Do boju Gromicie!!

1. Co należało w Polsce do najstarszych danin? Danina opolna -w postaci krowy lub woła od opola jako całości

2. Co to był naraz? Nazwa pochodziła od nacięć na dwóch deszczułkach, z których jedna pozostawała u płatnika, a drugą zabierał poborca daniny. Zgodność nacięć dowodziła ich uiszczenia. Była to prymitywna forma kwitu skarbowego

3. Co to były olbory? Część wydobytych kruszców, przyznawana dla książąt w zamian za możliwość wydobywania. Zasada wolności górniczej.

4. Co to był szos? Podatek płacony przez miasta od majątku ruchomego i nieruchomego

5. Co to była kwarta? To 1/4 dochodu z królewszczyzn przeznaczona na utrzymanie stałego wojska

6. Przedstaw podział grzywny polskiej na jednostki płatnicze! Grzywna polska(213 g. Srebra) -początkowo bito z niej 240 denarów, 10 denarów stanowiło skojec, a sześć skojców tworzyło wiardunek.

7. Gdzie państwo polskie ostatecznie znalazło swoja kolebkę? Wielkopolska

8. Jak nazywa się dokument, którym Mieszko I nadał Polskę Stolicy Apostolskiej i jaka jest jego data? Dagome Iudex, ok. 991-992

9. Jaki zwrot doszedł do tytulatury książęcej wraz z przyjęciem chrześcijaństwa? Z Bożej Łaski

10. Pierwsze Polskie biskupstwo powstało w Poznaniu - 968

11. Podaj 2 kraje Panonii! W starożytnym Rzymie jedna z prowincji. W drugim wieku podzielona na Górną i Dolną Odrę. Obecnie to częściowe tereny Węgier, Austrii i Słowenii

12 .Co to są latyfundia? To wielka własność ziemska w szczególności w starożytnym Rzymie. Latyfundia feudalne - świeckie i feudalne

13. Podaj daty graniczne monarchii patrymonialnej w Polsce IX -1320: IX-X- kształtowanie się państwa patrymonialnego, X w. -1138 przewaga rządów jednowładczych, 1138- 1227 seniorat, 1227- 1320 policentryzm

14. Co to jest policentryzm ?Suwerenność prawa i rządów księcia w swojej dzielnicy. Rozbicie Polski na dzielnice- każdy książę rządzi się osobnym prawem w swojej dzielnicy, nie ma jednego zwierzchniego

15. Monarchia patrymonialna obejmuje dwa pod okresy. Jak one się nazywają? Monarchia wczesnośredniowieczna - 1138; Rozbicie dzielnicowe- 1320

16. Wymień daty pierwszych sześciu koronacji królewskich w Polsce z podaniem kogo dotyczyły! 1025(Bolesław Chrobry), 1025(Mieszko II), 1076(Bolesław Śmiały), 1295(Przemysław II), 1300 (Wacław II), 1306(Wacław III Czeski), 1320(Władysław Łokietek)

17. Wymień podstawowe jednostki podziału terytorialnego w Polsce w okresie monarchii patrymonialnej! Prowincja, kasztelania (okręgi grodowe)

18. Wymień zbiorowe organy centralne państwa polskiego w okresie monarchii patrymonialnej! Wiec, rada monarsza

19.8 prowincji Polski Patrymonialnej (XII w.) : gnieźnieńska , krakowska , mazowiecka, kujawska, poznańska, śląska , sandomierska, sieradzko- łęczycka

20. Co było przyczyną wyodrębnienia wydatków państwowych od skarbu królewskiego?? Wyprowadzenie wojsk zaciężnych opłacanych z nakładanych w tym roku podatków

21. Mieszko II w 1032 dokonał jako pierwszy podziału Polski

22. Kto był przywódcą ludowego powstania w roku 1037? Miecław

23. Co to jest nekropolisa i jakie miasta pełniły tę role w X i XII? Miasto umarłych, starożytny, wczesnochrześcijański cmentarz znajdujący się w pobliżu dużych miast. Wówczas miejsce pochówku króla.(Wrocław, Kraków, Poznań, Gniezno)

24.W 1138 r. rozpoczął się okres rozbicia dzielnicowego

25. Jaka była najwyższa grupa współdziałania? Drużyna monarsza, urzędnicy, duchowieństwo

26. Jaki był najważniejszy urząd w XI w? Komes nadworny

27. Jakie były urzędy dygnitarskie w XI? Cześnik, stolnik, koniuszy, łowczy, wojewoda

28. Kto zajął pierwsze miejsce w hierarchii urzędniczej? Kasztelan Krakowski

29. Jak nazywał się pomocnik kasztelana do spraw wojskowych? Wojski

30. Główny urząd w Polsce w X - XIV w? Komes nadworny

31. Kto zastępował panującego w zarządzie państwa oraz w sprawowaniu sądów? Komes nadworny

32.W której dzielnicy Polski piastowskiej powstał wysoki urząd marszałka? Na Śląsku

33 Plenipotenci to przedstawiciele miast królewskich w sejmie w liczbie 24

34. Kto zarządzał skarbem rawskim? Podskarbi

35 Kto mianował notariuszy? Minister Sprawiedliwości

36 Od którego wieku występuje w źródłach urząd kanclerza? OD XII

37 Jakie funkcje od XIII pełnili notariusze? Sporządzali dokumenty

38 Do kogo należał w dawnej Polsce zarząd nad skarbem i archiwum? Do skarbnika

39 Jak nazywali się urzędnicy lokalni zajmujący przed rozbiciem dzielnicowym najwyższe stanowisko? Namiestnicy prowincjonalni.

40 Od którego wieku zaczęły się rozwijać się kasztelanie? Od XII

41 Jak nazywano od XII Komesa grodowego? Kasztelan

42 Jakie dzielnice nazywano ziemią? Dzielnice, które w drodze połączenia przestały być osobnym księstwem ale zachowały odrębną organizacje urzędniczą.

43. Wymień dwa dokumenty XIII-wieczne, w których sformułowane zostało prawo oporu: przywilej księcia wrocławskiego Henryka IV Probusa, landfryd podpisany w Rostocku w 1238 roku (prawom oporu na Pomorzu Zachodnim).

44 Jaki tytuł nosili zazwyczaj urzędnicy zarządu centralnego pełniący obowiązki na dworze królewskim? Komes, zastępca księcia- komes nadworny tzw. wojewoda

.45. Wymień zbiorowe organy centralne państwa polskiego w okresie monarchii patrymonialnej! Wiec, rada monarsza

46. Jakim celom służyły stałe objazdy kraju przez panującego? Celom centralizacji

47. Wyjaśnij termin "princeps" Książe zwierzchni

48. Kogo w dawnej Polsce określano mianem komorników? Ogół dworzan

49. W 1138 r. rozpoczął się okres rozbicia dzielnicowego

50. Jaki sąd był niższym sądem sądownictwa książęcego? Kasztelański

51. Jakie sądy sądziły sprawy "causa spiritualibus annexne"? duchowne

52. Przetłumacz "Immunitas ab introitu iudicis" Immunitet sąd-administr.(immunitet ograniczający lub wyłączający sądownictwo urzędników książęcych nad ludnością zależną, osiadłą w dobrach, które uzyskały immunitet)

53. Jakie sądy były właściwe dla wójtów i sołtysów, kto im przewodniczył? Sądy specjalne prawa niemieckiego tzw. sądy leńskie. Sądziła ława równych pod przewodnictwem księcia, w dobrach prywatnych pana feudalnego lub w jego zastępstwie landwójta.

54. Gdzie utworzono pierwszy wyższy sąd prawa niemieckiego na ziemiach polskich? w Chełmnie 1233 r

55. Podstawą prawną ustroju stanowego Pomorza Zachodniego był pokój ziemski z 1283

56. Dokument Henryka IV Probusa(księga henrykowska w stosunku do Pomorza Zachodniego); Pokój Rostocki z 1283 r

57. Przedstaw trzy formy pobierania dochodów z dóbr królewskich w okresie monarchii stanowej! 1. Dobra królewskie były dzierżone systemem „do wiernych rąk” przez starostów. 2. Oddawanie tych dóbr w dzierżawę. 3. Zastaw królewszczyzny

58.. Kto wprowadził w Polsce urząd starosty? Wacław II Czeski

59. Przedstawiciele jakiej obcej dynastii koronowali się na królów Polski w XIV? Przemyślidów, Jagiellonów, Andegawenów

60. Jakie ziemie Polska odzyskała w pokoju budziszyńskim? Łużyce Milsko

61. Księciem jakiej ziemi był Władysław Łokietek? ziemi brzesko-kujawskiej

62. Urząd marszałka dworu w Polsce powstał w: 1358/znany był wcześniej na Śląsku.

63. Postanowienia przywileju Koszyckiego(1374) : ograniczeni poradlnego do 2 groszy za łan , szlachta nie musiała już budować i bronić zamków warownych

64. Jak nazywano po przywileju koszyckim podatek nadzwyczajny, uchwalany za zgodą stanów? Występował on pod nazwą poboru

65. Arcybiskupstwo w 1375 r powstało w Haliczu (potem przeniesiono je do Lwowa)

66. Urzędy centralne w okresie MS : Król Polski , kanclerz koronny , podskarbi, marszałek dworu i podkanclerz

67. Dygnitarze ziemscy dawnej polski(MS) : wojewoda , kasztelan , podkomorzy, sędzia ziemski , byli oni powoływani dożywotnio przez króla po zasięgnięciu rady panów ziemi (w przypadku sędziego wybierał jednego z czterech kandydatów wybranych na sejmikach)

68. Wymień trzy przyczyny zmniejszania się dochodów z królewszczyzn za czasów Jagiełły i Władysława III?? 1. Zmniejszały się w wyniku licznych nadań. 2. Dochody zmniejszały zastawy. 3. Tzw. gołe dożywocia, czyli dożywotnie nieodpłatne korzystanie z dóbr.

69. Co to były ekspektatywy? Oficjalne przyrzeczenia pierwszeństwa obsady urzędu w razie wakansu(w 1386 i 1388 Władysław Jagiełło zobowiązał się wstrzymać od ich wydawania

70. Podaj daty graniczne Rzeczypospolitej szlacheckiej! 1454-1791

71. Ukształtowanie granic odrodzonej RP według endeckiej koncepcji nazywano: koncepcją inkorporacyjną

72 W której dzielnicy Polski piastowskiej powstał wysoki urząd marszałka? Na Śląsku

73. Jakiego urzędnika nazywano brachium regale (ramieniem królewskim)? Starostę

74 Jakie uposażenie pobierali wojewodowie i kasztelanowie? Udział w wpływach z ceł, taryf celnych i kar sądowych.

75. Ile kopii wchodziło w skład chorągwi ziemskiej? 50-120

76. Z czego skarb nadworny pobierał dochody? z mennicy, żup, kopalń olkuskich, niektórych ceł, z królewszczyzn wyodrębnionych od 1590 roku i pozostających pod bezpośrednim zarządem skarbu nadwornego.

77. Kim był tenutariusz? Stał na czele starostwa niegrodowego. Zastawnik bądź dzierżawca dóbr królewskich.

78. Ile było kasztelani w prowincji poznańskiej i kaliskiej? 27

79.W którym wieku nastąpiła zamiana kasztelani na powiaty? XV w

80. Od czyjej rady uzależniona była nominacja królewska na urząd ziemski? Rady szlachty danej ziemi

81. Do kogo należały (1422r) ustawowo decyzje w sprawie bicia monety? Rady Królewskiej

82. Jakie ziemie weszły w skład woj ruskiego w 1434? Sanocka, halicka, przemyska, lwowska

83.W którym wieku pojawiły się województwa w Polsce ? XV w

84.W którym województwie w Koronie nie było w ogóle kasztelani? w woj. ruskim

85. Kto stał na czele rady panów województwa? wojewoda

86. Kto ustanawiał( od przywilejów nieszawskich) taksy na wyroby rzemieślnicze w miastach? wojewoda( tam gdzie go nie było kasztelan)

87. Kto w XVI wieku przejął sądownictwo w sprawach granic posiadłości? Podkomorzy

88.Wymień urzędy , które w dawnej Polsce nazywano dygnitarskimi! wojewoda , kasztelan, podkomorzy, Sędzia Ziemski

89.Wymień niższe urzędy ziemskie, które miały charakter urzędów honorowych! Stolnik, podstoli, cześnik, podczaszy, łowczy, miecznik

90.Jaką funkcje pełnili burgrabiowie? Zarządzali zamkami i grodami

91.Kiedy pojawił się w Polsce podział na powiaty? W drugiej poł. XV wieku

92.Na jakie dwie kategorie dzielono urzędy centralne? Koronne i nadworne

93.W którym wieku zanikły urzędy kanclerz ziemskich? I poł. XV

94.Kto od XV wieku był głównym rachmistrzem państwa, prowadził rachunki skarbowe? Podskarbi nadworny

95. Wyjaśnij termin incompatibililitas- Zakaz łączenia urzędów

96.Jak nazywano dygnitarzy kornych i nadwornych, którzy weszli w skład Senatu? Ministrami

97. Zgodnie z jakim wzorem nastąpiło ujednolicenie sądownictwa w XV/XVI? Małopolskim

98.W jakich sprawach był kompetentny sąd grodzki? Podpalenia, rabunku na drodze publicznej, napadu na dom szlachcica, zgwałcenia

99.Co było wyłomem w zasadzie wyłącznej kompetencji sądów wymiary sprawiedliwości? Przekazanie rozpatrywania wykroczenia w sprawach karnych organom administracji ogólnej.

.100.Wymień królewskich urzędników zarządu terytorialnego kraju w Polsce w okresie RP szlacheckiej! Starostowie i Burgrabiowie, wielkorządca krakowsko-sandomierski, justyciariusz

.101. Wymień niższe sądy szlacheckie w Polsce okresu RP szlacheckiej! ziemskie, grodzkie, podkomorskie, sejmikowe

.102.W którym roku powstał w Polsce bikameralny sejm szlachecki?1493r

103..Jakie Sejmy zwoływano w Polsce w okresie bezkrólewia? Konwokacyjny ,elekcyjny, koronacyjny

104. Jak nazywano imienne związki osób, stawiające sobie do realizacji określone cele? Konfederacje

105. Jakie dwie kategorie organów funkcjonowały w terenie w okresie RP szlacheckiej? Ziemskie i królewskie

106.Wymień rodzaje sejmików w Polsce w okresie RP szlacheckiej! Przedsejmowe, relacyjne, gospodarcze, elekcyjne, deputacyjne, generalne, kapturowe

107.Jak nazywał się organ ustawodawczy RP szlacheckiej? Zgromadzenie Reprezentantów

108.Jakie księgi sądowe miały prawo wieczności w MS? Księgi sądowe ziemskie

109.W którym roku w Polsce ustanowiono po raz pierwszy hetmana koronnego?1503r

110.Jak nazywano zastępcę hetmana? Hetman Polny

111.Kiedy pojawiły się sądy referendarskie i jakie sprawy rozsądzały? W 1507 r w związku z zanikiem urzędu sędziego nadwornego. Początkowo referendarze przesłuchiwali strony i referowali sprawy, pod koniec XVI zajmowali się samodzielnie sprawami chłopów z królewszczyzn.

113.Jakie sprawy rozstrzygał sąd komisarski? Powierzone mu przez króla, do których był powoływany.

114.Kiedy usamodzielniła się asesoria i kto jej przewodniczył? połowa XVI kanclerz, podkanclerzy

115.Jak inaczej zwane były sądy kompromisarskie? polubowne

116.Do kogo mogli się odwoływać chłopi z królewszczyzn od sądu zamkowego? Do starosty bądź sądu referendarskiego, a w dobrach prywatnych do pana.

117.Jaka ustawa i z którego roku stworzyła związek stałego skarbu publicznego? Ustawa o utrzymaniu wojska zaciężnego z 1563

118.Od 1569r osoby pełniące ten urząd wchodziły do senatu z głosem doradczym. Referendarz

119. Od 1572 zaczęły funkcjonować w czasie bezkrólewia: sejmiki kapturowe

120..Kompromis szlachecko-mieszczański w Komisjach Porządkowych cywilno - Wojskowych wyrażał się ich składem :18 osób, w tym 15 szlachciców i 3 mieszczan

121..Na czele państwa polskiego w okresie bezkrólewia stał interrex- prymas. Reprezentował on państwo na zewnątrz i kierował administracją. Do niego tez należało przygotowanie elekcji. W obrębie jej można wyodrębnić 3 fazy: 1 Sejm Konwokacyjny 2 Sejm Elekcyjny 3 Sejm Koronacyjny

122..Artykuły Henrykowskie-1573 stanowiły w Polsce podstawę wolnej elekcji

123.Do jakiego aktu i w którym roku wprowadzono prawo zasadnicze wolności i tolerancji religijnej?1573-Konfederacja Warszawska, do Artykułów Henrykowskich

124.Na jaki okres-formalnie od 1581r powoływano hetmanów? Dożywotnio

125.Kim byli regimentarze? Tymczasowi zastępcy hetmana, gdy hetmani nie mogli pełnić swojej funkcji

126.W którym roku została wydana konstytucja ustalająca początek starszeństwa urzędów? 1611r

127.Kto kontrolował system skarbowy w RP w XVII w? Sejm walny poprzez wyłonioną Komisje Skarbową.

128.Ile kolegiów założyli jezuici? 15

129.Jakie organy działały przy królu w poł. XVII? Kancelaria Wojskowa, Gabinet Królewski

130.Wymień XVIII- wieczne zasady gospodarki budżetowej w Polsce!? Jedność budżetu

131. Komisję Wojskowe dla Korony i Litwy powołano w 1764 r. a na ich czele stali Hetmani

132.Kto wchodził z urzędu w skład komisji skarbowej i wojskowej powołanej w 1764r?Członkowie wybierani przez sejm na okres 2 lat z poczwórnej listy kandydatów przedstawionych przez króla oraz przewodniczący- ministrowie z urzędu.

133.Organy administracji centralnej powołane z 1764r.: Komisja wojskowa i skarbowa

134.Centralne urzędy w 1764r. w Polsce: Kanclerz , podkanclerz , marszałek, podskarbi, hetman i referendarz

135. Jaki organ wprowadził po raz pierwszy w Polsce w roku 1768r budżet? Komisja Skarbowa

136.Jak nazywało się kolegialnie zorganizowane ministerstwo oświaty publicznej powołane w 1773r?Komisja Edukacji Narodowej

137.Jak nazywały się pierwsze w Koronie i na Litwie organy, które na mocy ustawy z 1775r podjęły nowoczesne zadania opieki społecznej? Komisje szpitalne

138. Jak nazywał się organ , który na mocy Konst.3Maja stał na czele administracji? Straż Praw

139. Jak nazywały się kolegialnie zorganizowane ministerstwa podległe Straży Praw? Komisje Wielkie

140.Jaki organ miał sprawować-wg. Konst. majowej nadzór nad miastami? Komisja Policji

150.Departament Rady Nieustającej-powołany w 1775r- (36 członków wybieranych na 2 lata przez Sejm) Sprawiedliwości , Skarbowy , Policji czyli Dobrego Porządku ,Interesów Cudzoziemskich , Wojskowy

151. „król sam z siebie jest nic nie czyniący” - zdanie zaczerpnięte z konstytucji 3 - go maja odnosi się do S.A. Poniatowskiego, wszelkie decyzje królewskie wymagają kontrasygnaty ministra który jest za nie odpowiedzialny

152.Do kogo należały od 1789r sprawy terytorialne ziem i województw? Do komisji porządkowych cywilno-wojskowych

152.Kongregacja w Pińsku w 1791 r. :kongregacja kościoła prawosławnego w Polsce i na Litwie i uchwaliła ona autokefalię ( uniezależnienie tego kościoła od czynników zew.) , ustanowienie własnego konsystorza

153.W konstytucji 3-go Maja po raz pierwszy pojawiła się zasada parlamentaryzmu

154.Ustawa o miastach z 18 IV 1791- nadała mieszczanom nietykalność bez wyroku sądowego, możliwość nabywania dóbr ziemskich , piastowania niższych urzędów admin. I sądowych , ułatwienia możliwości nobilitacji

156.Senat według konstytucji 3 -go Maja składał się z: Wojewodów i kasztelanów( 102) , poza tym biskupi diecezjalni i ministrowie ( 30)

Straży Praw podlegały - Komisje wielkie - kolegialne zorganizowane ministerstwa - tzn. komisja Policji (dla miast) , Wojska, Skarbu , oraz Edukacji Narodowej

157.Do Straży Praw ministrów powoływał król.

158. Ministrowie odpowiadali : parlamentarnie; konstytucyjnie przed sądem sejmowym złożonym z posłów i senatorów

159.Wg K 3 -go Maja(Senat) : senatorowie nie mieli inicjatywy ustawodawczej , senat posiadał veto zawieszające w sprawach politycznych , cywilnych i karnych . Głosy miały być liczone razem pomimo iż izby obradowały osobno

160.Konstytucja 3 -go Maja była sztywna dlatego że zawierała przepisy , które miały na celu utrudnienie dokonywania w niej zmian czyli rewizji lub nowelizacji

161. Po raz pierwszy organy administracyjnego stopnia gminnego pojawiły się w czasie powstania kościuszkowskiego i nosiły nazwę dozorów

162.Uniwersał Połaniecki wydany został wydany 7 maja 1794r - w celu rozwiązania sporów dotyczących reform uwłaszczenia chłopów , wydany został przez Kościuszkę. Wg Uniwersału Połanieckiego świadczenia w robociźnie chłopów miały się zmniejszyć od 33% do 50% na czas powstania, ustanowiono dozory, zapewniono wolność osobistą, nieusuwalność z ziemi.

162. Co było wyłomem w stanowej strukturze sądownictwa w XVIII? Poddanie ogółu ludności kraju, bez względu na stan, sądom Komisji Skarbowej i komisji porządkowych w sprawach skarbowych, handlowych , wekslowych i związanych z czynnościami aparatu władzy.

162.Jakie nowe sądy miejskie pojawiły się w XVIII? Magistratów miejskich, sądy apelacyjne wydziałowe.

163. Jaki sąd zreformowany w XVIII orzekał o winie ministrów z tytułu odpowiedzialności konstytucyjnej za naruszenie prawa i kto wchodzi w jego skład? Sąd sejmowy, 12 senatorów, 24 posłów

164.Co w Księstwie Warszawskim mogło stać się istotnym czynnikiem niezawisłości sędziów? Zasady ich dożywotniego mianowania.

165.Jacy sędziowie nie byli mianowani? Sędziowie Pokoju.

166.Podaj datę konstytucji Księstwa Warszawskiego! 22.07.1807r (Drezno)

167. Władca Saksonii, Fryderyk August, otrzymał dziedziczny tytuł księcia warszawskiego

168.Kto przedstawiał kandydatów na sędziów pokoju w Księstwie Warszawskim? Sejmiki ziemskie

169.Jaki sąd w Księstwie Warszawskim był sądem kasacyjnym w sprawach cywilnych? Rada Stanu (a od 1810 Sąd Kasacyjny)

170.Kto powoływał sędziów w Księstwie Warszawskim? Król

171. Skład senatu w księstwie warszawskim po 1809 r. : 10 biskupów , 10 wojewodów , 10 kasztelanów

172.Wymień funkcje sądownicze Rady Stanu Księstwa Warszawskiego! -rozstrzyganie sporów kompetencyjnych między organami sądowymi i administracyjnymi oraz rozpatrywanie sporów administracyjnych, orzekanie o oddaniu pod sąd ministrów i urzędników; -orzecznictwo kasacyjne

173.Kto wchodził w skład Rady Stanu w Księstwie Warszawskim? Król (przewodniczył)lub w jego zastępstwie wicekról a w zastępstwie wicekróla Prezes Rady, sekretarz Rady, ministrowie i 4 referendarze(po 1810 było ich 6)a w 1808 roku wprowadzono w skład rady 6 radców stanu, po 1810 było ich 10

174.Co w Księstwie Warszawskim mogło stać się istotnym czynnikiem niezawisłości sędziów? Zasady ich dożywotniego mianowania.

175..Z jakich dwóch grup przedstawicieli społeczeństwa składała się Izba Poselska Księstwa Warszawskiego i jakie organy wybierały tych przedstawicieli? -Posłowie szlacheccy(100)-szlachta- wybierana na sejmikach; -Deputowani(66)-mieszczanie i chłopi- wybierani na zgromadzeniach gminnych

176.Kto miał prawo Inicjatywy ustawodawczej w Sejmie Księstwa Warszawskiego? Wyłącznie król, a realizował je przy pomocy Rady Stanu.

177.Przedstaw strukturę organów administracji rządowej i samorządowej w poszczególnych jednostkach podziału administracyjnego Księstwa Warszawskiego! Rada Ministrów(6 ministrów- sekretarz stanu, policji, sprawiedliwości, wojny, skarbu, spraw wewnętrznych i wyznań). Kraj podzielono na departamenty, te zaś na powiaty. Na czele departamentów stał prefekt, któremu podlegała administracja i policja porządkowa i polityczna (bez wojska i sądownictwa). Powiatami kierowali podprefekci. Głównymi miastami (Warszawa, Poznań, Kalisz, Toruń) kierowali prezydenci municypalni. Innymi burmistrzowie, wsiami kierowali wójtowie.

178.Jaki organ centralny Księstwa Warszawskiego oparty był ściśle na wzorach francuskich? Rada Stanu

179. Prezesem Rady Stanu i Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego był Stanisław Kostka Potocki, autor „Podróży do Ciemnogrodu”

180.Co było przyczyną zmiany konstytucji Księstwa Warszawskiego? Dekret o przystosowaniu ustawy konstytucyjnej Księstwa Warszawskiego do kraju poaustriackiego z dnia 24 II 1810 r

181. Określ daty graniczne istnienia Rzeczypospolitej Krakowskiej! 1815-1846

182. Kiedy zostały uchwalone ustawy konstytucyjne określające ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej?1815-1818; 1833

183.Jak nazywał się rząd Wolnego Krakowa? Senat

184..Z ilu członków składał się rząd Wolnego Miasta Krakowa?14 członków+ prezes

185.Wymień organy wybierające członków rządu Wolnego Miasta Krakowa! Kapituła Krakowska, Uniwersytet Krakowski, Zgromadzenie Reprezentantów

186..Jak nazywał się organ ustawodawczy Rzeczypospolitej Krakowskiej? Zgromadzenie Reprezentantów.

187.Określ skład organu ustawodawczego Wolnego Miasta Krakowa! 41członków:3 przedstawicieli Senatu, 3 Kapituły, 3 UJ, 6 sędziów pokoju, 26 deputowanych gmin

188.Kto miał inicjatywę ustawodawczą w parlamencie Rzeczypospolitej Krakowskiej? Senat

189.16. XI. 1846 Rzeczpospolita Krakowska została włączona do Galicji

190.Określ skład Tymczasowej Rady Stanu! Rada składała się z 25 osób,15 z okupacji niemieckiej,10 z okupacji Austriackiej

191.Określ skład Rady Regencyjnej! Arcybiskup warszawski, później kardynał Aleksander Kakowski, Hrabia Ostrowski- prezydent Warszawy, książę Zdzisław Lubomirski-przewodniczący Komitetu Obywatelskiego

192.Kto miał prawo weta w stosunku do uchwał Rady Regencyjnej?2 Generałów-Gubernatorów

193.Jakie uprawnienia sądowe miał senat w Królestwie Polskim? Jako sąd sejmowy sądził zbrodnie stanu oraz ministrów.

194. Jakie uprawnienia w dziedzinie sądowniczej przysługiwały prezydentowi na podstawie Konstytucji marcowej? Mianowanie sędziów, stosowanie prawa łaski

195.Podaj datę konstytucji Królestwa Polskiego!27.11.1815r(Aleksander I w Warszawie)

196.Na założeniach jakiego aktu opierała się w dużej mierze konstytucja Królestwa Polskiego? Na „Karcie Konstytucyjnej” Ludwika XVIII z 1814 r.

197. Na ile województw dzieliło się Królestwo Polskie? 8 województw (39 obwodów, 77 powiatów)

198. Na czym polegało władztwo administracyjne? Na zastosowaniu przymusu dla realizacji aktów administracyjnych

199.Podaj skład Sejmu Królestwa Polskiego! Sejm składał się z senatu, izby poselskiej i króla

200.Przedstaw kompetencje ustawodawcze Sejmu Królestwa Polskiego! 1)ustawodawstwo w zakresie prawa sądowego i administracyjnego; 2)stanowienie o systemie menniczym, podatkach i budżecie; 3)decydowanie o zaciągu do wojska; 4)ustawodawstwo konstytucyjne; 5)kontrola rządu o ograniczonym zasięgu.

201. Jakie przestępstwa sądził Senat w Królestwie Polskim? Zbrodnie stanu, pociąganie ministrów do odpowiedzialności konstytucyjnej

202.Jakie organy stały w Królestwie Polskim na czele poszczególnych resortów? Komisje rządowe: komisje: Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Spraw Wewnętrznych i Policji, Wojny, Przychodów i Skarbu, Sprawiedliwości.

203. Jak nazywały się organy zarządzające(8) województwami Królestwa Polskiego? Komisje wojewódzkie

204. Co wydarzyło się w Królestwie 25.01.1831 ?detronizacja cara Mikołaja I

205.Podaj nazwę i datę aktu ograniczającego odrębność państwową Królestwa Polskiego po powstaniu listopadowym! Statut organiczny z 1832r

206.17 VIII 1831 r. (zajścia uliczne 15/16) Jan Krukowiecki został prezesem Rządu Narodowego uzyskując dyktatorskie uprawnienia

207.W 1836 r. Towarzystwo Demokratyczne ogłosiło Manifest Poitierski

208.W 1842 roku powstał w Poznaniu Związek Plebejuszy pod przewodem księgarza i wydawcy Walentego Stefańskiego oraz młynarza Józefa Essmana

209. Pierwszym programem polskich Socjalistów był „program Brukselski „ wydany w 1878r

210.W 1889 roku Julian Marchlewski i J. Leder założyli w Królestwie Polskim Związek Robotników Polskich

211.Stanisław Stojałowski był inicjatorem ruchu ludowego w Galicji

212.W 1894 roku założono Niemiecki Związek Marchii Wschodnich (Hakata - F. Hansemann, H. Kennemann i H. Tiedemann

213.W latach 1879 - 1897 kuratorem warszawskiego okręgu naukowego był Aleksander Apuchtin

214.Manifestem ideowym endecji stała się książka R. Dmowskeigo „ Myśl nowoczesnego Polaka” wydana w 1903r

215..Kto stał na czele autonomii Galicji? Namiestnik

216b.Kto stał na czele zarządu krajowego w Galicji w okresie autonomii? Marszałek Sejmu

216b. 22 IV 1848r. władze austriackie uwłaszczyły chłopów w Galicji

217.Co było stolica Galicji? Lwów - Lemberg

218..Związek między marmotą a Lembergiem : Lemberg to Lwów a tam był sejm galicyjski, który uchwalił ustawę o ochronie świstaka czyli marmoty

219.Wymień organy administracji rządowej Galicji! Minister do spraw Galicji w Wiedniu, namiestnik z namiestnictwem, starostowie powiatowi.

220. Określ skład galicyjskiego Sejmu Krajowego!161 członków: 12 wirylistów (z racji sprawowanych stanowisk - 3 arcybiskupów lwowskich, 5 biskupów katolickich, prezes Akademii Umiejętności, rektorzy uniwersytetów w K i L, rektor Politechniki Lwowskiej), pozostali z wyborów( podział na kurie I-44 II-3 III-28 IV-74)

221.Wymień kurie wyborcze Sejmu Krajowego.1 wielkiej własności ziemskiej 2. izb przemysłowo-handlowych 3. większych miast 4. mniejszych miast i gmin wiejskich

222. System kurialny obowiązywał w Galicji do 1907r

223.Organy samorządu Galicji to: Rada Szkolna Krajowa, Sejm Krajowy i Wydział Krajowy

224.W Katowicach znajdowała się na Śląsku siedziba Niemieckiego Komisariatu Plebiscytowego

225.Co postanawiał akt z 5.11.1916 r? na ziemiach wydartych Rosji powstanie państwo z ustrojem konstytucyjnym. Cesarze Niemiec i Austrii- Wilhelm II i Franciszek Józef I proklamowali powstanie Królestwa Polskiego

226.Kto wydał akt z 5.11.1916? Cesarze Niemiec i Austrii- Wilhelm II i Franciszek Józef I

227.Gubernia Chełmska na podstawie traktatu brzeskiego z 9 II 1918 została włączona do Ukrainy

228.Jak nazywał się pierwszy polski niezależny organ utworzony w Krakowie 28.10.1918? Polska Komisja Likwidacyjna (PKL- na czele Wincenty Witos)

229.Jaki akt prawny stanowił podstawę ustroju Polski od listopada 1918( Pierwszy tytuł aktu ustrojowego II RP) do wydania małej konstytucji? Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej(22.XI)

230.Pierwszy tytuł aktu ustrojowego II RP: 22 XI 1918 dekret o najwyższej władzy

231.Jak akt stanowił punkt wyjścia dla ustalenia południowej granicy Polski po I wojnie światowej i jaka była jego data? Traktat z Austria -10.09.1919. w Saint- Germain-en-Laye

232. Do kiedy obowiązywała Mała Konstytucja z 1919 r?

233. Jak nazywał się organ państwa powołany w czasie wojny polko-rosyjskiej z 1920r i jaką ustawą oraz kiedy został powołany? Rada Obrony Państwa ustawą sejmu "o Radzie Obrony Państwa" z 1 VII 1920 r kompetencje ustawodawcze i wykonawcze łącznie) z Piłsudzkim na czele.

234.Pierwszy akt ustrojowy II RP - 22 XI 1918 r. dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej

235.Naczelnik Państwa - przedstawiciel państwa i najwyższy wykonawca uchwał sejmu w sprawach cywilnych i wojskowych . Jest odpowiedzialny przed sejmem za sprawowanie swojego urzędu i uzależniony od niego

236.Data powołania i skład ROP - u : 1 VII 1920. Naczelnik Państwa jako przewodniczący , premier , marszałek sejmu ustawodawczego , 10 posłów , 3 ministrów , 3 przedstawicieli wojska , mianowanych przez Naczelnego Wodza

237. Autorstwo dwóch projektów ustawy o autonomii Śląska: Józef Buzek oraz Komisja Samorządowa Polskiego Komisariatu Plebiscytowego w Bytomiu

238.Autonomia Śląska została zagwarantowana ustawą konstytucyjną z : 15 lipca 1920

Nowela do ustawy konst. Z 15 VII 1920 roku dotyczyła ustawy konstytucyjnej zawierającej statut województwa Śląskiego

239.Organy samorządu śląskiego to: Śląska Rada Wojewódzka

240.Śląska Rada Wojewódzka(organ wykonawczy) składała się z członków delegowanych przez organy samorządu powiatowego: Wojewoda, vice-wojewoda, 5 członków wybranych przez Sejm Śląski (na 1 rok w głosowaniu proporcjonalnym)

241.Kiedy po raz pierwszy została znowelizowane ustawa konstytucyjna z 15 VII 1920r zawierająca statut organiczny województwa Śląskiego? 8 III 1921

242.Jakie przywileje przyznała Śląskowi pierwsza nowelizacja statutu organicznego? Nie można przenosić urzędników i funkcjonariuszy ze Śląska bez ich zgody, pierwszeństwo przy obsadzie stanowisk na Śląsku

244.Podaj datę i treść „umowy paryskiej”! 9.XI.1920r.O utworzeniu miasta- z Gdańska i jego najbliższych terenów

245.Wymień uprawnienia prezydenta w zakresie wymiaru sprawiedliwości na podstawie konstytucji marcowej! Mianowanie sędziów i stosowanie prawa łaski

246.Która z Izb parlamentu miała w konst. marcowej większe znaczenie i dlaczego? Sejm ustawodawczy, zgoda na ustawę, inicjatywa ustawodawcza z rządem, wypowiadanie wojny

247.Wymień skład trybunału Stanu według konst. marcowej! 12 członków( 8 sejm 4 senat) pod przewodnictwem I Prezesa Sądu Najwyższego.

248. Inicjatywę ustawodawczą miał Rząd i Sejm w konstytucji Marcowej,

249. Funkcje sejmu konstytucji Marcowej: prawo pociągania do odpowiedzialności parlamentarnej i konstytucyjnej, kompetencje ustawodawcze , elekcyjne, ustrojodawcze.

250. Liberalizm w konstytucji Marcowej: wyrażał się poprzez: prawa polityczne, obywatelskie, społeczne, wolnościowe( wolność sumienia i wyznania, słowa i prasy , nauki i nauczania) ,powszechne obowiązki obywatelski

251.Przedstaw tryb ustawodawczy w konstytucji marcowej! Inicjatywa ustawodawcza należała do rządu i sejmu. Senatowi przyznano uprawnienie do wnoszenia poprawek do ustaw uchwalonych przez sejm. Mogły być one(poprawki) ponownie z kolei odrzucone przez sejm większością 11/20 głosów. Promulgacji i publikacji ustaw dokonywał prezydent

252.Kompetencje elekcyjne wg. Konstytucji marcowej :polegały na oborze przez sejm i senat połączone w ZN prezydenta

253. Co gwarantowało niezawisłość sędziów w XX-leciu międzywojennym? Zakaz usuwania i przenoszenia sędziów, immunitet sądowy( art. 77 konstytucji marcowej)

254.Na mocy czego i kiedy został powołany Najwyższy Trybunał Administracyjny? Mocą 73art. Konstytucji marcowej z 1922r

255.Dla realizacji sądowej kontroli administracji powołany został w roku 1922 Najwyższy Trybunał Administracyjny.

256. Wymogi pozwalające być sędzią TS z roku 1923 :nie mogli należeć do sejmu i senatu , polowa członków musiała mieć skończone wyższe studia prawa ,I prezes SN (który przewodniczył TS) musiał mieć ukończone 40 lat

257.Kto wchodził w skład Trybunału Kompetencyjnego?(ustaw z 1925r)2 prezesów, 14 członków mianowanych przez prezydenta na wniosek Rady Ministrów

258.Dwa rodzaje rozporządzeń w noweli sierpniowej! Rozporządzenia między kadencjami izb ustawodawczych w razie nagłej konieczności państwowej oraz rozporządzenia w okresie kadencji na podstawie upoważnienia ustawowego.

259.Konstytucja polska uchodziła za najbardziej liberalną konstytucje Europy w I poł. XIX w

Wymień organy administracji skarbowej II instancji w II RP!? Izby skarbowe i dyrekcje ceł

260. Urzędnicy administracji ogólnej II RP to: Wojewoda, komisarz rządu, Starosta powiatowy (od 1932 Starosta grodzki), w Warszawie - Komisarz Rządu miasta stołecznego Warszawy.

261. Formy kontroli państwowej wykonywanej w II RP przez parlament : przy uchwalaniu budżetu , przy rozpatrywaniu zamknięć rachunków państwa przedstawionych przez NIK, Interpelacje , Komisja kontroli długów państwa

262.Przewodnie zasady sądownictwa II RP: niezawisłości sędziów , nominacji sędziów, wyłącznej kompetencji sadów w sprawach wymiaru sprawiedliwości , udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości , wyłączenia z kompetencji sadów uprawnienia do badania legalności ustaw, hierarchiczno- instancyjnej budowy sądownictwa

263.Co stanowiło wyjątek w uprawnieniach sędziów II RP? Była to zasada wyłączenia z kompetencji sądów uprawnienia do badań legalności ustaw z konstytucją

264.Zarząd terytorialny II RP! Województwa- wojewoda, powiaty- starosta, gminy miejskie i wiejskie

265.Jakie sądy były od 1928r Sądami powszechnymi I instancji? Sąd Grodzki, Sąd Okręgowy, Sąd Apelacyjny

267.W jakich sądach występowali przedstawiciele społeczeństwa realizując zasadę udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości w okresie międzywojennym? Przez wybór sędziów Pokoju i udział obywateli w sądach przysięgłych, sądach handlowych i sądach pracy.

268.W jakiej części Polski istniały sądy przysięgłych i na podstawie jakich przepisów funkcjonowały? W byłej Galicji, na podstawie przepisów austriackich.

269.Na mocy czego działała w międzywojennej Polsce prokuratura? Początkowo na przepisach zaborczych, a od 1928r normowały ją ustawy o ustroju sądów powszechnych.

270.Wymień Izby Sądy Najwyższego. Cywilna, Karna, dla spraw adwokatury

271.Na jakim obszarze II RP funkcjonowały sądy wyznaniowe? Byłego zaboru rosyjskiego

272.Jakie były organy samorządowe w województwach w II RP? wojewodowie, komisarz rządu miasta stołecznego(rada gminna i zarząd gminy, rada miejska i zarząd miejski, rada powiatowa i wydział powiatowy, rada wojewódzka i wydział wojewódzki)

273.Jak dzielił się samorząd ? zawodowy, gospodarczy, terytorialny

274.Wymień sądy rozstrzygające w zakresie stosunków publicznoprawnych w II RP? Najwyższy Trybunał Administracyjny, Trybunał Kompetencyjny, Trybunał Stanu

275.Jakie były funkcje Prokuratorii generalnej II RP? Obsługa prawna skarbu państwa, instytucji i przedsiębiorstw państwowych oraz zakładów finansowanych przez państwo, udzielenie opinii prawnych organom państwowym.

276.Komu podlegała Adwokatura? Sądowi Najwyższemu, ministrowi sprawiedliwości(najwyższy organ samorządu adwokackiego to Naczelna rada Adwokacka)

277.W jakich województwach istniała 3-instancyjna struktura sądownictwa administracyjnego? Pomorskie, Poznańskie, Śląskie

278.W jakim województwie istniały dwie struktury sądownictwa administracyjnego? W Śląskim

279. Kto mianował sędziów grodzkich w II RP? Minister sprawiedliwości do 1930r, potem prezydent.

280.Kazimierz Bartel był pięciokrotnie premierem RP w latach 1926-30

281.25 II 1932 r. podpisano polsko - radziecki pakt o nieagresji

282.Ile sądów okręgowych , apelacyjnych, funkcjonowało w międzywojennej Polsce? Okręgowych 45 , apelacyjnych 7(548 grodzkich) dane z 1936 roku

283.Wg konstytucji z 1935 r. Prezydent RP nie ponosił odpowiedzialności konstytucyjnej

284.Naczelne zasady Konstytucji Kwietniowej: -nazwa państwa :RP , - jednolitość państwa z ustępstwem na autonomię Śląska , - państwo jako porządek prawny (wspólne dobro wszystkich obywateli) , - państwo wartością ponadindywidualną i ponadklasową nadrzędne wobec społeczeństwa , - akcent przeniesiony z praw jednostki na rzecz jej obowiązków , - koncentracja władzy państwa w osobie prezydenta

285.Rodzaje uprawnień osobistych prezydenta w konstytucji kwietniowej: Prerogatywy- wskazuje kandydata na prezydenta, zarządzenie głosowania powszechnego, wyznaczanie na czas wojny swego zastępcę, mianowicie i odwołanie Prezesa Rady Ministrów, Prezesa NIK-u, I Prezesa Sądu Najwyższego, powoływanie sędziów Trybunału Stanu, mianowicie zwalnianie naczelnego wodza i generalnego inspektora sił zbrojnych, powoływanie 1/3 senatorów

286.Prerogatywy oraz uprawnienia zwykłe to uprawnienia osobiste prezydenta w konstytucji Kwietniowej

.„ Ustawa scaleniowa „ z 23 III 1933r.

287.Okólnik prezesa Rady Ministrów z 13 VII 1936- przewidywał , że pierwszą po prezydencie osobą w państwie jest generalny inspektor sił zbrojnych Edward Rydz - Śmigły

288.Stronnictwo Pracy powstało w 1937 z połączenia się Chrześcijańskiej Demokracji i Narodowej Partii Robotniczej

289.Dystrykty Generalnego Gubernatorstwa : krakowski, warszawski , lubelski, radomski + Galicja

290. Wzdłuż Wisły , Narwi i Sanu miała przebiegać granica z układa z 23 VII 1939

291.Na czym opierała się organizacja sądownictwa powszechnego na ziemiach przyłączonych do Niemiec podczas II wojny światowej? Na dekrecie ministra sprawiedliwości z 26.11.1940r

292.Na czym opierało swoją działalność sądownictwo polskie w Generalnej Guberni? Na rozporządzeniach Generalnego Gubernatora Hansa Franka z 26.10.1939 i 19.02.1940 r

293. Żegota utworzona w 1942 r. zajmowała się pomocą dla prześladowanych Żydów

294..„O co walczymy” to tytuł tzw. Dużej deklaracji

295.Istota systemu d`Hondte`a : System belgijski-sprawdzanie zasady wyborów proporcjonalnych, podział mandatów pomiędzy poszczególne listy obliczano w ten sposób, że dzielono je proporcjonalnie do liczby posłów.

296.W 1971r. (XXVI Nowela ) obniżono cenzus wieku z 21 lat do 18 lat

Uzupełnienie do Polski - administracja

1. Przez jaki okres istniał osobny urząd ministra byłej dzielnicy pruskiej? 3 lata

2. Na czym polega władztwo administracyjne? Na możliwości zastosowania przymusu dla realizacji podejmowanych decyzji przybierających najczęściej formę aktów administracyjnych

3. Jakie organy stanowiły II RP administrację centralną? rada ministrów i ministrowie

4. Na jakie dwa piony dzieliły się terytorialne organy administracji rządowej II RP? ogólna i specjalna

5. Komu podlegał pion służby śledczej II RP? Naczelnikom wydziału bezpieczeństwa (później społeczno-politycznych) w urzędach wojewódzkich (formalnie organom wymiaru sprawiedliwości)

6. Jakie funkcje realizowała administracja ogólna? zadania należące do resortu spraw wewnętrznych

7. Czym zajmowała się administracja specjalna? Funkcje wchodzące w zakres pozostałych resortów

8. Na jakie jednostki podzielono państwo polskie w okresie dwudziestolecia dla realizacji celów administracji ogólnej? Województwa, powiaty, gminy miejskie i wiejskie

9. Ile województw istniało w Polsce w 1939? 16

10. Jaki organ stał na czele administracji ogólnej w Warszawie? komisarz rządu miasta Warszawy

11. Jakie organy wykonywały funkcję administracji ogólnej w gminach? organy wykonawcze samorządu terytorialnego

12. Jakie resorty posiadały w okresie międzywojennym w Polsce administracje terytorialną specjalną? spraw wojskowych sprawiedliwości skarbu poczty i telegrafów rolnych a częściowo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, Przemysłu i Handlu, Komunikacji i Opieki Społecznej

13. Na jakiej zasadzie zbudowane były organy administracji rządowej w okresie II RP? hierarchiczno-instancyjne

14. Jak nazywała się grupa przepisów normujących organizację aparatu administracyjnego państwa? ustrojowe prawo administracyjne

15. Jak nazywała się grupa przepisów obejmujących formie działania i tryb funkcjonowania organów administracyjnych? proceduralne prawo administracyjne

16. Na czym polegały funkcje administracyjne rady ministrów? Na uzgadnianiu działalności administracyjnej ministrów, rozpatrywaniu sprawozdań ministrów, zatwierdzaniu statutów organizacyjnych ministerstw

17. Kto wchodził w skład komitetu ekonomicznego RM? Ministrowie stojący na czele resortów gospodarczych

18. Jakie uprawnienia w zakresie administracji uzyskał prezes RM? Na mocy ustaw szczególnych uzyskał on uprawnienia do sprawowania ogólnego kierownictwa i nadzoru w sprawach personalnych całej administracji wzrastały też jego uprawnienia koordynacyjne w stosunku do działalności administracyjnej ministrów

19. W którym roku rada ministów w Polsce międzywojennej ustaliła jednolite zasady administracji ministerstw?1926

20. Kto stał na czele departamentów ministerialnych? dyrektorzy

21. Jak nazywał organ kierujący wydziałami departamentów? naczelnik

22. Ile ministerstw istniało w Polsce w 1932?11

23. Komu były podporządkowane urzędy centralne zgodnie z zasadami konst. Marcowej? ministrom

24. Jaki był tryb powoływania wojewody w II RP? Mianowany przez prezydenta na wniosek ministra spraw wew. uchwalony przez radę ministrów.

25. Na czym polegała dwojaka działalność wojewody? przedstawiciel rządu /szef administracji ogólnej i tych działów administracji specjalnej które były zespolone z administracją ogólną

26. Komu podlegała policja państwowa na obszarze województwa II RP? wojewodzie

27. Na jakie jednostki dzielił się urząd wojewódzki II RP? na wydziały i odziały

28. Kto wchodził w skład rady wojewódzkiej II RP? członkowie delegowani przez organy samorządu powiatowego przewodniczył jej z urzędu wojewoda

29. Od którego roku szefem administracji stolicy był komisarz rządu miasta stołecznego Warszawy? 1919

30. W którym roku podzielono Warszawę na powiaty grodzkie?1928

31. Komu pod względem osobowym i służbowym podlegał starosta? wojewodzie

32. Kto sprawował administrację w miastach wydzielonych liczących powyżej 75 tyś. mieszkańców (od 1932)?starosta grodzki

33. Kto kierował administracją powiatu miejskiego w Gdyni od 1932?komisarz rządu

34. Kto mógł wprowadzić w Polsce (do 1935) stan wyjątkowy? rada ministrów za zgodą prezydenta (później prezydent)

35. W którym roku w Polsce międzywojennej nastąpiło istotne rozszerzenie uprawnień policji?1934

36. Według jakiego systemu zostało .uregulowane wydawanie czasopism II RP? według zasad systemu zgłoszeniowego

37. Na jakich zasadach opierał się system kontroli nad treścią druków? na zasadach kontroli represyjnej

38. Kto zarządzał konfiskatą czasopism w II RP? organ administracji ogólnej 1 instancji lub prokurator

39. Jakie rodzaje stowarzyszeń rozróżniało prawo o stowarzyszeniach w 1932? zwykłe, zarejestrowane, wyższej użyteczności.

40. W jakich okolicznościach organy administracji mogły wydać zakaz odbywania się zgromadzeń zgodnie z ustawą z 1932?gdy zagrażały one bezpieczeństwu, spokojowi i porządkowi publicznemu

41. W którym roku w II RP przeprowadzono pełną unifikację i reorganizację systemu szkolnego?1932

42 W jakich latach II RP podjęto ustawę o szkołach wyższych określających zakres ich autonomi?1920 - 1933

43. W którym roku zawarty został konkordat, i dostosowanie granic prowincji kościelnych i diecezji do granic państwowych?1925

44. Kto sprawował w Polsce administrację w sprawach wyznaniowych na obszarze województwa? wojewoda

45. W którą roku przeprowadzono reformę walutową?1924

46. Kiedy powołano w Polsce ministerstwo rolnictwa i reform rolnych?1932

47. Jakie znaczenie dla organizacji samorządu terytorialnego miały regulacje ustawowe z 1933? zmierzały do zwiększenia zależności samorządu od organów administracji rządowej

48. W jakim trybie wybierano w Polsce międzywojennej rady gminne w gminach wiejskich? wybory pośrednie i jawne

49. Od kiedy w Polsce wprowadzono gminy zbiorcze?1933

50. Kto wchodził w skład zarządów miejskich gmin? w miastach wydzielonych prezydent miasta i ławnicy w pozostałych burmistrz i ławnicy

51. Jaki był skład wydziałów powiatowych w II RP?6 członków wybieranych przez radę pod przewodnictwem starosty

52. Jakich województw w szczególności dotyczyła ustawa z 1922 o zasadach powszechnego samorządu wojewódzkiego? lwowskiego, tarnopolskiego, stanisławowskiego

53. Wymień organy utrzymane w województwach poznańskim i pomorskim? sejmik wojewódzki, wydział wojewódzki, starosta krajowy

54. Od którego roku Warszawa stanowiła jednostkę samorządu gminnego i powiatowego, wojewódzkiego?1938

55. Jaki zakres działania obejmowały kompetencje samorządu terytorialnego II RP? własny i poruczony zakres działania

56. Jaka ilość czynności i funkcji administracyjnych wykonywały organy samorządu gminnego w ramach poruczonego zakresu działania w 1932?około 500

57. Na jakie części dzielił się samorząd gosp. II RP w zależności od rodzaju wytwórczości? przemysłowo-handlowe, rzemieślniczy i rolniczy

58. Jaki mechanizm umożliwiał wpływ organów adm. państwowej na działalność izb samorządu gosp.? Do organów uchwałodawczych izb wchodzili obok radców wybieranych także radcy mianowani przez właściwych ministrów

59. W którym roku wydano przepisy jednolite normujące ogólne postępowanie administracyjne?1928

60. Przepisy jakiej ustawy zawierały pragmatykę służbową funkcjonariuszy państwowych? ustawy o państwowej służbie cywilnej z 1922

61. Jaki % wojewodów w Polsce stanowili w 1937 byli oficerowie?75%

62. Jakie organy sprawowały kontrolę zewnętrzną w IIRP? organy i instytucje niezależne od aparatu adm. publicznej

63. Jak nazywał się powołany w 1932 sąd adm.? Najwyższy Trybunał Administracyjny

64. Na jakie izby dzielił się powołany w 1932 sąd adm.? ogólnoadministracyjna i skarbowa

65. Jaki organizm polit.-adm. został utworzony dekretem kanclerza Rzeszy z 12.X.1939 w adm. okupowanych ziem polskich? generalne gubernatorstwo

66. Na jakie organy podzielono pod względem adm. terytorium wcielone do Rzeszy? Gdańsk, Prusy Zachodnie, Kraj Warty

67. Jaką jednostkę adm. utworzyły władze niemieckie na ziemiach wcielonych do rzeszy w V.1941?odrębną prowincję górnośląską z siedzibą w Katowicach

68. Wymień podstawy prawne autonomii Galicji? dyplom październikowy 1860 ,patent lutowy 1861.

69. Dlaczego wybory kurialne naruszały zasadę równości wyborów? I kuria 0,4% wyborców 30% posłów

70. Wymień wirylistów Sejmu Krajowego w Galicji? 3 arcybiskupów lwowskich, 5 biskupów katolickich, prezes Akademii Umiejętności, rektorzy uniwer. krakowskiego, lwowskiego, Politechniki Lwowskiej

71. Pojęcie "kultura krajowa" w kompetencjach sejmu krajowego? rolnictwo i leśnictwo, publ. budowa i drogi

USA

1.Kto był autorem Deklaracji Niepodległości?

Tomasz Jefferson

2.Jakie prawa naturalne człowieka wymieniała Deklaracja Niepodległości?

równość, prawo do wolności, poszukiwania szczęścia, prawo do życia.

3.Jak nazywał się akt (ustanawiającego konfederację państw północnoamerykańskich- przedstawiony został na II Kongresie Kontynentalnym w Filadelfii przez Benjamina Franklina.)prawny stanowiący podstawę ustrojową 13 stanów w latach 1777-1787?

„Artykuły o Konferencji i Wieczystej Unii”.

4.Wymień nazwiska głównych autorów projektu konst USA!

Waszyngton, Jefferson, Hamilton, Franklin, Paine, Adams, Madison.

5.Ile stanów tworzyło federację na początku jej istnienia, a ile jest ich obecnie?

13, obecnie jest ich 50.

6.Na ilu mieszkańców przypadał jeden poseł w końcu wieku XVIII a na ilu przypada obecnie?

Proporcja i mandat poselski na 30 tys. mieszkańców przez ludność poszczególnych stanów, obecnie 1 mandat przypada na 530 tys. mieszkańców.

7.Wymień formy demokracji bezpośredniej występujące w ustroju niektórych stanów!?

Recall (od 1766 Pensylwania ,łącznie w 12 stanach)-Instytucja, która pojawiła się w XVIII w. Tworzy ona możliwość usunięcia posła lub urzędnika przez głosowanie powszechne. Z procedury tej skorzystano do 1951r 35 razy. W 1921r. Usunięto w drodze Recall gubernatora.;

8.Podaj dokładną datę Deklaracji Niepodległości:

4.07.1776.

9.Podaj synonimy dla nazw „federacja” i konfederacja”!

federacja- związek państw mających wspólną władzę centralną; konfederacja- luźne połączenie państw suwerennych dla realizowania pewnych ogólnych celów.

10.W jakim okresie państwa północnoamerykańskie tworzyły konfederację???

1772. III1781-1787.

11.Podaj źródła inspiracji ustrojowych, z których wyrosła amerykańska konstytucja federalna!

Czerpała wzorce z ustroju monarchii angielskiej z okresu, gdy nie wykształcił się tu jeszcze system parlamentarny.(Zasady wybitnych myślicieli XVII i XVIII w. Johna Locke, Monteskiusza i Jana Jakuba Rousseau).

12.Podaj dokładną datę konstytucji amerykańskiej!

17. 09.1787r.

13.Ile poprawek do konst federalnej uchwalono w okresie 1789-1993 ?

27

14.Co to znaczy, że amerykańska konst jest konst „sztywną”?

Konstytucja ta jest trudna do zmiany. Zmiana jej musi być zatwierdzona zgodą kongresu. Przepisy dotyczące rewizji konstytucji nadały jej charakter konstytucji „sztywnej”. Mianowicie przy głosowaniu projektu zmiany konstytucji wymagane są bardzo wysokie kwalifikacje większości głosów (2/3 przy uchwalaniu poprawek w obu izbach oraz ratyfikowanie ich przez co najmniej 3/4wszystkich stanów).

15.Komisji która ostatecznie uchwaliła konst USA przewodniczył:

Morris - gubernator stanu Pensylwania/Wirginia?(II komisji) , ale całemu zgromadzeniu Jerzy Waszyngton

Jak nazywa się łącznie 10 nowel do konst USA, uchwalonych w latach 1789-1791?

Karta Praw

16.Wymień naczelne zasady konst USA!:

teoria umowy społecznej, -suwerenność narodu, -równość ludzi i obywateli, -.równość stanów wobec federacji, -podział suwerenności między stanami, -trójpodział władzy na ustawodawcza, wykonawczą i sądowniczą.

17. „ Federal's paper” -to..

85 esejów skierowanych głównie do legislatywy N.J., w celach propagandowych , by przekonać ją do podpisania tekstu konstytucji , autorzy : Alexander Hamilton , James Madison , John Jay

18.Wymień katalog spraw wspólnych, zastrzeżonych w konstytucji USA władzom federacji:

spraw zagraniczne oraz siły zbrojne, lądowe ,morskie i wszelkie sprawy z siłami zbrojnymi związane, -sprawy naturalizacji, emigracji i imigracji, -skarbowość i waluta, i podatki,

19.Great Compromise

akt który znosił wątpliwości w czasie tworzenia konstytucji USA

20.Jak nazywają się izby Kongresu USA?

Senat i Izba Reprezentantów.

21.Czy prezydent USA ponosi odpowiedzialność parlamentarną(polityczną)?

NIE!!!

22.Badanie zgodności ustaw z konst. w USA należy do

Sądu Najwyższego, praktykę taką rozpoczął sędzia Marsshall w 1803

23.Z czym kojarzy Ci się nazwisko Marshall?

Sędzia Marshall to wybitny prawnik, który był przedstawicielem składu sędziowskiego w precedensowym wyroku Sądu Najwyższego z 1803 r. Ustawa sprzeczna z konstytucją nie może obowiązywać a Federal Supreme Court uzyskał prawo do badania zgodności ustaw z konstytucją (Medbury Madison). Konstytucja jest aktem nadrzędnym w stosunku do każdego zwykłego aktu, orzec o przypadku, do którego obydwa mają zastosowanie. Sprawa Marbury-Madison na podstawie precedensu w 1803 Sąd .Najwyższy uzyskał prawo uznawania wszelkich aktów prawnych, które w jego ocenie są sprzeczne z konstytucją za niesprecyzowane

24.Co to jest system łupów?

Spoils system to sposób obsadzania urzędów publicznych przez partię zwycięską w wyborach na prezydenta lub gubernatorów swoimi stronnikami, bez względu na ich kwalifikacje. Było to źródłem korupcji i ignorancji władz. Wraz ze zmianą prezydenta następowała zmiana administracji.

25.Kto wprowadził system łupów?

Andrew Jackson około 1829 roku.

26.Co to jest “D.C”, kiedy i z jakich ziem powstał?

z części stanów Maryland i Wirginia- jest to District of Columbia, powstał w 1800

27.12 IV 1861 -

pierwsze starcia (konfederaci zbombardowali Fort Sumter w Pd. Karolinie), początek wojny secesyjnej (pierwsza wojna totalna).

28.Kiedy murzynom przyznano prawa wyborcze?

W 1870 roku na mocy XV Noweli stanowiącej, że prawo do głosowania nie będzie ograniczane z powodu rasy, koloru skóry lub uprzedniego statusu niewolniczego

29.Określ treść XVII poprawki do konstytucji USA!

1913- wprowadziła wybory powszechne do Senatu, który miał się składać

z senatorów wybieranych po dwu przez ludność każdego stanu na lat sześć. Przewodniczącym Senatu jest vice prezydent

30. Kiedy przyznano prawa wyborcze kobietom?

Nowela XIX- 1920

31.Daty i nazwy stanów włączonych jako ostatnie do Unii:

Alaska 1867 i Hawaje 1959 (49 i 50 stan)

32.Traktaty-

senat udziela zgody większością 2/3 głosów na traktaty międzynarodowe zawierane przez prezydenta oraz dokonywane przez niego nominacje ambasadorów, konsulów, sędziom Sądu Najwyższego oraz funkcjonariuszy administracji federalnej.

33.Jak prezydent U.S.A może kontrolować władzę Kongresu?

Prawo veta wobec projektów ustaw uchwalonych przez Kongres, z którego mógł skorzystać w terminie 10 dni od daty przedłożenia mu ich do podpisu( nie licząc niedziel). Jeżeli zakwestionowany przez prezydenta projekt został ponownie przegłosowany w obu izbach Kongresu większość 2/3 głosów posłów i senatorów stawał się obowiązującym prawem. W razie nadzwyczajnych okoliczności prezydent mógł ponadto zwoływać na obrady obie lub jedną z izb Kongresu, a w razie zgody, mógł sam je odłożyć na okres, który uznał za stosowny.

34.Wymień uprawnienia organów szczebla federalnego!

Sprawy zagraniczne, wypowiedzenie wojny i zapowiedzenie pokoju i kontrola nad wszystkimi rodzajami sił zbrojnych. Ponadto handel zagraniczny i międzynarodowy, a w tym cła, system monetarny, poczta, komunikacja oraz wszystkie te sprawy, które czynią ze Stanów Zjednoczonych jednolity obszar gospodarczy. Sprawy skarbowe, w tym pobieranie i wprowadzania podatków, danin dla sfinansowania wspólnych zadań stanów. Sprawy naturalizacji( obywatelstwa), emigracji i imigracji, organizacja sądownictwa(tworzenie sądów niższych w stosunku do Sądu Najwyższego).

35.Co należy do zakresu kompetencji organów stanowych?

We wszystkich innych dziedzinach oprócz tych zarezerwowanych dla szczebla federalnego. Jeżeli Unia nie reguluje jakiegoś zakresu spraw to stany pozostają suwerenne i mogę je określać przez własne ustawodawstwo- zasada enumeracji pozytywnej.

36.Ilu senatorów ma każdy ze stanów?

Po dwóch senatorów(Senat ma 100 posłów(wcześniej miał 26), a Izba Reprezentantów 435(wcześniej 65)

37.Z ilu posłów składała się Izba Reprezentantów?

Z posłów wybieranych na 2 lata przez ludność poszczególnych stanów.

38.Kto ma przewodnictwo w Izbie Reprezentantów?

Speaker- wybrany przez posłów

39.Jakim warunkom powinien odpowiadać kandydat na prezydenta USA?

obywatel amerykański, -urodzony w Stanach Zjednoczonych, -zamieszkały W USA od co najmniej 14 lat.

40.Ile lat wynosi kadencja prezydenta USA?

4 lata.

41.Ile elektorów ma każdy ze stanów?

Tyle ilu ma senatorów i posłów do Izby Reprezentantów.

42.Przy pomocy jakich środków prezydent USA kontroluje pracę ustawodawczą Kongresu?

prawo veta zawieszającego w ciągu 10 dni od przedłożenia do podpisu (bez niedziel)., -prawo zwoływania jednej lub obu izb.

43.Na czym polega podział władzy w konstytucji USA ?

prezydent jest głową państwa-sprawuje władzę wykonawczą, jest najwyższym wodzem armii i floty (i szefem administracji) . -Kongres sprawuje władzę ustawodawczą, -władzę sądową federacji sprawuje Najwyższy Sąd Federalny, sądownictwo należy do niezawisłych sądów.

44.-referendum-

obywatelom przysługuje prawo zgłaszania projektów zmian konstytucji i ustaw zwykłych(inicjatywa ludowa). Projekty te poparte przez określony procent wyborców, poddawane są zatwierdzeni w drodze referendum(inicjatywa bezpośrednia), bądź rozpatrywane przez legislatywę stanową(inicjatywa pośrednia)-referendum może być obligatoryjne lub fakultatywne.

45.Dokończ zdanie: „that among them these are”:

life, liberty and pursuit of happiness

46.Hamulce zewnętrzne w ustrojach stanowych:

Hierarchia wydawanych ustaw: konstytucja federalna, ustawa federalna, konstytucja stanowa i ustawa stanowa. Część spraw enumeratywnych konstytucyjnie zastrzeżonych dla federacji: polityka zagraniczna i wojskowość.

47.W Izbie Reprezentantów stanu Kalifornia było

45 przedstawicieli

48.Po jednym pośle w Izbie Reprezentantów mają stany:

Alaska , Delaware , North Dakota, South Dakota , Vermont , Wyoming

Anglia

1.Skład zgromadzenia Witanów:

książęta krwi , dygnitarze , możnowładcy

2.Na jakie jednostki administracyjne była podzielona Anglia w okresie wczesnego feudalizmu?

hrabstwa i setnie

3.Centralne organy królewskie powstałe z podziału RK :

Exchequer , Sąd Ławy Królewskiej , Sąd Spraw Pospolitych , Izba Lordów , Rada Zwyczajna (ściślejsza)

4.Cechy charakt. parlamentaryzmu ang. w średniowieczu?

-wykształcił podstawy instytucji nietykalności poselskiej, -i reprezentacji narodowej posłów.,- podział na dwie izby(Izba gmin złożona ze szlachty i mieszczan oraz Izba Lordów).Król posiadał stanowisko równorzędne z obiema izbami. Król posiadał veto stanowcze, niezbędna była sankcja królewska.

5.Kompetencje sądowe Izby Lordów w okresie MS?

-uprawnienia do sądzenia lordów, -najwyższa Instancja odwoławcza.

6.Kompetencje vestry:

Zachrystia- zebrania samorządu kościelnego(Zarządzanie majątkiem kościelnym) dbałość o zabudowę sakralną działania socjalne ;prowadzenie przytułku dla osób powyżej 40 roku życia

7.Co to jest prerogatywa królewska????

- ministrowie nie muszą dawać kontrasygnaty

8.Struktura organów samorządu ang. MS:

hrabia, vice hrabia(szeryf), sędziowie pokoju(wcześniej strażnicy pokoju), zgromadzenie hrabstw(od XIV w.) i parafia.

9.Kompetencje custodes pacis:

Strażnicy pokoju posiadali kompetencję policyjno- administracyjną, łapali złoczyńców (walefactores) i wydawali ich sędziom objazdowym a od 1328 roku również karali w sprawach drobnych, od 1344 roku przy pomocy 2-3 osób biegłych w prawie. Odbierali przysięgi na mir królewski od mężczyzn powyżej 15 roku życia.

10.Z jakiej instytucji angielskiej wyrosła odpowiedzialność polityczna ministrów?

Act of attainder

11.Wytworzyła się kontrola parlamentu nad organami władzy wykonawczej(impeachment, act of attainder).

12.Na czym polega procedura impeachment?

-termin ten oznacza skargę, którą mogła wnieść Izba Gmin przeciw osobom oskarżonym o nadużycie władzy. Sprawę wniesioną przez Izbę Gmin rozstrzygała nieodwołalnie Izba Lordów. Była to więc forma kontroli Parlamentu nad władza wykonawczą

13.Kto jest głową kościoła anglikańskiego?

Król

14.Kto przewodniczył obradom Izby Lordów?

Lord-kanclerz.

W którym roku nastąpiła restauracja Stuartów?

1660r. (do 1688)

15.Co to był Habeas Corpus Act i kiedy został wydany?

1679-dotyczył nietykalności osobistej jednostki.

16.Jak akt uchodził za jedyną w dziejach Anglii konstytucję pisaną?

„Instrument rządzenia” z 1653r.(Ustalał zasady organizacji państwa)

17.W 1429 r. ustalono ordynację wyborczą do Izby Gmin w średniowiecznej Anglii

18.Sposób dokonywania wyborów w Hrabstwach unormowano w XV w. ale ustawa z 1429 r obowiązywała aż do reformy wyborczej z 1832 r.

19.Funkcje Excheqeru:

centralny urząd skarbowy , instytucja kontrolująca rachunki , trybunał sądowy dla spraw skarbowych , kara skarbowa

.Wyróżniamy dwa typy republiki: republika prezydencka(USA) i parlamentarna (Wielka Brytania)

20.Cenzus domicylu to:

Kwalifikacje obywatele do udziału w wyborach od okresu zamieszkania na danym terenie.

21.” Act of attainder”-

ustawa imienna zawierająca wyrok , przeważnie śmierci , czasem konfiskaty dóbr i wygnania dla konkretnej osoby. Podejmowano ją i uchwalano , bez jakiejkolwiek rozprawy w obu izbach i za akceptacją króla

22. Z.” Act of attainder” rozwinęła się zasada

odpowiedzialności politycznej rządu

23.Writ of summons -

to przywilej i nakaz wyborczy w Anglii

24.Lojalistów do ich poglądów skłaniały :

względy ekonomiczne , to że władza królewska była legalna (względy moralne)

25.Wielki justycariusz był

głównym pomocnikiem i zastępcą króla w Anglii

26.W skład Rady Królewskiej (Tajnej Rady) w Anglii w okresie absolutyzmu wchodziło 2 sekretarzy.

27.Dynastia Stuartów wywodzi się ze Szkocji i objęła tron w Anglii w

1603 r

28.Prolocutor -

inaczej speaker przewodniczący Izbie Gmin, pochodził ze stanu rycerskiego (szlacheckiego)

29.Radę Królewska od Henryka VIII nazywano Tajną Radą i wchodzili w nią

lord kanclerz , kanclerz szachownicy , oraz Sekretarze Stanu (płn. i poł.)

30.Henryk VIII w 1534r. doprowadził do zerwania z kościołem

31.Sąd Wysokiej Komisji do Spraw Kościelnych powołała

Elżbieta I do walki z innowiercami

32.W Anglii odłamem kalwinizmu był

Purytanizm - prezbiterjański (umiarkowany) i indenpendecki ( radykalny)

33.Chlubna rewolucja -

1688r.

34.Anglia była republika w latach 1649 - 1660

35.Unia między Anglia i Szkocją

w 1603 r. (personalna), 1707r. (realna

36.Ustawy Parlamentu z 1641r. -

wielka remonstracja (doradcami króla mogły być tylko osoby cieszące się zaufaniem Izby Gmin , obowiązek zwoływania przez króla parlamentu raz na trzy lata ,zakazał mu odraczania obrad oraz rozwiązywania parlamentu , znosił specjalne Sady królewskie poza zwyczajną procedurą

37.Organy wywodzące się z kurii królewskiej :

Exchequer , Sąd Exechequeru , Sąd Ławy Królewskiej , Sąd Spraw Pospolitych , Tajna Rada ,Izba Lordów , Sąd Kanclerski

38.Ustawa sukcesyjna z 1701r. -

określała zasady i porządek w dziedziczeniu tronu , król musiał być wyznania angielskiego, król nie mógł ułaskawiać min. W drodze ipeachmentu

39.Reforma Greya z 1832r. -

odebrała przedstawicielstwo wielu zgniłym miastom , a przyznała je innym większym miastom . Ujednoliciła system wyborczy , jednak nadal pozostał wysoki cenzus majątkowy , reforma zapewniła przewagę bogatemu mieszczaństwu .Katolicy uzyskali wyborcze prawa w 1829r. a Żydzi w 1858r.Prawa wyborcze miało 630 000 wyborców

40.Reforma tzw. Lloyda George'a z 1918r-

wprowadzała demokratyczny system wyborów powszechnych , tajnych i bezpośrednich - ale nie równych. Prawo wyborcze od 21 lat , prawo wyborcze także dla kobiet , lecz powyżej 30 roku życia

41.System prularny zniesiono w Anglii w

1948

42.Uprawnienia ustawodawcze Izby Lordów ograniczyła Ustawa Parliament Act z 1911r.

43.Ustawa z 1829r uchylała Test Act , który wymagał od wszystkich piastujących jakiekolwiek urzędy publiczne wyrzeczenia się , nie uznawanego przez protestantów , dogmatu „ o przeistoczeniu”USA

44.Jaką zasadę wyborów wprowadzała reforma Gladstone'a?

(1884-1885),Podmiotem prawa wyborczego stał się obywatel, a nie hrabstwo czy miasto. Dla celów wyborczych terytorium państwa podzielono na jednomandatowe okręgi. !884-1885- zerwanie z zasadą ,że prawo wyborcze jest przywilejem miast i hrabstw. Odtąd prawo to jest prawem podmiotowym obywateli. Izba Gmin przestaje być reprezentacją korporacji terytorialnej. Okręgi wyborcze równe i jednocześnie obniżenie cenzusu majątkowego. Prawa wyborcze uzyskali wszyscy mężczyźni, właściciele samodzielnych domostw w hrabstwach.

45.Wybory pluralne to

wybory nierówne , polegające na tym że wyborca miał kilka głosów, wybory te przeczyły zasadzie demokratycznej równości wyborów, zostały zniesione w Anglii w 1948 r

46.Z jaką zasadą prawa wyborczego są sprzeczne wybory pluralne?

-zasadą demokratycznej równości wyborów.

47.Przedstaw najważniejsze postanowienia ustawy o parlamencie(Parliament Act) z 1911 roku!

Znacznie ograniczyła uprawnienia ustawodawcze Izby Lordów. Izba Lordów zachowała prawo wnoszenia poprawek i uzyskała jedynie weto zawieszające. Natomiast w stosunku do projektów ustaw o charakterze finansowym Izba Lordów zachowała jedynie prawo proponowania poprawek.

48.W 1888r. w Anglii wprowadzono reformy samorządu hrabstw

49.Flotą angielską pod Abrukiem dowodził

gen, Horatio Nelson

50.Indie jako posiadłość kolonialną W. Brytanii nazywano

„perłą w koronie”

51.W.Churchil i F.D.Roosvelt podpisali 14 VIII 1941 r

Kartę Atlantycką

52.Po I wojnie światowej Palestyna została mandatem

W. Brytanii

53.Łaciński odpowiednik pipera tuli - pipe rolls - sprawozdania rachunkowe

Rosja

1.Wotczina

-pełna dziedziczna własność na Rusi

2.Kto zakończył integrowanie ziem ruskich, przyjmując chrześcijaństwo?

Włodzimierz Święty w 988r.

3.W którym roku powołano metropolię kijowską?

1037r

4.Ile sufragani podlegało metropolii w Kijowie?

9(w 1037r)

5.Jak nazywał się organ administracji rosyjskiej okresu absolutyzmu zarządzający prowincją?

Wojewoda

6.Książęta pod rukoi to książęta posiadający jarłyk w okresie dominacji tatarskiej na Rusi

7.Organ wykonawczy w Nowogrodzie:

formalnie był to wiec , faktycznie była to Rada Państwa, właściwym organem władzy wykonawczej był posadnik, któremu pomagał tysięcznik

8.Z jakim miastem związana była na Rusi zasada senioratu?

Z Kijowem

9.Po jakiej bitwie Ruś znalazła się pod zwierzchnictwem Złotej Ordy?

Bitwa nad rzeką Kałką 1223r

10.Jak nazywał się przywilej zatwierdzający chana dla książąt ruskich?

Jarłyk

11.Od rządu jakiego władcy ustabilizował się tytuł cara?

Od Iwana IV Groźnego 1547

12.W którym roku upadło cesarstwo wschodnio-rzymskie?

1453

13.Jaki władca zrzucił z Rosji jarzmo tatarskie?

Iwan III Srogi w 1480r

14.Kto w republikach miejskich decydował o wyborze księcia?

Wiec

15.Jak nazywali się namiestnicy chańscy?

Baksakowie

16.Jak nazywały się organy urzędu centralnego w Moskwie pojawiające się od XVw?

Prikazy

17.Wymień dwie republiki miejskie powołane na obszarze Rusi?

Nowogród(1478), Psków (1510)

18.Wymień nazwę republiki miejskiej, której samodzielność zlikwidowała Moskwa w 1510r?

Psków

19.Wymień dwa rodzaje szlachty w Rosji!

Szlachta średnia (Dworianie), magnateria(bojarzy)

20.Jak nazywała się podstawowa jednostka podziału terytorialnego w czasach MS?

Powiat zwany ujazdem, gubą lub ziemią

21.Skład Soboru Ziemskiego :

Duma Bojarska ,Święty Sobór-najwyżsi dostojnicy duchowni , przedstawiciele dworiaństwa, ludności miejskiej i strzelców

22.Jak nazywał się stanowy organ przedstawicielski w Rosji okresu monarchii stanowej?

Sobór ziemski (1549-1655)

23.Jak nazywano wywłaszczone magnaterii dobra oddane średniej szlachcie?

1556-1572. Oprycznina (car Iwan IV Groźny)

24.Wymień sekcje Dumy Bojarskiej!

Rasprawnaja Pałata (izba sądowa Dumy, funkcjonowała jako sąd odwoławczy, pierwsza instancja dla najcięższych zbrodni) oraz Bliżnaja Duma (zespół najbardziej zaufanych doradców)

25.Podział duchowieństwa w Rosji okresu MA:

- duchowieństwo białe(parafialne) i czarne(zakonne). (duchowieństwo prawosławne i nieprawopsławne)

26.Jaka dynastia objęła rządy w Rosji w 1613r?

Romanowów(do 1917r)

27.Kto i w którym roku uchwalił Sobornoje Ułożenije?

Za czasów panowania Aleksieja Michajłowicza uchwalone przez Sobór Ziemski w 1649r.

28.Formy własności szlacheckiej w Rosji do Piotra I

: wotczyny, pomiestije.

29.Forma nabycia szlachectwa za Piotra I:

-z nadania monarszego, -małżeństwa, -urodzenie z ojca szlachcica, -poprzez osiągnięcie pewnych zasług w służbie cywilnej lub wojskowej, -przyznanie pewnych orderów(ordery św.Zofii, Anny, Stanisława), -dożywotnio poprzez dziedziczenie. Szlachta administracyjna poprzez wysługę.

30.Organy administracji lokalnej do Piotra I

: (guba)- powiat, samorząd gubny, samorząd ziemski (oba samorządy działają kolegialnie)

31.Podaj datę i treść ukazu o „jedinonasledstwije”

:1714 rok, ukaz o spadkobraniu przez jednego spadkobiercę. Miało to zapobiec rozdrabnianiu własności ziemskiej szlachty. Zakończyło proces zespalania pomiestii z wotczynami.

32.Podaj treść reformy podatkowej Piotra I:

1718 rok. Poduszne pobierane od kobiet i każdej osoby płci męskiej( dwa stany wyższe zwolnione-szlachta i prawosławne duchowieństwo).

33.Jaki tytuł wzbogacił tytulaturę cara w roku 1721?- Cesarz (Imperator )Wszech Rosji.

34.W którym roku wprowadzono podział obywateli na regularnych( dzielących się na dwie glidie) i nieregularnych w Rosji?

W 1721r

35.Reformy skarbowe Piotra I

: zmienił on podymne na poduszne

36.Na jakich zasadach opierał się ustrój władz centralnych Rosji okresu Piotra I?

Biurokratyzmu i centralizmu

37.Przedstaw kompetencje rosyjskiej prokuratury w czasach Piotra I!

Sprawowała nadzór nad działalnością Senatu i za pośrednictwem podległych mu prokuratorów przy kolegiach i organach lokalnych kontrolował działalność administracji i sądownictwa w całym kraju

38.Wymień centralne organy państwa zlikwidowane przez Piotra I!

Prikazy, Duma Bojarska

39.Wymień jednostki podziału terytorialnego Rosji w I połowie XVIII w.

Gubernie(gubernator), prowincje(wojewoda),dystrykty(ziemscy komisarze))

40.Jak nazywał się organ kontroli specjalnej powołany w Rosji przez Piotra I?

1722- Prokuratura z generał-prokuratorem na czele.

41.Piotr I powołał następujące organy adm. centralnej:

Senat Rządzący (1711) ,prokuraturę w 1722r(nadzór nad senatem), resorty ministerialne tzw. Kolegia(w liczbie 10-1718)

42.Co było zadaniem Rady Państwa?

Układanie bądź opiniowanie projektów ustaw (jako organ doradczy). W latach 1810- 1826 i nastepnie od r 1882 spełniała też role komisji kodyfikacyjnej.

43.Na co dzieliła się Rada Państwa?

Na departamenty (których liczba ulegałą zmianom.Początkowo było ich 4. W latach 1832-1862 funkcjonował departament V, powołany

44.Jaką funkcje sprawował zreorganizowany przez Katarzynę II senat?

(został podzielony na 6 departamentów z oberprokuratorem przy każdym departamencie).Sądu Najwyższego i sprawował kontrolę nad administracja.

45.Jakie organy centralne zastąpiły w Rosji istniejące tam od XV w. Prikazy?

Kolegia-10 (1718r)

46.Co zarządzało cerkwią po zniesieniu patriarchatu?

Święty Synod (1700r)

47.Na czym oparł Piotr I w swych reformach centralny zarząd?

Na dwóch organach: Senacie Rządzącym i kolegiach

48.Jaki akt stanowił w Rosji podstawę prawną powstania szlachty urzędniczej?

Tabela o Rangach z 1733r.

49.Opisz zasady następstwa tronu w Rosji od roku 1797(Paweł I)-

dziedziczność tronu na zasadzie primogenitury z pierwszeństwem w linii męskiej- czyli najstarszy potomek przejmował

władzę

50.Nowoczesne ministerstwa zostały utworzone w Rosji w 1802r za:

panowania Aleksandra I

51.Z czego składała się Rada Państwowa?

(1810r)Przewodniczył jej cesarz, składała się z liczby do 90 członków. W skład jej wchodzili z urzędu wszyscy ministrowie i powołani przez cara urzędnicy. Miała charakter organu doradczego.

52.W 1832 roku Mikołaj I unieważnił konstytucję.

Wprowadził Statut Organiczny.

53.10 IV 1831r. pod Iganiami oddziały polskie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi (pod Wawrem i Dębem Wielkim (31 III))

54.Pozostawiono Radę Stanu oraz Radę Administracyjną - jako dwie autonomiczne instytucje

55.Jakie były podstawowe akty, na których oparły się reformy wiejskie?

Była to ustawa z 19.02.1861, oraz manifest cara Aleksandra wprowadzający tę reformę. Akty te regulowały jednocześnie zniesienie poddaństwa, zniesienie sądownictwa panów i uwłaszczenie chłopów

56.Prokuratura

: była organem powołanym do ścigania przestępstw w 1864r

57.W którym roku powstała Rada Państwowa i zgodnie z czyim projektem została utworzona?

W 1810r zgodnie z projektem Michała Sperańskiego

58.W latach 1879 - 1897 kuratorem warszawskiego okręgu naukowego był

Aleksander Apuchtin

59.Pod Port Artur, w II Rosjanie przegrali pod Mukdenem. Flota bałtycka została rozbita pod Cuszimą - 14 V 1905 r

60.W którym roku powołano Radę Ministrów oraz Dumę Państwową i jak ją nazywano?

W sierpniu 1905 Dumę Państwową nazywano inaczej bułyginowską. Rade Ministrów powołano w 1861 r.

61.Z którego roku pochodzi I konst rosyjska?

1906r

62.Jaki ustrój formy państwowej miała nadać konst rosyjska z 1906r?

Monarchia konstytucyjno ograniczona

63.11 Izby rosyjskiego parlamentu z 1906r

- Duma Państwowa i Rada Państwowa

Austria i Wegry

1.Z ilu krajów koronnych składało się Cesarstwo Austriackie?

17

2.Jaka była oficjalna nazwa Cesarstwa Austriackiego w latach 1867-1918?

Cesarsko Królewska Monarchia Austro-Węgierska (CiK)

3.Parlament ogólnoaustriacki nazywał się: Rada Państwa(Reichsrat) :

Izba Panów oraz Izba Poselska

4.Jak nazywał się parlament austriacki?

Rada Państwa

5.Jednostki podziału terytorialnego Austrii w latach1867-1918:

kraj koronny- powiat-gmina

6.Organami wspólnymi monarchii Austro-Węgier.

Były: min. Spraw zagranicznych, wojny, finansów

7.W 1222r na Węgrzech Andrzej II wydał Złotą bullę

8.4 IX 1920 r. w Trianon podpisano traktat pokojowy po I wojnie światowej z Węgrami

9.Kraje koronne Przedlitawii :

Styria , Kraina , Tyrol, Galicja

10.Franciszek Deak był głównym konstruktorem ugody z

1867r.

11.Wspólni austro- węgierscy ministrowie ponosili odpowiedzialność polityczna przed cesarzem

12.Nazwy uherskich „megyek”, których stolicami były

: Preszów , Lewocza, L.św. Mikułasz , Dolny Kubin: Saros, Spisz , Lipto, Orawska

13.Podaj datę i treść pierwszej reformy prawa

wybór. Do Reichsratu: 1873rok. Zniesiono wybory pośrednie przez sejmy krajowe. Izba niższa- posłowie mieli być wybierani w wyborach bezpośrednich, wprowadzono odrębne wybory do Izby Poselskiej

PRUSY

1.Pruskie reformy skarbowe przeprowadzone w I poł. XIX były to reformy skarbowe które prowadziły do jednolitego systemu podatkowego dla całej ludności, 1833- Niemiecki Związek Celny

2.Konstytucja Prus z 1850 r. opierała się na pewnych wzorcach

ustroju angielskiego oraz na francuskiej karcie Konstytucyjnej z 1814r.

3.Sąd I instancji - wydział powiatowy , sad II instancji - wydział obwodowy , sąd III instancji - najwyższy Trybunał Administracyjny w Berlinie -

tworzyły pruskie sądownictwo administracyjne

4.Jaki był podział terytorialny Prus w XIX w? prowincje-regencje-powiaty

Roznosci

1.Lombardie i Wenecję otrzymało cesarstwo austriackie na mocy uchwal

Kongresu Wiedeńskiego

2.Finlandia uzyskała autonomie w 1905 r. w ramach statutu ograniczonego Wielkiego .Księstwa ,posiadała własny Sejm ustawodawczy : urząd zwany senatem (na czele z gen - gubernatorem)

3.Belgia , Holandia i ks. Luksemburskie na mocy traktatu wiedeńskiego weszły w skład

Królestwa Zjednoczonych Niderlandów

4.Kongres Wiedeński zatwierdził neutralność Szwajcarii (22 kantony).

5.W III 1861 roku ogłoszono powstanie

Królestwa Włoskiego ze stolicą w Turynie

6.W 1834r. w Brnie została utworzona tajna organizacja

Młoda Europa przez działaczy polskich, niemieckich, włoskich

7.Hiszpania i USA były stronami w konflikcie o

Kubę i Filipiny w 1898r

8.Żaden z krajów związkowych według konstytucji weimarskiej nie mógł mieć w sejmie więcej niż 40 % ogólnej liczby mandatów

9.Od 1885r. Kongo stanowiło prywatną domenę króla

Leopolda II

10.1898 - 1901r. lata powstania bokserów w Chinach

11.Angola i Mozambik do 1975r. były koloniami

portugalskimi

12.W 1222r na Węgrzech Andrzej II wydał Złotą bullę

13.Koalicja państw Bałkańskich przeciwko Bułgarii toczyła wojnę w 1913

14.Małą Ententę tworzyły

Czechosłowacja , Rumunia i Jugosławia

15.Pakt zawarty w 1925 r. w Locarno nazywany jest także

paktem reńskim

16.W Grudniu 1926 r dyktatorską władzę na Litwie przejął

Smetana

17.Reforma skarbowa wprowadzona przez Djoklecjana w 301 r wprowadzała cennik maksymalny określający najwyższe ceny wszystkich towarów i usług

18.Merkantylizm pojawił się najwcześniej w

Hiszpanii i Portugalii

19.Merkantylna doktryna ekonomiczna

wychodziła z założenia , że miarą bogactwa kraju jest ilość posiadania złota i srebra

20.Siedziba Ateńskiego Związku Morskiego mieściła się w

Delos

21.Subdelegat -podprefekt ,

FRANCJA

1. Karol Wielki odnowił w IX w. Cesarstwo Rzymskie

2.W 843 r. Lotar otrzymał Francję Średnią (po Ren i Alpy) oraz północne Włochy.

3. Królowie frankońscy przejęli następujące instytucje skarbowe od Rzymian : podatki pośrednie przede wszystkim przewozowe , oraz pewne świadczenia w naturze , nakładane na ludność z powodu podróży króla po kraju . Królowie posiadali także dochody z kar sądowych.

4.W roku 1328 na Karolu IV Pięknym wygasła główna linia Kapetyngów.

5. Organami zbiorowymi, funkcjonującymi przy królu, wyodrębnionymi z kurii królewskiej były: Parlament Paryski, Stany Generalne, Ścisła Rada Królewska, Izba Obrachunkowa.

6. Jak wyglądał skład i procedura ustawodawcza Stanów Generalnych? Stany Generalne składały się z kurii, każda po 300 posłów. Dla ich uchwały podatkowej wymagano jednomyślność, dla innych uchwał wystarczyła zwyczajna większość głosów.

7. Wymień 4 sekcje Rady Królewskiej: Rada Stanu (Rada Tajna), Rada Stron procesowych (Rada Prywatna), Rada Finansów, Rada Depesz.

8. Kiedy po raz pierwszy pojawiła się Rada Stanu we Francji? W okresie feudalizmu

9. Prawa fundamentalne : było to prawo we Francji uznane przez króla dopiero w XVII w. ale powstały wcześniej ok. XIV w. Należały do nich: stały ponad królem: prawo następstwa tronu i prawo do niepozbywalności domeny królewskiej. Król musi być również katolikiem. Na straży praw fundamentalnych stał Parlament.

10. Treuga dei oznaczał boży rozejm czyli zakaz prowadzenia wojny w dni szczególnie uroczyste, jak adwent , wielki post potem tez w niedziele i soboty, czasem i piątki i czwartki.

11. Przypadkami królewskimi „cas royaux” - obraza króla, fałszerstwo monety królewskiej. Ilość takich spraw wzrastała wraz ze wzrostem autorytetu monarchy, gdyż coraz liczniejsze sprawy zaczęto kwalifikować jako zastrzeżone dla sądów królewskich.

12. Daty graniczne francuskiej monarchii stanowej 1302 - 1484

13.Committimus? Jest to nakaz panującego powołujący sąd komisaryczny dla rozstrzygnięcia konkretnej sprawy.

14. Sankcja pragmatyczna z 1438 roku uznawała wyższość soboru w Bazylei nad papieżem i o kanonicznym wyborze przez kapituły, bez papieskiego wpływu, biskupów- kandydatury przedstawiał kapitułom król.

15. Kto był autorem koncepcji trójpodziału władzy? Charles Louis de Montesquieu

16. Taille to podatek wprowadzony w 1439r. jako podatek stały na utrzymanie wojska i wszedł w miejsce aide. Był to podatek bezpośredni pobierany z dochodów, płaciła go tylko ludność nieszlachecka

17. Naczelne organy administracji skarbowej we Francji okresu MS- naczelne miejsce zajmowała Izba Obrachunkowa. Kontrolę nad lokalnymi organami skarbowymi wykonywali powołani przez króla 4 skarbnicy Francji. Obok skarbowego aparatu państwowego powstał odrębny aparat skarbowy stanowy

18.Intendent - prefekt departamentu, urząd wprowadzony w XVII wieku.

19. Landfrydy - pokoje ziemskie nawiązywały do Pokojów Bożych organizowanych we Francji . Grupy ludzi tworzyły sprzysiężenia zobowiązujące się do przestrzegania pewnych okresów ograniczających sposób prowadzenia wojny

20. Organy skarbowości we Francji z okresu MA : Rada Finansowa , Izba Obrachunkowa, Generalny kontroler Finansów , 4 skarbników Francji

21. Elekcje -Wybór króla przez bezpośrednich wasali zarówno świeckich jak i duchownych oraz były to okręgi skarbowe we Francji - 1 elekcja to 1 diecezja kościelna i podlegała 3 elektom wybieranym przez SG z każdego z 3 stanów

22. Jakie jednostki podziału administracyjnego wprowadziła Konstytuanta z 1789? Departamenty, dystrykty, kantony oraz gminy miejskie i wiejskie. Cały zarząd powierzono wówczas administracji samorządowej

23. Jaki podział administracyjny pozostawiła reorganizacja administracji przeprowadzona w 1800 r przez Napoleona? Z dzieła Konstytuanty pozostał tylko podział na departamenty, tworząc nowy 3-stopniowy podział na departamenty, okręgi i gminy

24.” Co to jest stan trzeci „ napisał ks. Joseph Siey'es.

25. Pierwszym dowódcą Gwardii Narodowej utworzonej w Paryżu w 1789 był la Fayette

26.W roku 1789 konstytuanta przyjęła ustawę o konfiskacie i upaństwowieniu dóbr kościelnych we Francji

27.I konstytucję Francuską uchwalono 3 .IX. 1791

28. Jak nazywał się rewolucyjny akt francuski uchwalony 26. 08. 1789 r.? „Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela”.

29. Klub Kordelierów w 1790 r potocznie nazywano Stowarzyszeniem Przyjaciół Praw Człowieka i Obywatela

30. Kiedy we Francji miała miejsce monarchia ograniczona? 1789-1792 i 1814-1830

31. Co regulowała konstytucja cywilna kleru? Arcybiskupi, biskupi i proboszczowie winni być wybierani przez odpowiednie zgromadzenia (elektorów). Zmniejszała też liczbę diecezji ze 135 do 83. Jest to uchwała z 12. 07. 1790 r,

32. Co w konstytucji francuskiej z 1791 roku oznacza termin „obywatele bierni”? Osoby, nie posiadające praw wyborczych, a będące obywatelami.

33.W 1792 r Konwent Narodowy uchwalił konstytucję nadającą wszystkim obywatelom Francji którzy ukończyli 21 lat główne prawa wyborcze

34. Konstytucja dyrektorialna z 1795 r powierzyła władzę ustawodawczą dwuizbowemu ciału ustaw: Rada Pięciuset, Rada Starszych/na 3 lata/, co rok 1/3 składu obu izb była odnawiana

35. Inicjatywę ustawodawczą wg. konst dyrektorialnej miała: Rada Pięciuset

36. Co normowało ustrój Rady Stanu po raz pierwszy w porewolucyjnej Francji? Konstytucja konsularna z 1799 r.

37.3 XII 1800 wojska francuskie z udziałem Legi Naddunajskiej dowodzone przez gen. K.Kniaziewicza wygrały z Austrią pod Hohenlinden

38.30 XI 1808: szwoleżerzy pod dow. płk Jana Kozietulskiego wsławili się w ataku w wąwozie Samosierra

39. Na czym polegało podstawowe znaczenie napoleońskich reform administracyjnych? Na zastąpieniu decentralizacji zarządu systemem skrajnego decentralizmu i biurokratyzmu.

40. Kto stał na czele departamentu oraz okręgu i jakie były ich kompetencje? Na czele departamentu stał prefekt, któremu podlegały wszystkie działy administracji z wyjątkiem sądownictwa, wojska, poczty oraz szkolnictwa wyższego i niższego. Na czele okręgu stał podprefekt o ograniczonych kompetencjach.

41. Jaka była najważniejsza reforma sądowa Napoleona? Zniesienie obieralności sędziów i zasada nieusuwalności sędziów. Odtąd sędziowie wszystkich instancji, poza sędziami pokoju i przysięgłymi pochodzili z nominacji

42. Jakie funkcje pełnił Najwyższy Trybunał Administracyjny? Funkcjonował jako sąd II instancji dla odwołań od orzeczeń rad prefekturalnych i ministrów. Działał w charakterze organu rozstrzygającego w ostatniej instancji o zgodności rozporządzeń wykonawczych a ustawą.

43. Jakie były kompetencje Rady Stanu? Zapewniała kontrolę sądową administracji, chroniąc obywateli przed nadużyciami ze strony władz administracyjnych.. Była organem opiniodawczym, jako władza administracyjna miała obligatoryjny udział w przygotowywaniu projektów rozporządzeń wykonawczych prezydenta lub ministrów. Funkcjonowała jako najwyższy trybunał administracyjny- sąd II instancji.

44. Parlament francuski wg konst z 1814 roku tworzyły dwie izby: Izba Parów, Izba Deputowanych Departamentalnych.

45. Konstytucja ta nie formułowała zasadę odpowiedzialności politycznej ministrów.

46. Idea „czwartej władzy” pojawiła się po raz pierwszy w konstytucji Karcie Konstytucyjnej z 4.06.1814 nadanej Francji przez Ludwika XVII. Pojęcie to oznaczało ,że władza monarchy jest władzą nadrzędna; król w pełni nieodpowiedzialny, ale rządzi nie bezpośrednio, lecz przez rząd, w pewnym stopniu odpowiedzialny przed parlamentem.

47. Władzę ustawodawczą wg. konst konsularnej z 1799 rozdzielono miedzy: I konsula, Rade Stanu, Trybunat, Ciało Ustawodawcze, Senat.

48.W konst francuskiej z 1830 r inicjatywę ustawodawczą przyznano : Królowi, obu izbom parlamentu.

49. Władza ustawodawcza wg. konst z 1848 r. należała do: jednoizbowego .Zgromadzenia Narodowego, obieranego na 3 lata, w wyborach równych, tajnych, bezpośrednich, powszechnych.

51. Równość formalna wyborów to: Każdy wyborca ma jeden głos.

52. Równość materialna to: głos każdego wyborcy ma równą siłę.

53. Zwycięskie bitwy w VI 1859 pod Magenta i pod Solferino. Pod Solferino na czele fr. - piem. stanął Napoleon, a na czele Austriaków cesarz Franciszek Józef. (100-tysięczne armie).(24 VI 1859 pod Solferino)

54. Jaki był skład Rady Stanu po 1872 r? Osoby mianowane przez prezydenta i faktycznie nieusuwalne pod przewodnictwem ministra sprawiedliwości.

55. Co należało do Zgromadzenia Narodowego? Wybór prezydenta i rewizja konstytucji

56. Jak zmodyfikowała się funkcja prezydenta po 1875 r. Przez rozwijające się rządy parlamentarne? Sprowadziły funkcje prezydenta do roli reprezentacyjnej

57. Znaczenie konst francuskiej z 1875 roku polega na tym, że po raz pierwszy wprowadzała do ustroju republikańskiego ustrój gabinetowy monarchicznej konstytucji angielskiej.

58. Na konstytucję III Republiki Francuskiej składały się trzy ustawy, mianowicie: Ustawy o organizacji władz publicznych z 25.02.1875; ustawa o organizacji Senatu z 24.02.1875; ustawa o stosunkach między władzami publicznymi z 16.07.1875.

59. W stosunkach z legislatywą prezydentowi przysługiwały trzy uprawnienia, to znaczy: słabe weto zawieszające, inicjatywa ustawodawcza, mógł za zgodą Senatu przedterminowo rozwiązać Izbę Deputowanych

60. Konst. z 1875 składała się z :3 ustaw. Wg. niej prezydent miał być wybierany przez Zgromadzenie Narodowe (Połączone Sejm i Senat) na okres 7 lat.

61. Podaj daty graniczne III Republiki Francuskiej! 1870/75- 1940 r.

62. Reforma systemu wyborczego przeprowadzona we Francji w 1884r. wyeliminowała zeń senatorów dożywotnich

63.II-VI 1916 roku : bitwa pod Verdun. Ginie 500 tyś żołnierzy. Francuzami dowodził gen. .Philippe Petain.

64.Mały Traktat Wersalski dotyczył ochrony mniejszości narodowych

65. Premierem francuskiego rządu ludowego powstałego w 1936 r. był Leon Blum

NIEMCY

1. Otton I w 962r. odnowił Cesarstwo Rzymskie

2. Jaka umowa i kiedy wydzieliła terytorium, które w przyszłości miało się stać obszarem królestwa niemieckiego? traktat w Verdun 843 r

3. Na kim wygasła w Niemczech dynastia karolińska? Ludwiku Dziecięciu 911 r

4. Kto i kiedy przyjął koronę cesarską z rąk papieża Jana XII? Otton I-962 r

6. Gdzie i kiedy zawarty został najstarszy landfryd? Moguncja 1103 r

7. Jak nazywał się zjazd nadworny bezpośrednich wasali króla? rada nadworna

8. Jaka umowa zakończyła spór o inwestyturę? Konkordat wormacki z 1122 r

9. Kto zarządzał dobrami królewskimi w Rzeszy? Urzędnicy zwani wójtami cesarskimi lub landwójtami.

11. Kiedy zostały zlikwidowanie księstwa szczepów? W 1180 r przez podbicie ostatniego księcia szczepowego Henryka Lwa

12. Kto miał wybierać kandydatów na biskupów począwszy od pierwszej połowy XII w? Kapituły katedralne

13. Autor i data powstania Zwierciadła Saskiego : Eike von Repkov , 1220 - 1235

14. Jakie dynastie panowały w Niemczech od X do XIII? Saska(919-1024) ,Salicka(1024-1125), Hohenstaufów(1125-1250)

15. Wymień elektorów króla niemieckiego w XIII: palatyn Renu, król Czech, margrabia brandenburski, książę saski, arcybiskupi: moguncki, trewirski i koloński

16.W którym roku król niemiecki wydał ważny przywilej zbiorowy dla książąt duchownych? 1220r -„Confederatio cum principibus ecclesiasticus. (dla ogółu książąt w 1232 r.)

17. Wymień daty graniczne wielkiego bezkrólewia w Niemczech! 1254-1273

18. Kto i kiedy wydał Złotą Bullę? Karol IV 1356 r

19. Przed kim miał ponosić odpowiedzialność sądową cesarz niemiecki wg Złotej Bulli? przed Palatynatem Renu

20. Król Czeski był według Złotej Bulli najwyższym rangą elektorem świeckim

21. Jaka była oficjalna nazwa Niemiec od XIV w? (XII w- „Święte Cesarstwo rzymskie”).Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego

22. Wymień 4 grupy związku hanzeatyckiego! Westfalska(Kolonia), saska(Brunszwik), wendyjska (Lubeka), prusko-inflancka (Gdańsk)

23. Kolegia Sejmu Rzeszy to : książąt elektorów, książąt Rzeszy, miast

24. Jure commitio grupa uprawnień cesarza I Rzeszy , które mógł wykonywać tylko wraz z sejmem Rzeszy

25. art. 59 prawa Salickiego zabrania dziedziczenia przez kobiety ziemi salickiej

26. Jak nazywał się w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego wspólny organ sądowy i w którym roku on powstał? Sąd Kameralny Rzeszy powstał w 1495 r (Maksymilian I)

27. Po zawarciu jakiego pokoju i w którym to było roku- nastąpiła petryfikacja konfederacyjnej struktury Niemiec z cesarzem na czele? Po wojnach religijnych i traktatem westfalskim kończącym wojnę trzydziestoletnią w 1648r.

28. Wymień ograniczenia stanów Rzeszy! Traktat westfalski z 1648r nałożył 3 ograniczenia: zakaz prowadzenia polityki godzącej w interes cesarza, w pokój panujący w Rzeszy i porządek ustanowiony po wojnie trzydziestoletniej

29. Władcy jakich terytoriów niemieckich poszerzali skład elektorów cesarskich w XVIII wieku? Bawarii i Hanoveru

30. Kiedy i pod czyim naciskiem została zlikwidowana Rzesza Niemiecka? Pod naciskiem napoleońskiej Francji, patentem cesarza Franciszka II w 6. 08. 1806 r

31. Ile państw należało do Związku Reńskiego w roku 1806? 16 państw niemieckich

32. Co w dziejach Niemiec oznaczał termin „mediatyzacja”? Proces łączenia drobnych organizmów politycznych w większe, mające miejsce w roku 1806.

33.16-19 X 1813 roku: bitwa narodów pod Lipskiem

34.W chwili powstania w 1815 r. Związek Niemiecki liczył 35 państw i 4 miasta (Hamburg, Lubeka, Brema i F n M).

35. Wymień grupy państw tworzących Niemcy przed ich zjednoczeniem! Związek Reński, Zw. Niemiecki, Zw. Niemiecki Celny, Zw. Północno-niemiecki

36. Określ daty graniczne II Rzeszy Niemieckiej! 1871-1918.

37. Jaki charakter ustrojowy miała II Rzesza Niemiecka? Federacja.

38. Podaj datę konst II Rzeszy Niemieckiej! 16.04.1871.

39. Wymień szczególne uprawnienia polityczne Prus i II Rzeszy Niemieckiej! Cesarzem był król pruski, zmiana konstytucji mogła być odrzucona 14 głosami, Prusy w Radzie miały 17 przedstawicieli, w Radzie Związkowej przewodniczył kanclerz mianowany przez cesarza, premier pruski, polityka Rzeszy podporządkowana parlamentowi pruskiemu.

40. Jak nazywał się organ będący w II Rzeszy Niemieckiej najwyższą władzą wykonawczą? Był to kanclerz Rzeszy- w imieniu cesarza sprawował najwyższą władzę.

41. Określ istotę tzw. „walki o kulturę” („Kulturkampf”)! ???: Bismarck chciał zlikwidować „państwo w państwie”. Chciał całkowicie odsunąć od władzy państwa- kościoła.

42. ???Ustawy: 1871r- kary więzienia za wygłaszanie w miejscu publicznym kultów zagrażających spokojowi publicznemu; 1875- koniec z datkami na kościół; 1873- rozwiązany zostaje zakon Jezuitów.

43. Wymień nazwy dwu izb parlamentu II Rzeszy Niemieckiej! Sejm Rzeszy(Reichstag), Rada Związku(Bundesrat).

44.Z ilu państw składała się II Rzesza Niemiecka? Z 22 państw i 3 wolnych miast(Hamburg, Lubeka, Brema) a od 1911 z 26 państw.

45. Konstytucja II Rzeszy z 1871 gwarantowała Prusom szczególną rolę poprzez :Cesarz - król pruski , ustawy odrzucone 14 głosami , przewodniczący w Radzie Związku , mianuje kanclerza (premier pruski)

46.18 I 1871 r. ogłoszono powstanie Cesarstwa Niemieckiego

47. Podaj datę i treść pierwszej reformy prawa wybór. Do Reichsratu: 1873 rok. Zniesiono wybory pośrednie przez sejmy krajowe. Izba niższa- posłowie mieli być wybierani w wyborach bezpośrednich, wprowadzono odrębne wybory do Izby Poselskiej

48. Jaki był podział terytorialny Prus w XIX w? prowincje (nadprezydent) - obwody regencyjne (prezydent) - powiaty (landrat).

---