Teoria Rogersa

Należy do grupy teorii organicystycznych

Nacisk na organizm

Sympatia z psychologią humanistyczną i egzystencjalną. Nacisk na własne doświadczenie jednostki, uczucia, wartości, na wszystko, co określane „życiem wewnętrznym”. Psychoterapia niedyrektywna, skoncentrowana na kliencie. Podstawą procesu terapeutycznego jest dostrzeżenie przez klientów, że terapeuta ma do nich bezwarunkowy szacunek, akceptacje i empatie. Doświadczenie tego uruchamia proces zmian. Osoba funkcjonuje w sposób pełny.

Teoria stosunków międzyludzkich:

Związek będzie autentyczny i ważny gdy:

- minimalna chęć przebywania ze sobą

- minimalna zdolność i chęć odbierania przekazu

- kontakt przez pewien czas

Dwa konstrukty: organizm i ja

Organizm

Umiejscowienie wszelkiego doświadczenia, które obejmuje wszystko to, co dzieje siędookoła organizmu.

Pole fenomenologiczne - indywidualny układ odniesienia jednostki (zachowanie jest od niego uzależnione)

Świadomość to ta część doświadczenia przedstawiana w formie symbolicznej. Pole fenomenologiczne składa się z doświadczeń świadomych i nieświadomych.

Odczucie i myśli nie są rzeczywistością subiektywną a hipoteczną, wymagającą sprawdzenia

Pojęcie ja

Ja to proces dynamiczny, cały czas będący całością, składający się z samego siebie oraz relacji między „ja” i innymi oraz „ja” i aspektami życia.

Ja idealne - jaka chciałaby być osoba

Niezgodność ja i organizmu prowadzi do poczucia zagrożenia i niepokoju. Niezgodność między rzeczywistością subiektywną a zewnętrzną i niezgodność między ja realnym a idealnym

Organizm ma tendencje do urzeczywistniania się, rozwoju, ukierunkowanie organizmu jedynie na aspekty, które mają przynieść rozwój. Tendencja rozwojowa pojawia się jedynie wtedy, gdy jednostka jasno spostrzega przed sobą wybory.

Dwie potrzeby:

- uznanie ze strony innych

- szacunek dla samego siebie

Poprzez oceny innych w dzieciństwie, dziecko stara się być takie, jakiego chcą go inni a nie takie, jakie jest, nie kieruje się potrzebą rozwoju.

Sposoby likwidacji/zmniejszenia rozdźwięku między ja a organizmem

- w sytuacji braku zagrożenia struktury ja, jednostka jest w stanie dostrzec (prędzej wypierane i niedostrzegane przez to) doświadczenia i je przeanalizować i przekształcić strukturę tak, aby je zasymilowała.

- jeśli doświadczenia spostrzegane tworzą spójny system to jednostka lepiej rozumie i akceptuje

- jednostka musi cały czas sprawdzać swoje doświadczenia i „hipotezy” oraz dodawać nowe, co zastępuje często zafałszowany system wartości

(inna książka ale o tym samym)

Struktura „ja” kształtuje się w dzieciństwie na podstawie doświadczeń postrzeganych. W strukturze „ja” są wpisywane jedynie doświadczenia budujące i podtrzymujące dobry obraz siebie, zaspokajające potrzebę samoakceptacji. Selektywny charakter, złe doświadczenia są wypierane, zniekształcane, racjonalizowane. Kierowanie się opinią społeczną w postępowaniu.

Mechanizmy selekcji i zniekształcania wrażeń = patologia, blokują samoaktualizację.

Psychoterapia: reintegracja osobowości = spójność ja z doświadczeniem. Klient musi akceptować siebie takim jakim jest, a nie jakim widzą go inni. Ważna jest więź między klientem a terapeutą. Klient nie jako obiekt leczenia a odpowiedzialny sam za siebie. Tkwiąca w kliencie potencja do zrozumienia i zmiany siebie uruchamiana przez relacje.

Akceptacja wszystkich zachowań klienta co umożliwia rozwój. Gdy pacjent się ich wstydzi to one go blokują

Właściwości terapeuty:

- autentyczność

- akceptacja

- empatia

- czułość na doświadczanie uczuć

Podkreślenie adaptacyjności, nie kierowania

5 kategorii wypowiedzi terapeuty:

- klasyfikujące

- powtarzanie

- akceptacje

- strukturalizacje

- niedyrektywne wprowadzenie

Ad.1

- opisuje uczucie w sposób bardziej zrozumiały, niż robi to pacjent (nie bierze pod uwagę treści wypowiedzi a wyrażane uczucia)

Ad.2

- Nieudana klasyfikacja (koncentracja na stronie intelektualnej)

Ad.3

- prosta zgoda z tym, co powiedział pacjent

Ad.4

- opisuje przebieg procesu psychoterapii

Ad.5

- Zachęcenie do dalszego opisu problemu, bez ograniczania tematu

Niepożądane zachowania:

- zadawanie pytań

- zmuszanie do odpowiedzialności

- interpretacja

- wyrażanie uznania

- udzielanie wsparcia

- informowanie

Intencjonalność doświadczeń - ujmowanie doświadczeń w kwestiach absolutnych

- sztywność

- skrępowanie

- niepewność

- unikanie prawdziwego problemu

- wybór błahych tematów

Zachowania fasadowe:

- niechęć do powinności

- odejście od spełniania oczekiwań innych ludzi w niewolniczy sposób

- dążenie do samoakceptacji

- dążenie do otwartości wobec własnych przeżyć

- dążenie do akceptacji innych

---