnione zaniki tkanki kostnej w reumatoidalnym zapaleniu stawów występują przeważnie jako następstwo przewlekłego leczenia kortykosterydami. Występuje często w przebiegu leczenia r.z.s.

2.B. Początek r.z.s. jest zazwyczaj powolny i objawia się bólami oraz symetrycznymi obrzękami stawów śródręczno- paliczkowych oraz międzypaliczkowych („małych stawów”).

3.A. Zmiany zapalne w stawach zaczynają się od stawów „małych” do „dużych”, np. w kończynie dolnej od stawów międzypaliczkowych, promieniowo-nadgarstkowych, łokciowych, barkowych.

4.B. Zniekształcenie dłoni, stóp, kolan, kręgosłupa spowodowane są przykurczami, często podwichnięciami w stawach. Charakterystyczne są podwichnięcia tylno-boczne z rotacją podudzia na zewnątrz i koślawość kolana. Zmiany w kręgosłupie szyjnym mogą być przyczyną podwichnięć w stawach szczytowo-obrotowych.

Opis sytuacji nr 14

Chory lat 55 z niedowładem połowiczym, 2 tydzień na oddziale neurologii. Stan ogólny ustabilizowany. Chory ma założony cewnik na stałe. Kontakt słowny z pacjentem utrudniony, mowa bełkotliwa. Chory wstępnie pionizowany.

1.Który z podanych czynników uważa się za niekorzystny w rokowaniach po udarze:

1. Wiek chorego

2. Zaburzenia w sferze poznawczej ( min.afazja)

3. Zaburzenia zwieraczy

4. Okresowo występująca podwyższona temperatura

2. Mała aktywność pacjenta w terapii może wypływać z:

1. Afazji

2. Depresji

3. Amnezji

4. Dyzartii

3. Z jakim rodzajem udaru mamy do czynienia:

1. Udar w obrębie lewej półkuli mózgu

2. Udar w obrębie prawej półkuli mózgu

3. Udar w obrębie móżdżku

4. Udar w obrębie pnia mózgu

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Wśród wielu objawów po udarze mózgu wystąpienie zaburzeń w sferze poznawczej u pacjentów uważane jest za niekorzystny czynnik prognostyczny co do powrotu pacjenta do samodzielności pochorobowej, oraz wprowadzania szerszej interdyscyplinarnej rehabilitacji.

2.B. U chorych po udarach mózgowych zwłaszcza prawostronnych (u chorego zaburzenia mowy) czynnikiem utrudniającym usprawnianie jest depresja, która utrzymuje się czasem bardzo długo i wymaga dodatkowego leczenia przeciw depresyjnego.

3.A. Chory na niedowład połowiczy prawostronny i jest zaburzony kontakt słowny, co może wstrzymać afazję. A więc udar dotyczy lewej półkuli mózgu, gdyż ośrodek mowy jest w dominującej półkuli, a u ponad 90% dominującą półkulą jest lewa.

Opis sytuacji nr 15

Chory lat 65 przebywa w oddziale opieki długoterminowej, rozpoznana choroba Alzheimera. Chory cztery lata po operacji torakochirurgicznej z powodu ca, usunięto prawy płat płucny. Obecnie stan zdrowia chorego pogarsza się, nasila się kaszel i „charczący” oddech.

1.Nasiliły się objawy ze strony układu oddechowego o czym powinniśmy pomyśleć w pierwszej kolejności:

1. Podajemy środki miejscowo znieczulające, co wytłumia kaszel

2. Często odsysamy wydzielinę z dróg oddechowych

3. Podajemy środki zmniejszające ilość wydzieliny w drzewie oskrzelowym

4. Podajemy dużo płynów celem rozluźnienia wydzieliny i lepszego odksztuszania

2. Stan chorego pogarsza się, jest cierpiący, chory wykazuje duży niepokój i różnego stopnia zaburzenia emocjonalne, co najczęściej jest przyczyną lęków chorego:

1. Przekonanie, że ich zniedołężnienie będzie stanowić obciążenie dla rodziny

2. Obawa przed śmiercią i końcem życia

3. Przekonanie, ze mogą umierać w bólu i cierpieniu niedającym się uśnierzyć

4. Poczucie utraty kontroli nad własnym ciałem

3. Czym jest otępienie:

1. Zespołem przewlekłym spowodowanym chorobą mózgu, zwłaszcza kory mózgowej

2. Chorobą istoty szarej mózgu i zaburzeń jej funkcjonowania.

3. Zespołem psychoorganicznym

4. Zespołem zmian pstychotycznych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. Wg Światowej Organizacji Zdrowia otępienie określa się jako zespół spowodowany chorobą mózgu, zwykle o charakterze przewlekłym, w którym ma miejsce szereg zaburzeń funkcji korowych (myślenie, orientacja, rozumienie, liczenie itp.). Świadomość nie jest zaburzona. Osłabienie funkcji poznawczych towarzyszy a czasem je poprzedza, pogorszenie kontaktu emocjonalnego, społecznego zachowania lub motywacji.

2.C. Kaszel i „charczący” oddech jest spowodowany zaleganiem wydzieliny w górnych drogach oddechowych u chorych z zaburzeniami świadomości lub przewlekle unieruchomionymi. Może wskazywać na zapalenie oskrzeli występujące często u kresu życia chorego, który z powodu osłabienia nie odksztusza wydzieliny z górnych dróg oddechowych. Antybiotyki są rzadko wskazane, przede wszystkim należy wprowadzać środki antycholinergiczne czyli zmniejszające ilość wydzieliny w drzewie oskrzelowym. Nie zaleca się odsysania wydzieliny z dróg oddechowych.

3.C. Z licznych doniesień opieki paliatywno- hospicyjnej wynika, iż największy lęk i obawy osób ciężko chorych wynikają z obawy, iż ból może się tak nasilić aż doprowadzi do agonii. Do najczęstszych lęków zalicza się strach przed umieraniem w nieuśmierzonych cierpieniach. Dołączyć do tego można cierpienia duchowe, które mogą łączyć się ze strachem o los najbliższych i ich opuszczeniem.

Opis sytuacji nr 16

Chory lat 27 po skoku do wody doznał urazu kręgosłupa szyjnego w wyniku czego doszło do porażenia czterokończynowego. Chory ma założony cewnik na stałe. Pionizowany na stole pionizacyjnym. Odleżyna okolicy krętarza oraz pięty kończyny lewej. Zabezpieczony kołnierzem ortopedycznym.

1.Uszkodzenie rdzenia powoduje:

1. Zniesienie czucia głębokiego na poziomie uszkodzenia

2. Zniesienie czucia powierzchniowego na poziomie uszkodzenia

3. Zniesienie czucia i odruchów powyżej uszkodzenia

4. Zniesienie czucia głębokiego powierzchniowego poniżej poziomu uszkodzenia

2. Czemu służy pionizacja na stole pionizacyjnym:

1. Poprawia siły mięśni tułowia

2. Poprawia „czucie podłoża”

3. Unormowaniu pracy układu krążenia po długotrwałym przebywaniu w pozycji leżącej

4. Zapobiega powstawaniu skostnień stawowych

3.Pielęgniarka musi znać powikłania ze strony układu oddechowego, jakie mogą wystąpić u pacjentów. Najbardziej groźne powikłania dotyczą:

1. Wystąpienia objawów parkinsonizmu

2. Wysokiego uszkodzenia rdzenia kręgowego i powikłań z tym związanych

3. Wystąpienia miastenii

4. Narażenia na obturacyjne choroby płuc

Uzasadnienia odpowiedzi

1. D. Uszkodzenie rdzenia powoduje uszkodzenie dróg nerwowych w następstwie tych zmian występuje zniesienie wszystkich rodzajów czucia poniżej poziomu uszkodzenia ze zniesieniem odruchów.

2.C. Po długotrwałym leżeniu bez względu na przyczynę pierwotną ale w szczególności po urazach w układzie nerwowym, w metodyce nauki chodzenia lub przygotowywania do jazdy na wózku inwalidzkim należy unormować pracę układu krążenia. Możliwość regulowania kąta nachylenia całego ciała w czasie zabiegu pozwala na uzyskanie pełnej pionizacji i uniknięcia negatywnych objawów wegetatywnych, ze strony układu krążenia w trakcje zmiany pozycji.

3.B. Najbardziej niebezpieczne powikłania ze strony układu oddechowego z możliwością zatrzymania oddechu , ze szczególną podatnością na zapalenie płuc dotyczą pacjentów z wysokimi uszkodzeniami rdzenia kręgowego. Niezbędna jest wnikliwa obserwacja i prowadzeni dokumentacja pielęgniarska.

Opis sytuacji nr 17

Marzena R.lat 19 po wypadku komunikacyjnym w wyniku którego doznała urazu kręgosłupa z przerwaniem rdzenia kręgowego na wysokości Th3-Th4. Cztery tygodnie od urazu.

1.Uszkodzenie rdzenia kręgosłupa powoduje porażenie:

1. Wiotkie poniżej poziomu uszkodzenia

2. Spastyczne poniżej poziomu uszkodzenia

3. Wiotkie kończyn górnych i spastyczne kończyn dolnych

4. Spastyczne na poziomie uszkodzenia

2. Jaki objaw jest najbardziej charakterystyczny dla szoku rdzenia kręgowego:

1. Ból neurogenny

2. Przejściowe porażenie

3. Objaw Babińskiego

4. Całkowita arefleksja

3. Zwracasz uwagę w pielęgnowaniu pacjenta na:

1. Zapobieganie powstawania skostnień okołostawowych

2. Zapobieganie odleżynom

3. Możliwość pojawienia się spastyczności

4. Możliwość pobudliwości ośrodków rdzeniowych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. Nagłe uszkodzenie rdzenia daje w pierwszym okresie porażenie wiotkie ( okres wstrząsu rdzeniowego) utrzymuje się czasem do 6-ciu tygodni. W następstwie tych zmian występuje zniesienie wszystkich rodzajów czucia i odruchów poniżej poziomu uszkodzenia.

2.D. Nagłe uszkodzenie rdzenia na całej jego powierzchni (uraz, krwotok itp.) powoduje przerwanie dróg nerwowych na poziomie uszkodzenia, w następstwie dochodzi do porażenia i charakteryzuje się całkowitą arefleksją poniżej uszkodzenia, jako dominujący objaw neurologiczny.

3.B. U chorych z poprzecznym uszkodzeniem rdzenia dochodzi bardzo szybko do zaburzeń odżywienia skóry, dlatego też jest szczególna podatność na powstanie odleżyn. Chorzy ci wymagają szczególnej pielęgnacji, gdyż odleżyny mogą zniweczyć cały wysiłek medyczno-rehabilitacyjny i źle rokują w dalszej rehabilitacji.

Opis sytuacji nr 18

Mężczyzna lat 47 w wyniku wypadku komunikacyjnego doznał urazu kręgosłupa piersiowego z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. 5 miesięcy od urazu. Obecnie przebywa w oddziale rehabilitacyjnym. Cewnik na stałe.

1. Na co należy zwrócić uwagę w odżywianiu chorego-powinna być to dieta :

1. Niskowęglowodanowa

2. Wysokotłuszczowa

3. Wysokobiałkowa

4. Wysokowęglowodanowa

2. Które z ćwiczeń usprawniających kończyny dolne powinny być zastosowane u pacjenta:

1. Ćwiczenia samowspomagane

2. Ćwiczenia izometryczne

3. Ćwiczenia redresyjne

4. Ćwiczenia czynno-bierne

3.Jakiego typu zaopatrzenie ortopedyczne będzie wskazane dla chorego:

1. Aparaty odciążające

2. Aparaty stabilizujące

3. Aparaty korekcyjne

4. Aparaty redresyjne

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. U chorych z poprzecznym uszkodzeniem kręgosłupa dochodzi bardzo szybko do zaburzeń odleżynowych. Chorzy mają szczególnie tendencje do odleżyn. Dieta tych chorych powinna być wysokobiałkowa (150g) w wartości 4000 kalorii na dobę.

2.D. U w/w chorego uzasadnienie mają ćwiczenia czynno-bierne. Ćwiczenia te stosujemy przy częściowo porażonych mięśniach, wymagając współpracy pacjenta z terapeutą. Ćwiczenia umożliwiają pacjentowi koncentrację psychiczną i rozluźnienie.

3.B. Pacjenci po uszkodzeniu rdzenia piersiowego na poziomie Th6 i niżej do Th12 mogą ewentualnie poruszać się tylko zaopatrzeni w aparaty ortopedyczne o ile stan ogólny i wiek pacjenta , na to pozwalają. Wykorzystywane są w tym celu indywidualnie dobrane aparaty stabilizujące kończyny, oraz pas biodrowy.

Opis sytuacji nr 19

Chłopiec lat 17 po skoku z wysokości doznał urazu kręgosłupa na wysokości C4. Mija 5 -ty tydzień od wypadku. W chwili obecnej stan neurologiczny stabilny, ciśnienie tętnicze w normie, podwyższona temperatura ciała do 37,5°C.

1. Jakie ćwiczenia usprawniające powinny być prowadzone w procesie rehabilitacyjnym u chorego:

1. Ćwiczenia czynno-bierne

2. Ćwiczenia oporowe

3. Ćwiczenia oddechowe

4. Ćwiczenia kończyn górnych i dolnych

2. Co jest bezpośrednią przyczyną powstawania odleżyn u chorych z uszkodzeniami kręgosłupa:

1. Zniesienie czucia powierzchniowego

2. Bakteriemia

3. Zaburzenia ukrwienia

4. Zła pielęgnacja

3.Z czego może wynikać zagrożenie życia pacjenta ze strony układu oddechowego po wystąpieniu uszkodzenia rdzenia kręgowego.

1. Niedodmy

2. Porażenia przepony

3. Zalegania wydzieliny w drogach oddechowych

4. Skurczu oskrzeli

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. W uszkodzeniu rdzenia szyjnego we wczesnym okresie od urazu zasadnicze znaczenie dla stanu ogólnego chorego mają przede wszystkim ćwiczenia oddechowe w celu zapobiegania powikłaniom oddechowym. Ćwiczenia oddechowe mają na celu poprawę wentylacji płuc poprzez kompensacyjne wykorzystanie czynności zachowanych mięśni klatki piersiowej.

2. D. Bezpośrednią przyczyną powstawania odleżyn u pacjenta jest zła pielęgnacja. Pozostałe czynniki są predysponującymi.

3.B. W przypadku wysokich uszkodzeń rdzenia do piątego segmentu szyjnego istnieje stałe zagrożenia życia. W związku z uszkodzeniem nerwu przeponowego dochodzi do porażenia głównego mięśnia oddechowego- przepony

Opis sytuacji nr 20

Pacjent lat 78 znalazł się w szpitalu z powodu „omdlenia” na ulicy. 6 lat temu przebył udar mózgowy, obecnie pozostała śladowa hemiplegia. Z rozmowy z rodziną wynika iż chory często pobudzony, zgłasza domniemane zarzuty wobec członków rodziny. Chory z niechęcią spożywa posiłki, ma brak apetytu.

1.Co może być przyczyną omdleń i zawrotów głowy:

1. Zespół psychoorganiczny

2. Rozsiane uszkodzenie mózgu

3. Niewydolność sercowo-naczyniowa

4. Przedłużająca się wiotkość mięśni

2. Zachowanie agresywne pacjenta może świadczyć o:

1. Chorobie psychicznej

2. Zespole psychoorganicznym

3. Rozsianym uszkodzeniu mózgu

4. Zaburzeniach osobowości

3.Co należy zalecić w sytuacji braku apetytu:

A. Wprowadzić karmienie pozajelitowe

B. Zmienić dietę na lekkostrawną

C. Pozwolić na kilka dni głodówki

D. Kontrolować stałe dostarczanie płynów

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Jeśli starszy pacjent z niedowładem połowiczym skarży się na zawroty głowy i ma tendencję do omdleń świadczyć to może o niedostatecznej wydolności układu sercowo-naczyniowego. Wymaga stałego leczenia farmakologicznego. Zawroty głowy spowodowane są powolnym wypełnianiem się nieelastycznych naczyń krwionośnych.

2.B. U chorych z uszkodzeniem mózgu (udar) zwłaszcza w starszym wieku może dojść do zespołu charakterystycznych objawów psychicznych (np. urojenia, agresja)wynikających z organicznej straty uszkodzenia mózgu. Dochodzi też do zmian dementywnych, które mają charakter progresywny.

3 D U osób w wieku podeszłym często dochodzi do zaburzeń łaknienia ale jednoczesnie osoby te są podatne na odwodnienie organizmu. Należy bardzo dbać o stałą podaż płynów a jeżeli zaczną nasilać się objawy ,wprowadzic nawet żywienie pozajlitowe.

Opis sytuacji nr 21

K.L. jest 70-cio letnim mężczyzną. Od 20-stu lat choruje na cukrzycę insulinozależną. U pacjenta wystąpiło zapalenie kości w obrębie prawej stopy. Po dwóch tygodniach pobytu w szpitalu i po antybiotykoterapii wykonano amputację prawego podudzia . Okres pooperacyjny przebiegł bez powikłań. Obecnie pacjent jest 3 tygodnie po zabiegu amputacji. Chory zgłasza dokuczliwe bóle fantomowe i zdecydowano o podaniu leków do przestrzeni zewnątrzoponowej.

1. Pielęgniarka powinna zastosować u pacjenta ćwiczenia :

1. Redresyjne

2. Oddechowe

3. Oporowe

4. Samowspomagane

2. Odtwarzanie utraconych funkcji przez przyjęcie jej przez inny zdrowy narząd to:

1. Adaptacja

2. Regeneracja

3. Kompensacja

4. Akceptacja

3. Przy podawaniu leków do przestrzeni zewnątrzoponowej należy pamiętać aby:

1. Cewnik był o jak najmniejszej numeracji

2. Obserwować miejsce wkłucia

3. Obserwować temperaturę ciała, RR

4. Obserwować szczelność złączy i prawidłowość założenia cewnika

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Pielęgniarka znając zasady profilaktyki i kinezyterapii wspomaga i ukierunkowuje dalszy przebieg rehabilitacji pacjenta, jak również bierze czynny udział w usprawnianiu chorego. W w/w przypadku w opiece pielęgniarskiej bardzo przydatna jest umiejętność zastosowania ćwiczeń oddechowych.

2.C. Kompensacja- to zdolność zastępowania na drodze odtwarzania utraconych funkcji, przez pracę odpowiedniego za nią częściowo utraconego narządu lub przyjęcie jej przez inny zdrowy narząd.

3.D. Najistotniejsze będzie obserwowanie szczelności złączy i prawidłowości założenia cewnika, gdyż cała dawka leku musi być dostarczona do przestrzeni zewnątrzoponowej jeżeli chcemy działać skutecznie. Pozostałe czynniki są dodatkowymi elementami, którym zawsze można zaradzić w razie potrzeby.

Opis sytuacji nr 22

Chora lat 78 z cukrzycą insulinzależną. Pacjentka przebyła 9 lat temu niewielkiego stopnia udar mózgowy. Porusza się samodzielnie. Okresowo błądzi zwłaszcza w nowych miejscach ( szpital, przychodnia). Chora przebywa w oddziale rehabilitacji. U chorej występują zaburzenia percepcji oraz nietrzymanie moczu.

1. Celem ćwiczeń ruchowych będzie:

1. Zwiększenie masy mięśniowej

2. Zapobieganie przykurczom

3. Poprawa kondycji i płynności ruchów

4. Zwiększenie siły mięśniowej

2. Przy występujących u chorej zaburzeniach percepcji należy:

1. Ograniczyć poruszanie się chorej

2. Dostarczyć foldery i materiały poglądowe odnośnie szpitala, rozkładu pomieszczeń

3. Wyznaczyć osobę opiekującą się chorą

4. Omówić z chorą rozkład pomieszczeń z pokazem

3.W przypadku nietrzymania moczu u chorej należy:

A. Założyć cewnik na stałe

B. Cewnikować 2-3 razy na dobę

C. Stosować pieluchomajtki

D. Stosować środki powodujące skurcze zwieraczy

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Ze względu na to , iż chora porusza się samodzielnie, oraz niedowład jest śladowy u osób w starszym wieku ćwiczenia ogólnousprawniające, ruchowe, mają na celu przede wszystkim poprawę kondycji i płynności ruchów. Ćwiczenia ogólnousprawniające wpływają pozytywnie na układ krążenia i powodują lepsze ukrwienie i dotlenienie tkanek.

2.D. Wyjaśnienie ustne z pokazem istotnych pomieszczeń (dyżurka pielęgniarek, WC, gabinety) są najistotniejsze. Zaburzenia percepcji w starszym wieku dotyczą również niedowidzenia , a więc foldery i literatura nie muszą stanowić pomocy a mogą wprowadzić chorą w zakłopotanie, natomiast przydział osoby opiekującej się chorą na stałe jest trudny do realizacji w szpitalu i ograniczający chorą.

3A U osób z nietrzymaniem moczu w wieku podeszłym stosowane jest cewnikowanie na stałe.

Opis sytuacji nr 23

Chora lat 46 przyjęta na oddział neurologiczny celem wykonania badań diagnostycznych z powodu podejrzenia stwardnienia rozsianego. Dotychczas leczona z powodu okresowych bólów głowy i nadciśnienia tętniczego. Chora budzi się w nocy znacznie wcześniej niż zazwyczaj, w ciągu dnia wykazuje dużą męczliwość, przejściowe zaburzenia orientacji.

1. Zważywszy na w/w objawy należy zwrócić uwagę na :

1. Migrenę

2. Depresję

3. Infekcję

4. Apatię

2. Jaka jest etologia stwardnienia rozsiannego:

1. Infekcyjna

2. Nadwrażliwość immunologiczna

3. Zaburzenia metaboliczne

4. Nieznana

3. Celem psychoterapii wstępnej będzie:

1. Wykształcenie pozytywnej postawy wobec środowiska

2. Wykształcenie właściwej postawy wobec siebie jako inwalidy

3. Akceptacja kalectwa

4. Wykształcenie aktywnej postawy wobec procesu usprawniania

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Podejrzenie rozpoznania i w/w objawy wskazują, iż chora jest depresyjna należy wprowadzic terapie farmakologiczna i w dalszej kolejnosci psychoterapię.

2.D. Mimo znacznego postępu w diagnozowaniu i leczeniu stwardnienia rozsianego nadal, co do etologii jest wiele niejasności. Podawane są różne czynniki predysponujące, ale generalnie przyczyna jest nieznana.

3.D. Wszystkie czynniki są istotne w psychoterapii osób niepełnosprawnych, ale w w/w przypadku najistotniejsze będzie w chwili obecnej wykształcenie pozytywnej i aktywnej postawy wobec procesu dalszego usprawniania. Aktywna postawa może przedłużyć czas remisji, tak istotny w przebiegu choroby.

Opis sytuacji nr 24

Chora lat 82 znalazła się na oddziale rehabilitacji z powodu przebytego złamania szyjki kości udowej prawej. W wywiadzie przebyte wcześniej złamanie podudzia prawego. Ciśnienie w normie. Chora leczona z powodu nadczynności tarczycy.Chora diagnozowana w kierunku osteoporozy.

1. Osteoporoza to:

A. Zgromadzenie nadmiaru kostniny

B. Zrzeszotnienie kości

C. Zesztywnienie kości

D. Ścieńczenie kości

2. Który z czynników predysponuje do powstania osteoporozy?:

A. Zaburzenia hormonalne

B. Zmniejszona aktywność ruchowa

C. Zawsze występuje w powiązaniu z nadczynnością tarczycy

D. Błędy dietetyczne - zmniejszony dowóz wapnia

3. Celem ćwiczeń usprawniających będzie:

A. Wzmocnienie siły mięśniowej, jako ochrony kośćca

B. Utrzymanie prawidłowej postawy, ochrona przed upadkiem

C. Zwiększenie zakresu ruchu w stawach

D. Zapobieganie dalszym złamaniom przez poprawę ukrwienia

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Osteoporoza - zrzeszotnienie kości, najczęściej spowodowane zaburzeniami hormonalnymi. W starszym wieku przyczyna niejednokrotna złamań kończyn. Szczególnie narażone są na nie kobiety.

2.A. Zaburzenia hormonalne niezależnie od rodzaju pochodzenia predysponują do powstania zmian osteoporotycznych.

3.B. W okresie rekonwalescencji należy głównie skoncentrować się na usprawnieniu w kierunku utrzymania prawidłowej postawy ciała, prawidłowości wykonywania codziennych czynności w celu ochrony przed upadkiem. Uczymy chorą wykonywania ćwiczeń izometrycznych.

Opis sytuacji nr 25

Pacjentka lat 54, od 12 lat choruje na stwardnienie rozsiane. Obecnie w okresie remisji choroby, usprawniana w oddziale rehabilitacji. Chora ma nietrzymanie moczu. Kontakt z chorą utrudniony ze względu na zaburzenia mowy.

1. Który rodzaj nietrzymania moczu jest charakterystyczny dla tej choroby? :

A. Bodźcowe nietrzymanie moczu

B. Wysiłkowe nietrzymanie moczu

C. Nietrzymanie przy przepełnionym pęcherzu

D. Czynnościowe nietrzymanie moczu

2. W związku z zaburzeniami mikcji chora jest narażona na:

A. Nagłe zatrzymanie moczu

B. Podatność na powikłania kamicą nerkową

C. Dolegliwości w okolicy podbrzusza

D.Nawracające infekcje i uszkodzenia skóry

3. Istota choroby polega na:

1. Powstaniu różnej wielkości ognisk rozsianych nieregularnie w obrębie układu nerwowego, szczególnie osłonek mielinowych

2. Rozsianych zmian drobnych naczyń mózgowych

3. Rozsianych ogniskach hypodensyjnych w całej korze mózgowej

4. D.Zmianach o charakterze drobnych wylewów do włókien osiowych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. W stwardnieniu rozsianym dochodzi do porażenia mięśni zwieraczy, długo też w chwili przepełnienia pęcherza moczowego dochodzi do bezwiednego wypływu moczu. Chory zabezpiecza się korzystając regularnie z WC, unikając picia przed udaniem się na spoczynek. W cięższych przypadkach zalecany jest cewnik na stałe.

2.D. Nietrzymanie moczu u chorych jest problemem nie tylko higienicznym, ale również zdrowotnym, stałe działanie drażniące moczu może prowadzić do powikłań w postaci infekcji dróg moczowych.

3.A. Stwardnienie rozsiane należy do najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego. Istotą choroby jest powstawanie różnej wielkości ognisk rozsianych nieregularnie w obrębie osłonek mielinowych układu nerwowegoo charakterze zwyrodniniowym.

Opis sytuacji nr 26

Chora lat 36 po rozpoznanym pierwszym rzucie stwardnienia rozsianego w ostrym okresie choroby. Występują parastezje kończyn. Chora skarży się na podwójne widzenie:

1.Charakterystycznym objawem stwardnienia rozsianego jest:

1. Ostre zapalenie rogówki

2. Plamiste zapalenie siatkówki

3. Zapalenie pozagałkowe nerwu wzrokowego ze stopniowym jego zanikiem

4. Zapalenie nerwu unerwiającego rogówkę

2. Mowa chorej na stwardnienie rozsiane ma charakter:

A. Mowa z elementami afazji

B. Mowy skandowanej

C. Mowy o typie zacinania

D. Mowy afonicznej

3.Usprawnienie rehabilitacyjne ma na celu:

A. Wzmocnienie siły mięśniowej

B. Zwiększanie zakresu ruchów w stawach

C. Zmniejszenie spastyczności kończyn i ataksji

D. Poprawa ukrwienia nerwów kończyn dolnych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Do najbardziej typowych objawów różnicujących z innymi jednostkami neurologicznymi jest zapalenie pozagałkowe nerwu wzrokowego ze stopniowym zanikiem nerwu. Od ilości i rozmiarów ognisk rozsianych oraz od narastania w czasie zależy przebieg choroby i dołączające się dodatkowe objawy.

2.B. Mowa chorych na stwardnienie rozsiane ma bardzo charakterystyczny skandowany charakter.

3.C. Głównym objawem niedomogi ruchowej w stwardnieniu rozsianym jest kurczowy niedowład kończyn dolnych (chód kurczowo-ataktyczny). Zasadniczym zadaniem leczenia fizykalnego i kinezyterapii jest zmniejszenie spastyczności kończyn i ataksji.

Opis sytuacji nr 27

Pacjent lat 19 przywieziony z wypadku komunikacyjnego. Nieprzytomny.

Objawy ogniskowego uszkodzenia tkanki nerwowej mózgu. Sztywność. Po odzyskaniu świadomości chory miał trudności z formułowaniem wypowiedzi słownych, polecenia spełniał prawidłowo.

1. Stan chorego może sugerować:

A. Wstrząśnienie mózgu

B. Stłuczenie mózgu

C. Krwiak podtwardówkowy

D. Cerebrastenię

2. Na co zwrócić uwagę w ostrej fazie choroby:

A. Na zabezpieczenie spokoju i ciszy na sali

B. Na prawidłowe ułożenie chorego

C. Na ćwiczenia bierne

D. Na wprowadzenie ćwiczeń izometrycznych w seriach przerywanych

3. Jakiego rodzaju zaburzenie mowy nie dotyczy chorego:

A. Dyzartii

B. Afazji Wernickiego

C. Afazji sensorycznej

D. Afazji Broca

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Następstwem urazu czaszkowo-mózgowego może być stłuczenie mózgu. Stłuczenie mózgu daje utratę przytomności, objawy ogniskowego uszkodzenia tkanki nerwowej w postaci niedowidów, zaburzeń mowy, ataksji. Rokowanie i stan poważniejszy niż w innych wymienionych czynnikach.

2.B. W ostrej fazie urazów mózgu, zwłaszcza z zespołem śródmózgowia, szczególną uwagę należy zwrócić na zapobieganie odleżynom, przykurczom w stawach i zaburzeniom czynności pęcherza poprzez prawidłowe ułożenie. Odpowiednie układanie chorego przeciwdziała powstawaniu również spastyczności.

3.D. Afazja typu Broca - jest typem zaburzeń mowy typu motorycznego, a więc wybiórczego niezdolności wyrażania myśli słowami. Ekspresja słowna może być całkowicie zniesiona bądź w różnym stopniu zaburzona. Niemożność płynnego łączenia głosek w sylaby, słowa, zdania.

Opis sytuacji nr 28

Chory lat 48 z rozpoznaniem choroby nowotworowej, po kuracji radiologicznej i chemioterapii. Ze względu na istniejące przerzuty stan chorego uległ pogorszeniu. Obecnie na oddziale paliatywno- hospicyjnym.

1.Nagłe pogorszenie występujące w ciągu kilku dni może wskazywać na:

A. Na agonię chorego

B. Na ostry spadek tolerancji na leki

C. Na ostrą infekcję lub hiperkalcemię

D. Na nietolerancję i przedawkowanie leków podawanych dłuższy czas

2. Czy w sytuacji pacjenta ,w szpitalu w czynności pielęgniarskie należy zaangażować rodzinę :

1. Nie, przynajmniej w trakcie pobytu chorego w szpitalu należy nie przeciążać bliskich

2. Tak, należy włączyć bliskich i zachęcać do udziału w profesjonalnej opiece

3. Nie, ze względu na poszanowanie intymności chorego

4. Tak, na oddziałach najczęściej jest mało personelu i każda pomoc jest przydatna

3.Jakie objawy mogą świadczyć o zbliżającej się śmierci chorego :

A. Brak odpowiedzi immunologicznej organizmu

B. Trudności w koncentracji, zamroczenie i ograniczona zdolność poznawania osób

C. Niechęć do przyjmowania leków i posiłków

D. Nadmierne pragnienie

Uzasadnienie odpowiedzi

1C U pacjenta z zaawansowana chorobą nowotworową ,nie poddającą się leczeniu przyczynowemu, objawy nadchodzącej śmierci rozwijają się w przeciągu kilku tygodni. Nagłe pogorszenie stanu zdrowia, występujące w ciągu kilku dni wskazują na przyczynę którą można skorygować, np. ostra infekcja lub hiperkalcemia.

2B Członkowie rodziny powinni być włączani w pielęgnację i opiekę nad swoim bliskim. Mają możliwość wtedy nauczenia się właściwego postępowania oszczędzającego np. ból i cierpienie poprzez nieumiejętne wykonywanie czynności. Bliscy powinni decydować o pomocy ,gdyż daje im to poczucie iż towarzyszą swoim bliskim do końca i robią wszystko co jest możliwe.

3B Trudno jest przewidzieć kiedy nastąpi śmierć chorego. Zły i stopniowo pogarszający się stan zdrowia jest wskaźnikiem przemawiającym za krótkim okresem przeżycia .Spośród wielu objawów świadczących o nadchodzącym kresie życia, charakterystyczne jest zamroczenie i ograniczone zdolności poznawania. Chory może nie orientować się w czasie i miejscu, ma duże trudności w koncentracji uwagi, nie potrafi współpracować z opiekunami.

Opis sytuacji nr 29

Chory lat 60 z rozpoznanym nowotworem prostaty z przerzutami do kręgów piersiowych i lędźwiowych. 2 lata temu usunięto operacyjnie prostatę i zastosowano serię chemioterapii. Bóle kręgosłupa wyeliminowały chorego z życia zawodowego. Stan chorego pogarsza się znacznie.

1. Choremu obecnie należy wybrać drogę podawania leków i zalecana by była droga:

A. Doustna

B. Domięśniowa

C. Dożylna

D. Przez gastroskopię

2. Chorzy terminalnie biorą liczne środki farmakologiczne, które z leków w okresie choroby terminalnej można odstawić bez większej szkody dla chorego?:

A. Środki przeciw drgawkowe

B. Witaminy

C. Analgetyki

D. Środki uspokajające

3. Celem psychoterapii pacjenta będzie:

A. Wykształcenie właściwej postawy wobec siebie jako inwalidy

B. Wykształcenie właściwej postawy wobec procesu

usprawnienia

C. Akceptacja kalectwa

D. Zachęta do wyrażania swoich trosk i obaw

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Ze względu na osłabienie, większość chorych ma trudności z połykaniem tabletek i płynów. W trakcie podawania leków drogą doustną może dojść do aspirowania treści do dróg oddechowych. Nie należy wstrzykiwać leków domięśniowo, szczególnie u chorych wyniszczonych. Alternatywę stanowi tu podawanie leków drogą doodbytniczą, ze względu na to, iż jest to niewygodny sposób nie jest przez wszystkich chorych akceptowany. Należy podawać drogą dożylną lub podskórną.

2.B. W ostatnim okresie choroby należy dokonać przeglądu leków stosowanych u chorego, zachować tylko te, które służą uśmierzaniu dolegliwości lub ich prewencji. Z wymienionych środków można bez ujemnych skutków odstawić witaminy, nigdy nie należy rezygnować z pozostałych leków.

3.D. Wsparcie psychologiczne i właściwe komunikowanie się jest nadrzędnym celem całej opieki paliatywnej, zarówno we wcześniejszym okresie, jak i w ostatnich dniach życia chorego. Należy stworzyć warunki zachęty chorego i jego bliskich do wyrażania swoich trosk i obaw. Pozwoli to na odrzucenie obaw opartych na obiegowych opiniach i niezrozumieniu istoty choroby.

Opis sytuacji nr 30

56-letnia pacjentka została zgłoszona do Zespołu Opieki Paliatywnej. Rok temu stwierdzono u chorej nowotwór krtani z przerzutami do węzłów chłonnych szyi. W tymże roku wykonano totalną laryngektomię, a po zagojeniu ran, serię naświetlań kobaltem. Stan chorej ustabilizowany z okresowymi pogorszeniami.

1. Chora ma rurkę tracheostomijną, czy może w tej sytuacji porozumiewać się słownie:

A. Chora nie ma możliwości słownego porozumiewania się

B. Po przecięciu nerwu krtaniowego nie ma możliwości

mówienia

C. Może, gdyż nie przeszkadza to w słownym

porozumiewaniu się

D. Mowa jest typu dyzartycznego, skandowana

2. Który z problemów psychospołecznych będzie wymagał rozwiązania i pomocy psychologicznej?:

1. Sytuacje trudne wynikające z objawów zespołu psychoorganicznego

2. Sytuacje trudne wynikające z niesprawności ruchowej

3. Sytuacje trudne wynikające z ograniczenia aktywności i możliwości realizowania dotychczasowych celów życiowych

4. Sytuacje wynikające z niemożności komunikowania się z otoczeniem

3. U chorych terminalnie spotykamy często objawy psychologiczne typu:

A. Niepokój

B. Zniedołężnienie psychiczne

C. Agresja

D. Godnego zachowania się

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Chorzy po zabiegach na krtani lub po usunięciu krtani mogą mieć możliwość słownego porozumiewania się. Zaburzeniu może ulec barwa głosu, fonia, ale umiejętność mówienia jest zachowana.

2.C. Próbując uporządkować psychologiczne skutki w w/w przypadku na pierwszy plan wysuwają się na pewno problemy związane z trudnymi sytuacjami wynikającymi z ograniczenia aktywności, a zatem możliwości realizowania dotychczasowych celów życiowych, wycofanie się z pracy zawodowej, obowiązków społecznych, ograniczenie życia towarzyskiego.

3.A. U chorych terminalnie szczególnie powszechnym zjawiskiem jest niepokój. Może on dotyczyć szczególnie osób nie znających swojego rozpoznania, u osób z chwiejnymi przekonaniami religijnymi, osób mających inne osoby pod dotychczasową opieką.

Opis sytuacji nr 31

Chora lat 40 i jeden miesiąc, po operacyjnym leczeniu raka szyjki macicy. Obecnie w trakcie radioterapii. Chora zakwalifikowana do chemioterapii. Nie stwierdza się dodatkowych powikłań.

1. W okresie pooperacyjnym i radioterapii na ocenę funkcjonowania organizmu najczęstszy wpływ ma:

A. Zmiany zapalne i troficzne skóry

B. Zaburzenia funkcji pęcherza moczowego

C. Zaburzenia hormonalne

D. Zmiany zachowani błony śluzowej pochwy

2. Chora zgłasza okresowo zawroty głowy, uderzenia gorąca, drętwienie kończyn, pocenie się, może to świadczyć o:

1. Niedokrwieniu mózgu

2. Obniżenie poziomu magnezu w organizmie

3. Zaburzeniach hormonalnych

4. Zaburzeniach emocjonalnych

3.Z jakiego powodu chora powinna powstrzymać się od stosunków płciowych do

2 miesięcy po zabiegu?:

1. Powikłania ze stanu układu moczowego i jelit

2. Ze względów estetycznych

3. Ze względu na odczyn popromienny śluzówki pochwy

4. Ze względów psychologicznych (okaleczenie i akceptacja tego stanu)

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Na ocenę funkcjonowania organizmu w okresie pooperacyjnym ma przede wszystkim zaburzenia pęcherza moczowego, które mogą dodatkowo nasilać się po radioterapii wskutek zmian popromiennych pęcherza i / lub cewki moczowej.

2.C. U chorej należy wprowadzić hormonalną terapię zastępczą z wyboru. Pozwala to na substytucję estrogenów, poprawia samopoczucie i zabezpiecza przed rozwojem wymienionych negatywnych zmian somatycznych i czynnościowych.

3.C. Problem aktywności seksualnej jest istotnym elementem branym pod uwagę w ocenie jakości życia. Postuluje się przyjmowanie przez pielęgniarki, lekarzy, bardziej otwartej postawy z gotowością do dyskutowania z chorymi i ich partnerami. Poza innymi czynnikami leczenie operacyjne wiąże się z okresem wstrzemięźliwości płciowej. Zazwyczaj od razu po zabiegu pacjentka jest poddawana radioterapii, a to wiąże się z kilkutygodniowym okresem gojenia się odczynu popromiennego śluzówki pochwy.

Opis sytuacji nr 32

73-letnia, samotnie mieszkająca kobieta, przyjęta do oddziału chirurgicznego z powodu oparzenia II^O stopnia brzucha i ud. Kontakt z chorą utrudniony, po konsultacji neurologicznej - podejrzenie choroby Alzheimera.

1. Co jest charakterystycznym początkowym objawem choroby Alzheimera?:

A. Trudności w formułowaniu wypowiedzi słownych

B. Specyficzne zaburzenia pamięci związane z zapamiętywaniem

nowych informacji

C. Nasilające się trudności w mówieniu i zaburzenia amnestyczne

D. Specyficzne zaburzenia pamięci starczej

2. Czy choroba ma charakter:

A. Nieodwracalny

B. Z okresami zaostrzenia i remisji

C. Prawidłowo poprowadzoną terapią można powstrzymać rozwój

choroby

D. Poddaje się leczeniu i obecnie daje się wyleczyć

3. Pielęgniarki opracowują plan opieki, z kim powinny nawiązać kontakt?:

A. Osobą duchowną

B. Zawiadomić ośrodek pomocy społecznej

C. Pracownikiem socjalnym

D. Domem środowiskowym

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Spośród chorób układu nerwowego szczególną uwagę zwraca w ostatnich latach choroba Alzheimera. Zaliczana do schorzeń degeneracyjnych mózgu, w których poprzez patologicznie przyśpieszony zanik komórek nerwowych dochodzi do procesu detorioracji aktywności poznawczej w i w efekcie do stanu pełnej demencji. Początkowym objawem choroby są specyficzne zaburzenia pamięci związane z trudnościami w zapamiętywaniu nowych informacji. Im słabiej został utrwalony ślad pamięciowy, tym bardziej jest on podatny na zagubienie.

2.A. Choroba Alzheimera przebiega w trzech zasadniczych stadiach. W ostatnim trzecim stadium występują zaburzenia wszystkich procesów poznawczych, a także następuje rozpad nabytych umiejętności i nawyków i jest to otępienie właściwe, mające charakter nieodwracalny.

3.C. Osobą współpracującą z zespołem terapeutycznym powinien być pracownik socjalny. On też już w trakcie pobytu chorej w szpitalu może rozpocząć procedurę organizowania dalszej pomocy i opieki w domu, nawiązuje kontakt z rodziną lub placówkami społecznymi.

Opis sytuacji nr 33

Mężczyzna lat 47 po upadku z drabiny, doznał złamania odcinka piersiowego kręgosłupa i uszkodzenia rdzenia na wysokości Th₁₂, doszło do porażeń kończyn dolnych. Chory leczony operacyjnie - stabilizacja odcinka piersiowego.

1. Chory musi mieć włączony program usprawnienia, kiedy powinno się go rozpocząć?:

1. W pierwszych tygodniach po zabiegu stabilizacji kręgosłupa

2. W 3 - 4 tygodnie od zabiegu

3. W momencie stanu neurologicznego

4. W 5 tygodni po zabiegu

2. Kiedy rozpoczynamy pionizowanie chorego?:

1. Po 3 miesiącach od zabiegu

2. Po uzyskaniu widocznej poprawy stanu neurologicznego w obrębie kończyn dolnych

3. W 5 -6 tygodniu po zabiegu

4. Gdy siła mięśniowa wg skali Lovetta wynosi 3 stopnie

3. Czy chory będzie mógł być przygotowywany do chodzenia?:

1. Nie, ze względu na wysokość uszkodzenia, należy myśleć o zabezpieczeniu w wózek inwalidzki

2. Ze względu na wysokość uszkodzenia chory będzie mógł opanować sztukę chodzenia o kulach pachowych

3. Tak, z pomocą balkonika lub chodzika pachowego

4. Tak, z pomocą aparatów szynowo-opaskowych o kulach łokciowych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. U chorych po złamaniach kręgosłupa i operacyjnej stabilizacji należy rozpocząć wczesną rehabilitację już w pierwszych dniach po zabiegu. Zastosowanie wczesnego usprawniania przy nie całkowitym uszkodzeniu rdzenia największe możliwości na powrót czynności mięśni i ogólnej sprawności fizycznej.

2.C. W 5 lub 6 tygodniu po zabiegu operacyjnym można rozpocząć pionizację chorego i naukę siadania. Pionizację przeprowadzamy na stole pionizacyjnym, a naukę siadania na łóżku chorego. Następnie wprowadzamy ćwiczenia równoważne tułowia, które mają szczególne znaczenie dla chorych z porażeniami mięśni brzucha.

3.D. Uszkodzenie rdzenia na wysokości Th₁₂ nie poraża mięśni brzucha i klatki piersiowej. Dlatego też chorzy z uszkodzeniem rdzenia na poziomie Th₁₂ mają mniejsze trudności w chodzeniu. W końcowym wyniku usprawniania mogą osiągnąć zdolność chodzenia w aparatach szynowo-opaskowych o kulach łokciowych.

Opis sytuacji nr 34

Chory lat 32 po upadku z wysokości doznał urazu kręgosłupa z uszkodzeniem rdzenia poniżej Th₁₂. Minęło 12 miesięcy od zabiegu operacyjnego. Chory ma wypracowany automatyzm pęcherza moczowego, skarży się na nietrzymanie moczu.

1. Czy chory może mieć szansę na chodzenie?

A. Nie, należy zabezpieczyć chorego w wózek inwalidzki

B. Tak, odpowiednio zaopatrzony w aparat ortopedyczny

C. Tak, w balkoniku pachowym

D. Tak, w aparatach stabilizujących i o kulach łokciowych

2. W problemach urologicznych chorego możemy wprowadzić :

A. Zacewnikowanie na stałe

B. Cewnikowanie 2 - 3 razy na dobę

C. Zabezpieczenie w pieluchomajtki

D. U chorego zastosujemy cewnik zewnętrzny

3. Celem ćwiczeń adaptacyjnych u chorych z paraplegią jest:

A. Przystosowanie psychiczne do kalectwa

B. Adaptacja kalectwa i zmienionej sytuacji

C. Nauka czynności dnia codziennego

D. Wzmocnienie siły mięśniowej porażonych kończyn

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. Uszkodzenie rdzenia poniżej Th₁₂ nie poraża mięśni brzucha i klatki piersiowej. Dlatego też, tych chorych przygotowuje się do nauki chodzenia w aparatach szynowo-opaskowych i kulach łokciowych. Porażenia spastyczne są trudniejsze w usprawnianiu i nie dają w uszkodzeniach odcinka piersiowego żadnych szans na chodzenie i z góry należy ich przygotować do życia na wózku.

2.D. Chorych z nietrzymaniem moczu i automatyzmem pęcherza moczowego zabezpieczamy w cewnik zewnętrzny.

3.C. Celem usprawniania adaptacyjnego jest jak największe usamodzielnienie chorego mimo kalectwa. Dąży się przede wszystkim do nauczenia chorego wykonywania samodzielnie podstawowych czynności życia codziennego jak ubieranie, mycie, zakładanie aparatów, samodzielne przechodzenie z wózka na łóżko i z powrotem itp.

Opis sytuacji nr 35

W wyniku urazu komunikacyjnego u chorego lat 30 doszło do uszkodzenia rdzenia kręgowego na wysokości Th₁₂ - L₁. W chwili obecnej chory ma porażenie wiotkie kończyn dolnych i zaburzenia czucia powierzchownego oraz głębokiego poniżej poziomu uszkodzenia. 2 miesiąc od urazu.

1. Od czego zależy obraz kliniczny i rokowanie chorego po urazie kręgosłupa:

A. Od wysokości złamania kręgosłupa

B. Od wysokości i rodzaju uszkodzenia rdzenia

C. Od długości zaburzeń świadomości po urazie

D. Od wieku chorego

2. Jak wygląda obraz kliniczny zaburzeń ze strony zwieraczy?:

A. Początkowo zatrzymanie, później nietrzymanie moczu i stolca

B. Wiotkie porażenie zwieraczy i nietrzymanie moczu i stolca

C. Stałe zatrzymanie moczu i stolca, wymaga stałego farmakologicznego wsparcia

D. Skurcz zwieraczy stały

3. Co może przeszkadzać w wytworzeniu automatyzmu pęcherza?:

A. Zaburzenia w gospodarce elektrolitowej

B. Pozycja leżąca chorego

C. Wysokość uszkodzenia kręgosłupa

D. Odleżyny

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Jednym z najtrudniejszych zagadnień w pielęgniarstwie klinicznym i rehabilitacji są uszkodzenia rdzenia kręgowego. Zagadnienie to dotyczy głębokiego naruszenia funkcji somatycznych i psycho-społecznych człowieka. Pogarsza je fakt, że uszkodzenie to zwykle dotyczy osób młodych (urazy). Najistotniejszym jednak elementem w obrazie klinicznym zaburzeń i rokowania zależne są przede wszystkim od wysokości uszkodzenia rdzenia kręgowego.

2.A. Do zaburzeń klinicznych po uszkodzeniu rdzenia kręgowego należą również zaburzenia ze strony zwieraczy, które mają charakter najpierw zatrzymania, a później nietrzymania moczu i stolca.

3.D. Na postępowanie usprawniające i pielęgnacyjna zawsze składa się przede wszystkim profilaktyka p/odleżynowa, gdyż jeżeli już powstaną, są bardzo trudna do wyleczenia, a dodatkowo poprzez ucieczkę białka, utrudniają wytworzenie automatyzmu pęcherza moczowego.

Opis sytuacji nr 36

Chory lat 28 po urazie kręgosłupa z całkowitym przerwaniem rdzenia kręgowego na wysokości Th₈. 4 miesiąc od wypadku. Zacewnikowany na stałe. Stan kliniczny wyrównany. U chorego obserwuje się narastającą spastykę kończyn dolnych. Okresowo występują obrzęki kończyn dolnych.

1. Właściwe ułożenie i częste zmiany pozycji chorych z porażeniami jest zalecane, aby zapobiec:

A. Infekcji dróg moczowych

B. Zachłystowemu zapaleniu płuc

C. Niewydolności krążeniowej

D. Odleżynom i przykurczom

2. Czy spastyczność jest zjawiskiem pozytywnym u chorych z uszkodzeniem rdzenia kręgowego?:

1. Tak, gdyż mówi nam o istnieniu kompensacyjnych dróg odruchowych

2. Nie, gdyż jest niekontrolowanym, patologicznym wygórowaniem odruchów

C. Tak, gdyż przyśpiesza pionizacje chorego

D. Nie, gdyż cechuje się całkowitą arefleksją

3. Obrzęki kończyn dolnych mogą świadczyć o:

A. Ostrej niewydolności żylnej

B Braku właściwego ukrwienia kończyn dolnych

C. Ostrej niewydolności tętniczej

D. Schorzenia serca lub układu krążenia

Uzasadnienie odpowiedzi

1.D. U chorych z uszkodzeniem rdzenia kręgowego z porażeniami, najistotniejszą sprawą jest postępowanie p/odleżynowe. Odleżyny są powikłaniem, które grozi pacjentowi na każdym etapie jego leczenia. Dlatego też od najwcześniejszych chwil od urazu bezwzględnym warunkiem prawidłowego postępowania terapeutyczno-pielęgnacyjnego jest zabezpieczenie prawidłowej pozycji ciała i częsta jej zmiana.

2.B. Spastyczność stanowi jedną z przeszkód w postępowaniu pielęgnacyjnym i rehabilitacji chorych z uszkodzeniem rdzenia kręgowego. Po minięciu okresu szoku, cechującego się całkowitą arefleksją, pojawia się przedłużony, niekontrolowany, nadmierny skurcz mięśni szkieletowych oraz patologiczna, wygórowana odpowiedź na wszystkie formy stymulacji dotykowej, bólowej itp. Spastyczność może spowodować niemożność podjęcia prób samodzielnego chodzenia (nawet w aparatach).

3.B. Obrzęki kończyn dolnych związane są najczęściej z brakiem właściwego ukrwienia. Doprowadza do zalegania krwi żylnej w tkankach, utrudnia jej odpływ w kierunku serca. Sytuacja ta zwykle wyrównuje się przy stosowaniu systematycznych ćwiczeń, pionizacji itp. Przede wszystkim należy poinstruować o ewentualnych innych dodatkowych objawach towarzyszących obrzękom, wyjaśnić istotę tego zjawiska i uspokoić, iż zjawisko to towarzyszy często w w/w uszkodzeniach, i jest przejścowe.

Opis sytuacji nr 37

Mężczyzna 20 letni usprawniany w oddziale rehabilitacji. Stan po operacyjnym leczeniu urazu kręgosłupa na odcinku Th₁₀. 6 miesięcy od urazu. Chory 3 miesiące wcześniej doznał złamania podudzia lewego. Stan ogólny wyrównany.

1. Co może predysponować do złamań kończyn dolnych u chorego z urazem kręgosłupa?:

A. Nieumiejętność w samoobsłudze

B. Zaburzeń gospodarki fosforowo-wapniowej

C. Należy się z tym liczyć, gdyż złamania są częstym zjawiskiem na

skutek uszkodzenia unerwienia głębokiego

D. Niefizjologicznego poustawiania kończyn w wózku inwalidzkim

2. U chorego nagle wystąpiło podwyższenie ciśnienia krwi, ból głowy, uczucie uderzenia krwi do głowy, ogólne złe samopoczucie. Może to świadczyć o:

A. Podejrzeniu rozwinięcia się nadciśnienia tętniczego

B. Powstania zakrzepu mózgowego

C. Przepełnienie pęcherza moczowego

D. Objawach migreny

3. W jakie zaopatrzenie ortopedyczne powinien być bezwzględnie zaopatrzony chory po wyjściu ze szpitala?:

A. Aparaty stabilizacyjne

B. Materac p/odleżynowy zmiennociśnieniowy

C. Balkonik pachowy

D. Wózek inwalidzki

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Złamania kości długich u chorych po uszkodzeniach rdzenia kręgowego nie należą do wyjątkowych. Zaburzenia gospodarki fosforowo-wapniowej, zaburzenia troficzne wpływają na mniejszą wytrzymałość mechaniczną kości.

2.C. Epizody autonomicznej dysrefleksji są następstwem zaburzeń funkcji układu nerwowego autonomicznego, objawiają się wzrostem ciśnienia krwi, bólami głowy, uczuciem uderzeń krwi do głowy. Czynnikiem wywołującym te epizody jest najczęściej przepełnienie pęcherza moczowego. Dlatego też profilaktyka polega na zapobieganiu infekcjom dróg moczowych, kontroli odpływu moczu z cewnika itp.

3.D. Paraplegik w czasie opuszczania szpitala powinien być bezwzględnie zaopatrzony w wózek inwalidzki, gdyż stwarza on jedyną możliwość poruszania się. W pozostały sprzęt można zaopatrzyć chorego w miarę potrzeby w zależności od stanu klinicznego. Chory powinien być zaopatrzony również w miarę możliwości jak najszybciej w materac p/odleżynowy (niekoniecznie zmiennociśnieniowy), gdyż będzie on warunkiem dalszej prawidłowej pielęgnacji chorego.

Opis sytuacji nr 38

Kobieta lat 38 zakwalifikowana do zabiegu amputacji kończyny dolnej lewej z powodu procesu nowotworowego kości. Wcześniej leczona chemioterapią oraz radioterapią. Stan ogólny chorej dobry, nie ma dodatkowych powikłań.

1. Proteza tak zwana „kanadyjska” ma zastosowanie:

A. Przy amputacji goleni

B. Przy amputacji goleni z kikutem oporowym

C. Przy amputacji typu „kalander”

D. W wyłuszczeniu w stawie biodrowym

2. Amputacja myoplastyczna polega na:

A. Bardzo oszczędnej amputacji

B. Zaszyciu rany na przedniej części kikuta

C. Przyszyciu przeciętych mięśni do kości lub okostnej

D. Zszyciu rany szwem kosmetycznym

3. Który z problemów psychologicznych może okazać się trudny do rozwiązania?:

A. Akceptacja przez środowisko

B. Samoakceptacja

C. Kontakty towarzyskie

D. Potrzeby religijne

Uzasadnienie odpowiedzi

1.D. Proteza tak zwana „kanadyjska” jest typem protezy stosowanej w wyłuszczeniach w stawie biodrowym. Charakteryzuje się koszem biodrowym skórzanym, do którego mocuje się dopiero protezy kończyny dolnej.

2.C. Amputacja myoplastyczna polega na przyszyciu przeciętych mięśni do kości lub okostnej.

3.B. Osoby bliskie, środowisko, łatwiej pogodzi się z kalectwem kobiety, zwłaszcza gdy będą mieli świadomość istoty choroby. Biorąc pod uwagę, iż amputacja być może uratowała życie kochanej osobie. Natomiast trudności terapeutyczne może sprawiać postawa osoby chorej, a więc poczucie uzależnienia od innych oraz brak obecnie samoakceptacji własnej osoby.

Opis sytuacji nr 39

Chora lat 68, od 20 lat leczona z powodu cukrzycy insulinozależnej. W wyniku rozległych zmian troficznych skóry, nie poddających się leczeniu zachowawczemu, 8 miesięcy temu amputowano kończynę dolną prawą na wysokości goleni. Chora zaopatrzona w protezę tymczasową.

1. W skład metodyki nauki chodzenia będzie wchodzić :

A. Nauka naprzemiennych kroków

B. Nauka padania

C. Nauka kroku dostawnego

D. Nauka chodu kangurowego

2. Asekuracja czynna w czasie nauki chodzenia polega na:

A. Obserwacji chorego podczas nauki chodzenia

B. Utrzymaniu pacjenta w pozycji stojącej

C. Podtrzymywaniu chorego podczas nauki chodzenia

D. Pomocy w razie upadku podczas nauki chodzenia

3. Neuropatia cukrzycowa charakteryzuje się objawami poza:

A. Bólem

B. Parestezjami

C. Dodatnim objawem Babińskiego

D. Zmianami troficznymi skóry

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Usprawnienie chorych po amputacjach dzielimy na etap przed zaprotezowaniem oraz po zaprotezowaniu. W drugim etapie jednym z najistotniejszych elementów usprawniania jest nauka chodzenia i bezwzględna nauka umiejętnego upadku. Chory opuszczając oddział z proteza musi mieć opanowany zabezpieczony sposób padania.

2.C. Rozpoczynając naukę chodzenia chory musi być zabezpieczony przed wykonaniem gwałtownego ruchu, utraty równowagi, upadku poprzez czynną asekurację osoby drugiej. Czynna asekuracja polega na podtrzymywaniu chorego podczas nauki chodzenia.

3.C. Podstawowymi objawami neuropatii cukrzycowej są: ból, parestezje, zmiany troficzna i zapalenie skóry. U chorych nie stwierdza się dodatnich objawów neurologicznych, a wiec w tym wypadku objawu Babińskiego.

Opis sytuacji nr 40

Chory lat 70 po udarze niedokrwiennym mózgu. U chorego stwierdza się hemiplegię prawostronną. Chory świadomy. Kontakt słowny utrudniony, ale możliwy do nawiązania. U chorego rozpoczęto usprawnianie i pionizację.

1. Podstawowym, początkowym zaopatrzeniem ortopedycznym u hemiplegika jest:

A. Wózek inwalidzki

B. Podciąg na kończynę dolną

C. Gorset stabilizujący

D. Łuska na kończynę dolną i górną

2. Samoistny powrót funkcji porażonych kończyn może wystąpić u hemiplegika:

A. W pierwszym miesiącu

B. W pierwszym roku

C. W trzecim roku

D. Bez ograniczeń czasowych

3. Zabezpieczając chorego w temblak na kończynę górną mamy na celu:

A. Zapobiec obrzękowi naczyniopochodnemu

B. Fizjologicznemu ułożeniu kończyny

C. Zapobiec mechanicznemu uszkodzeniu torebki stawu ramienno-

łopatkowego

D. Wygodę chorego

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Rozpoczęcie nauki chodzenia, celem zabezpieczenia kończyny dolnej przed nieprawidłowym ustawieniem oraz „zaczepianiem” stopą o podłoże należy zabezpieczyć chorego w podciąg gumowy na stopę porażoną. Dodatkowo zabezpiecza przed rozciągnięciem torebki stawowej stawu skokowego.

2.A. U chorych po udarze mózgu może dojść do samoistnego powrotu uszkodzonych funkcji w wyniku porażenia do pierwszego miesiąca po udarze. W późniejszym okresie jedynie w wyniku rehabilitacji można spodziewać się poprawy stanu neurologicznego.

3.C. U chorych z ogniskowym uszkodzeniem mózgu dochodzi do porażenia między innymi kończyny górnej. Kończyna górna w wyniku tego całym ciężarem spoczywa wzdłuż ciała, powoduje to rozciąganie torebki stawowej stawu ramienno-łopatkowego, co w konsekwencji może doprowadzić do jej mechanicznego uszkodzenia. Pewnym zabezpieczeniem jest wyposażenie chorego w temblak na kończynę górną.

Opis sytuacji nr41

Pacjent lat 74 trafił na oddział wewnętrzny z powodu znacznie podniesionego poziomu cukru. Chory leczony od 20 lat z powodu cukrzycy. Ma problem z widzeniem, mieszka sam. Dodatkowo od kilku lat problem z nadciśnieniem.

1. Istotne w profilaktyce zmian neuropatycznych w cukrzycy jest:

1. Stosowanie insuliny ludzkiej - częstych dawek

2. Wyrównanie cukrzycy, dieta niskobiałkowa oraz leki hipotensyjne

3. Dieta niskowęglowodanowa

4. Unikanie wysiłku fizycznego, co powoduje zwiększenie zapotrzebowania na insulinę

2. Czy cukrzyca jest chorobą społeczną?

A. Nie

B. Tak, ale tylko w wybranych rejonach kraju

C. Tak, ale tylko w wybranej populacji osób

D. Tak

3. Czy w związku z podeszłym wiekiem prowadzenie cukrzycy może stanowić problem?

1. Nie, wręcz przeciwnie, przez lata choroby pacjent zna istotę zaburzeń i potrafi przeciwdziałać następstwom

2. Nie, gdyż chorzy mają utrwalone objawy i łatwo przewidzieć

następstwa

3. Tak, ze względu na inny tryb życia osób starszych i w związku z

tym wymagają innych dawek insuliny

D .Tak, ze względu na ogólne zmiany organiczne i psychiczne wieku

starczego

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. W wyniku cukrzycy dochodzi do zmian neuropatycznych. W wyżej wymienionym przypadku należy szczególnie brać pod uwagę wyrównanie ciśnienia tętniczego krwi poprzez właściwy dobór leków hipotensyjnych oraz wyrównanie poziomów cukru, oraz stosowanie diety niskobiałkowej. Są to szczególne czynniki podwyższające ryzyko szybszego wystąpienia zespołów neuropatycznych.

2.D. Cukrzyca ze względu na nieuleczalność, przewlekły przebieg, konieczność niejednokrotnie przekwalifikowania zawodowego, ryzyko i stałe zagrożenie zdrowia innymi chorobami wynikającymi z pierwotnej przyczyny - cukrzycy, oraz wysokich kosztów leczenia zdecydowanie wskazują na społeczny jej charakter.

3.D. Proces leczenia i pielęgnacji chorego z cukrzycą w starszym wieku jest trudniejszy ze względu na ogólne zmiany organiczne i psychiczne chorego. Ograniczona pamięć, zaburzenia wzrokowe, ogólne spowolnienie, wymagają stałego nadzoru rodziny oraz kontroli lekarsko-pielęgniarskiej.

Opis sytuacji nr 42

Chora lat 52 z otyłością, leczona z powodu nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy insulinozależnej od 12 lat. Obecnie przebywająca na oddziale chirurgii naczyń po amputacji podudzia lewego, z powodu trudno gojących się zmian skóry, z objawami mikroangiopatii.

1. Pojęcie mikroangiopatii związane jest ze zmianami:

A. W układzie żylnym mózgu

B. W naczyniach włosowatych

C. W aorcie

D. W dużym układzie naczyniowym

2.Zabiegi rehabilitacyjne i ćwiczenia ogólno wspomagające rozpoczynamy:

1. Po wyrównaniu poziomów cukru i stabilizacji ciśnienia krwi

2. Po otrzymaniu protezy

3. Przed zaprotezowaniem, gdy chory przebywa jeszcze w oddziale zabiegowym

4. Po skierowaniu na oddział rehabilitacyjny

3.Czy pielęgniarka ma za zadanie poinstruować chorą o kolejnych ewentualnych badaniach:

1. Nie ma takich wskazań

2. Tak, co najmniej raz w roku powinna zgłaszać się do poradni okulistycznej

3. Nie, tylko gdy zaobserwuje zmiany w widzeniu

4. Stała kontrola w poradni okulistycznej raz w miesiącu

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Pojęcie mikeoangiopatii związane jest z występowaniem swoistych zmian czynnościowych i morfologicznych w naczyniach włosowatych. Zmiany te występują najczęściej pod postacią retinopatii lub nefropatii w przebiegu przewlekłej cukrzycy.

2.C. Usprawnianie chorego rozpoczynamy w parę dni po zabiegu operacyjnym, kiedy chora przebywa jeszcze w łóżku. Niezależnie od wydolności kikuta, niezbędne jest podniesienie ogólnej sprawności chorej, celem przygotowania do chodzenia w protezie.

3.B. W przypadku rozpoznania cukrzycy, każdy chory musi wiedzieć, iż jednym ze standardowych badań diagnostycznych jest badanie okulistyczne obejmujące badanie co najmniej raz w roku od chwili rozpoznania choroby. Pielęgniarka ma obowiązek przypomnienia o tym choremu i utwierdzenia go

w niezbędności wykonania badań okulistycznych.

Opis sytuacji nr 43

Chory lat 70, od 20 lat leczony z powodu choroby naczyniowej kończyn dolnych. 3 lata wcześniej amputacja kończyny dolnej lewej na wysokości podudzia. Pacjent dodatkowo cierpi z powodu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i stawów biodrowych. Od dłuższego czasu chory bardzo cierpiący, przebywa w szpitalu. Zakwalifikowany do amputacji kończyny dolnej prawej na wysokości goleni. Od kilku dni pojawiła się gorączka.

1. Czy chory będzie miał możliwość korzystać z zaopatrzenia ortopedycznego :

1. Tak, chory będzie zaopatrzony w protezy kończyn dolnych bezpośrednio bez zabiegu

2. Tak ,chory będzie zaopatrzony w protezy kończyn dolnych po ukończonym procesie rehabilitacji

3. Chory nie będzie mógł się poruszać i skazany jest na leżenie w łóżku

4. Chory musi wiązać dalsze życie z poruszaniem się na wózku inwalidzkim

2.Stan chorego pogarsza się pielęgniarka powinna szczególnie pamiętać o:

1. Znoszeniu bólu u pacjenta

2. Powiadomieniu natychmiast rodziny

3. Zawiadomieniu kapelana szpitalnego

4. Zabezpieczeniu stałego dopływu tlenu

3. Gorączka u chorego może świadczyć o :

A. W tym przypadku może być komponentą choroby

B. Rozpoczynających się problemach ze strony układu moczowego

C. Początku zapalenia oskrzeli lub płuc

D. Występujących zaburzeniach elektrolitowych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.D. Ze względu na ogólny stan zdrowia chorego, pacjent nie ma szans na poruszanie się w protezach. Celem pielęgnacji i rehabilitacji chorego będzie przystosowanie go do wózka inwalidzkiego, nauczenie przesiadania się z łóżka na wózek oraz poruszanie się w nim tj. wzmocnienie kończyn górnych.

2. A. Każda sytuacja kontaktu pomiędzy osobą pielęgnującą a pielęgnowaną polega jednocześnie na byciu zależnym od drugiej osoby, na przyjmowaniu odpowiedzialności, a także na podejmowaniu takich działań lub zachowaniu się tak, jak tego wymuszają okoliczności. Do podstawowych zadań zawsze należy pomoc w zakresie redukcji bólu. Tutaj nic nie usprawiedliwia zaniedbań i bezczynności. Wszystkie pozostałe działania są zawsze jako następne po opanowaniu bólu. Ludzie nie zawsze boją się umierania, ale zawsze boja się umierania w cierpieniu i bólu.

3.C U osób długotrwale unieruchomionych dochodzi do zaburzeń funkcjonowania w wielu układach. Jednym z najwcześniej powstających powikłań są zaburzenia w układzie oddechowym. Przymusowa pozycja, zaburzona wentylacja, mogą doprowadzić do zapalenia oskrzeli lub płuc.

Pierwszym objawem może być nagle występująca gorączka.

Opis sytuacji nr 44

Chora lat 74 przebywa w oddziale opieki długoterminowej. Pacjentka leczona od lat 30 z powodu cukrzycy. U chorej doszło do retinopatii cukrzycowej. Cierpi z powodu zmian w obrębie naczyń kończyn dolnych. Nadciśnienie tętnicze II°.Chora odczuwa silne bóle kończyn dolnych.

1. Jakie działania należy podjąć gdy chora odczuwa silne bóle kończyn dolnych:

A. Monitorować ból i obserwować chorego oraz w miarę potrzeby kontaktować z lekarzem prowadzącym

B. Zapewnić choremu spokój i ciszę

C. Wprowadzić elementy rehabilitacji przyłóżkowej

D. Podawać leki wg zaleceń farmaceutycznych przewidujących czas działania leku

2. Czy wiek chorej w prowadzeniu choroby cukrzycowej jest czynnikiem utrudniającym terapię:

1. Tak, gdyż na ogół współistnieją inne choroby

2. Tak ,gdyż zaburzenia spowodowane przez lata choroby ograniczają kontrolę leczenia

3. Nie, gdyż chory przez lata choroby nauczył się postępowania

1. p/cukrzycowego

4. Nie, wiek nie ma znaczenia w leczeniu cukrzycy

3. Który z objawów jest m.in. charakterystyczny dla choroby cukrzycowej:

1. Parestezje i zmiany troficzne

2. Dodatnie objawy skórne

3. Nietrzymanie moczu

4. Zaburzenia motoryczne

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. W razie nasilania się bólów , należy przede wszystkim wprowadzić monitorowanie bólu i obserwację chorego wg skali obserwacji bólu. Można wtedy uchwycić początek narastania bólu i odpowiednio zareagować. Pozostając w stałym kontakcie z lekarzem prowadzącym można dokonać korekty analgetyku, jego drogi podania. Prowadząc kartę obserwacji bólu można wcześniej zareagować i nie dopuścić do nasilania się bólu. Chory nie może cierpieć, gdyż to bardzo nasila lęk i utrudnia pielęgnację.

2.B Wraz z wiekiem dochodzi do ogólnego zniedołężnienia, pogarsza się nie tylko stan fizyczny ale i sprawność intelektualna oraz zaburzenia procesów poznawczych. W prowadzeniu cukrzycy stwarza to niebezpieczeństwo w zachowaniu reżimu dietetycznego, prawidłowemu odmierzaniu insuliny itp. W sytuacji zaburzeń poziomów cukru lub innych powikłań u osób starszych trudno dociec czy jest to wynik błędów terapeutycznych czy zaniedbań pacjenta.

3.A. W wyniku choroby cukrzycowej często dochodzi do objawów neuropatii cukrzycowej, jednym z charakterystycznych objawów są m.in. parestezje i zmiany troficzne skóry.

Opis sytuacji nr 45

Chora lat 58 z chorobą nowotworową. Obecnie przebywa na oddziale wewnętrznym z powodu dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Rodzina podkreśla iż od pewnego czasu chora jest bardzo przygnębiona, negatywnie nastawiona do leczenia i dalszej terapii. Stan ogólny chorej nagle się pogorszył.

1. Jakie działania w pierwszej kolejności należy podjąć w stosunku do chorej z depresją:

1. Farmakoterapię

2. Rozpocząć psychoterapię

3. Przeprowadzić rozmowę z rodziną

4. Omówić problem z chorą

2. Chora skarży się na zaparcia, w pierwszej kolejności zastosujemy:

1. Środek przeczyszczający

2. Leki przyspieszające perystaltykę jelit

3. Leki rozluźniające-zmiękczające stolec

4. Zmieniamy dietę

3. W sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia pielęgniarka powinna

pomyśleć o:

1. Zmianie ( jeżeli możliwe) pokoju chorej, aby chronić innych współpacjentów przed koniecznością kontaktu z umierającym

2. Zmienić pokój chorej, aby mieć ją w stałej obserwacji i położyć z chorymi w podobnym stanie

3. Przenieść chorą do izolatki- pokoju jednoosobowego

4. Nie zmieniać pobytu pacjentki, chora powinna przebywać w pokoju dotychczasowym

Uzasadnienie odpowiedzi

1.A. W zakresie zmniejszania objawów lęku czy depresji istotne jest- zwłaszcza w pierwszym okresie - stosowanie odpowiedniej farmakoterapii. Pogłębiająca się depresja może doprowadzić od prób samobójczych, z objawów u w/w chorej wynika, iż bezwzględnie należy wprowadzić leczenie farmakologiczne, wspomagająco prowadzić psychoterapię, omówić problem z bliskimi chorej.

2.C. U przewlekle chorych często dochodzi do zaburzeń perystaltyki jelit, odwodnienia, co może doprowadzić do zaparcia stolca. Niejednokrotnie wywołują ból i są dokuczliwe dla pacjenta. Podstawową sprawą jest spowodowanie zmiękczenia stolca (np. Lactuloza) środki te podajemy przed zastosowaniem środków pobudzających perystaltykę jelit, przeczyszczających itp. Ewentualna zmiana diety jest zalecana, ale nie daje szybkiej ulgi.

3.D. Gdy dochodzi do sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia i ewentualnej śmierci , a chora była przez dłuższy czas po nasza opieką nie powinniśmy wprowadzać nagłych zmian. Nie przenosimy umierających do pomieszczeń, pokoi, które położeniem, wystrojem, przeznaczeniem już wydają „wyrok śmierci”. Niech to będzie pokój, w którym można również żyć a nie tylko umierać. Należy zachować do końca normalność egzystencji i normalność w traktowaniu pacjenta. Należy zadbać o zachowanie intymności i godność chorego. Sytuacja przenosin zaburzy również poczucie bezpieczeństwa innych pacjentów, że gdyby im się „pogorszyło” to będą przesunięci jak zbędne meble.

Opis sytuacji nr 46

Chora lat 72 z utrwalonym nadciśnieniem tętniczym III° i z cukrzycą. W ostatnich miesiącach trudne do uregulowania poziomy cukru. Stan chorej pogarsza się stopniowo. Obecnie chora przebywa w oddziale wewnętrznym.

1. Czy nadciśnienie tętnicze wpływa na mikroangiopatię cukrzycową:

1. Nie ma wpływu, cukrzycę rozpatrujemy oddzielnie

2. Tak, gdyż nadciśnienie tętnicze opóźnia procesy mikroangiopatyczne

3. Tak, gdyż nadciśnienie tętnicze przyspiesza procesy mikroangiopatyczne

4. Tak, gdyż utrzymanie hipotonii służy walce z cukrzycą

2. Na co pielęgniarka musi zwrócić uwagę w opiece nad chorą:

1. Obserwację stanu ogólnego chorej

2. Pomiar temperatury ciała

3. Obserwację reakcji na leki sterydowe

4. Obserwację diurezy

3. Na co szczególnie są narażone osoby w terminalnym stadium choroby:

1. Infekcje

2. Odwodnienie

3. Przewodnienie

4. Bóle pleców

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. Współistniejące nadciśnienie tętnicze wraz z cukrzycą znacznie pogarsza postępowanie terapeutyczne i zwiększ ryzyko powstania mikroangiopatii. Dlatego też w leczeniu nadciśnienia w w/w przypadku należy dbać o obniżenie ciśnienia o 5-10 mHg od szacunkowej normy.

2.D. Głównym celem terapeutycznym jest zmniejszenie objętości płynów w mózgu. Po zastosowaniu leków p/obrzękowych głównym zadaniem pielęgniarskim jest obserwacja i pomiar diurezy.

3.B. W większości chorych w terminalnym okresie nie przyjmuje płynów doustnie. Nie ma dowodów, które przemawiałyby za tym, że chorzy ci są w większym stopniu narażeni na występowanie suchości jamy ustnej lub pragnienia (problemy z suchością jamy ustnej wynikają często z tego , iż chorzy w tym okresie zazwyczaj oddychają przez otwarte usta). U tych chorych dożylne lub podskórne nawadnianie również zasadniczo nie zmienia sytuacji i nie przynosi szczególnej zmiany. Można natomiast liczyć się z faktem, że infuzja dożylna płynów może spowodować obrzęki obwodowe lub obrzęki płuc. Odwodnienie chorych w terminalnym okresie choroby stanowi znaczny problem medyczno-pielęgniarski.

Opis sytuacji nr 47

Chory lat 68 z chorobą cukrzycową od 20-stu lat. Pacjent z tzw. stopą cukrzycową i zmianami skórnymi na podudziach. Chory skarży się na bóle i kurcze mięśni łydek, kończyny dolne blade i zimne. W nocy nasiliły się bóle palców stóp. Od kilku dni dodatkowo dołączyła się biegunka, stan chorego stopniowo pogarsza się.

1. Objawy ze strony kończyn dolnych mogą świadczyć o:

1. Typowych bólach w przebiegu cukrzycy

2. Niewydolności naczyń żylnych

3. Niewydolności naczyń tętniczych

4. Zaburzeniach czucia powierzchniowego

2. Jako pierwszoplanowe działanie w dolegliwościach ze strony układu pokarmowego należy:

1. Zmienić dietę

2. Ograniczyć płyny

3. Zastosować środki zmniejszające pasaż jelitowy

4. Zastosować środki zmniejszające sekrecję jelitową

3. Rodzina chce uczestniczyć w pielęgnacji chorego:

1. Nie ma takiej potrzeby, gdyż chory przebywa w szpitalu, więc ciężar opieki pielęgnacyjnej należy do fachowego personelu

2. Rodzina powinna włączyć się do pielęgnacji chorego, należy zachęcić do udziału w zabiegach pielęgnacyjnych osoby bliskie

3. Ze względu na możliwość wystąpienia sytuacji naglących należy uprzedzić rodzinę, aby wtedy opuszczali pokój, pozostawiając chorego z personelem

4. Należy zasugerować rodzinie zabranie chorego do domu i tam zapewnić mu odpowiednią opiekę

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B.Niejednokrotnie w przebiegu cukrzycy dochodzi do zmian w naczyniach tętniczych , co może doprowadzić do niewydolności naczyń tętniczych. Głównymi objawami są tzw. bóle nocne zaczynające się od palców kończyn dolnych, prowadzące do bolesnych kurczy mięśni łydek. Kończyny dolne są zimne i blade. Mogą występować parestezje.

2.C. U chorych długotrwale unieruchomionych dochodzi do zaburzeń jelitowych często pod postacią zaparć lub biegunek. Należy wtedy w pierwszej kolejności wprowadzić leki zmniejszające preystaltykę jelit np. z grupy opioidów. Następnie można przeanalizować leki zmniejszające sekrecję jelitową oraz ewentualną zmianę diety. Nie należy ograniczać płynów, gdyż ci chorzy często i tak są narażenia na odwodnienie.

3.B. W opiece nad chorym terminalnie należy szczególnie dbać o dobra relacje pacjent -rodzina- personel. Personel pielęgniarski poprzez kontakt z bliskimi osobami chorej powinien zachęcać rodzinę i przyjaciół do przebywania z chorym, również w czasie wykonywania wszelkich zabiegów, takich jak zmiana ułożenia, mycie czy podawanie iniekcji. Jeżeli bliscy wyrażają ochotę należy zachęcać do uczestniczenia w opiece nad chorym ( nawet gdy przebywa w szpitalu) , nauczyć toalety przy chorym, pomocy przy siadaniu, myciu, karmieniu. Należy zachęcać do prowadzenia przy łóżku chorego cichej, nie zakłócającej spokoju rozmowy.

Opis sytuacji nr 48

Chora lat 73 przebywa w oddziale chirurgicznym z rozpoznaną mikroangiopatią cukrzycową. Chora przygnębiona , cierpiąca z powodu napadowych, piekących bólów kończyn, zwłaszcza prawej. Ze względu na wiek u chorej występują okresowo zaburzenia percepcji , niedowidzenie. Chora oczekuje na amputację kończyny dolnej prawej.

1. Przygotowanie chorej na okres po amputacji polega na:

1. Zaleceniu oglądania programów telewizyjnych dotyczących zdrowia

2. Dostarczeniu przed operacją literatury i materiałów poglądowych, aby chora mogła zapytać o ewentualne wątpliwości

3. Rozmowie i wyjaśnieniu z pokazem np. na innym pacjencie, ze sprzętem itp.

4. Zostawieniu edukacji na czas po operacji

2. Zaburzenia w mikroangiopatii wiążą się ze zmianami:

1. Naczyniowymi i komórkowymi układu nerwowego

2. W drobnych naczyniach żylnych

3. Czynnościowymi i morfologicznymi w naczyniach włosowatych

4. W układzie żylnym

3. U pacjentów występuje ból:

1. Receptorowy

2. Neuropatyczny

3. Wzgórzowy

4. Miokloniczny

Uzasadnienie odpowiedzi

1.C. W przypadku przygotowania pacjenta do zabiegu amputacji edukację należy rozpocząć przed zabiegiem, gdyż okres wczesny po zabiegu nie jest korzystny ze względów psychologicznych (poczucie utraty, lęk przed przyszłością) jak i medyczny (ewentualne bóle fantomowe, gojenia rany). U w/w chorej ze względu na zaburzenia związane z wiekiem najwłaściwszym będzie spokojna rozmowa na temat czego może oczekiwać później, na co zwrócić uwagę, itp.: można wykorzystać do tego innego chorego w dobrym stanie po amputacji, celem demonstracji i wyjaśnienia ewentualnych pytań.

2.C. W przebiegu cukrzycy dochodzi do mikroangiopatii, czyli swoistych zmian czynnościowych i morfologicznych w naczyniach włosowatych, najczęściej pod postacią retinopatii i nefropatii. Zmiany te w znacznym stopniu pogarszają rokowanie i terapię w cukrzycy.

3.B. U chorych terminalnie w przewlekłym przebiegu choroby często dochodzi do wystąpienia nagłych „strzelających” bólów o charakterze piekącym. Są to tzw. bóle neuropatyczne. Mogą mieć charakter również bolesnego mrowienia, parastazji, przeczulicy skórnej. Stosuje się leki p/bólowe z efektem uspokajającym.

Opis sytuacji nr 49

Chory przebywający na oddziale rehabilitacji po urazie kręgosłupa na wysokości Th -2 w celu dalszego usprawniania. 3 lata od urazu. U chorego stwierdza się skostnienia okołostawowe. Stan ogólny chorego stabilny, problemem dla pacjenta jest nietrzymanie moczu oraz narastająca spastyka kończyn dolnych.

1. Z czym można wiązać problem skostnień okołostawowych:

1. Z pojawiającą się u chorych po urazach osteoporozą

2. Z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego

3. Z nadmiernym uwapnieniem kośća u paraplegików

4. Z nadmiernym rzeszotnieniem kości

2.Problemom urologicznym chorego możemy zaradzić zalecając :

1. Założenie cewnika na stałe

2. Cewnikowanie co 2-3 godziny

3. Zakładanie cewnika zewnętrznego

4. Zakładanie pieluchomajtek

3. Czy postępująca spastyka daje choremu szansę na chodzenie:

1. Nie, chory powinien wiązać dalsze życie z wózkiem inwalidzkim

2. Tak, odpowiednio zaaparatowany

3. Nie, chorzy z uszkodzeniami na tej wysokości nie maja możliwości chodzenia

4. Tak, w aparatach stabilizujących i kulach łokciowych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Skostnienia okołostawowe lub inaczej skostnienia neurogenne polegają na tworzeniu tkanki kostnej w obrębie tkanki łącznej, ścięgnach oraz mięśniach. Skostnienia te występują w chorobowych uszkodzeniach ośrodkowego układu nerwowego.

2.C. U chorych po urazie kręgosłupa po pewnym czasie udaje się wyrobić automatyzm pęcherza moczowego. Niejednokrotnie jednak utrzymuje się nietrzymanie moczu, najlepszym rozwiązaniem ,gdy nie ma zalegań moczu , jest zabezpieczenie chorego w cewnik zewnętrzny

3.A. Uszkodzenia na wysokości Th-2 nie porażają mięśni brzucha i klatki piersiowej, a wiec chorzy ci maja możliwość nauki chodu zabezpieczeni w odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne. W sytuacji pojawienia się spastyki którą trudno opanować i która ma charakter postępujący ,należy przygotować chorego do dalszego życia na wózku inwalidzkim.

Opis sytuacji nr 50

Chora z porażeniem kończyn dolnych, paraplegią, w wyniku choroby nowotworowej w obrębie kręgosłupa na wysokości Th-4 -Th-5 .Chora dotychczas poruszająca się w aparatach stabilizujących i z pomocą kul łokciowych. Siła mięśniowa wg. Skali Lovetta w kończynach dolnych wynosi 3.

Obecnie przebywa w ośrodku rehabilitacyjnym.

1. Jaki rodzaj chodu będzie charakterystyczny dla chorej:

1. Koguci

2. Kangurowy

3. Ataktyczny

4. Spastyczny

1. Uszkodzenie rdzenia powoduje:

1. Zniesienie czucia głębokiego na poziomie uszkodzenia

2. Zniesienie czucia powierzchniowego na poziomie uszkodzenia

3. Zniesienie czucia i odruchów powyżej uszkodzenia

4. Zniesienie czucia głębokiego i powierzchniowego poniżej uszkodzenia

1. Jakich ćwiczeń nie należy stosować u chorej:

1. Oporowych

2. Samowspomaganych

3. Czynnych

4. Biernych

Uzasadnienie odpowiedzi

1.B. Chorzy z uszkodzeniem kręgosłupa z porażeniem powyżej Th-10 mają możliwość nauki chodu w odpowiednich aparatach stabilizujących.

Chód ma charakterystyczny kangurowy charakter, polegający na „wyrzucaniu

skokowemu” kończyn dolnych do przodu.

2.D.Uraz kręgosłupa wraz z uszkodzeniem rdzenia niezależnie od pierwotnej przyczyny powoduje zniesienie czucia głębokiego i powierzchniowego poniżej uszkodzenia.

3.A . Przy sile mięśniowej wg. Skali Lovetta wynoszącej 3 ,bez względu na charakter uszkodzenia, bezwzględnym przeciwwskazaniem jest stosowanie ćwiczeń oporowych.

1

---