Sylwester Wróbel ZACHOWANIE I DZIAŁANIE POLITYCZNE
Arthur Bentley - aktywność jest niezbędnym składnikiem definicji podmiotu polityki> Podmiot w polityce istnieje o tyle o ile działa.
Podejście indywidualistyczne – jedynym realnym podmiotem polityki jest jednostka
Podejście kolektywistyczne – jednostki, grupy, narody, społeczeństwa,
Str 266
Włączenie – inicjuje proces polityczny
Samowłączenie – inicjuje jedn
Człowiek włączony w życie polityczne odgrywa role polityczne – spełnianie oczekiwań pozostałych uczestników życia politycznego
Pełnienie rul może być sterowane wewnętrznie lub zewnętrznie mieć charakter bierny lub aktywny całościowy bądź wybiurczy
Włączenie /samo włączenie
Uczestnictwo polityczne
Zaangażowanie plityczne
Zachowanie polityczne/ działanie polityczne
Zachowanie – zaczerpnięte z behawioralizmu
Zachowanie polityczne jest reakcją jednostki na bodzce płynące z politycznego otoczenia
Zachowanie jest kategorią społeczną
S-R Edward Tolman – S-O-R ( bodziec organizm reakcja), pozwala wyjaśnić odmienności zachowań pod wpływem tych samych bodźców
Zachowanie człowieka nie jest przejawem jego aktywnego oddziaływania na otaczający świat lecz dostosowaniem się do zachodzących w tym świecie przeobrażeń.
Człowiek istotą reaktywną
Jedynym realnym bytem społ / Pol jest jednostka
Szczególne miejsce wśród aktorów zbiorowych - społeczeństwo
Obejmuje wszystkie pozycje, role, funkcje i procesy polityczne. Ma wszystkie atrybuty całości społecznej
Zachowanie polityczne pojmowane w kategoriach psychologicznych
Instynkt lub odruch a jak nie to wiedza wartości emocje
Ilościowe ujęcie Zach polity
Wada teorii: co z rezultatami czynności.
Tym co łączy wszystkie typy i rodzaje zachowań politycznych są ich rezultaty pojmowane jako funkcja
Relacja aktora i sytuacji politycznej: INTEGRACJA I RÓWNOWAGA
Zachowanie polityczne - wszystkie typy aktywności jednostki lub zbiorowości służące adaptacji do zmian otoczenia politycznego pojmowanej zarówno jako bierne przystosowanie jak też aktywne współdziałanie na stan otoczenia
Mają złożoną postać
T Parsons – działanie jednostkowe przybierające postać najmniejszej caościowej formy aktywności aktora wobec otaczających je obiektów
CZYNNOŚĆ
NAJMIEJSZA SAMOISTNA JEDNOSTKJA ZACHOWANIA (zachowanie w elementarnej postaci)
Aktor
Obiekty świata zewnętrznego wobec aktora
-fizyczne
- społeczne (polityczne, pozapolityczne)
- symboliczne
Realzcje między aktorami i obiektami
Zmiany zachodzące w otoczeniu
Bodzce będące formą wpływu otoczenia na jednostkę lub grupę s[społeczną
Reakcja
Rezultaty
Rezultaty zachowań można charakteryzować w dwuch układach odniesienia
- aktor – sytuacja
- organizm – osobowość
Plityka to dziedzina działań nie zawsze racjonalnych i niekoniecznie skutecznych ale na ogół świadomych i często celowych.
Harold D Lasswell – analiza związku między cechami psychopatologicznymi a dążeniem do władzy
- Chorobliwe dążenie do objęcia władzy często redukcja napięcia emocjonalnego na tle kompleksów. Studia nad osobowością i charakterem autorytarnym
Str 275
Zachowanie instynktowne- przebiega poniżej progu świadomości
Zachowania nawykowe – stałe powtarzanie czynności, charakter automatyczny.
Zachowania rutynowe – wyuczone mechanizmy reagowania na bodzcew typowe pojawiające się stale lub regularnie. Mecahnizm obronny pozwalający na redukcje neiepewnosci
Zachowania afektywne – emocjonalne, impulsywne, nastrojowe.
Dominacja psychoemocjonalnych mechanizmów percepcji rzeczywistości
Redukcja bądź zaburzenie poznawczych racjonalnych składników osobowości
Występowanie dysonansu poznawczego lub motywacyjnego
Dezorientacja mechanizmów zachowania celowego.
KLASYFIKACJA ZACHOWAŃ POLITYCZNYCH
Aktor
JEDNOSTKOWE
ZBIOROWE
-KATEGORII SPOŁ
- ZBIOROWOŚCI
GRUPOWE
-MIKRO
-MEZO
-MAKRO
SPOŁECZNOŚCI LOKALNYCH
SPOŁECZEŃSTW
SPOŁECZNOŚCI MIĘDZYNARODOWEJ
POZIOM ORGANIZACJI
SPONTANICZNE
ZORGANIZOWANE
-CZĘCIOWO
- CAŁKOWICIE
c) LOJALNOŚCI ( Allan Marsh)
Konwencjonalne
Aprobowanie regół polityki oraz elit rządzących
Niekonwencjonalne
Sprzeciw wobec reżimu i ośrodków władzy
Obywatelskie nieposłuszeństwo, bojkot, przemoc
d)Zachowania legalne / nielegalne
e) sposób komunikowania intencji aktora
Niewerbalne
Werbalne
Symboliczne ( przekazanie insygniów władzy)
DETERMINANTY ZACHOWANIA WYBORCZEGO
HISTORYCZNE
KULTUROWE
EKONOMICZNE
SPOŁECZNE
RASOWE I ETNICZNE
RELIGIJNE
PRAWNE
PSYCHOLOGICZNE
POLITYCZNE
SYTUACYJNE
ZACHOWANIE WYBORCZE MOŻE BYĆ ROZPATRYWANE Z TRZECH PERSPEKTYW
Zachowanie wyborcze w najwęższym rozumieniu = głosowanie
Podejście decyzjonistyczne – głosowanie ostatnią fazą wieloetapowego procesu kształtowania się wiedzy wyborców o zasadach i procedurach uczestnictwa w wyborach oraz preferencji wyborczych
Wg T Parsons W Mitchel – głosowanie to podejmowanie decyzji celowych funkcjonalnych wobec stanu rzeczy jaki aktor pragnie osiągnąc i dostosowanych do możliwości jakimi rozporządza.
Zbiorowe i indywidualne formy uczestnictwa w procesie selekcji oraz wyboru (dok określonego rozstrzygnięcia)
MODELE ZACHOWANIA WYBORCZEGO
Interakcyjny -wzajemne oddziaływanie wybieranych i wybierających.
Decyzyjny – rezultat kalkulacji zyski i straty
Wymiany – zasobów, głos, pieni ądze wpływy (wartości mierzalne)
Identyfikacji klasowej – lojalnośc wobec preferowanego ugrupowania
DZIAŁANIA POLITYCZNE
Działenie to: pecyficzny rodzaj zachowania którego wyróżnikiem jest świadomy celowy racjonalny kształt