Dorota Kurzec
I rok II sem.
Orientacja normatywno-filozoficzna
Orientacje badawcze w teorii wychowania wyodrębniamy biorąc pod uwagę źródła uzasadnień.
Są cztery orientacje badawcze:
Orientacja socjologiczna
Orientacja normatywna (normatywno0ideologiczna i normatywno-filozoficzna)
Orientacja psychologiczna
Orientacja eklektyczna
Orientacje normatywne określają wartości i cele jakimi powinno kierować się wychowanie człowieka. W procesie pedagogicznym pojęcia i prawa nauk teoretycznych odnoszą się do strony subiektywnej wychowanka oraz zwracają uwagę na jego intelekt. Uczucia i wolę oraz odnoszą się do obiektywnej rzeczywistości.
Ze względu na źródła uzasadnień normatywnych wyróżniamy dwie kategorie teorii wychowania:
Ideologiczna
Filozoficzna
Orientacja normatywno-filozoficzna jest typem teorii wychowania normatywnego, która jest oparta na wybranym kierunku filozoficznym.
Do przedstawicieli tej orientacji zaliczamy:
Stefana Kunowskiego
Władysława Cichonia
Karola Kotłowskiego
Stefan Kunowski uważał, że teoria wychowania jest nauką, która łączy charakter empiryczno-normatywny i teoretyczno-praktyczny, czyli naukę opartą na doświadczeniu zgodnie z normami oraz teorią popartą praktyką, Jest najwyższym działem pedagogiki naukowej. Dąży do stworzenia jednolitej teorii wszechstronnego rozwoju człowieka w oparciu o posiadany materiał dostarczony przez wcześniejsze działy badań pedagogicznych.
Wychowanie jest siłą napędowa rozwoju człowieka.
Duży wpływ na wychowanie ma jego natura oraz kultura społeczeństwa i wartości środowiska w którym żyje. Rolą wychowania jest przygotowanie nowego człowieka do przyszłego życia wg . określonych norm i ideałów, poprzez wychowanie starszego pokolenia.
Stefan Kunowski wyróżniał kilka składników które mają największy wpływ na wychowanie:
Bios- czyli cała psychiczna i cielesna (psychosomatyczna) strona człowieka, mająca podłoże genetyczne oraz stan zdrowia psychiczny i fizyczny danego człowieka.
Etos-czyli poziom moralności i zwyczaje w danej zbiorowości społecznej oraz pomoc i opieka wychowawcza, zmieniająca się w zależności od miejsca i czasu.
Agos- jest czynnikiem pedagogicznym, który przy pomocy wychowawców będących autorytetem w działaniach moralnych i umysłowych, wyprowadza wychowanków ze stanu natury, doskonaląc ich wszechstronny rozwój wprowadza do wyższej kultury, dąży do przekształcenia całego społeczeństwa.
Los- jest czynnikiem nie przewidywalnym, przypadkowym.
Teoria wychowania Cichonia jest normatywną dziedziną wiedzy. Formułuje normy zalecające odpowiednie postępowanie pedagogiczne. Wartości moralne pojawiają się w treściach, celach i metodach wychowania.
Teoria Kotłowskiego
W jego przekonaniu pedagogika a więc i teoria wychowania wywodzi się z filozofii. Istotne dla tej dyscypliny jest planowanie, konstruowanie i realizowanie modeli osobowościowych.
Podstawowe kategorie pojęciowe w teorii wychowania Kotłowskiego to :
Wychowanie
Akt pedagogiczny (świadoma czynność człowieka, która jest zorientowana na jakiś cel wychowania)
Oddziaływanie pedagogiczne
Proces wychowawczy ( współdziałanie świadomości przedmiotu i podmiotu dla osiągnięcia celu pedagogicznego)
Fakt pedagogiczny