ROZWÓJ BIUR PODRÓŻY PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ

Lata 50-te XX w.

 Okres koncentracji działalności i fuzji firm – powstają wielcy touroperatorzy,

 Głównym celem było zorganizowanie działalności w zakresie podróży grupowych w celu stworzenia oferty podróży wypoczynkowych dostępnej dla wszystkich warstw społecznych.

• 1948 r. – z fuzji niemieckich i brytyjskich biur powstaje w Monachium Touropa – jeden z największych organizatorów turystyki na świecie.

• 1953 r. – w północnych Niemczech z fuzji 4 biur powstaje touroperator Scharnow – Reisen.

• Trzecim wielkim touroperatorem było Hummel – Reise, które utworzyły przedsiębiorstwa prasowe i biuro podróży.

• Fuzje na rynku skandynawskim – do biura Nyman & Schultz przyłączyło się 30 różnych agentów podróży.

 Podstawowym środkiem transportu były turnusowe pociągi specjalne.

Wzrost konkurencji na rynku turystycznym wymusił urozmaicenie ofert turystycznych – zwiększenie nakładów finansowych na inwestycje w hotelarstwie, transporcie – głównie lotnictwie, na infrastrukturę turystyczną oraz marketing i reklamę.

Tendencje na rynku:

•Poszukiwanie silnych kapitałowo partnerów w celu zwiększenia skali produkcji i sprzedaży, usprawnienie organizacji zarządzania, obniżenie kosztów, podniesienie efektywności wykorzystania środków na zasadzie wspólnych interesów gospodarczych stron,

•Zwiększenie potencjału gospodarczego jednostki mające na celu z jednej strony zwiększenie siły własnej konkurencyjności i zmniejszenie ryzyka bankructwa, a z drugiej – zlikwidowanie konkurencji innych firm działających na rynku.

•Rozwijanie różnych form porozumień między organizacjami łączącymi ich wysiłki, w celu realizacji wspólnych interesów gospodarczych.

Lata 60-te XX w.

Okres koncentracji produkcji pionowej i poziomej, przejawiający się w:

- intensywnej centralizacji kapitału,

- integracji interesów wielkich podmiotów

- różnych form powiązań i fuzji finansowych zarówno z podmiotami gospodarki turystycznej jak i partnerami spoza branży.

Koncentracja produkcji – fuzje wielkich przedsiębiorstw:

- producenci turystycznych usług cząstkowych z touroperatorami (koncentracja pionowa)

- touroperatorzy ze spółkami spoza branży (koncentracja wychodząca poza branżę)

- organizatorzy podróży między sobą (koncentracja pozioma).

Integracja działalności w celu zwiększenia efektywności ekonomicznej – głównie w zakresie współpracy touroperatorów i towarzystw lotniczych.

Połączenia touroperatorów z czarterowymi liniami lotniczymi (k. pionowa)

•Koncern skandynawski Tjaereborg Reiser obejmujący Sterling Airways oraz Spies Reiser obejmujący linie Conair

•Angielski Thomson Holidays (właściciel czarterowych linii Britannia Airways)

•Skandynawskie Linie Lotnicze SAS utworzyło w 1967 r. biuro podróży Globtrotter, którego udziałowcem były biura podróży z Danii, Norwegii, Szwecji oraz towarzystwo holdingowe SAS-u.

•Udziałowcem wielkiego brytyjskiego holdinguAir Holidays stały się linie lotnicze British Airways (loty czarterowe i regularne) oraz biura podróży: Leroy Tours, World Sport Travel Service, Lyons Tours, Fairways Travel, Olley Travel service

W celu zapewnienia efektywności turystycznej należy zapewnić odpowiednio dużą ilość podaży noclegowo - żywieniowej (miejsca noclegowe) na terenach, na które wysyłano wielu turystów.

Stosowano różne formy integracji organizatorów podróży i przewoźników z przemysłem hotelarskim:

-długoterminowe kontrakty pomiędzy stronami,

-połączenie własności.

Zaczęły powstawać wielkie uniwersalne koncerny turystyczne, których celem jest produkowanie gotowych pakietów podróży.

Przykłady:

-Brytyjskie Koleje powołały biuro podróży British Rail Continental – organizowało wycieczki o zryczałtowanej cenie tzw. Rail Inclusive Tours

-Fińskie Towarzystwo Okrętowe oraz Kolejowe wspólnie z liniami lotniczymi Finair utworzły biuro Finlandia – organizowali wycieczki do krajów skandynawskich, Islandii, ZSRR i krajów Europy Wschodniej

Koncentracja pionowa wyszła poza branżę turystyczną – sieci handlowe domów towarowych (wysyłkowych i tradycyjnych) łączyły się z organizatorami podróży (najwięcej w Niemczech)

•1962 r. - dom handlowy Quelle wprowadził dział turystyczny – organizowali korzystne cenowo lotnicze wycieczki czarterowe,

•1968 r. – Quelle wykupiło dwie firmy niemieckie i utworzyło Schickendanz – Touristik Gruppe.

•1972 r. wielki dom handlowy Karstadt przejął 25% udziałów w TUI

•1977 r. Karstadt zakupił sieć Neckerman (razem z organizatorem podróży)

Domy towarowe przyciągały do turystyki nowe warstwy społeczne.

Koncentracja pozioma – fuzje przedsiębiorstw touroperatorskich

•Historia powstania największego koncernu turystycznego świata – Touristik Union International (TUI)

•Cele:

-Podniesienie efektywności działania

-Zmniejszenie kosztów głównie w zakresie transportu

•1963 r. – biura Hummel i Scharnow w celu lepszego wykorzystania pociągów utworzyły tzw. kartel szynowy

•1965 r. – biura Hummel, Scharnow i Touropa zjednoczyły się w Deuttsche Flugtouristik

•1968 r. holding 4 wielkich organizatorów: Touropy, Scharnowa, Hummela i Tiggesa - Touristik Union International (TUI)

•1969 r. do TUI dołączył Airtours International i Twen-Tours

•1972 r. – do TUI dołączyła Transeuropa

Lata 70-te XX w. – sytuacja na rynku turystycznym

•Koncentracja i monopolizacja na rynku europejskim doprowadziła do tego, że organizacja wycieczek była skupiona w rękach coraz mniejszej liczby touroperatorów.

•Wiele małych biur podróży, które nie były konkurencyjne dla dużych touroperatorów została sprowadzona do roli agentów sprzedających produkty organizatorów.

•Małe biura funkcjonowały jako organizatorzy tylko w obrębie wyspecjalizowanych ofert kierowanych do wąskiej grupy odbiorców.

•Formy integracji i monopolizacji rynku:

-Koncerny – monopolistyczna grupa przedsiębiorstw, głównie powstawały na skutek fuzji touroperatorów.

-Holdingi – powstawały poprzez zakup akcji, dzięki czemu uzyskiwano kontrolę nad działalnością przedsiębiorstwa – najczęściej tworzone przez wielkie firmy transportowe lub banki w celu kontrolowania powiązanych z nimi przedsiębiorstw turystycznych.

-Umowy agencyjne – umowy podpisywane z biurami podróży na sprzedaż pakietów danego touroperatora z zakazem współpracy z innymi touroperatorami.

-Walka konkurencyjna polegająca na oferowaniu podróży po cenach niższych niż koszty organizacji do czasu likwidacji konkurencji.

Współczesny rynek biur podróży na świecie

•Koncentracja działalności i istnienie wielkich monopoli,

•Silne związki finansowe pomiędzy touroperatorami a innymi podmiotami rynku turystycznego i podmiotami spoza branży,

•Duża rola banków w finansowaniu działalności touroperatorów,

•Znaczny stopień wykorzystania przez touroperatorów obcej, nie własnej sieci punktów sprzedaży dla zbytu ich własnego produktu.

Rynek francuski

•Ok. 150 touroperatorów, z czego wszyscy najwięksi oraz 30% pozostały posiada swoje siedziby w Paryżu,

•20 touroperatorów ma znaczenie ogólnokrajowe

•Najwięksi touroperatorzy: Airtour 7, France Tourisme, Wagon – Lits, Vacances Voyages, Voyages Conseil, Jet Tour oraz Cartan – 70% sumy obrotów na rynku francuskim

Rynek Wielkiej Brytanii

•Na początku lat 80-tych XX w. istniało ok. 500 touroperatorów zrzeszonych w ABTA (Związku Brytyjskich Biur Podróży) oraz ok. 200 poza organizacją.

•W latach 90-tych rynek został zdominowany przez 3 największe firmy:

-Thomson,

-Owners Abroad

-Airtours – kontrolowały ponad 50% rynku wycieczek zorganizowanych.

Rynek europejski łącznie

•1997 r. – 10 największych touroperatorów kontrolowało 52% rynku

•2004 r. – 10 największych kontrolowało już 72% rynku

•2006 r. – najwięksi touroperatorzy w Europie:

1.TUI Group (Niemcy)

2.Thomas Cook (Niemcy)

3.REWE Touristik (Niemcy)

4.My Travel (Wielka Brytania)

5.First Choice (Wielka Brytania)

6.Grupa Iberostar (Hiszpania)

7.Kuoni (Szwjcaria)

8.Club Med (Francja)

9.Alltours (Niemcy)

10.Hotelplan(Szwajcaria)

W 2007 r. następuje fuzja:

-TUI AG z First Choice – TUI Travel PLC

-Thomas Cook AG z My Travel Group PLC – Thomas Cook Group PLC.

World of TUI (2012) "TUI is the most beautiful time of the year„

•Wiodące marki touroperatorów: TUI (Niemcy, Austria, Szwajcaria, Polska, Włochy), Thomson (Wielka Brytania), Arke (Holandia), Jetair (Belgia), Fritidsresor (Szwecja), Finnmatkat (Finlandia), Star Tour (Dania, Norwegia), Nouvelles Frontieres (Francja)

•Linie lotnicze należące do koncernu: TUIfly (Niemcy), Thomsonfly (Wielka Brytania), Corsairfly (Francja), Arkefly (Holandia)

•Sieci hotelowe: Grecotel, Grupotel, Dorfhotel, Iberotel, Magic Life, RIU, Robinson Club, Anfi del Mar, Atlatnica, Gran Resort Hotel, Nordhotel, Paladien

•Agencje turystyki przyjazdowej: Aloes, Holidays Services, Isropa Nazarene Tours, Miltours, Pollmans, Ranger Safaris, Tantur, Travcko, Travel Partner, Tunisie Voyages, Ultramar Express, TQ3 Travel Solutions Sieci biur podróży: TUIReiseCenter (Niemcy, Austria, Szwajcaria), TUI Centrum Podróży (Polska), TUITravelCenter(Belgia), Fritidsresor (Szwecja)

TUI

Sektory działalności TUI

•TUI Travel

•TUI Hotels & Resorts

•TUI Cruisers

•Do TUI należy m.in.: ok. 3500 biur podróży, 79 operatorów turystycznych w 18 krajach

•ponad 140 samolotów

•37 agencji podróży w 31 krajach

•12 sieci hotelowych w 28 krajach z 285 hotelami na ok. 163 tys. łóżek (Atlantica Hotels, Dorfhotel, Gran Resort Hotels, Grecotel, Grupotel, Iberotel, MAGIC LIFE, 50% w RIU Hotels, ROBINSON Club, Jaz Hotels, Sol y Mar)

•10 statków

•Firmy grupy TUI zatrudniają ponad 54 tysięcy osób i osiągnęły przychód blisko 22 miliardy euro.

•TUI Poland sp. z o.o. powstała w 1997 r. i od 2007 roku jest częścią największego koncernu turystycznego na świecie TUI Travel PLC

Thomas Cook Group PLC

•W 2007 roku połączyły się Thomas Cook AG i My Travel Group PLC – utworzyły koncern Thomas Cook Group PLC

•Obecnie obejmuje: Thomas Cook, Sunset, Airtours, Neckermann, Condor Airlines, Ving, Direct Holidays and My Sunquest

•Sprzedaż 9,8 biliona funtów

•Klienci – 23,6 mln

Biura podróży w Polsce

Największe biura według obrotów w 2011 roku: Itaka - 1,1 mld zł TUI Polska - 490 mln zł Rainbow Tours - 440 mln zł Neckermann - 264 mln zł Alfa Star - 246 mln zł Wezyr - 209 mln zł Sky Club ( + marka Triada) - 180 mln zł Sun & Fun - 175 mln zł Ecco Holiday - 170 mln zł Trade & Travel - 141 mln zł Największe biura pod względem liczby klientów w 2011 r.: Itaka - 445,287 klientów Sky Club i Triada - 170,000 klientów TUI Poland - 166,790 klientów Neckermann - 142,000 klientów Alfa Star - 141,254 klientów Rainbow Tours - 139,000 klientów Wezyr Holidays - 108,819 klientów Sun&Fun - 97,000 klientów Ecco Holiday - 84,000 klientów Oasis Tours - 80,000 klientów.

W 2012 r. upadłość ogłosiły biura podróży:

•Mati World Holidays

•Aquamaris

•Sky Club i Triada

•Alba Tour

•Africano Travel

•Blue Rays

•Atena

•Elektra Travel

•OLT Express

W 2011 r. w Wielkiej Brytanii upadło aż 41 touroperatorów. Problemy z płynnością miały przede wszystkim firmy specjalizujące się we wczasach w państwach Bliskiego Wschodu, ogarniętych zamieszkami lub ich groźbą, a także Tajlandii, którą nawiedziła katastrofalna w skutkach powódź.

Do fali bankructw doszło w 2012 r. w Czechach. Upadło pięć biur podróży, z których każde w chwili ogłoszenia upadku miało za granicą po kilkuset turystów.

W 2012 r. upadło biuro Łanta-Tur Wojaż, jedno z najstarszych i największych rosyjskich biur podróży. Za granicą utkwiło 9,5 tys. Rosjan, także w tak odległych państwach, jak Indie, Indonezja czy Tajlandia.

Rola Internetu w turystyce

- stymuluje rozwój turystyki

– umożliwia klientom identyfikację i zakup właściwego produktu

- umożliwia dostawcom rozwijanie oraz dystrybucję ofert, a także zarządzanie nimi na skale globalną

- nowy sposób świadczenia usług turystycznych

- kanał dystrybucji informacji i produktów

- kupowanie usług przez Internet wymaga zaufania jakim klient musi obdarzyć usługodawcę

- WTO zachęca do wykorzystywania potencjału Internetu w turystyce, popiera tworzenie strategii e-turystyki i zdobywanie nowych klientów za pomocą tego środka.

Znaczenie Internetu dla przedsiębiorstw turystycznych

•Postęp w dziedzinie technologii informacyjnej umożliwił zastosowanie IT do zarządzania przedsiębiorstwem turystycznym oraz procesu jego komunikacji z otoczeniem.

•Technologia informacyjna wykorzystywania jest do realizacji zadań:

–Komunikacji z klientami i partnerami biznesowymi

–Prezentacji i promocji oferty przedsiębiorstwa turystycznego

–Rezerwacji usług turystycznych

–Sprzedaży usług turystycznych

Komunikacja za pomocą Internetu

•Zastosowanie Internetu w działalności przedsiębiorstw turystycznych powinno prowadzić do usprawnienia procesów komunikacji z klientami oraz poprawy zrozumienia zindywidualizowanych potrzeb klienta w zakresie rezerwacji lub sprzedaży usług.

•Główne narzędzia umożliwiające przedsiębiorstwom turystycznym indywidualną komunikację z wykorzystaniem Internetu:

–Poczta elektroniczna (direct e-mail, mailing)

–Newsletters (elektroniczny biuletyn)

–Pocztowe listy dyskusyjne (mailing lists)

–Grupy dyskusyjne (newsgroups)

–Czaty (chats rooms)

Strony www

•Właściwie zaprojektowana, oparta na zaawansowanej technologii strona internetowa nie spełni swojej roli, jeżeli nie będzie prawidłowo działać relacja dwustronnego kontaktu z klientem.

•Warunkiem osiągania pozytywnego efektu z korzystania przez przedsiębiorstwo turystyczne ze strony internetowej jest zapewnienie właściwego funkcjonowania czterech części składowych serwisu:

–Zawartości informacyjnej

–Oprawy graficznej

–Nawigacji

–Interaktywności

Nowoczesna rezerwacja

•Rewolucją na rynku turystycznym w zakresie sprzedaży imprez turystycznych były komputerowe systemy rezerwacji miejsc.

•Pozwalają one agentom, a tym samym klientom biur podróży, na dostęp do olbrzymiej liczby ofert.

•Umożliwiają one wyszukanie ofert optymalnie dopasowanych do potrzeb i możliwości klienta. W pewnych dziedzinach w czasie sprzedaży propozycja może być dostosowywana do życzeń klienta.

•Systemy ogromnie podniosły efektywność i ułatwiły pracę w samych biurach podróży.

•Przed istnieniem nowoczesnych systemów rezerwacji opierano się na rozmowach telefonicznych lub korespondencji.

•Był to system skomplikowany i zawodny. Obecnie mamy umożliwioną szybką i sprawną rezerwację z dużym wyprzedzeniem. Jeżeli wolne miejsca odpowiadają naszym wymaganiom dokonujemy rezerwacji a także w wielu przypadkach możemy dokonać płatności on-line.

•Stanowi to bardzo duże ułatwienie dla klienta zarówno jak i dla przedsiębiorstwa turystycznego, który wykorzystuje swój potencjał.

Komputerowe systemy rezerwacji usług turystycznych

Komputerowe systemy rezerwacji usług turystycznych można podzielić według lokalizacji na:

–Globalne Systemy Rezerwacyjne (GDS Global Distribution System) np. Galileo International, Amadeus

–Narodowe Systemy Rezerwacji Komputerowej (NCRS National Computer Reservations Systems) tworzone dla specyfiki danego kraju np. Tracicom, Traviswiss

–Komputerowe Systemy Rezerwacji (CRS – Computer Reservations Systems) tworzone przez przedsiębiorstwa systemy np. Travelplanet, Merlin

Internet jako narzędzie reklamy w turystyce

•Nowoczesne technologie pomagają dotrzeć do jak największej liczby potencjalnych konsumentów w bardzo szybkim czasie i przekazanie im informacji o danym produkcie turystycznym.

•Jako medium komunikacji marketingowej strony internetowe:

–Umożliwiają szybką komunikację dwukierunkową

–Stanowią tani kanał przekazu

–Mają duży zasięg i funkcjonują 24 h na dobę

–Umożliwiają kierowanie treści komunikatów do wybranych odbiorców o indywidualnych oczekiwaniach

•Nowoczesna forma internetowej prezentacji reklamowej produktu turystycznego posiada bardzo szeroki wachlarz są m.in.

•Bannery – paski reklamowe z łączem do strony reklamującej produkt

•Mailing – komunikat handlowy rozsyłany pocztą elektroniczną

•Interaktywne gadżety – wygaszacze ekranu, tapety pulpitu

•Filmy reklamowe

•Interaktywne gry i quizy

ROZWÓJ HOTELARSTWA PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ

Tendencje rozwojowe hotelarstwa po II wojnie światowej

Kierunki rozwoju hotelarstwa są ściśle powiązane z ogólnymi trendami w turystyce istniejącymi we współczesnym świecie.

• Standaryzacja i unifikacja

• Rozwój hotelarstwa ekonomicznego i budżetowego,

• Hotelarstwo luksusowe i ekskluzywne,

• Hotele umożliwiające aktywny wypoczynek,

• Specjalizacja w hotelarstwie,

• Hotele trzeciego wieku

• Hotele typu SPA, farmy zdrowia i urody,

• Hotele butikowe,

• Hotelarstwo jako działalność dodatkowa,

• Centralne systemy rezerwacji,

• Programy promocyjne i lojalnościowe,

•Outsourcing – korzystanie z zasobów zewnętrznych np. w zarządzaniu, polegające na wykorzystaniu specjalistycznych firm lub produktów w swojej działalności.

•Tailoring – ciągłe ulepszanie obiektów i dostosowywanie do zmieniającego się rynku w zakresie np. standardu i asortymentu usług.

•Timesharing - polega na nabyciu przez konsumenta prawa do korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego, w oznaczonym czasie, w każdym roku, oraz zobowiązaniu się do zapłaty przedsiębiorcy ryczałtowego wynagrodzenia.

•Franchising - zakup licencji franczyzowej pozwala działać pod marką znaną klientom, daje gotowe rozwiązania operacyjne i pozwala korzystać z wiedzy i doświadczenia firm działających na rynku od lat.

•Rozwój gastronomi hotelowej

•Usługi hotelarskie w środkach transportu,

•Budowa oryginalnych hoteli

•Adaptacja obiektów zabytkowych,

•Zintegrowane systemy zarządzania jakością

•Racjonalna gospodarka energią i ochrona środowiska

•Globalizacja i rozwój międzynarodowych systemów hotelowych.

Rola franczyzy w hotelarstwie

•Zakup licencji franczyzowej pozwala działać pod marką znaną klientom, daje gotowe rozwiązania operacyjne i pozwala korzystać z wiedzy i doświadczenia firm działających na rynku od lat.

•Początki franczyzy w branży hotelarskiej sięgają początków minionego wieku. Za pierwszego franczyzodawcę w tej branży uważa się Cesara Ritza, który już w 1907 roku zezwolił kilku hotelarzom na nazwanie swoich hoteli jego imieniem.

•Współczesną franczyzę hotelową datuje się na lata 60. XX wieku, kiedy to w wyniku boomu budowlanego w Stanach Zjednoczonych zaczęły powstawać nowe hotele. Aby wykorzystać tą koniunkturę pierwsze, wielkie sieci zaczęły oferować franczyzę.

•Od tego czasu w USA franczyza jest najpopularniejszą metodą rozwijania sieci hoteli.

•Przynależność do sieci franczyzowej jest też jednym z warunków stawianych przez instytucje finansujące otwieranie hoteli, czy też firmy dzierżawiące teren po takie inwestycje.

•65% wszystkich hoteli na świecie działa w ramach sieci franczyzowych.

•W Stanach Zjednoczonych jest to aż 75% hoteli. To właśnie z USA wywodzi się franczyza hotelarska i tam rozwija się najszybciej.

•Nowym rynkiem dla franczyzy w hotelarstwie jest obecnie Azja, a także coraz częściej Europa.

•Najważniejszą organizacją na świecie zajmującą się kontrolą i nadzorem nad rozwojem franczyzy w hotelarstwie jest HERE – Hotel Employees and Restaurant Employees International Union (Międzynarodowa Unia Pracowników Hoteli i Gastronomii).

•Oferta franczyzowa sieci hotelowych skierowana jest zarówno do firm i instytucji posiadających znaczny kapitał, który chcą inwestować w rozwijanie wybranych marek hoteli (przeważnie tych luksusowych) w danym kraju czy regionie, jak i do indywidualnych franczyzobiorców, którzy chcieliby prowadzić jeden lub kilka hoteli przeważnie o niższym standardzie, działających pod jedną z tańszych marek z oferty danej grupy hotelowej.

Wybrane sieci hoteli rozwijające się poprzez franczyzę:

Hotele ekonomiczne

•Comfort Inn

•Best Western

Hotele klasy średniej

•Holiday Inn; Holiday Inn Express

•Courtyard by Marriott

Hotele pięciogwiadkowe

•Marriott

•Hilton

•Radisson

•Sheraton

Hotele o wyższym standardzie

•Ritz Carlton

•Westin Hotels

Rozwój systemów hotelowych na świecie

Główne przyczyny powstania i rozwoju sieci hotelowych:

•Dynamiczny rozwój ruchu turystycznego po II wojnie światowej

•Zwiększony popyt na usługi hotelarskie przystosowane do zróżnicowanych potrzeb gości,

•Atrakcyjność inwestycji w obiekty hotelarskie,

•Konkurencja na rynku usług hotelarskich,

•Koncentracja i korzyści płynące ze skali działalności

- ułatwienia w prowadzeniu negocjacji z biurami podróży,

- wspólna promocja,

- wspólne systemy rezerwacji.

Międzynarodowe systemy hotelowe (MSH)

•Międzynarodowy system hotelowy – umowna nazwa organizacji gospodarczej działającej w zakresie hotelarstwa w skali ponadnarodowej (globalnej).

•MSH funkcjonują w różnym zakresie usług hotelarskich na różnych obszarach świata, przyjmują różne formy prawne, własnościowe i organizacyjne oraz zróżnicowane nazewnictwo.

•MSH może funkcjonować jako jednorodna organizacja bądź jako grupa (konsorcjum) organizacji.

•Poza działalnością hotelarską podejmują inne działalności: gastronomiczne, kasyna, centrami kongresowymi, wypożyczalniami samochodów, a nawet szkolnictwem.

•Posiadają wewnętrzne systemy rezerwacji, łatwo wchodzą w fuzje, przejęcia i podziały.

Struktura globalnych organizacji gospodarczych hoteli

•Hotel – szczebel podstawowy,

•Łańcuch, marka – szczebel pośredni,

•Grupa kapitałowa, firma – szczebel globalny.

Łańcuch hotelowy – zespół hoteli prowadzących jednolitą politykę ekonomiczną i marketing, utrzymujący jednolity standard i zakres usług, posiadający własny system rezerwacji miejsc noclegowych lub funkcjonujący w przynajmniej jednym z ogólnie dostępnych systemów rezerwacji oraz wspólną nazwę (lub jej część).

Hotele wchodzące w skład łańcucha powinny charakteryzować się:

-Tym samym znakiem firmowym lub towarowym (logo),

-Posiadać podobne cechy użytkowe: lokalizacja, architektura, kategoria, itp.

-Funkcjonować na podstawie określonych form własności, zarządzania lub koncesji.

Łańcuch hotelowy może funkcjonować samodzielnie lub być częścią systemu hotelowego.

Prekursorzy systemów hotelowych

Cesar Ritz (1850-1918)

•pochodził ze Szwajcarii.

•Jego życie związane było z Paryżem.

•Został światowym hotelarzem, wspinając się od najniższego szczebla i pracują jako kelner, prowadząc niewielkie hotele we Francji, aż do momentu kiedy zarządzał hotelem Savoy w Londynie.

•Zawiązał stowarzyszenie Ritz Hotel Syndicate Ltd., by otworzyć w 1898 r. hotel Ritz w Paryżu na placu Vendome, a w 1905 r. hotel Ritz w Londynie.

•hotel nowoczesny zelektryfikowany, z łazienkami w pokojach.

•Stworzył sieć Ritz – Carlton.

•Okrzykniety został „królem hotelarzy i hotelarzem królów”.

•Po jego śmierci żona Marie otwierała hotele pod jego nazwiskiem.

•W latach 1960-70 hotel w Paryżu przeżywał problemy finansowe związane z jego wyposażeniem technicznym, które w znacznym stopniu odbiegało od współczesnych wymogów. Powrót do dawnej świetności przywrócił mu angielski biznesmen egipskiego pochodzenia Mohammed Al Fajed, który 1980 r. odkupił hotel.

Sieć hoteli Ritz - Carlton

•Obecnie działają 84 luksusowe hotele i kurorty w dużych miastach i miejscowościach wypoczynkowych w 26 krajach na całym świecie.

•Obecna firma została założona w 1983 roku, kiedy marka została kupiona od poprzednich właścicieli, aby uruchomić The Ritz-Carlton Hotel Company, LLC, z siedzibą w Atlancie

•Firma jest od 1998 r. zależna od Marriott International, zarząd ma swoją siedzibę w Chevy Chase w stanie Maryland w USA.

Conrad Nicholson Hilton (1887-1979)

•Wyznawca zasad: „Ani jeden cal kwadratowy powierzchni w hotelu nie może się marnować” i „Maksimum korzyści dla gości za minimalną cenę.”

•Zaczynał od prowadzenia wspólnie z ojcem małego pensjonatu w San Antonio

•W 1919 r. za 40 tys. dolarów kupił swój pierwszy hotel, cieszący się duża popularnością 50-pokojowy „Mobley Hotel” w San Francisco.

•W roku 1925 zbudował w Dallas swój pierwszy hotel, umieścił na szyldzie swoje nazwisko i rozpoczął ekspansję.

•Hasło firmowe jego hoteli Around the World stało się symbolem wysokiego standardu, ekskluzywności, ciekawej architektury oraz nowoczesnej organizacji usług hotelarskich.

•W 1948r. w celu posiadania hotelu w każdej stolicy świata stworzył Hilton International Corporation - jeden z najważniejszych międzynarodowych systemów hotelowych.

•W 2009 sieć posiadała 3200 hoteli co dawało łącznie około 545 tysięcy pokoi.

•Hotele tej sieci znajdują się w 77 państwach i zatrudnionych było w 2007 105 tys. osób.

•Od sierpnia 2009 siedziba korporacji znajduje się w McLean w stanie Wirginia.

Charles Kemmons Wilson (1913-2003)

•Urodził się w 1913 r. w Stanach Zjednoczonych, a zmarł w 2003 r.

•W młodości produkował i sprzedawał popcorn.

•W 1951r. Kemmons Wilson wybrał się samochodem w podróż do Waszyngtonu i zmuszony był korzystać z hoteli o bardzo słabym standardzie.

•W tamtych czasach nie istniały żadne standardy jakości usług hotelowych , wiec znalezienie przyzwoitego miejsca na nocleg graniczyło z cudem.

• Postanowił zbudować łańcuch 400 hoteli w całym kraju przeznaczonych do podróży rodzinnych.

• Realizacje planu Wilson zaczął od uzyskania prawnej ochrony znaku i nazwy „Holiday Inn”.

•Pierwszy hotel otworzył w 1952 r. w Memphis.

•Następnie Wilson zajął się poszukiwaniem osób zainteresowanych powstawaniem hoteli w każdym dużym mieście Stanów Zjednoczonych. Umowa franchisingowa mówiła wówczas o kwocie 500 dolarów opłaty wstępnej i 5 centach od każdego wykorzystanego pokoju.

•Pierwszy obiekt ze sprzedaży licencji powstał w czerwcu 1954r. w Clarksdale w stanie Missisipi, a cztery lata później w Dyersburg (Tennessee) – pięćsetny

• Wyznawał zasadę – „Najlepszą niespodzianką jest brak niespodzianek”.

•W 1990 roku zapadła decyzja o sprzedaży tej sieci angielskiej firmie z branży browarniczej „Bass Plc” przekształconej obecnie w „InterContinental Hotels Group”

•Kemmons Wilson stał się człowiekiem legendą, jego motele zmieniły amerykańska kulturę podróżowania i zrewolucjonizowały cały przemysł hotelarski.

Sieć oferuje różne typy hoteli pod różnymi nazwami - oznaczającymi ich standard:

•Express by Holiday Inn (USA jako Holiday Inn Express) – hotele średniej klasy, najczęściej bez restauracji;

•Holiday Inn – hotele wyższej klasy z pełnym serwisem hotelowym;

•Holiday Inn Select – hotele wyższej klasy z pełnym serwisem hotelowym (w USA i Kanadzie);

•Holiday Inn SunSpree Resorts – hotele pobytowe (wakacyjne).

W Polsce do sieci Holiday Inn należą hotele:

•Holiday Inn Kraków City Centre, (5 gwiazdek),

•Holiday Inn Warszawa Józefów,

•Holiday Inn Bydgoszcz,

•Holiday Inn Express Kraków

•Holiday Inn Łódź, (4 gwiazdki).

•Holiday Inn Express Warsaw Airport

•Holiday Inn Express w Wałbrzychu.

JOHN WILLARD „BILL” MARIOTT JR. (ur. 1932)

•Urodził się w Waszyngtonie w 1932r.

•Przejął rodzinny interes po ojcu, który stworzył sieć Marriot.

•Stworzył markę Courtyard Marriott dla obsługi głównie podróży służbowych.

•Istnieją korporacje Marriott International (działająca na zasadzie franchisingu) oraz Host Marriott Corporation (zajmująca się własnymi hotelami).

•Kieruje się zasadą „w duchu służenia”.

•Dba o kwalifikacje pracowników i jakość w swoich hotelach.

•Wysokie zyski czerpane z najlepiej prosperujących hoteli np. Cezar Ritz czy Conrad Hilton skłoniły właścicieli do budowy kolejnych obiektów, co spowodowało powstawanie coraz większej sieci hoteli znajdujących się pod kontrolą jednego zarządu.

•Od lat 70 tych XX w. globalne systemy hotelowe opanowały rynek hotelarski na świecie.

•Początkowo nastawione były na obsługę gości luksusowych, ale z czasem dostosowały swój zakres usług i cen do pozostałej grupy klientów.

•Korzyści dla hotelu wynikające z przynależności do MSH:

-Skuteczniejsza walka z konkurencją,

-Silniejsza pozycja na rynku,

-Uzyskiwanie lepszych efektów ekonomicznych,

-Gdy rynek nie jest dostatecznie rozwinięty może liczyć na pomoc ze strony obiektów mających lepsze wyniki finansowe w innych regionach.

Główne kierunki rozwoju międzynarodowych systemów hotelowych

•Umocnienie pozycji w obsłudze ruchu turystycznego, dążenie do osiągnięcia przewagi konkurencyjnej nad tradycyjnymi firmami, konentracja pozioma i pionowa.

•Ekspansja programowa, dywersyfikacja standardu i zakresu działalności wyspecjalizowanych marek i obiektów.

•Ekspansja terytorialna, zdobywanie nowych , jeszcze niezagospodarowanych rynków, globalizacja działania.

•Wykorzystanie możliwości wynikających z postępu technicznego i organizacyjnego (adaptacje nowych technologii i materiałów budowlanych, stosowanie nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych, rozwój i usprawnienie funkcjonowania globalnych systemów elektronicznych rezerwacji i wykorzystanie Internetu).

•Priorytetowe traktowanie jakości, ochrony środowiska i stosowanie działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu.

Hotele luksusowe

•Najwięcej inwestycji hotelowych dotyczy obecnie MSH, głównie hotele 4 i 5*

•W 2012 r. powstało ok.. 500 nowych hoteli, z czego 28% w Europie, 27% w Ameryce Północnej a 32% w Azji.

•Nastawione są na obsługę kongresów, konferencji, zjazdów i spotkań biznesowych – turystyka kongresowa to najbardziej dochodowa gałąź turystyki.

•Najlepsze hotele konferencyjne w Polsce:

-InterContinental, Westin i Hilton w Warszawie

-Haffner w Sopocie,

-Copernicus i Pod Różą w Krakowie

•Powstają w atrakcyjnej lokalizacji oraz mają ciekawe formy architektoniczne bryły hoteli: rakietki - Ping Pong hotel w Chinach, kwiat lotosu - Grand Lisboa w Macau, falującej wody – Aqua w Chinach, spirali – Shanghai Tower, delfina – Yas w Zjednoczonych Emiratach Arabskich

•Powstają w nietypowych miejscach np. pod wodą – Posejdon, na sztucznych wyspach – Burj al Arab, w skale – Legend Cave.

•Luksusowe hotele wypoczynkowe położone nad wodą typu resort, hotele kurortowe, aparthotele – dla klientów preferujących wypoczynek 3S „Sun, Sand, Sea” – w ramach systemów Hyatt, Hilton, Westin, Ritz – Carlton, Sheraton.

•Luksusowe hotele SPA oraz Medical – SPA – łączą zabiegi lecznicze z animacją czasu wolnego – w Polsce do tego typu hoteli można zaliczyć: Medical SPA w Świnoujściu, Baltic Plaza Medi Hotel SPA w Kołobrzegu, Medical Park Riverside SPA w Magnuszewie Dużym.

•Hotele butikowe – mieszczą się najczęściej w odrestaurowanych zabytkowych obiektach: kamienicach, pałacach, zamkach, klasztorach – cechują się unikatowością i niepowtarzalnością.

-Pierwsze tego typu hotele zaczęły powstawać w latach 80-tych XX w. w Londynie, Nowym Jorku i San Francisco; w Polsce – Le Regina i Rialto z Warszawy, Copernicus, Stary, Grodek z Krakowa, Granary z Wrocławia.

•Powstają także gastrohotele (rynek hiszpański) – przeznaczone dla ludzi zafascynowanych sztuką kulinarną, chcących zjeść, nauczyć się gotować i wypocząć – Gastrohotel Mas Les Cols

Specjalizacja hoteli luksusowych

•Hotele rodzinne

– dla gości z co najmniej jednym dzieckiem w wieku poniżej 16 lat,

-Najczęściej położone w atrakcyjnych turystycznie miejscowościach, często nadmorskich,

-Oferują sale zabaw dla dzieci w budynku oraz place zabaw na terenie otwartym,

-Wynajmują opiekunki dla dzieci,

-Prowadza animacje dla dzieci

-Posiadają specjalne wyposażenie – łóżeczka dziecinne, przewijaki, wysokie krzesełka w restauracji.

-Faltom w Rumi, Stamary w Zakopanem, Aquarius w Kołobrzegu.

Specjalizacja hoteli luksusowych

•Hotele wyłącznie dla osób dorosłych

-Najczęściej obiekty kurortowe,

-Zapewniają pełnoletnim gościom ciszę i spokój,

-Laino Bay na Rodos, Holiday Garden na Majorce, Oceanis Beach na Kos.

•Hotele na godziny

-Pokoje wynajmowane na godziny, w których w godzinach popołudniowych, w czasie przerwy obiadowej w pracy można wypocząć.

-Siesta Hotel w Buenos Aires, pokoje dla par popularne w Japonii – Love hotels.

•Hotele wyłącznie dla niepalących

-Z całkowitym zakazem palenia nie tylko w pokojach, ale na terenie całego obiektu

-Radisson w Calgary, Miltom w Rzymie, Ibis w Szczecinie.

•Hotele wyłącznie dla pań

-Oferujące specjalne toaletki w pokojach, luksusowe zestawy kosmetyków,

-Wyłącznie damski personel.

-Artemisia w Berlinie, Lady’s First w Zurychu, Luthan Hotel &SPA w Rijadzie.

•Hotele z odrębnymi piętrami dla kobiet

-Osobne pietra zamykane kodowanymi kartami dostępu

-Naumi Hotel w Singapurze, Jumeirah Emirates Tower w Dubaju, Fleming w Hongkongu

•Hotele z odrębnymi piętrami dla mężczyzn

– oferujące konsole do gier, gry komputerowe, męskie czasopisma i filmy na DVD, cygara, większą ilość alkoholi w cenie biletu

- Fleming w Hongkongu, Hotel Derag w Niemczech

•Hotele dla podróżnych (lotniskowe)

-luksusowe, nowatorskie rozwiązania designerskie

-CitizenM Amsterdam, Glasgow, Londyn

-CitizenM Amsterdam – uzyskał tytuł „Trendiest hotel of worls 2011”

•Hotele condo (condohotele, hotele condominium)

-Wykorzystanie prywatnych zasobów finansowych do budowy hotelu 4 i 5*,

-Obiekty zarządzane i administrowane przez specjalistyczne firmy hotelarskie, w których każdy pokój lub apartament jest własnością innej osoby prywatnej lub firmy.

-Posiadają większe pokoje i lepsze wyposażenie niż standardowe hotele,

-Zlokalizowane w atrakcyjnych regionach nadmorskich lub górskich oraz dużych centach turystyki biznesowej w USA, Meksyku, Kanadzie, na Karaibach oraz w krajach Europy Zachodniej.

-Hotelami condo administrują najbardziej znane firmy branży hotelarskie: Ritz – Carlton, Hilton, Four Seasons, Westin, Le Meridian, Satrwood, Trum czy Kempinski.

-W Polsce funkcjonują:

-Dom Zdrojowy w Jastarni,

-Condo-Hotel Wiila Resort &Spa w Ostródzie,

-Sand Hotel,

-Baltic Plaza Hotel Medi SPA w Kołobrzegu.

Hotele ekonomiczne

•Hotele popularne, budżetowe – nastawione są na obsługę masowego ruchu turystycznego,

•Ulokowane są zarówno w miastach jak i miejscowościach wypoczynkowych i uzdrowiskowych,

•Standard hoteli podstawowy – 3* oraz popularny 1 i 2*

•Unifikacja – dotyczy architektury, struktury funkcjonalnej czy organizacyjnej hotelu, programu obsługi, wyposażenia jednostek mieszkalnych, węzłów sanitarno –higienicznych, placówek gastronomicznych.

•Hotele ekonomiczne są najtańsze i najprostsze w budowie, a część mieszkalna budowana jest zazwyczaj w formie powtarzanych modułów.

•W ostatnich latach najszybszy rozwój hoteli ekonomicznych jest obserwowany w Azji (Japonia, Malezja, Chiny) oraz w Europie.

•Azjatyckie hotele ekonomiczne wykorzystywane są przez bezrobotnych z Ameryki Północnej – amerykańskie biura podróży proponują bezrobotnym bez rodziny, którzy utracili pracę po 2008 r. rabaty na wyjazd do hotelu w Azji – koszty utrzymania w hotelu azjatyckim są tańsze niż codzienne życie w Ameryce – oferty typu Funemployment czyli radosne bezrobocie.

•W Europie największym potentatem na rynku hoteli ekonomicznych jest Accor.

•Marki budżetowe sieci Accor – Etap i Formule 1 oferują usługi podstawowe z ograniczoną ilością usług gastronomicznych, które wykorzystują w godzinach wieczornych i nocnych automatyczną obsługę przez terminale komputerowe.

•Nową prężnie rozwijającą się marką hoteli ekonomicznych w Europie jest Travelodge – budowane są z gotowych segmentów montowanych w stelażach stalowych – czas budowy hotelu nawet 12 tygodni, wykorzystywana przed wielkimi imprezami sportowymi czy muzycznymi.

•Wykorzystane przed olimpiada w Londynie w 2012 r.

Hotele ekonomiczne w Polsce

•Bardzo powolny wzrost liczby hoteli ekonomicznych,

•Orbis/Accor – 18 hoteli (Ibis ** i Etap *)

•Louvre Hotels (8 hoteli Campanile ** i 1 Premiere Classe *)

•Wyndham Hotel Gropu – plany uruchomienia hoteli Super 8 w Warszawie i we Wrocławiu.

Eko - hotele

•Six Senses Ninh Van Bay, Wietnam, 5*

•Hotel Six Senses położony jest w otoczeniu stromych wapiennych klifów w zatoce na południowo-wschodnim wybrzeżu Wietnamu. Oferuje bliskość tropikalnej dżungli, piaszczyste plaże oraz luksus na miarę pięciu gwiazdek, a wszystko to w połączeniu z dbałością o ekologię.

•Hotel zbudowany jest z materiałów odnawialnych i położony w ten sposób, aby morska bryza chłodziła apartamenty, zastępując klimatyzację.

•Nie marnuje się tu też wody: ta zużyta już przez gości służy do podlewania ogrodu.

•Goście hotelu mogą też spędzić czas na sadzeniu drzew.

•Restauracja serwuje dania z ryb złowionych w okolicy i warzyw i owoców wyhodowanych w hotelowym ogrodzie.

•W miejscowym spa natomiast skorzystamy z zabiegów wykorzystujących stuprocentowo naturalne składniki.

•Bangkok Tree House, Bangkok, Tajlandia, 3*

• Zbudowano go w okolicy zwanej zielonymi płucami Bangkoku, upewniając się, że jest nie tylko przyjazny środowisku, ale również przynosi wymierne korzyści dla przyrody.

•każdy zarezerwowany pokój to 1kg śmieci usunięty z rzeki Chao Phraya.

•wyłowione pojemniki czy kawałki drewna wykorzystywane są w miejscowym ogródku, w którym hodowane są organiczne warzywa używane w hotelowej kuchni.

•W pralni korzysta się wyłącznie z detergentów ulegających biodegradacji, a pranie wiesza na zewnątrz, aby wyschło na wietrze.

•oświetlenie ekologiczne – wszystkie lampy na zewnątrz budynku korzystają z energii słońca i wiatru.

Hotele przyszłości

•Hotele samoobsługowe smart hotel – „Hotel rezerwujesz przez Internet, klucz odbierasz w automacie. Tam też płacisz za pobyt”

•Wiosną 2013 r. w Warszawie otworzono Sound Garden Hotel, w którym goście zamiast w recepcji meldują się w automatycznym kiosku check-in, gdzie otrzymują kartę-klucz do pokoju.

•Dysponuje 208 pokojami (377 miejsc noclegowych) i 9 salami konferencyjnymi, obiekt ma piętra w stylu muzycznym: jazz, classic, chillout, rock lub pop.

•Powstał przy ulicy Żwirki i Wigury w ramach kompleksu biurowego Business Garden.

•We Wrocławiu od 2011 roku działa Hotel Puro.

•Hotel nie ma tradycyjnej recepcji, personel ograniczono do minimum.

•Gość rezerwuje pokój przez Internet i sam - elektronicznie - się wymeldowuje.

•W każdym pokoju znajduje się panel sterujący klimatyzacją, ogrzewaniem podłogowym w łazience, czy oświetleniem (do wyboru kilka kolorów). Do telewizora można podłączyć własny sprzęt elektroniczny: laptop bądź mp3. Dostępny jest także bezprzewodowy Internet.

•Standard jest wysoki, choć obiekt ma przyznane jedynie trzy gwiazdki (w budynku nie ma restauracji, jest za to bufet ze śniadaniem).

ROZWÓJ I ZNACZENIE TRANSPORTU W TURYSTYCE

• Transport (łac. transportare – przenieść, przewieźć) – przemieszczanie ludzi, ładunków (przedmiot transportu) w przestrzeni przy wykorzystaniu odpowiednich środków (środków transportu).

• Istotą turystyki jest przemieszczanie się osób do obszarów i miejscowości o atrakcyjnych walorach turystycznych, znajdujących się poza ich codziennym otoczeniem.

• Przyjmując, że przemieszczanie się turystów w przestrzeni jest najbardziej charakterystyczną cechą turystyki, transport zapewniający to przemieszczanie jest podstawowym warunkiem jej uprawiania.

• Z pięciu wyróżnionych etapów podróży turystycznej (przygotowanie, przejazd, pobyt, przejazd, podsumowanie) - dwa dotyczą usług transportowych.

• Brak możliwości rozwoju turystyki bez usług transportowych wynika przede wszystkim z rozproszenia i braku mobilności walorów turystycznych.

•Przewóz osób i bagażu w komunikacji wewnętrznej reguluje ustawa Prawo przewozowe z dnia 15 listopada 1984, wraz z późniejszymi zmianami. Ustawa reguluje przejazdy transportem kolejowym, samochodowym, lotniczym, żeglugi śródlądowej wykonywanym odpłatnie przez uprawnionych przewoźników. Ustawa reguluje również odpowiedzialność przewoźników za niewykonane bądź nie należycie wykonanie umowy, tryb dochodzenia roszczeń, zasady płacenia kar pieniężnych przez pasażerów i przewoźników

•Usługi transportowe należą do podstawowych usług turystycznych i są powszechnie uważane za dynamiczny czynnik kształtowania ruchu turystycznego i jego obsługi.

•Usługi transportowe nie są elementem substytucyjnym w stosunku do działalności hotelarskiej, gastronomicznej, sportowo-rekreacyjnej czy rozrywkowo-kulturalnej.

•W czasie jednego wyjazdu turystycznego turysta korzysta najczęściej z różnych środków transportu, które można podzielić na:

– podstawowe, w skład których wchodzi: transport samochodowy, kolejowy, lotniczy i żegluga pasażerska,

–pomocnicze, do których można zaliczyć: autobusy, tramwaje, taksówki, a w rejonie wypoczynku - wynajęty samochód, motorower, skuter, rower.

Transport kolejowy

•Odegrał szczególną rolę w rozwoju turystyki, odznaczał się on zawsze dużą zdolnością przewozową i taniością świadczonych usług

•Dzięki rozwojowi kolei w XIX wieku rozwinęły się współczesne ośrodki turystyczne m.in. w Alpach francuskich, szwajcarskich czy Zakopane.

•W ostatnim okresie zauważa się spadek długości linii kolejowych, co przekłada się na wyraźny spadek udziału transportu kolejowego w przewozach turystycznych np. w RFN z 42% w 1960 do 8,4% w 1989 r.

•Od lat nie zmienia się liczba turystów przybywających koleją do państw turystycznych w Europie, na pozostałych kontynentach wyraźny spadek.

•Koleje specjalne (koleje do celów turystycznych) – obejmują koleje zębate, kolejki linowe, wyciągi – szczególne znaczenie dla zimowej turystyki górskiej.

- Stały rozwój i wzrost liczby kolei specjalnych np. w Szwajcarii w 1950 r. było 77 kolejek narciarskich, a w 1987 r. 500 kolejek linowych i 1200 kolejek narciarskich.

Z punktu widzenia turystyki szczególną rolę odgrywają kolejowe pasażerskie przewozy dalekobieżne – rodzaje:

1.Przewozy międzynarodowe

•Przejazdy pomiędzy stolicami państw lub największymi aglomeracjami na drodze przejazdu pociągu

•W Europie są to pociągi kategorii: EuroCity (EC), niektóre InterCity (IC) i międzynarodowe pośpieszne w porze dziennej oraz różnej kategorii pociągi i wagony nocne.

•Zalicza się także pociągi łączące ośrodki ponadregionalne z miejscowościami turystycznymi i wypoczynkowymi o międzynarodowej renomie, nie obejmuje krótkich tras przygranicznych zaliczanych do przewozów regionalnych.

2. Przewozy międzyaglomeracyjne

•Przewozy łączące ośrodki ponadregionalne - stołeczny z największymi aglomeracjami w danym kraju

•Typowe pociągi to IC i pociągi ekspresowe (Ex), w większych obszarowo krajach – również pociągi i wagony nocne.

•Często kursują tu pociągi wielkich prędkości.

3. Przewozy międzyregionalne

•Obejmują przejazdy pomiędzy ośrodkami ponadregionalnymi, regionalnymi i ważniejszymi lokalnymi,

•Obsługiwane w porze dziennej

•Głównie pociągi niższych kategorii tj. ekspresy i pospieszne, chociaż bywają uruchamiane także połączenia IC pomiędzy ośrodkami ponadregionalnymi a popularnymi kurortami.

Najbardziej powszechne kategorie pociągów dalekobieżnych

1.EuroCity EC / InterCity IC

•Najwyższa kategoria pociągów konwencjonalnych o prędkości do 200 km/h

•W komunikacji międzynarodowej Standard EC jest określony przepisami:

-Prędkość handlową nie mniejszą niż 90 km/h na całej trasie,

-Nieprzekraczający 20% udział postojów w łącznym czasie przejazdu,

-Przedziały nie więcej niż 6 osobowe niezależnie od klasy wagonu,

-Jeden wagon klimatyzowany w składzie pociągu,

-Pokładowy serwis gastronomiczny, oraz dodatkowo

-Obsługę gastronomiczną podczas jazdy w wagonie restauracyjnym z miejscami wyłącznie siedzącymi i jako obwoźną sprzedaż napojów, przekąsek, słodyczy lub poczęstunkami w cenie biletu, serwowanymi do miejsc siedzących.

-Dodatkowy serwis pokładowy – rezerwacja i sprzedaż biletów w pociągu, dostawa prasy, w wybranych wagonach odbiorniki radiowe, TV, komunikaty na tablicach świetlnych w języku kraju przez który pociąg przejeżdża i j. ang, przedziały i toalety dla osób niepełnosprawnych, przedziały dla rowerów, opieka na dziećmi i pomieszczenia do przewijania niemowląt.

2. Pociągi wielkich prędkości

•Są to pociągi o prędkościach maksymalnych powyżej 300 km/h i prędkościach handlowych ok. 250 km/h

•TGV Reseau, Duplex, Atlantique, Thalys (Francja), ICE 3 (Niemcy), Shinkansen 500 (Japonia), AVE (Hiszpania).

3. Pociągi ekspresowe (Ex) – pociągi najniższej kategorii w kwalifikowanych połączeniach dziennych, ich standard określany jest w zasadzie dowolnie przez każdego przewoźnika.

4. Pociągi pospieszne – historycznie najstarsza, a współcześnie najniższa kategoria dalekobieżnych pociągów pasażerskich.

5. Pociągi i wagony z miejscami sypialnymi i do leżenia, np.:

-Uruchamiane w Europie i częściowo ujednolicone co do standardu międzynarodowe pociągi nocne kategorii EuroNight (EN), zestawiane z wagonów sypialnych i kuszetkowych o najwyższym standardzie, z dodatkowo dołączanym wagonem z miejscami siedzącymi o standardzie EC/IC; wszystkie wagony w standardzie EN powinny być klimatyzowane, sypialnie wyposażone w kabinę prysznicową; w cenę biletu wliczone jest śniadanie, napoje, artykuły sanitarne dla podróżujących na miejscach sypialnych, napoje/przekąski w kuszetkach i wagonie dziennym oraz załatwianie w imieniu podróżnych formalności na granicach.

-Pociągi w komunikacji międzynarodowej i wewnętrznej zestawiane z wagonów tylko sypialnych i/lub kuszetkowych, w większości nieklimatyzowane, oferujące jednakowe klasyczne przedziały, w Polsce: międzynarodowe hotelowe HOT i krajowe – Nocny Express NEx, standard zróżnicowany

-Pojedyncze, dołączane do pociągów pospiesznych wagony sypialne i/lub kuszetkowe o zróżnicowanym standardzie.

Kolej w Polsce

•Pierwsza linia kolejowa w obecnych granicach Polski została uruchomiona w 1842 r. Linia ta łączyła Wrocław z Oławą. W tym samym roku linia została przedłużona do Brzegu, a w 1843 roku kolej żelazna docierała już do Opola.

•Druga połowa lat 40. XIX wieku przyniosła rozwój kolei na Dolnym Śląsku. Linie te służyły przede wszystkim do transportu węgla kamiennego ze śląskich kopalni w głąb Niemiec.

•Nieco później kolej zaczęła się rozwijać na Pomorzu i Wielkopolsce.

•W 1843 roku została oddana do użytku linia łącząca Szczecin ze stolicą państwa – Berlinem.

•W latach 1846–1848 powstawała linia kolejowa ze Stargardu do Poznania.

•W zależnym od Rosji, Królestwie Polskim budowę pierwszej linii kolejowej zakończono w 1845, oddając podmiejski odcinek przyszłej linii Warszawsko-Wiedeńskiej. Linia ta łączyła Warszawę z Grodziskiem Mazowieckim.

•W 1845 linię przedłużono do Skierniewic i Łowicza. Rok później kolej dotarła do Częstochowy. Ostatecznie linia Warszawsko-Wiedeńska została ukończona w 1848 r.

•Polska posiada obecnie jedną z gęstszych sieci linii kolejowych w Europie.

•Sieć linii kolejowych będąca pod zarządem PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. udostępniana przewoźnikom obejmuje ponad 19 tys. km linii kolejowych.

•Sieć kolejowa dzieli się na linie o znaczeniu państwowym (około 12 tys. km) oraz linie o znaczeniu lokalnym.

•Przez Polskę przechodzą linie mające znaczenie dla międzynarodowych tranzytów kolejowych. Linie te objęte są umowami międzynarodowymi o liniach AGC i AGTC. AGC - Umowa o głównych międzynarodowych liniach kolejowych. AGTC - Umowa o ważnych międzynarodowych liniach transportu kombinowanego i obiektach towarzyszących.

•W sieci PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jest eksploatowanych ok. 1 600 stacji.

•Stan sieci kolejowej stale się pogarsza, ok. 35% wymaga remontu.

Zniżki dla pasażerów w PKP

•Przejazdy rodzinne przez cały rok

•Bilety abonamentowe,

•Bilety sieciowe,

•Intercity – 26

•Bilety weekendowe,

•Przejazdy grupowe,

•Last minute

Zniżki w komunikacji miedzynarodowej:

•Euro Domino,

•Inter Rail,

•Railplus,

•Austria Specjal,

•Oferta THALYS

•Aby konkurować na rynku europejskim z transportem lotniczym koleje wprowadzają udogodnienia:

-Zwiększenie prędkości np. TGV w kierunku zachodnim jadą od 1989 r. z prędkością 300 km/h,

-System Intercity Pullman – wprowadzony przez koleje brytyjskie, w 5 połączeniach do/z Londynu od poniedziałku do piątku podróżni z biletem ryczałtowym mogą korzystać z saloniku pullmanowskiego z napojami, przekąskami i stanowiskami biurowymi na głównych dworcach, rezerwacji miejsc siedzących, śniadania, obiadu i kolacji podawanych do zajmowanego fotela, telefonu w pociągu, bezpłatnego miejsca na parkingu, zniżki na samochód z wypożyczalni, darmowe wyżywienie w barze w pociągu, bezpłatny bilet na metro w Londynie.

-Koleje francuskie posiadają luksusowy pociąg na trasie Paryż – Strasburg z rozbudowanym serwisem jak pullmanowski,

-Koleje francuskie w pociągach Loisirail oferują specjalny program rozrywkowy związany z geografią i historią regionów znajdujących się na trasie przejazdu.

-W starych krajach UE oraz w Szwajcarii planuje się do 2015 utworzyć sieć szybkich kolei łączących najważniejsze miasta pod hasłem „Koleja dwa razy szybciej niż samochodem i dwa razy taniej niż samolotem”

Transport lotniczy

•Transport powietrzny na większą skalę zaczął funkcjonować po II wojnie światowej.

•W latach 60-tych XX w. wprowadzono silniki odrzutowe – umożliwiły zwiększenie dystansu podróżowania i czasu podróży – stał się podstawowym sposobem komunikacji w podróżach zagranicznych i międzykontynentalnych.

•W latach 70-tych XX w. Wprowadzono samoloty szerokokadłubowe – skrócenie czasu załadunku i rozładunku bagaży na lotniskach, zabieranie na pokład większej liczby pasażerów.

•Na przełomie lat 80 i 90 – tych XX w. zmiany w konstrukcji samolotów co spowodowało zmniejszenie zużycia paliwa – tańsze loty.

•Dominujący udział w podróżach międzykontynentalnych i np. na wyspy.

•W 1978 r. w USA, a w 1997 r. w Unii Europejskiej liberalizacja przepisów lotniczych:

– wprowadzono loty czarterowe,

- powstali tzw. przewoźnicy nisko kosztowi (LCCs) low cost – tanie linie lotnicze,

Tanie linie lotnicze (LCCs)

•Umożliwia zakup biletu po atrakcyjnej cenie,

•Cena nie obejmuje szeregu usług np. posiłków w czasie lotu, pełnej obsługi bagażowej, rezerwacji konkretnego miejsca w samolocie, płatny dodatkowo bagaż.

•Największe linie LCCs:

-W USA: Southwest, US Airways, Air Tran i JetBlue,

-W Europie: Ryanair, Easy Jet, Air Berlin, Aer Lingus, Wizair

•Wiodącą rolę w rozwoju transportu lotniczego odegrały Stany Zjednoczone i Związek Radziecki, które to państwa konkurowały ze sobą w strategicznych gałęziach gospodarki (podczas tzw. “zimnej wojny”), m. in. w przemyśle lotniczym.

•Obecnie znacząca produkcja samolotów prowadzona jest także we Francji, Wielkiej Brytanii, Japonii, Chinach i Indiach (zasadnicza konkurencja odbywa się pomiędzy amerykańskim Boeingiem a europejskim Airbusem).

•Infrastruktura transportu lotniczego:

–Elementy liniowe – drogi lotnicze

–E. punktowe – lądowiska, lotniska, porty lotnicze krajowe bądź międzynarodowe.

•Transport lotniczy w głównej mierze wykorzystywany jest do przewozu ludzi na dalekich trasach oraz małych ładunków wymagających szybkiego przemieszczenia.

•Najwięcej połączeń powstało między gęsto zaludnionymi obszarami, o znacznym stopniu rozwoju gospodarczego.

•Główne kierunki ruchu lotniczego łączą ze sobą następujące regiony: - Europę Zachodnią, - wschodnie wybrzeże USA, - zachodnie wybrzeże USA, - Azję Wschodnią (Japonię, Chiny, Koreę Pd.), - Azję Południowo-Wschodnią (Singapur, Malezję, Indonezję, Tajlandię).

•Dominujący udział Stanów Zjednoczonych w globalnych przewozach – 38%.

•Zdecydowaną większość dalekiego, międzykontynentalnego ruchu lotniczego przyjmują tam porty ze wschodniego i zachodniego wybrzeża. Są one połączone gęstą siecią szlaków powietrznych z miastami w głębi kraju, w których funkcjonuje ożywiona komunikacja lokalna.

•Potwierdzeniem tego mogą być dane dotyczące największych portów lotniczych świata: w pierwszej “30” jest aż 14 lotnisk amerykańskich.

•Również czołówkę przewoźników stanowią linie lotnicze z USA – American Airlines, Delta Airlines, US Airways, United Airlines, Continental Airlines, Northwest Airlines to tylko niektóre z nich. Poza tym na świecie liczą się jeszcze linie japońskie (All Nippon Airways, Japan Airlines), brytyjskie (British Airways), niemieckie (Lufthansa), włoskie (Alitalia), skandynawskie (SAS), Francuskie (Air France), rosyjskie (Aerofłot), koreańskie (Korean Air), arabskie (Saudi Arabian Airlines, Emirates Airline), singapurskie (Singapore Airlines).

Transport samochodowy

Infrastruktura transportu samochodowego:

•Liniowa – istniejąca sieć drogowa,

•Punktowa – wyodrębnione przestrzennie obiekty służące obsłudze:

- pasażerów – dworce autobusowe, przystanki dworcowe i przystanki,

- środków przewozowych transportu samochodowego: stacje techniczne i materiałowo – techniczne.

•Tabor przewozów pasażerskich:

- samochody osobowe,

- autobusy.

•Drogi o dużym nasileniu ruchu turystycznego powinny być wyposażone m.in. w obiekty i urządzenia:

- drogowa informację turystyczna tzn. znaki informacyjne związane z turystyką, informujące o atrakcjach turystycznych danego regionu czy miejscowości, o samochodowych szlakach turystycznych, zabytkach architektonicznych, parkach krajobrazowych, obiektach rekreacyjno – wypoczynkowych.

- zatoki drogowe (wypoczynkowe), umożliwiające zatrzymanie się przy drodze w celu wypoczynku.

- przydrożne punkty gastronomiczne,

- przydrożne bazy noclegowe, odgrywające szczególną rolę na drogach tranzytowych,

- punkty łączności telefonicznej,

- pomoc drogową,

-stacje obsługi technicznej,

- stacje paliw.

Indywidualna komunikacja samochodowa

•Swoboda wyboru: miejsca przeznaczenia, tras, etapów i przerw w podróży,

•Wysoki poziom penetracji istotny dla turystów – samochód ułatwia zwiedzanie obszarów interesujących a położonych na uboczu,

•Wraz z rozwojem motoryzacji pojawiły się przyczepy kempingowe oraz samochody kempingowe, które uniezależniły turystów od bazy noclegowo – gastronomicznej,

•Turystyka samochodowa nie jest skoncentrowana tylko na miesiącach letnich – wpływa korzystnie na rozkład ruchu turystycznego.

•Zwiększona mobilność turysty powoduje skrócenie pobytu w jednym miejscu.

•Ze względy na swoje zalety samochód osobowy ma główny udział w przewozach turystycznych.

•Prywatny park samochodowy jest uzupełniany przez sieć wypożyczalni samochodów.

•Krajowe i zagraniczne przedsiębiorstwa rent-a-car rozszerzają zakres usług, oferują różnorodne samochody, przejrzystą taryfikację, pakiety ubezpieczeniowe, itp.

•Duże znaczenie w turystyce w celach krajoznawczych oraz służbowych.

•Wypożyczalnie samochodów najczęściej lokalizowane są w pobliżu lotnisk i hoteli.

•Zastosowanie transportu autokarowego w turystyce:

- regularne, długodystansowe, bezpośrednie połączenia z docelowymi miejscami podróży,

- obsługa pakietów podróży zorganizowanych (zorganizowane podróże autokarowe),

- organizacja kilkugodzinnych imprez krajoznawczych (imprezy lokalne, wycieczki),

- usługi transferowe.

Żegluga pasażerska

•Obecnie odgrywa mniejsza rolę w przewozach turystycznych.

•Podróże pełnomorskie realizowane są różnymi środkami transportu: statkami pasażerskimi zwłaszcza wycieczkowymi (cruiser), jachtami, statkami pasażersko – towarowymi, promami, łodziami podwodnymi czy statkami rybackimi.

•Do II wojny światowej statki były jedynym środkiem transportu między kontynentalnego w turystyce. Znaczne ograniczenia ruchu emigracyjnego zmusiły towarzystwa żeglugowe do zainteresowania się możliwościami wynikającymi z transportu turystów. Podejmowane w związku z tym wysiłki ukierunkowywano na zwiększenie komfortu i obniżenie cen przejazdu. Wobec dużej konkurencji ze strony transportu lotniczego żegluga pasażerska organizuje obecnie głównie rejsy wycieczkowe.

•Odmiany:

-Turystyka wędrowna – podróże odbywane statkami „wędrującymi” w poszukiwaniu słońca z oceanu na ocean, z kontynentu na kontynent; samoloty dowożą turystów do portów, gdzie mogą sobie wybrać kierunek rejsu i długość trwania; realizowane głównie po ciepłych morzach tropikalnych: Morze Karaibskie z Bahamami, wyspy Indonezji i Oceanii, w sezonie letnim Morze Śródziemne i Czarne.

-Rejsy regularne – podróże na statkach wycieczkowych obsługujących atrakcyjne miejscowości turystyczne – liniowce pasażerskie w rejonie Miami (największy port pasażerski na świecie), wycieczki po Morzu Karaibskim.

-Turystyka specjalistyczna – wycieczki do mało znanych portów, turystyka przygodowa , na jachtach i żaglowcach.

-Wycieczki kombinowane.

-Żegluga promowa – głównie w obrębie jednego akwenu, „pływające mosty”, z Polski kursują promy do Skandynawii.