Przygotowali: Marcin Konopka Szymon Kluba gr. A2 |
Prowadzący zajęcia: mgr inż. kpt. ż. w. Marek Czapczyk |
Data wykonania ćwiczenia: 20.01.2011 |
Ocena i podpis: |
Dewiacja przechyłowa
Dewiacja przechyłowa oznacza wartość dewiacji powstałą w czasie przechyłu statku o kąt º. Przyjmuje się, że jest ona dodatnia, gdy północna część róży kompasowej odchyla się w kierunku obniżonej burty, ujemna zaś, gdy północna część róży odchyla się w kierunku podniesionej burty na kursie północnym.
Magnesy zawsze są równoległe do płaszczyzny horyzontu. Siła równoległa do horyzontu działa na magnesy róży kompasowej , powodując jej odchylenie. Dewiacja przechyłowa wyrażona jest współczynnikiem J. Jest to liczba stopni dewiacji róży kompasowej, wywołanych przechyłem statku o jeden stopień na kursie kompasowym N. Znak zależy od tego , w którym kierunku odchyli się róża, przy przechyle o jeden stopień.
Jedną z przyczyn dewiacji na statku przechylonym, jest pojawienie się dodatkowej siły Qp i Pp, w wyniku zmiany położenia płaszczyzny kadłuba w stosunku do płaszczyzny róży. Składowa QR wpływa bezpośrednio na zmianę dewiacji. QR= +R*sin i.
Dewiacja przechyłowa, wywołana sztabami stali miękkiej, może być wyrażona w postaci sumy sił poprzecznie działających podczas przechyłu statku o kąt i.
Całkowita dewiacja przechyłowa na statku przechylonym. Na statku trudno dokładnie określić wartość współczynników JR i JP i analogicznie siły QR i QP, ponieważ nie wiadomo dokładnie, jaka część magnetyzmu stałego lub zmiennego bierze udział w ich wytwarzaniu. Usunięcie sił pionowych, wywołujących dewiację przechyłową, powoduje uspokojenie róży kompasowej na fali. Znaczne wartości J utrudniają odczyt wskazań. Znajomość współczynników dewiacji przechyłowej jest istotna również w wypadku statków przewożących ładunki pokładowe, takie jak na przykład drewno, gdzie przy stałym przechyle o kąt i zmieni się cała tabela dewiacji statku nieprzechylonego.
Przebieg ćwiczenia:
Ustawienie dewiaskopu na kierunku północy magnetycznej
Wykonanie cyrkulacji dewiaskopem w pozycji poziomej i odczyt wartości dewiacji co 45°,
Przechylenie dewiaskopu o 5° na prawą burtę,
Wykonanie cyrkulacji i odczyt wartości dewiacji co 45°,
Dewiacja przechyłowa:
Współczynnik dewiacji przechyłowej:
Tabela zawierająca wartości:
parametru Ke sztaby e,
składowej pionowej R,
δp(r) i δp(e).
Obliczenie wartości dewiacji przechyłowej i porównanie z wynikami uzyskanymi w trakcie doświadczenia:
Wartość siły wywołującej dewiację przechyłową:
Tabela wartości sił ustawiających Hk1, Hk2 i Hk:
Wykresy wartości:
Wnioski:
Dewiacja przechyłowa jest różnicą między dewiacją statku nie przechylonego, a dewiacją statku przechylonego, czyli zmianą dewiacji wywołaną przechyłem. W naszym przypadku z chwilą uzyskania przechyłu pojawia się siła, która odpycha igłę w stronę burty obniżonej. Kompensacji dewiacji przechyłowej dokonuje się poprzez zmianę położenia magnesów w koszyczku pod kociołkiem kompasu. Po dokonaniu kompensacji nie wykonaliśmy cyrkulacji dewiaskopem.