AKCEPTUJĘ

………………

12.11.2008 r.

KARTA PRACY

instruktora w punkcie nauczania

ZAGADNIENIE: PROWADZENIE OBSERWACJI POLA WALKI W WARUNKACH

OGRANICZONEJ WIDOCZNOŚCI.

CZAS: 23 minuty

POTRZEBY MATERIAŁOWE:

- przygotowane stanowiska strzeleckie - 10 szt.

- figury bojowe (nr: 40, 27, 30, 31, 23g) - 10 szt.

- 9 mm pm PM-98 ,,Glauberyt” (z futerałem) - 10 szt.

- 26 mm pistolet sygnałowy wz.64 - 1 szt.

- 7,62 mm kbk szkolny (komplet) - 1 szt.

- Plansze z prowadzenia obserwacji. -10 szt.

- Latarki. - 2 szt.

- „Metodyka szkolenia strzeleckiego”, Szkol. 730/89 - 1 szt.

- „7,62 mm karabinki AKM (AKMŁ), AKMS (AKMSN),

AK, kbkg wz.1960 i kbkg wz.1960/72”, Uzbr. 2447/86. - 1 szt.

Ponadto szkoleni posiadają etatowe uzbrojenie.

PRZEBIEG SZKOLENIA

Lp.	Zagadnienia i czynności instruktora	Czas w min.
1	PODANIE ZAGADNIENIA I CELU ZAJĘĆ - zagadnienie: Prowadzenie obserwacji pola walki w warunkach ograniczonej widoczności. - cel: Doskonalić umiejętności w prowadzeniu obserwacji pola walki w warunkach ograniczonej widoczności.	2
2	Ustawiam szkolonych w miejscu określonym podczas instruktażu. Podaję komendę oraz treść zagadnienia. „BACZNOŚĆ” - Prowadzenie obserwacji pola walki w warunkach ograniczonej widoczności - „SPOCZNIJ”. Celem ćwiczenia jest doskonalić umiejętności w prowadzeniu obserwacji terenu i przeciwnika na polu walki w warunkach ograniczonej widoczności. CO TO JEST, DO CZEGO SŁUŻY, NA JAKĄ KOMENDĘ SIĘ WYKONUJE Obserwacja jest jednym podstawowych sposobów zdobywania wiadomości o przeciwniku i terenie. Do prowadzenia obserwacji jest zobowiązany każdy żołnierz podczas działań taktycznych. Zagadnienie zostanie przeprowadzone w oparciu o ćwiczenie przygotowawcze nr 5/o. Podaję warunki ćwiczenia. Ćwiczenie przygotowawcze Nr 5/o Wykrywanie, rozpoznawanie i określanie odległości różnymi sposobami. Cele: 10-20 różnych celów ukazujących się (mogę to być cele naturalne lub figury bojowe). Odległośc:200-2000 m. Czas: ograniczony ukazywaniem się celów. Wskazówki: przed ćwiczeniem zapoznaje się szkolonych z wymiarami podstawowych środków ogniowych i figur bojowych oraz przypomina im zasady obliczania odległości za pomocą wzoru tysięcznej. ĆWICZENIE PRAKTYCZNE Przystępuję do realizacji ćwiczenia Wskazuję sektor obserwacji i po zajęciu przez szkolonego stanowiska podaję komendę „Obserwować” oraz nakazuję wskazywać cele. Szkolony rozpoczyna obserwację i obliczanie odległości do wykrytych celów, a wyniki zapisuje na liście wyników obserwacji. Po upływie określonego czasu podaję komendę „Przerwać obserwację”, odbieram listę wyników obserwacji oraz omawiam i oceniam szkolonych. Zapoznaje szkolonych z wymiarami podstawowych środków ogniowych i figur bojowych (Załącznik nr 1). Przypominam zasady obliczania odległości za pomocą wzoru tysięcznej (Załącznik nr 2). Wydaję szkolonym listy obserwacji (Załącznik nr 3).	18
3	OMÓWIENIE ZAGADNIENIA omawiam przebieg ćwiczenia, sprawdzam listy wyników obserwacji, wskazuję najlepiej ćwiczących, odpowiadam na pytania szkolonych.	3

OPRACOWAŁ

...............................................

Załącznik nr 1

PROWADZENIE ĆWICZEŃ W OBSERWCJI, OKREŚLANIE ODLEGŁOŚCI

Obserwacja jest jednym z podstawowych sposobów zdobywania wiadomości

o przeciwniku i terenie. Dlatego obowiązani są ją prowadzić dowódcy o żołnierze pododdziału. Ponadto, w celu zapewnienia ciągłości obserwacji wyznacza się obserwatorów. Obowiązkiem każdego żołnierza jest - natychmiast po zajęciu stanowiska - szczegółowo zapoznać się z terenem w wyznaczonym pasie lub sektorze. Powinien on zapamiętać wygląd

i położenie przedmiotów terenowych. Obserwację w nakazanym sektorze lub pasie prowadzi się strefami, przeszukując teren najpierw w strefie bliższej do 200m, a następnie w strefie średniej do 600m i w strefie dalszej, obejmującej teren na odległość ponad 600m. Głębokość tych stref może być także ustalona odpowiednio do ukształtowania i pokrycia terenu oraz głębokości pola obserwacji. Najprostszym i zarazem najczęściej stosowanym sposobem prowadzenia obserwacji jest tzw. sposób „na oko”. Przy dostatecznym treningu umożliwia określenie odległości z niewielkim błędem, błąd ten nie wpłynie - w istotny sposób -

na określenie nastaw celownika i zniszczenie celu pierwszym strzałem, jeśli broń jest sprawna i żołnierz umie strzelać. Odległość można określić „na oka” na podstawie stopnia widoczności przedmiotów terenowych i celów oraz metodą porównania znanych i dokładnie zapamiętanych odcinków. Jednocześnie trzeba pamiętać, że podczas określania odległości tym sposobem: małe przedmioty (krzaki, żołnierz) wydają się bardziej odległe niż przedmioty większe, znajdujące się w tej samej odległości; przedmioty jasne wydają się położone bliżej niż przedmioty ciemne; jasne tło (śnieg, woda) „przybliża”, a tło ciemne bardziej maskuje

i „oddala” przedmioty; w dni pochmurne przedmioty wydają się bardziej odległe,

a w słoneczne - położone bliżej; w terenie górzystym położenie przedmiotów wydaje się bliższe.

TABELA WIDZIALNOŚCI W NOCY

Wyszczególnienie	Odległość do celu(m)
- Żar papierosa, - Zapalona zapałka , - Światło latarki kieszonkowej , - Zamaskowany reflektor samochodowy , - Światła pozycyjne ( obrysowe ), - Seria broni maszynowej , - Błysk wystrzału z działa , - Światło naboju sygnałowego , - Pojedyncze drzewo , - Pojedyncze zabudowanie , - Biegnący żołnierz , - Nie zamaskowany wóz bojowy.	500-700 400-600 do 1500 do 2000 do 300 do 2000 do 5000 do 6000 300-600 400-600 50-150 200-300

ODLEGŁOŚCI DO CELÓW NA PODSTAWIE ODGŁOSÓW

I OZNAK DEMASKUJĄCYCH

Odgłosy i oznaki demaskujące

Odległość do celu

- Słychać rozmowy ,kaszel ładowanie broni ,ciecie drutu. - Słychać komendy ,brzęk broni i oporządzenia, widać ogień z papierosa. - Słychać głuchy szum piechoty maszerującej po drodze gruntowej , odgłosy ręcznego wbijania kołków i słupów. - Słychać rąbanie i piłowanie drzewa , dźwięk wyładowywanych z samochodów beczek z paliwem lub kanistrów z benzyną . - Słychać mechaniczne wbijanie kołków, wykonywanie okopów , szum silnika samochodu ciężarowego podczas jazdy po drodze gruntowej . - Jest widoczny błysk zapalonej zapałki , słychać odgłos maszerującej piechoty po szosie . - Słychać wyraźnie odgłos trzasku sęków i głuchych uderzeń padających zrąbanych lub spiłowanych drzew, odgłos pracy silnika motocykla . - Słychać szum silnika samochodu ciężarowego podczas jazdy po szosie, kopanie okopów ręcznie . - Słychać szum silnika czołgu podczas jazdy po drodze gruntowej , dźwięk pojedynczego strzału z pistoletu. - Słychać łoskot gąsienic oraz szum silnika czołgu podczas jazdy po szosie. - Słychać strzelanie z broni maszynowej. - Widać światło różnych lamp ,latarek w zależności od siły jej światła. - Słychać strzały armatnie.

Do 100m Do 200m Do 300m Do 400m Do 500m Do 600m Do 800m Do 1000m Do 2000m Do 3000m Do 4000m Do 5000m Do 15000m

TABELA PRZYBLIŻONYCH WYSOKOŚCI PRZEDMIOTÓW CELÓW

Rodzaje przedmiotów i celów	Wysokość/szerokość/długość w metrach (w przybliżeniu)
Czołg średni	2,9	3,5	7,0
Transporter opancerzony	2,2	2,6	4,7
Działo przeciwpancerne	1,2	1,2
Czołg w okopie	1,3	2,8
Samochód ciężarowy	2,6
Motocyklista	1,3
Karabin maszynowy	0,5	0,9
Żołnierz biegnący	1,5
Słup telegraficzny	6,0

Załącznik nr 2

TYSIĘCZNA I JEJ ZASTOSOWANIE. ZASADY I SPOSOBY POSŁUGIWANIA SIĘ TYSIĘCZNĄ DO MIERZENIA ODLEGŁOŚCI I WSKAZYWANIA CELÓW

Do pomiarów terenu wykorzystuje się zwykle mapy topograficzne, często jednak trzeba wykonać pomiar bezpośrednio w terenie przy pomocy takich instrumentów jak: dalmierze, wysokościomierze, przyrządy kątomiercze itp. Przyrządy kątomiercze mają obwód koła podzielony na 360 części, zwanych stopniami. System miar stopniowych jest wygodny do dokładnego określania kątów i kierunków, natomiast trudniejszy do przeprowadzania obliczeń. W wojsku, szczególnie w szkoleniu artylerii i szkoleniu strzeleckim, stosuje się tzw. artyleryjski system miar oparty na zależności między wielkościami kątowymi a liniowymi pozwalający na łatwą i szybką zamianę miar kątowych na liniowe i odwrotnie.

W systemie tym za jednostkę miary kątowej przyjęto kąt środkowy, oparty na łuku równym 1/6000 części obwodu koła. Wielkość obwodu koła odpowiadająca temu kątowi wynosi 1/955 w zaokrągleniu podaje się 1/1000 części długości promienia tego koła. Taka jednostka miary kątowej nazywa się tysięczną. Inaczej rzecz ujmując tysięczna to kąt, pod którym widziany jest odcinek o długości 1m z odległości 1000m. Błąd, który powstaje wskutek zaokrąglenia tysięcznej wynosi 5%, czyli, że tysięczna jest o 5% mniejsza od podziałki kątomierza.

Pomiar kątów lornetką

W polu widzenia okularu lornetki znajdują się dwie prostopadłe do siebie podziałki, z których jedna służy do pomiaru kątów poziomych, a druga - kątów pionowych. Wielkość odstępu między kreskami dłuższymi wynosi 00-10 /dziesięć tysięcznych/, między dłuższą a krótszą 00-05 /pięć tysięcznych/. Aby zmierzyć kąt między dwoma kierunkami, należy - patrząc w lornetkę- jedną z kresek podziałki zgrać z jednym kierunkiem /np. skraj drogi/ i policzyć liczbę podziałek do drugiego kierunku /np. pojedyncze drzewo/. Po pomnożeniu liczby działek przez ich wartość /6 x 00-06 = 00-30/ otrzymamy wielkość kąta między danymi kierunkami, wyrażoną w tysięcznych.

Pomiar kątów za pomocą linijki

W razie braku lornetki do pomiaru kątów można użyć linijki milimetrowej. Jeżeli taką linijkę trzyma się przed oczami w odległości 50cm, wówczas każdej działce linijki /1mm/ będzie odpowiadać kąt 00-02, co wynika z pojęcia tysięcznej. Po zmierzeniu wymiarów przedmiotu i wyrażeniu tych wyników milimetrach, nie trudno określić jego wartość kątową. Należy w tym celu liczbę milimetrów pomnożyć przez 2. Wynik mnożenia będzie wielkością kątową wyrażoną w tysięcznych.

Załącznik nr 3

LISTA WYNIKÓW OBSERWACJI

Ćwiczenia w obserwacji nr ……………………………………………………………………..

Stanowisko, stopień, imię i nazwisko …………………………………………………………..

Pododdział i funkcja strzelających ……………………………………………………………...

Data ćwiczenia…………………………………………………………………………………..

Warunki obserwacji ………………………………………………………………………….....

…………………………………………………………………………………………………...

(pora doby, sposób określania odległości, warunki meteorologiczne itp.)

L.p.	Nazwa wykrytego i rozpoznanego celu oraz jego położenie względem dozorów lub rubieży	Odległość do celu		Uwagi kierownika strzelania
					Określona przez szkolonego	Rzeczywista

Ogólna liczba celów, które wykryto, rozpoznano i prawidłowo wskazano oraz określono

do nich odległość z dopuszczalnym błędem: ...............................................................................

Ocena wykonania ćwiczenia:……………………………………………………………………

---