RADIO MARYJA
Radio Maryja jest polską rozgłośnią radiową o charakterze katolicko-narodowym, założoną w Toruniu w 1991 przez zakonników ze Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela (redemptorystów, CSsR). Radio funkcjonuje jako kościelna osoba prawna należąca do Kościoła rzymsko-katolickiego; posiadaczem koncesji jest zakon redemptorystów podlegający bezpośrednio Stolicy Apostolskiej. Dyrektorem Radia jest ojciec Tadeusz Rydzyk.
Historia radia
Radio Maryja rozpoczęło nadawanie programu 9 grudnia 1991 roku, z nadajnika w Bydgoszczy, działając jako stacja lokalna. Rozgłośnia ta otrzymała następnie 117 koncesji lokalnych nie przystępując do konkursu na koncesję ogólnokrajową. W czerwcu 1994 r. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji zmieniła to na siedmioletnią koncesję ogólnokrajową i obiecała 80% pokrycia powierzchni kraju.
Radio Maryja uzyskało tzw. status nadawcy społecznego - w zamian za zobowiązanie się do rezygnacji z emisji reklam, opłata koncesyjna została zredukowana o 80% (dla stacji ogólnokrajowej oscyluje ona w granicach 7 mln 640 tys. złotych rocznie).
6 kwietnia 2006 roku nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk w imieniu Watykanu wystosował do polskich biskupów list: "(...)Stolica Apostolska prosi usilnie biskupów polskich, aby zgodnym działaniem przezwyciężali aktualne trudności spowodowane przez niektóre transmisje i stanowiska zajmowane przez Radio Maryja, które nie uwzględniają w wystarczającym stopniu słusznej autonomii sfery politycznej.(...)"
Linia programowa
Głównymi elementami programu rozgłośni są ewangelizacja, modlitwa, medytacja, muzyka religijna oraz publicystyka społeczno-polityczna. Program stacji wyraża idee konserwatywne, propaguje typ państwa opiekuńczego z naciskiem na narodowy charakter polityki gospodarczej. W sprawach obyczajowych i religijnych komentatorzy Radia nawiązują do ludowych elementów polskiej religijności. Stacja ostro atakuje model liberalnego państwa demokratycznego. Według niektórych przeciwników linia ideowa Radia jest sprzeczna z postanowieniami Soboru Watykańskiego II (według zwolenników postanowienia te są dokładnie przestrzegane).
W sprawach politycznych rozgłośnia reprezentuje linię krytyczną wobec członkostwa Polski w Unii Europejskiej oraz przemian gospodarczych w Polsce po 1989 r., zwłaszcza sposobu przeprowadzenia procesów prywatyzacji oraz samej możliwości sprzedaży ziemi cudzoziemcom. W prezentowanych na antenie poglądach widać wyraźne nawiązania do tradycji Narodowej Demokracji kierowanej przez Romana Dmowskiego.
Najpopularniejsze audycje to: „Rozmowy niedokończone”, w których porusza się tematy społeczno-polityczne; „Aktualności dnia”; „Katechezy” oparte o Katechizm Kościoła Katolickiego; nauczanie papieży i biskupów, odmawianie brewiarza. Codziennie transmitowana jest msza święta oraz Apel Jasnogórski z Częstochowy, retransmitowany jest również serwis informacyjny Radia Watykańskiego. Transmitowane są wszystkie pielgrzymki papieskie oraz cotygodniowa modlitwa Anioł Pański.
Słuchacze Radia Maryja
Rozgłośnia "Radio Maryja" zyskała dużą popularność i grono wiernych słuchaczy w Polsce i za jej granicami. Ocenia się, że ma 2.92 % słuchalności (I półrocze 2003), czyli ok. miliona osób. Tylko 1 % z nich to osoby młode, 70 % - większość stanowią osoby powyżej 60 roku życia (dane z 2002 r.). Z wyników badań słuchalności radia w Polsce Radio Track (dane za luty 2006: źródło) wynika, że toruńska rozłośnia ma ok. 2,6 % udziału w rynku, co daje jej piątą pozycję w kraju. Wyprzedzają je: RMF FM (21,3%), Radio Zet (18,9%), Program I PR (14,7%) i Program III PR (6,0%). Według różnych szacunków liczba radiosłuchaczy Radia Maryja waha się między 0,5 a 4,5 milionów.
Prowadzący audycje
Większość audycji prowadzą ojcowie z zakonu warszawskiej prowincji redemptorystów, część zaś osoby świeckie (w tym studenci Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej). Niekiedy audycje prowadzi o. Tadeusz Rydzyk, są to najczęściej poranne katechezy albo programy wieczorne. Najbardziej popularnymi komentatorami społeczno-politycznymi tej stacji są Jerzy Robert Nowak, Stanisław Michalkiewicz, Janusz Nagórny, Piotr Jaroszyński.
Zasięg i parametry odbioru
Radio Maryja nadaje z ponad 100 nadajników UKF w Polsce, przez satelity do Europy i Ameryki Północnej, poprzez wynajmowanie czasu w kilku rozgłośniach w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie oraz przez Internet. Do roku 2003 również z nadajników krótkofalowych wynajmowanych w Rosji.
Debata o Radiu Maryja
W opinii krytyków, Radio Maryja żeruje na stereotypach, na ludzkiej ignorancji, niewiedzy, oraz na kompleksach ludzi niewykształconych. Krytycy twierdzą, że Radio Maryja w skrajny sposób propaguje antysemityzm i radykalną ksenofobię oraz skrajny konserwatyzm, szerzy informacje o istnieniu rzekomych ogólnoświatowych spisków masońskich i ukrytych knowań w wielu aspektach życia społeczno-politycznego Polski.
Według obrońców, Radio prowadzi ewangelizację oraz nadaje programy o tematyce społecznej, a kontrowersyjne wypowiedzi o charakterze nienawistnym lub antysemickim mają rzadki, incydentalny charakter i pochodzą głównie od słuchaczy, a nie pracowników Radia.
Tomasz Kaliszewicz
II rok DiKS, gr. 4
Źródła:
Wikipedia - wolna encyklopedia internetowa
mediaFM.net - portal internetowy poświęcony mediom
Ekumeniczna Agencja Informacyjna (www.ekumenizm.pl)