Lekcja: 2h

Data: 15.09.2008 r.

Klasa: IIIA/ IIIB/ IIIC

Temat: Człowiek i Bóg - próba dialogu.

Powiązanie z wcześniejszą wiedzą: literackie opisy stworzenia świata ( mitologia i Biblia) pojęcie symbolu i alegorii

Cele lekcji [uczeń]: Poznaje malarską wizję stworzenia człowieka. Nazywa poszczególne elementy dzieła malarskiego. Samodzielnie wyjaśnia pojęcia korespondencji sztuk i kontekstu. Cele sformułowane w języku ucznia: Zapoznam się z malarskim przedstawieniem aktu stworzenia człowieka. Dowiem się, co mówi współczesny człowiek do swojego stwórcy. Wyjaśnię pojęcia korespondencji sztuk i kontekstu.

Metody i formy pracy: heureza praca z tekstem (literackim i obrazem) praca zbiorowa pod przewodnictwem nauczyciela (tabela)

Przebieg lekcji: Przypomnienie cech stylu biblijnego (brak opisu przeżyć i wyglądu bohaterów, jedynie opis, wymienienie wydarzeń, powtarzalność niektórych zdań…) Jak inaczej możemy o czymś opowiedzieć? Poprzez co? Poprzez słowo, obraz, dźwięk… Zatrzymajmy się przy obrazie. Co może wyrażać obraz? W jaki sposób obraz do nas mówi? Jakimi środkami się posługuje? Barwą, kompozycją, linią, przestrzenią (perspektywą), światłem, symboliką… Analiza obrazu: „Stworzenie Adama” Michała Anioła. (zał. 1) Co mógł/ mógłby powiedzieć Bóg do Adama podczas aktu stwarzania? A Adam do Boga w tej samej sytuacji? [zapisane na tablicy] --------------------------------- Wróćmy do słowa pisanego. Zajmiemy się teraz wierszem „Widokówka z tego świata” Stanisława Barańczaka. Analiza wiersza. (zał. 2) Podsumowanie: Co mówi współczesny człowiek do Boga, wg wiersza? Porównanie z wcześniejszymi odpowiedziami i wyciągnięcie wniosków. Jak nazywają się zależności między jednym dziełem a drugim? (Pojęcia: kontekst, korespondencja sztuk)

Kluczowe pytania dla uczniów: Co współczesny człowiek mówi do Boga?

Notatki i dodatkowe ćwiczenia: - wypełniona tabela

Praca domowa: Dla chętnych: Odpowiedz na jedno z pytań postawionych Bogu: Powiedz, co u Ciebie słychać, co można widzieć, gdy jest się Tobą? Mów, jak Tobie mija czas - i czy czas coś znaczy, gdy się jest Tobą? Mów, jak Ty się czujesz z moim bólem - jak boli Ciebie Twój człowiek?

Materiały i pomoce dydaktyczne: tabela rzutnik obraz Michała Anioła „Stworzenie Adama”

korespondencja sztuk (łacińskie correspondere - odpowiadać sobie), związki, zależności i analogie między poszczególnymi dziedzinami sztuki

kontekst (z łac. contextum `splatać, łączyć') otoczenie dzieła poszerzające lub odkrywające całkiem nowe jego znaczenie

załącznik 1

Kolejność analizowanych elementów:

1. Tytuł i autor obrazu (Michał Anioł: 1475 - 1492; renesans; malarz, architekt, poeta, przede wszystkim rzeźbiarz; Kaplica sykstyńska: 1508 - 1512; inne dzieła: rzeźby: Pieta i Dawid)

2. Omówienie tematu obrazu (moment stworzenia człowieka)

3. kompozycja: tło, pierwszy plan i dalsze (obraz podzielony na 2 części: po lewej Adam, po prawej Bóg;

4. postacie:

1. Adam: tęsknota za Bogiem Ojcem, za doskonałością; statyczny

2. Bóg: starzec o bujnych włosach i brodzie, twarz o wyraźnych, mocnych rysach; dynamizm, energia

3. Obaj: podobne pozy, podobna budowa ciała - nawiązanie do tego, że człowiek został stworzony na podobieństwo Boga

5. kolorystyka, światło i ich funkcja (subtelna, stonowana, po lewej dominują barwy zimne, po prawej ciepłe)

6. symbolika (dłonie - alegoria aktu stworzenia)

7. nastrój, indywidualne odczucia uczniów

załącznik 2

1. wyjaśnienie tytułu:

1. widokówka - najprostszy sposób korespondencji, jak wygląda widokówka, co na niej piszemy? Widok - 1 strofa

[wrócić do tego na koniec wiersza, jaka jest widokówka osoby mówiącej? PRZECIWIEŃSTWO!

2. „z tego świata” - z Ziemi, ze świata ludzi

2. najważniejsze elementy:

1. Szkoda, że Cię tu nie ma - a gdzie jesteś? Skoro Cię tu nie ma znaczy, że w ogóle jesteś - myśl optymistyczna

2. przypłaszczona kropka - Ziemia

3. mroźna próżnia - kosmos, brak grawitacji, a więc i stabilizacji, stabilności

4. nowotwór epoki - to, co nas niszczy od środka

5. ciało - coś, co nas ogranicza

6. powieść-rzeka - życie

7. 
   1 zwrotka - przestrzeń

2 zwrotka - czas miejsca poszukiwania Boga

3 zwrotka - ciało

---