ABC muzyki - formy utworów
Większość utworów w muzyce rozrywkowej i jazzie zbudowana jest wg schematu,
który w klasyce nosi nazwę "pieśń", lub "forma pieśni".
W zasadzie jest to forma 3-częściowa.
Poszczególne części utworu zapisuje się symbolicznie następująco :
1. wariant najprostszy A, B, A
2. wariant bardziej rozbudowany A, A, B, A
3. wariant najbardziej rozbudowany A, A1, B, A1, lub A, A1, B, A2.
Są też warianty zdeformowane n.p. A, A1, lub A, B, lub też A, B, B1 i t.p.
Znaczenie symboli jest następujące :
A - oznacza pierwszą część utworu, zwykle zawierającą 8, lub 16 taktów
A1 - jest to powtórzenie części A, ale z nieco innym zakończeniem, którego dłu-
gość wynosi 1 do kilku taktow
B - oznacza drugą część utworu, zawierającą też 8, lub 16 taktów, ale niekoniecz-
nie taką samą jak w części A
A2 - jest to powtórzenie części A, ale z jeszcze innym zakończeniem niż w części
A i A1 i podyktowane jest zakończeniem utworu
W skróconym zapisie nutowym zakończenie części A nazywa się "pierwsza wolta" a części A1 - "druga wolta" i jest na to specjalne oznaczenie graficzne.
Przykład utworu o budowie A, A1, B, A2 w zapisie skróconym :
część A ma 8 taktów, w tym 2-taktowe zakończenie oznaczone 1 i znakiem repe-
tycji, część A1 jest grana od początku z zakończeniem 2 (Fine), po części B, mają-
cej też 8 taktów, należy grać od początku do napisu FINE (patrz tekst na końcu
ostatniej 5-ciolinii), czyli wykonujemy A2 (to zakończenie różni się od zakończenia
A1, gdyż zamiast dwóch ósemek nad słowem FINE winna być ćwierćnutowa pauza,
ponieważ jest to koniec utworu - czego w skróconym zapisie nie można pokazać,
ale należy się domyśleć.
Przykład utworu o budowie A, A1 w zapisie skróconym :
obie części mają po 16 taktów, w tym 6-taktowe zakończenia.
Taki skrócony zapis jest wystarczający dla wykonań instrumentalnych. Gdy utwór
ma tekst, to na ogół jest on inny w każdej części A i zapis nutowy winien być
ciągły, bez repetycji, co oczywiście zajmie więcej miejsca na papierze nutowym.
W kompozycjach instrumentalnych wybór formy jest nieograniczony, natomiast for-
ma muzyki wokalnej (do tekstu) musi być dopasowana do tekstu (dotyczy to też
wyboru odpowiedniego metrum i tonacji, która musi uwzględniać skalę głosu).
P.S. Celowo zostawiam ten plik w formacie otwartym, by można było ewentualnie
dopisywać własne notatki.
Ewentualne uwagi i pytania, w tym i innych tematach, można też kierować na :
wkrolikowski@poczta.onet.pl