Formy, sposoby ochrony środowiska w Sierpcu
Geograficzne miasto Sierpc położone jest na pograniczu dwóch regionów fizjograficznych- Wysoczyzny Dobrzyńskiej i Wysoczyzny Płockiej. Przeważająca część powierzchni miasta zajmuje wysoczyznę polodowcową - dolinę rzeki Sierpienicy. W części zachodniej granice miasta obejmuje fragment doliny rzeki Skrwy Prawej. Dolina rzeki Sierpienicy charakteryzuje się wysokimi krawędziami, dużymi spadkami przekraczającymi często 20%, przy czym w części zachodniej dolina jest znacznie szersza niż w części wschodniej. Pod względem geologicznym teren miasta położony jest na południowo-zachodnim skraju Niecki Mazowieckiej. W obrębie miasta występują dwa poziomy wodonośne: czwartorzędowy i trzeciorzędowy.
Formy ochrony środowiska zostały uwzględnione w Programie Ochrony Środowiska dla miasta Sierpca. Program swoją strukturą bezpośrednio nawiązuje do Polityki Ekologicznej Państwa. Podejmuje więc zagadnienia ochrony dziedzictwa przyrodniczego, racjonalnego użytkowania zasobów przyrody, surowców, materiałów i energii oraz poprawy jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego. Zagadnienia te są analizowane w odniesieniu do zasadniczych komponentów środowiska, a więc: przyrody i krajobrazu, lasów, gleb, kopalin i wód podziemnych, wód powierzchniowych i powietrza oraz skutków bytowania i prowadzenia działalności gospodarczej przez człowieka, czyli odpadów stałych i ciekłych, hałasu, pól elektromagnetycznych, chemikaliów i awarii.
Miasto Sierpc leży w strefie obszaru chronionego krajobrazu, który obejmuje istniejące parki miejskie i zespoły zieleni urządzonej, tereny lasów, wody otwarte, ogródki działkowe i cmentarze. Na terenie miasta znajduje się kilka pomników przyrody, które podlegają ochronie prawnej i pozostają pod kontrolą Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody. Obowiązuje zakaz niszczenia i podejmowania działań mogących mieć niekorzystny wpływ na wyżej wymieniony drzewostan oraz lokalizację wszelkich obiektów liniowych i kubaturowych w odległości bliżej niż 15m od pni drzew. Na terenie Sierpca rada gminy zakłada i utrzymuje w należytym stanie tereny zieleni i zadrzewienia. Zieleń stanowi aktywny filtr biologiczny - ograniczający rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń na terenie miasta. Szpalerowy ciąg drzew pochłania do 70% zanieczyszczeń pyłowych. Szczególna jest rola zieleni przyulicznej w wytłumianiu hałasu. Zieleń urządzona w mieście Sierpc stanowią parki miejskie przy Pomniku Ofiar Katynia, przy pl. Chopina, przy ul. Wiosny Ludów i Płockiej, i przy ,,Jeziorkach”, przy ul. Wiosny Ludów i Braci Tułodzieckich. Ze względu na ubogą zieleń na terenach zurbanizowanych szczególną uwagę przywiązuje się do ochrony istniejących starodrzew parków.
Ważna jest również ochrona krajobrazu rekreacyjnego, gdyż miejsca atrakcyjne turystycznie narażone są na degradację ze strony turystów. Miasto ma w zamyśle wprowadzenie gospodarstw agroturystycznych jako nowych form zagospodarowania turystycznego. Do tej pory jedyne szlaki piesze w mieście wytyczone są na terenie Muzeum Wsi Mazowieckiej. Powstała jedna ścieżka rowerowa o długości 616m i szerokości 2m wzdłuż ul. Mickiewicza. Do zadań wynikających z Programu powiatu sierpeckiego należy więc:
- prowadzenie stałej kontroli przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,
- wspieranie działań rolników na rzecz zalesiania i zadrzewiania gruntów rolnych, zwłaszcza nieużytków,
- kontynuowanie działań ułatwiających przeklasyfikowanie gruntów rolnych na grunty i zalesianych,
- wspieranie działań polegających na tworzeniu w powiązaniu z obszarami chronionego krajobrazu innych form ochrony przyrody,
- prowadzenie okresowych badań jakości gleb,
- uczestniczenie w edukacji ekologicznej.
Ochrona powietrza, zgodnie przepisami, polega na zapobieganiu powstawaniu zanieczyszczeń, ograniczaniu lub eliminowaniu wprowadzanych do powietrza substancji zanieczyszczających w celu zmniejszenia stężeń do dopuszczalnego poziomu. W Sierpcu główne źródła emisji substancji do powietrza stanowią zakłady produkcyjne, kotłownie oraz ruch komunikacyjny, a więc sektor przemysłowy, komunalny i transportowy. Jednym z podstawowych przedsięwzięć mającym na celu poprawę jakości powietrza jest gazyfikacja gminy. Kolejne przedsięwzięcie to modernizacja i budowa nowych dróg.
Emisja hałasu jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech ekosystemów terenów zurbanizowanych. Do przedsięwzięć własnych powiatu sierpeckiego należą:
- wyprowadzenie ruchu tranzytowego poza granice miasta;
- tworzenie naturalnych i sztucznych ekranów akustycznych;
- renowacja nawierzchni dróg;
- tworzenie warunków do rozwoju transportu zbiorowego i rowerowego;
- modernizacja głównego układu dróg ze szczególnym uwzględnieniem budowy obwodnic.
Założenia polityki państwa w zakresie ochrony i poprawy jakości wód zarówno powierzchniowych jak i podziemnych stanowią jedno z zadań priorytetowych w zakresie ochrony środowiska. Do najważniejszych działań podejmowanych w zakresie ochrony wód w Sierpcu należą m.in.: kontynuacja wprowadzania zamkniętych obiegów wody i wodooszczędnych technologii w przemyśle, kontynuacja modernizacji sieci wodociągowych w celu zmniejszenia strat wody w systemach przemysłowych, wdrażanie programów zaopatrzenia miasta Sierpc w wodę, modernizacja ujęć wody i stacji uzdatniania wody, likwidacja nieczynnych ujęć wodnych, zmodernizowanie , rozbudowanie oczyszczalni ścieków. Aktualnie w Sierpcu dobiega końca rozbudowa i modernizacja Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Sierpcu. Dobudowywany jest drugi stopień oczyszczania ścieków (reaktory, komora anoksyczna, pompownie recyrkulacyjne) oraz zbiornik don fermentacji osadów (otwarta komora fermentacyjna).
Program Ochrony Środowiska dla miasta Sierpca stanowi rozwinięcie, na poziomie lokalnym, uchwalonego Programu Ochrony środowiska oraz Planu Gospodarki Odpadami dla powiatu sierpeckiego. Przy opracowaniu programu, duży nacisk położono na poprawę stanu świadomości ekologicznej oraz edukację ekologiczną mieszkańców miasta.
1