tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopa
sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl
zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn
mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI 
OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH
WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz
Projekt postępowania badawczego.
xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
SOCJOLOGIA, ZAOCZNE
ROK II, SEMESTR III
qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty
uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd
fghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx
cvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer
tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopa
sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl
zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn
mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert
yuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklz
xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
SPIS TREÅšCI:
1. Motywy wyboru przedmiotu i problematyki badao.
2. Cel badao.
3. Precyzacja pojęd.
4. Problematyka badawcza.
5. Zmienne i wskaz
niki.
6. Metody i techniki badawcze.
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 2
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
1. Motywy wyboru przedmiotu i problematyki badao
Osobiste zainteresowanie problematyką bezdomności i chęd poszerzenia wiedzy na temat społecznej
percepcji osób bezdomnych.
2. Cel badao
Celem poznawczym badania jest ukazanie przyczyn, które prowadzą do bezdomności oraz
scharakteryzowanie postawy społecznej wobec zjawiska bezdomności. Celem praktycznym badania
jest skorelowanie obydwu problemów, opracowanie wniosków i przedstawienie wskazao
dotyczących reintegracji społecznej osób pozostających w bezdomności. Rozpoznanie przyczyn
zjawiska stwarza bowiem możliwośd przygotowania skutecznego programu wychodzenia z
bezdomności, zapobiegania jej oraz walki z następstwami, które ze sobą niesie.
3. Precyzacja pojęd
Bezdomnośd
W 2004 roku eksperci z Europejskiego Obserwatorium Bezdomności FEANTSA (European Observatory
of Homelessness, EOH) opublikowali typologię bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego ETHOS.
Projekt jest weryfikowany corocznie przez korespondentów z poszczególnych krajów członkowskich
Unii Europejskiej i podlega systematycznej aktualizacji w oparciu o dane zawarte w Raportach
Statystycznych.
Podstawą klasyfikacji jest założenie o istnieniu trzech obszarów, które konstytuują dom: fizycznego
(miejsce spełniające warunki mieszkalne), społecznego (domena prywatności i doświadczania relacji
społecznych), prawnego (tytuł prawny i/lub zabezpieczenie najmu).
Wykluczenie z jednej lub kilku domen wyznacza podział na cztery kategorie koncepcyjne, z których
dwie odnoszą się do bezdomności:
·ð brak dachu nad gÅ‚owÄ…  dotyczÄ… ludzi mieszkajÄ…cych w przestrzeni publicznej (ulice lub miejsca
publiczne, które nie pełnią roli mieszkao) oraz ludzi zakwaterowanych interwencyjnie (noclegownie
lub schroniska niskoprogowe);
·ð brak mieszkania  dotyczÄ… ludzi zakwaterowanych w placówkach dla bezdomnych, gdzie docelowy
czas pobytu jest nie dłuższy niż 1 rok (schroniska dla bezdomnych, mieszkania tymczasowe/rotacyjne,
przejściowe mieszkania wspierane), kobiet zakwaterowanych w schroniskach dla kobiet, osób
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 3
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
zakwaterowanych w ośrodkach dla imigrantów i uchodz
ców) oraz osób bez zagwarantowanego
miejsca do mieszkania opuszczajÄ…cych instytucje (np. penitencjarne, medyczne, domy dziecka)1.
Postawa
W psychologicznej literaturze naukowej funkcjonuje wiele definicji postawy, których różnorodnośd
jest wynikiem odmiennego sposobu ujmowania struktury postawy.
Bogdan Wojciszke określa postawę mianem stosunku emocjonalnego, którego przejawem jest
skłonnośd do wartościowania:
 Postawa człowieka wobec jakiegoś obiektu (osoby, przedmiotu, zdarzenia, idei) to względnie trwała
tendencja do pozytywnego lub negatywnego wartościowania tego obiektu przez tego człowieka. (& )
Określenie czyjejś postawy wobec jakiegoś obiektu oznacza umiejscowienie człowieka na
dwubiegunowym kontinuum wartościowania tego obiektu, rozciągającym się od stosunku skrajnie
negatywnego (całkowite odrzucenie obiektu) do stosunku skrajnie pozytywnego (całkowita
akceptacja obiektu) 2.
Wielu badaczy przywołuje inny model postawy, który charakteryzuje tzw. trójskładnikowa definicja.
Zgodnie z tym stanowiskiem postawę konstytuują trzy składniki:
·ð komponent poznawczy  przekonania na temat obiektu;
·ð komponent afektywny  stosunek emocjonalny;
·ð komponent behawioralny  skÅ‚onnoÅ›d do okreÅ›lonych zachowao wobec obiektu.
4. Problematyka badawcza
A. Główny problem badawczy
Jakie czynniki prowadzą do życia w bezdomności?
Problemy szczegółowe
Jakie cechy demograficzne charakteryzujÄ… osoby bezdomne?
Czy osoby bezdomne doświadczają przemocy?
Czy osoba bezdomna straciła kogoś bliskiego i czy mogło byd to przyczyną wejścia w stan
bezdomności?
Czy bezdomni nadużywają alkoholu?
Czy problemy finansowe były przyczyną wejścia w stan bezdomności?
1
http://www.bezdomnosc.edu.pl/content/view/19/26/, 17.01.2010
2
B. Wojciszke, Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa,
2002, ss. 180-181.
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 4
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
Czy osoba bezdomna przebywała na bezrobociu i jaki okres czasu?
Czy choroba fizyczna lub psychiczna jest przyczyną wchodzenia w bezdomnośd?
W jakich okolicznościach doszło do opuszczenia ostatniego lokalu mieszkalnego, który bezdomny
nazywał swoim domem?
Z jakim miejscem utożsamiają się osoby bezdomne?
Jak kształtują się relacje badanych osób bezdomnych z pozostałymi bezdomnymi?
Jakie sÄ… psychiczne skutki pozostawania bezdomnym?
Czy osoby bezdomne wchodzÄ… w konflikt z prawem?
Czy osoby bezdomne czujÄ… siÄ™ dyskryminowane?
Czy korzystają z pomocy instytucji związanych z problemem bezdomności?
Jakie czynniki zdaniem osób bezdomnych utrudniają bądz
uniemożliwiają im wyjście z bezdomności?
B. Główny problem badawczy
Jakie są postawy różnych kategorii społecznych wobec osób bezdomnych?
Problemy szczegółowe
Jakie czynniki wpływają na postawy różnych kategorii społecznych wobec osób bezdomnych?
Jakie zdaniem różnych kategorii społecznych są przyczyny bezdomności?
Jakiego rodzaju pomoc dla bezdomnych postrzegana jest społecznie jako wskazana i niewskazana?
Jakie środki zapobiegawcze zdaniem badanych mogłyby zmniejszyd zjawisko bezdomności w Polsce?
Jakie są najskuteczniejsze zdaniem badanych formy integracji osób bezdomnych ze społeczeostwem?
Jakie cechy charakterystyczne przypisywane sÄ… bezdomnym (fizyczne, charakterologiczne,
demograficzne?
Czy mają kontakt z bezdomnymi, jakiego rodzaju jest to kontakt i jak często do niego dochodzi?
Czy warunki materialne respondentów wpływają na ich postawę wobec osób bezdomnych?
Czy respondenci angażują się w akcje społeczne, pomocowe, wolontariat?
Jaka jest ich gotowośd do niesienia pomocy osobom bezdomnym?
Jakie uczucia wzbudzajÄ… osoby bezdomne?
Czy osoby bezdomne budzą lęk i obawę?
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 5
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
5. Zmienne i wskaz
niki
ZMIENNA
WSKAy
NIKI I KATEGORIE
ZALEŻNA NIEZALEŻNA
Wchodzenie w stan Wiek Przedziały wiekowe.
bezdomności i Dane pochodzące z wywiadu.
trwanie w nim
Wykształcenie Wyższe, średnie, zawodowe, podstawowe.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Płed Mężczyzna, kobieta.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Przemoc w rodzinie Bezdomny jako ofiara przemocy.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Śmierd osoby bliskiej Relacje łączące bezdomnego z osobą bliską, która
poniosła śmierd; określenie czasu, w jakim osoba
bliska zmarła.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Alkoholizm Określenie czasu, od którego bezdomny zmaga się z
uzależnieniem.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Problemy finansowe Przyczyny.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Bezrobocie Utrata pracy, przyczyny, czas pozostawania na
bezrobociu.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Problemy zdrowotne Fizyczne, psychiczne.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Kwalifikacje Zawód wyuczony, zawody wykonywane,
zawodowe dotychczasowe zatrudnienie.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Utrata mieszkania Eksmisja, wyburzenie, zdarzenia losowe.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Relacje z innymi Określenia odnoszące się do innych bezdomnych,
osobami jakimi posługuje się respondent; czas spędzany z
pozostającymi w innymi bezdomnymi; określenie, czy relacje są
bezdomności przyjacielskie, czy wrogie.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu, obserwacji.
Niskie poczucie Określanie siebie jako gorszego od  normalsów ;
wartości poczucie niższości; niewiara we własne zdolności.
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu.
Konflikt z prawem Kradzieże, rozboje, zakłócanie porządku, awantury.
Dane pochodzące z wywiadu, analizy dokumentów.
Poczucie Nieśmiałośd, niskie poczucie wartości, samotnośd,
wyobcowania określanie własnej osoby w kategoriach człowieka
gorszego od  normalsów .
Dane pochodzÄ…ce z wywiadu, obserwacji.
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 6
ZJAWISKO BEZDOMNOÅšCI  OKOLICZNOÅšCI SPRZYJAJ
CE A POSTAWY
RÓŻNYCH KATEGORII SPOA
ECZNYCH WOBEC OSÓB BEZDOMNYCH
Postawa wobec Wiek Przedziały wiekowe.
bezdomnych Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Wykształcenie Wyższe, średnie, zawodowe, podstawowe.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Płed Kobieta, mężczyzna.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Miejsce Przedziały ilościowe mieszkaoców.
zamieszkania Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Wiedza na temat Zainteresowanie tematem bezdomności,
zjawiska postrzegana skala zjawiska, wiedza o formach
pomocy dla bezdomnych.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Stereotypy Wyobrażenie na temat cech osób bezdomnych.
bezdomnych Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Częstośd kontaktów Określenie, jak często dochodzi do bezpośredniego
z osobami kontaktu z bezdomnym i jaki jest jego czas trwania.
bezdomnymi Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Warunki materialne Przedział zarobkowy, określenie własnej sytuacji
materialnej jako dobrej, średniej, złej.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Aktywnośd społeczna Przynależnośd do organizacji społecznych i zrzeszeo,
uczestniczenie w akcjach społecznych, wolontariat.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Lęk przed Określenia stosowane w odniesieniu do osób
bezdomnymi bezdomnych, wyobrażenia na ich temat, emocje i
uczucia.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu.
Nastawienie do Określenia stosowane w odniesieniu do osób
bezdomnych bezdomnych, wyobrażenia na ich temat, emocje i
uczucia.
Dane pochodzÄ…ce z ankiety, wywiadu, obserwacji.
6. Metody i techniki badawcze
A. Metody
Sondaż diagnostyczny
B. Techniki
Ankieta pocztowa
Wywiad kwestionariuszowy
Analiza dokumentów
Obserwacja
PROJEKT POST
POWANIA BADAWCZEGO Strona 7