Teoria obrazu 6.05
„Obraz i śmierć” Belting (mocne i słabe strony jego postulatu stworzenia nowego podejścia badacza)
- mętny język rozmycie głównych wniosków
- intrygujące próby poszerzania pola walki - czy odpowiedzi których udziela są na tym samym poziomie
punkt wyjścia - 2 obserwacje - symboliczna siła obrazów zdaje się gasnąć... Śmierć stała sie tak abstrakcyjna, że nie pociąga juz pytań o sens (ryzykowne)
- nie dysponujemy juz obrazami śmierci, które by nas zobowiązywały, przywykliśmy
- w zapomnienie popada analogia miedzy obrazem a śmiercią, intuicja
historia obrazu utwierdza nas, że obrazy prowadzą w trudną, charakterystyczną przestrzeń nieobecności... (obecność w obrazie) - której innym imieniem jest śmierć.
doświadczenie śmierci innego - obrazy stają przed oczami, jak zmarli - których juz nie ma. Pytanie - jaką rolę odegrała śmierć w decyzji naszych przodków by w ogóle tworzyć i pokazywać obrazy. (te?) prowadzi nas w pytanie w ontologię obrazu - (Freedberg) - sens dzisiejszy, a to, po co je namalowano
- zrozumienie statusu obrazu dzisiaj
uobecnianie, zyskanie ciała, martwa osoba w obrazie
- zanalizować anachroniczne pojęcie animizacji - wizerunek ma moc, życie, siłę, choć jest nieżywy.
obraz zwłok:
Moriis Blanchot - czego dowiadujemy się sie o śmierci, kiedy na śmierć patrzymy (niby patrzymy na coś, co nie jest obecne). Prawdziwy sens obrazu polega na przywoływaniu czegoś, co jest nieobecne - obraz wydobywa na jaw to, co w obrazie nie istnieje, ale tylko w nim może sie zjawiać... czym obraz jest i jak istnieje?
- zmarły zawsze jest juz nieobecny - śmierć jest obecnością nie do zniesienia - chce się te nieobecność wypełnić obrazem , tak by można ją było znieść. Dlatego ludzie wyganiają swoich zmarłych, których już nie ma, dając im w obrazie nieśmiertelne już ciało symboliczne, dzięki któremu zmarłych na powrót włączamy jako żywych do wspólnoty (tych co jeszcze pozostali), a ich ciało rozpuszcza sie w proch. W ten sposób obraz WCIELAJĄCY zmarłego staje się przeciwieństwem obrazu, w którym prezentują się same zwłoki. W chwili śmierci zwłoki stają się zastygłym obrazem - podobnym do ciała - nie są juz ciałem, ale obrazem ciała, nikt nie może sie tak oglądać.
soma-= sarx (gr)
body = flesh
mięso - psyche
(cos drastycznie innego miedzy ciałem żywym a martwym)
czy martwe ciało jest przeciwieństwem życia? Ciało należy do życia tak samo jak obraz, który je reprezentuje ... należy tez do śmierci - obojętnie czy j antycypuje, czy ją przyjmuje jako wydarzenie, które wystąpiło...
Coś, co jest oddychającym ciałem, w jednym momencie zmienia się w obraz - niepewny, niestabilny... życie, które umiera zmienia się we własny obraz... zbliża nas to do paleolitu - nic tu nie wymyśliliśmy - tracimy zmarłego na rzecz zwykłego obrazu. By sie bronić wobec nieuchronności śmierci, wytwarzamy innym obraz, obłaskawiający śmierć. Zagadka, która otacza obraz staje się zagadką obrazu... polega na paradoksalnej nieobecności. dialektyka obecnego, nieobecnego nie przestaje nas fascynować
rozdział empiryczny -
najstarszy artefakt geologiczny - 7000 pne, czaszki - wapien i malowanie - same juz były obrazem - pytanie - nie czego są obrazem, ale po co są obrazem... mumie, urny, kukły itp. - nie należy tego rozumieć w kontekście artystycznym. - otrzymywały na powrót twarz, którą traciły po śmierci właścicieli - za pomocą barwy (czerwień) - obraz życia - symboliczne ciało ze znakami żywego ciała.
figury woskowe, manekiny, maski, - obraz jako zapora chroniąca zmarłego przed utratą tożsamości (to ktoś umiera) tancerze przywoływali zmarłych do życia (początki teatru?)
- zdjęcie - obraz jak w antyku (na negatyw - cień na ścianie) reklama fotografia - uwiecznia to, co przeszłe, to, co było... Człowiek zastyga nieruchomo na zdjęciu (dokładnie tak, jak zmarły - stawał sie mu równy)...
poprzez obrazy zmarły włączany jest do pamięci kolektywnej.
ZAKONCZENIE
pomysł by zaprojektować nową dziedzinę - obok etnografii - bo jest fascynująca.