PROGRAM PRACY Z DZIEĆMI UPOŚLEDZONYMI

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

PROGRAM PRACY Z DZIEĆMI UPOŚLEDZONYMI     UMYSŁOWO W STOPNIU LEKKIM W KLASACH     I – III  SZKÓŁ MASOWYCH 

Agnieszka Maj , Anita Pielak, Hanna Rdzanek,  Izabela Zwidryn 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

AKADEMIA UMIEJĘTNOŚCI PEDAGOGICZNYCH

KWIDZYN 2004r. 
 
 

   SPIS TREŚCI

I.   Wstęp              ............................................................................. ....................................................................... ..........str.3

      

II.  Definicja upośledzenia umysłowego i klasyfikacja upośledzeń................................................................................str.4

        Hanna Rdzanek 

III. Charakterystyka uczniów upośledzonych w stopniu lekkim.................................................................................. .str.8

         Hanna Rdzanek 

IV. Planowanie pracy. Tworzenie indywidualnych planów pracy...............................................................................str.11

    Agnieszka Maj, Anita Pielak, Hanna Rdzanek, Izabela Zwidryn 

V.   Procedury osiągnięcia celów edukacyjnych dla uczniów   upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim..............str. 38

       Hanna Rdzanek 

VI.  Przewidywane osiągnięcia uczniów upośledzonych umysłowo  w stopniu lekkim w klasach I-III.......................str. 40

       Hanna Rdzanek 

VII. Ocenianie uczniów........................................................................................................................................................str. 45

        Hanna Rdzanek 

VIII. Bibliogfrafia ...............................................................................................................................................................str.  47 
 
 

Opracowanie graficzne – Izabela Zwidryn 
 
 

I.   WSTĘP 

    Ustawa o systemie oświaty postawiła przed współczesna szkołą wiele zadań. Jednym z nich jest podjęcie problemu integracji uczniów niepełnosprawnych w ramach funkcjonowania szkół masowych. Realizacja tego zadania postawiła szkoły i nauczycieli wobec całkiem nowych problemów zarówno organizacyjnych jak i metodycznych. Mówimy nie tylko o pokonaniu barier architektonicznych ale również o przygotowaniu kadry pedagogicznej do pracy z uczniami przejawiającymi bardzo zróżnicowane dysfunkcje rozwojowe.

    Prawidłowe funkcjonowanie w warunkach szkolnych zwłaszcza uczniów z niepełnosprawnością umysłową wymaga od nauczyciela głębokiej wiedzy pedagogicznej z wielu dziedzin, ogromnego zaangażowania oraz wielkiego nakładu pracy. Wielkie zainteresowanie zagadnieniem świadczy o ich gotowości do zmierzenia się z nałożonymi na nich zadaniami. Potrzeba wzbogacania warsztatu pracy prowadzi do poszukiwań wszelkich źródeł   doskonalenia. Jednym z nich jest współpraca i dzielenie się doświadczeniami. Wychodząc naprzeciw potrzebą pod patronatem Akademii Umiejętności Pedagogicznych powstały zespoły przedmiotowe nauczycieli , których zadaniem było opracowanie programu pracy z uczniami upośledzonymi umysłowo w stopniu lekkim  w szkołach masowych. Niniejsze opracowanie skierowane jest do nauczycieli nauczania zintegrowanego. Jest wynikiem pracy zespołu w składzie:

    Agnieszka Maj nauczycielka SP 5 w Kwidzynie

    Anita Pielak nauczycielka SP w Cyganach

    Hanna Rdzanek – nauczycielka Specjalnej Szkoły Podstawowej w Kwidzynie

    Izabela Zwidryn - nauczycielka SP 5 w Kwidzynie

    Elżbieta Nowak- doradca metodyczny nauczania zintegrowanego AUP Kwidzyn 

    Nauczanie zintegrowane jest etapem edukacji o wyjątkowym znaczeniu dla całej nauki szkolnej uczniów. Efekty osiągnięte przez dzieci w tym okresie życie dają podwaliny w postaci podstawowych umiejętności umożliwiających dalsze zdobywanie wiedzy. Wielkie znaczenie ma również budowanie w tym okresie właściwych postaw będących zaczątkiem wychowawczym do późniejszego kształtowania jednostek efektywnie funkcjonujących we współczesnym świecie. Jeżeli ten pierwszy kontakt z procesem kształcenia jest uwieńczony sukcesem, następne etapy  edukacji mają również szanse na jak najlepsze rezultaty. Prawidłowość ta dotyczy w takim samym stopniu uczniów  z dysfunkcjami rozwojowymi.  

    Osiągnięcie tego podstawowego celu  w stosunku do dziecka upośledzonego umysłowo jest zadaniem bardzo odpowiedzialnym i trudnym,  wymaga spełnienia wielu warunków oraz ogromnego nakładu dodatkowych działań pedagogicznych i wychowawczych.  Zadaniem niniejszego opracowania jest przybliżenie najważniejszych zagadnień  związanych z planowaniem pracy z tym dzieckiem realizowanej w klasach zintegrowanych szkół masowych. 

II .  DEFINICJA UPOŚLEDZENIA UMYSŁOWEGO  I KLASYFIKACJA UPOŚLEDZEŃ

 

    Wartość i poziom rozwoju każdego społeczeństwa wyraża się jego stosunkiem do jednostek niepełnosprawnych. Na przestrzeni wieków stosunek ten przechodził transformację od wrogości, odrzucenia do zrozumienia i tworzenia systemów pomocy. Na przemianę tą wpłynął gwałtowny rozwój nauki, podniesienie poziomu wiedzy w społeczeństwie oraz poświęcenie i ciężka praca ludzi zaangażowanych w działalność na rzecz niepełnosprawnych.. Szczególnie trudno jest przezwyciężyć stereotypy i niestety uprzedzenia dotyczące osób upośledzonych umysłowo, które jeszcze pokutują w środowiskach o niskim rozwoju kulturowym. Związane jest to ze złożonością etiologii upośledzeń umysłowych oraz faktu, że jest to niepełnosprawność trwała ( jej przejawy można niwelować tylko do pewnego stopnia). Nie oznacza to , że powinniśmy pozostawać bierni, wprost przeciwnie- od zaangażowania i prowadzenia szerokich działań ( procesu kształcenia, polityki społecznej, opieki medycznej, integracji w społeczeństwie) zależy godne życie osób z niepełnosprawnością umysłową w warunkach współczesności.

   Celem tego opracowania jest wyposażenie nauczycieli nauczania zintegrowanego szkół masowych w wiadomości ułatwiające im efektywną pracę z uczniami upośledzonymi umysłowo na etapie wczesnoszkolnym. Zagadnienia związane z etiologią niepełnosprawności umysłowej oraz metodami postępowania zmierzającego do możliwie najlepszego ( na miarę jednostkowych możliwości) poziomu rozwoju leżą w gestii zainteresowania wielu dziedzin nauki min: medycyny, psychologii, pedagogiki, socjologii itp. Prekursorem oligofrenopedagogiki na gruncie Polski była profesor Maria Grzegorzewska. Problematyka upośledzeń umysłowych ma charakter rozwojowy tzn. ciągle prowadzone są nowe badania pogłębiające i doskonalące naszą wiedzę.

   Najogólniej można wyróżnić zdaniem J. Wyczesany dwa przeciwstawne modele niepełnosprawności:

   -model medyczny- traktujący problem jako jednostkowy, leczony z pomocą      profesjonalistów i wiążący się z polityką zdrowotną

   -model społeczny- traktujący zagadnienie jako problem psychospołeczny

   W literaturze przedmiotu jak również w języku potocznym funkcjonuje wiele określeń niepełnosprawności umysłowej min:

   - niedorozwój umysłowy,

   - upośledzenie umysłowe,

   - oligofrenia (z j. Greckiego oligos-mały, phren-umysł),

   - opóźnienie rozwoju umysłowego,

   - obniżona sprawność umysłowa,

   - niepełnosprawność umysłowa,

   - otępienie umysłowe (demencja) 
 
 

   Zdaniem J. Kostrzewskiego „upośledzenie umysłowe jest to stan charakteryzujący się istotnie niższym od przeciętnego ogólnym poziomem funkcjonowania intelektualnego i zaburzeniami w zakresie przystosowania się”. Autor ten przedstawia w obrazowy sposób podział wszelkiego rodzaju dysfunkcji intelektualnych ( rys. 1) 
 
 

   Dysfunkcje intelektualne 
 
 

Upośledzenie

określonej funkcji 
 
 

Globalne 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Obniżenie poziomu określonej funkcji 

Zahamowanie rozwoju określonej funkcji 
 
 

Upośledzenie

umysłowe 

   Parcjalne 
 
 
 
 
 
 
 
 

Upośledzenie

umysłowe 

Opóźnienie rozwoju                  intelektualnegonego 

Obniżenie poziomu

intelektualnego 

Zahamowanie rozwoju

umysłowego 

Upośledzenie

umysłowe 
 

Opóźnienie poziomu określonej funkcji 
 
 
 
 

   Rys.1 Rodzaje dysfunkcji intelektualnych za J. Kostrzewskim

     
 
 

    Jak widać na powyższym rysunku upośledzenie umysłowe zaliczane jest do globalnych dysfunkcji intelektualnych i ma charakter nadrzędny do pojęć niedorozwoju umysłowego i otępienia umysłowego. Upośledzenie umysłowe, jak podkreśla wielu autorów ( M.Bogdanowicz, H. Borzyszkowska) jest globalną dysfunkcją rozwojową powstałą na skutek oddziaływania różnego rodzaju czynników patogennych rozpoznawana do 3 roku życia. Gdy zaś czynniki szkodliwe wpływają na dziecko po 3 roku życia mówimy o obniżeniu poziomu rozwoju umysłowego.

   Jeżeli rozwój dziecka przebiega zgodnie z normą wieku do pewnego momentu i nastąpi jego zatrzymanie ( spowodowane różnymi czynnikami) mówimy o zahamowaniu rozwoju intelektualnego. Zahamowanie to może mieć charakter czasowy.

   Ostatnim rodzajem globalnych dysfunkcji prezentowanych w wykresie przez autora jest opóźnienie rozwoju intelektualnego. Jego cechą jest wolniejsze tempo rozwoju od przeciętnego spowodowane czynnikami chorobotwórczymi lub społecznymi. Poprzez odpowiednie działania pedagogiczne i stworzenie prawidłowych warunków społecznych opóźnienie to ulega wyeliminowaniu.

    Pojęcie upośledzenia umysłowego odnosi się do bardzo zróżnicowanej grupy osób. Różnice te są bardzo istotne z punktu widzenia działań edukacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych. Zaistniała więc konieczność ujęcia zjawiska w formie klasyfikacji. Dawniej funkcjonował trzystopniowy podział upośledzeń umysłowych wyróżniający:

    1.debilizm

    2. imbecylizm

    3. idiotyzm

Nazewnictwo to wytworzyło wiele niekorzystnych i krzywdzących stereotypów, jak również niepożądanych postaw ( w skrajnych przypadkach funkcjonowało jako potoczne, obraźliwe formy językowe)

    Obecnie zastosowanie ma klasyfikacja przyjęta przez IX rewizję Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Przyczyn Zgonów obowiązująca od 1stycznia 1980 roku (tabela 1). W podziale tym wzięto pod uwagę prócz ilorazu intelektualnego tzw. odchylenia standardowe. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

    Tabela 1 Klasyfikacje upośledzeń umysłowych według IX rewizji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Przyczyn Zgonów obowiązująca od       1 stycznia 1980r. (za J. Wyczesany s. 27)

 

STOPIEŃ ROZWOJU UMYSŁOWEGO

         SKALA

WECHSLERA

TERMANA-

MERRILL

 

ROZWÓJ PRZECIĘTNY

(odchylenie mniejsze, równe 1)

 
85-110

 
84-100

 

ROZWÓJ NIŻSZY NIŻ PRZECIĘTNY

(odchylenie od -1 do -2 )

 
70-84

 
69-83

 

NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY LEKKI

(odchylenie od –2 do –3)

 
55-69

 
52-68

 

NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY UMIARKOWANY

(odchylenie  od –3 do –4)

 
40-54

 
36-51

 

NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY ZNACZNY

(odchylenie od –4 do –5)

 
25-39

 
20-35

 

NIEDOROZWÓJ UMYSŁOWY GŁĘBOKI

 
0-24

 
0-19

 
 
 
 
 
 
 
 
 

   III. CHARAKTERYSTYKA UCZNIÓW UPOŚLEDZONYCH   W STOPNIU LEKKIM 

    Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie nauczycielom klas I-III szkół masowych sylwetki dziecka zakwalifikowanego do kategorii niedorozwoju umysłowego w stopniu lekkim. Z takimi bowiem uczniami bardzo często pracują. Aby praca ta przebiegała prawidłowo konieczna jest znajomość możliwości rozwojowych jak również ograniczeń charakterystycznych dla dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim.

   Charakterystyka taka jest stosunkowo skomplikowana z uwagi na ogromne zróżnicowanie jednostkowe. Rodzaj i poziom zaburzeń rozwojowych u tych dzieci wynika z faktu, iż etiologia upośledzenia umysłowego stopnia lekkiego , zdaniem wielu autorytetów naukowych ( min H. Borzyszkowskiej i J. Wyczesany) zawiera oddziaływanie kilku czynników patogennych w przeciwieństwie do głębszych postaci niedorozwoju umysłowego, gdzie ma miejsce zaistnienie jednego czynnika o znacznej wadze patogennej (np. wada genetyczna). Ponad to w większości opracowań naukowych podkreślany jest istotny wpływ nieprawidłowego funkcjonowania środowiska rodzinnego dziecka na występowanie niedorozwoju umysłowego w stopniu lekkim. Pojawia się czasem określenie upośledzenia uwarunkowanego społecznie lub opóźnienia społecznego. Bardzo trudno jest rozstrzygnąć, czy poziom funkcjonowania w momencie badania młodszych dzieci wynika z rzeczywistego upośledzenia, czy  tylko braku stymulacji w rodzinie. Dlatego często wynika konieczność dalszego diagnozowania ( np.: stosowanie odroczenia obowiązku szkolnego na określony okres czasu pozwalający na sprecyzowanie diagnozy).

   Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu lekkim nie wyróżniają się swym wyglądem zewnętrznym wśród rówieśników i dopiero po wnikliwej obserwacji można zauważyć istotne odchylenia w funkcjonowaniu określonych czynników psychofizycznych.

   Dla procesu nauczania i uczenia się pierwszorzędne znaczenie ma poziom sprawności procesów poznawczych. Poznawanie otaczającej rzeczywistości odbywa się za pośrednictwem:

   -poznania zmysłowego ( postrzegania)

   -poznania umysłowego ( myślenia)

   -manipulacji ( praktycznej działalności)

   Dziecko upośledzone umysłowo w wyniku oddziaływania wielu czynników lub uszkodzeń centralnego układu nerwowego ma utrudniony i zaburzony poziom spostrzegania. Spostrzeganie jest niedokładne, często wybiórcze, co wiąże się ze znacznym zaburzeniem procesu analizy i syntezy. Jan Opiat zwraca uwagę na wolniejsze tempo spostrzegania i jego zwężony zakres oraz na trudności w analizowaniu kształtu i materiału spostrzeganego przedmiotu ( różnicowanie barw, odrębności przedmiotów, powiązanie w całość określonych elementów).

   Najtrafniej poziom poznania zmysłowego u tych uczniów można określić cytując słowa H. Borzyszkowskiej: „dziecko upośledzone umysłowo mało widzi- kiedy patrzy i mało słyszy- kiedy słucha”.

   Często nauczyciele mający kontakt z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim zauważają zaburzenia w zakresie koncentracji uwagi. Jest to następna cech tych dzieci. Ich uwaga jest krótkotrwała, mało podzielna i łatwo ulega zakłóceniu ( odwracalna). Bardzo trudno jest im skoncentrować uwagę zwłaszcza, gdy wymaga odniesienia się do czynności abstrakcyjnych lub zadań sprawiających dziecku duże trudności. Dlatego tak istotne jest odchodzenie w tym przypadku od metod werbalnych w kierunku wszelkiego typu praktycznego działania . Istotne znaczenie ma również stworzenie w trakcie zajęć odpowiednich warunków organizacyjnych i dydaktycznych. Stymulacja uwagi u dzieci upośledzonych umysłowo wymaga od nauczyciela wykorzystania całych pokładów pomysłowości i wielkiej cierpliwości. Jest to proces ciągły i nie można  go pomijać w trakcie realizacji działań rewalidacyjnych. Poziom koncentracji uwagi ma bowiem wielki wpływ na spostrzeganie i funkcjonowanie procesów myślenia.

   Dzieci upośledzone mają raczej dobrą pamięć mechaniczną. Natomiast pamięć logiczna jest w dużym stopniu u nich zaburzona. Odtwarzanie zapamiętanych informacji odbywa się według zapamiętanej kolejności. Dlatego maja trudności z „ odpytywaniem na wyrywki”, często po prostu nie rozumieją tego, czego wyuczyły się na pamięć. Maja trudności w posługiwaniu się wyuczoną tabliczką mnożenia, bo wymaga to wybiórczego stosowania zapamiętanych wiadomości. Potrzebują również większej liczby powtórzeń, aby utrwalić zapamiętane informacje. Wiąże się to dla nauczyciela z zaplanowaniem większej ilości tzw. „powtórek” oraz z koniecznością cyklicznego powracania do już zapamiętanych informacji czy wyuczonych umiejętności.

   Rozwój mowy u dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim często bywa opóźniony, jednakże z uwagi na stosunkowo dobrą pamięć mechaniczną są w stanie przy dobrej stymulacji środowiskowej opanować znaczny zasób słownictwa. Mają natomiast trudności w rozumieniu znaczenia wypowiedzi oraz  w samodzielnym tworzeniu opowiadań ( twórcze stosowanie mowy). Częściej też w porównaniu z dziećmi w normie występują u nich wady wymowy. Z moich obserwacji wynika , że ponad 50% ( czasem nawet dużo więcej) uczniów klas I-III szkoły specjalnej dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim ma różnego rodzaju wady wymowy. Z uwagi na częste zaniedbanie środowiskowe można zaobserwować nasilenie wulgaryzmów i wyrażeń slangowych. Podsumowując poziom funkcjonowania mowy u omawianych uczniów można powiedzieć, że mają stosunkowo dobrze rozwiniętą mowę odtwórczą natomiast słabą funkcję twórczą mowy.

   Funkcjonowanie każdego człowieka jest uzależnione od sprawności procesów myślowych. Tu właśnie napotykamy na największe trudności. Dzieci upośledzone umysłowo mają bardzo zaburzone myślenie abstrakcyjne, słowno-pojęciowe. Ich rozwój   bardzo często zatrzymuje się na poziomie myślenia  konkretno - obrazowego. Mają więc kłopoty z abstrahowaniem, uogólnianiem, tworzeniem pojęć, wnioskowaniem czy przewidywaniem ( myśleniem przyczynowo-skutkowym) Wnioski takie wysuwają zgodnie wszyscy zajmujący się tym zagadnieniem. Marta Bogdanowicz określa, że uczeń upośledzony  umysłowo w stopniu lekkim osiąga w wieku 15-21 lat  wiek inteligencji 8-12 lat. Zaburzenia wyższych form myślenia w znacznym stopniu utrudnia zdobywanie wiedzy i powoduje, że bardzo dużo umiejętności jest niedostępne dla osób z niedorozwojem umysłowym w stopniu lekkim.

   Najczęściej występujące trudności szkolne dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim to:

   -zaburzenie orientacji przestrzennej,

   -słaby poziom sprawności grafomotorycznej,

   -częściej występujący niż u rówieśników słabszy rozwój motoryczny,

   -słaba koncentracja uwagi,

   -częściej występujące wady wymowy,

   -wolne tempo pracy,

   -zaburzenia rozumienia znaczenia wypowiedzi,

   -zaburzenia analizy i syntezy ( wzrokowej, słuchowej, wzrokowo-słuchowej),

   -trudności w rozpoznawaniu liter oraz w czytaniu,

   -trudności w rozumieniu przeczytanego tekstu,

   -istotnie zaburzony poziom rozumienia wszelkich reguł, zasad, definicji,

   -utrudnione tworzenie pojęcia liczby,

   -ograniczony poziom pamięciowego wykonywania działań matematycznych,

   -brak zrozumienia treści zadań tekstowych i trudności w ich rozwiązywaniu,

   -zaburzenia wyobraźni przestrzennej utrudniające rozumienie i wykonywanie    

    zadań geometrycznych,

   -trudności w orientowaniu się w stosunkach czasowych i posługiwaniu się nimi,

   -kłopoty w powiązaniu nowych informacji z poprzednio zapamiętanymi,

   -słaby poziom stosowania umiejętności w praktyce,

   -mała samodzielność w wykonywaniu wszelkich zadań,

   -często występująca nadpobudliwość psychoruchowa lub zahamowanie,

   -brak krytycyzmu, egoizm,

   -brak antycypacji zachowań,

   -znaczna impulsywność,

   -podatność na negatywne wpływy otoczenia,

   -niski poziom motywacji,

   -mała wrażliwość na potrzeby innych,

   -częste przejawy agresji

   Wymienione powyżej trudności nie muszą przejawiać się w każdym przypadku. Każdy z naszych uczniów jest inny, jego poziom funkcjonowania w szkole, zachowanie, możliwości i ograniczenia są indywidualne. Zebranie sytuacji z jakimi nauczyciel może się spotkać ma za zadanie uświadomić mu na co musi zwrócić baczną uwagę podczas obserwowania ucznia. Uświadomienie rodzaju problemu jaki napotka pozwoli mu stworzyć plan działania. Inaczej mówiąc, żeby pracować musimy dokładnie wiedzieć co chcemy osiągnąć i jaką drogą do tego celu dążyć. 
 
 

   IV.  PLANOWANIE    PRACY

   Tworzenie indywidualnych planów pracy

   I   Diagnoza wstępna

     Podstawowym elementem właściwego planowania i efektywnej pracy z dzieckiem jest jego wnikliwe poznanie. Proces ten zawiera kilka elementów tj.

    Wynikiem diagnozy dokonanej w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej jest tzw. orzeczenie. Dokument ten jest wystawiany za zgodą opiekunów prawnych dziecka, którzy decydują również czy zostanie on przekazany do wiadomości szkoły . Zawiera on wyniki badań psychologicznych określających poziom rozwoju  umysłowego z określeniem rodzaju dysfunkcji oraz badań pedagogicznych diagnozujących poziom rozwoju poszczególnych umiejętności szkolnych. Specjaliści formułują również ogólne zalecenia do pracy z dzieckiem.

    Wyposażony w te informacje nauczyciel powinien pogłębić swoją wiedzę o uczniu poprzez poznanie jego środowiska rodzinnego (przydatne może być opracowanie ankiety dla rodziców lub opiekunów). Znajomość sytuacji dziecka w rodzinie pozwoli nauczycielowi ocenić do jakiego stopnia może liczyć na współpracę z rodzicami. Jest to zasadniczy warunek powodzenia pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo. W warunkach organizacyjnych pracy szkoły nauczyciel nie może poświęcić każdemu uczniowi zbyt wiele czasu. Mimo wszelkich starań i zaangażowania z jego strony niezbędne podkreślam jeszcze raz absolutnie konieczne jest kontynuowanie pracy przez rodziców w domu ( realizacja wszelkiego typu ćwiczeń utrwalających i usprawniających według wskazówek nauczyciela). Należy zwrócić na ten fakt uwagę rodziców, którzy decydują o uczęszczaniu swojego dziecka do klasy integracyjnej.  Bardzo często bowiem zdarza  się, że nie zdają sobie z tego sprawy jak wielka jest ich odpowiedzialność w tym zakresie. Z przykrością trzeba stwierdzić jak rzadko taka współpraca z rodzicami  przebiega prawidłowo. Wiąże się to najczęściej z nieprawidłowym funkcjonowaniem rodziny spowodowanym bardzo różnymi czynnikami ( zapracowanie rodziców, brak wiedzy , czy w skrajnych przypadkach patologie społeczne)

    Następnym krokiem nauczyciela powinno być własne uzupełnienie diagnozy w trakcje odpowiednio dobranych ćwiczeń i zabaw poprzez ocenę poziomu sprawności poszczególnych funkcji rozwojowych i umiejętności min.:

    -lateralizacji

    -orientacji w schemacie własnego ciała i w przestrzeni

    -tempa mechanicznego uczenia się

    -spostrzegawczości

    -myślenia logicznego i wnioskowania

    -koncentracji uwagi

    -pamięci wzrokowej

    -percepcji wzrokowej

    -koordynacji wzrokowo-ruchowej

    -sprawności manualnej i grafomotorycznej

    -pamięci słuchowej

    -analizy słuchowej

    -syntezy słuchowej

    -słuchu fonematycznego, pamięci fonologicznej, sprawności aparatu

     artykulacyjnego i wymowy ( konsultacja z logopedą)

    -zasobu słownictwa

    -rozumienia podstawowych poleceń

    -znajomości liter i  techniki czytania

    -pojęcia liczby i umiejętności liczenia

    -poziomu samodzielności i samoobsługi

    Uzyskanie wszystkich tych informacji pozwoli na właściwe postawienie celów oraz pozwoli na określenie pozycji wyjściowej z jakiej dane dziecko rozpoczyna swoja drogę edukacyjną. Drogę trudną i mozolną z uwagi na znaczne ograniczenia w postaci  różnego rodzaju zaburzeń. Jak więc pracować w obliczu tylu utrudnień?  Najważniejszym elementem jest intensyfikacja działań rewalidacyjnych. Należy przede wszystkim zadbać o to by zapewnić dziecku szanse na możliwie  najgłębsze usprawnienie wszystkich zaburzonych funkcji. Jest to zadanie długofalowe, wymagające  udziału  specjalistów               ( logopedii, gimnastyki korekcyjnej, terapii pedagogicznej itp.)

    Pamiętać należy, że każde dziecko musi być traktowane indywidualnie zarówno pod względem diagnostycznym jak i realizacji zadań w nauczaniu. Kto ma doświadczenia w pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim potwierdzi stwierdzenie, że każde z tych dzieci jest inne nawet mimo podobnego poziomu sprawności umysłowej. Indywidualizacja jest więc podstawową zasadą stosowaną w pracy z tymi uczniami. Zasada ta leży u podstaw tworzenia planów pracy ( rozkładów materiału)

   II  Indywidualne plany pracy

    Obecnie funkcjonuje wiele programów nauczania zintegrowanego dla klas I-III. Wybór odpowiedniego programu leży w gestii nauczyciela. Przed podjęciem decyzji o wyborze programu, w sytuacji, gdy do klasy uczęszcza uczeń z upośledzeniem umysłowym, należy dokonać wnikliwej analizy zawartych w nim treści programowych pod kątem możliwości modyfikacji, dostosowania do możliwości takiego dziecka. Wśród wielu programów z jakimi się spotykamy pojawiły się już takie, które zawierające interesujące nas modyfikacje oraz posiadają opracowane odpowiednie podręczniki i karty pracy. Trzeba przyznać , że jest to dużym udogodnieniem dla nauczyciela.

    Po dokonaniu wyboru programu nauczania oraz przeprowadzeniu wszelkich działań diagnostycznych możemy przystąpić do tworzenia indywidualnych planów pracy.

    Plany takie opracowujemy raz w miesiącu, co daje nam możliwość dostosowania treści nauczania do tempa pracy dziecka. Umożliwia też lepszy dobór metod pracy oraz szybką reakcję na zmiany różnych czynników wpływających na efektywność nauczania.

    Przedstawiamy przykładowe plany pracy opracowane na podstawie kilku wybranych programów przez nauczycieli szkół Powiatu Kwidzyńskiego. 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Plan wynikowy nauczania zintegrowanego dla klasy II szkoły podstawowej i ucznia z upośledzeniem w stopniu lekkim

na miesiąc luty  na podstawie :programu nauczania Zintegrowana Edukacja Wczesnoszkolna Klasy 1- 3 opracowanego przez Jadwigę Hanisz, Przewodnika metodycznego Wesoła szkoła,  Kształcenie zintegrowane w klasie 2 autorstwa Anny Koniecznej i Krystyny Wasilewskiej  oraz zestawu  podręczników „ Wesoła szkoła kl. 2”

Kolor czarny – ogół klasy                        kolor niebieski -  uczeń upośledzony                                                                Opracowała mgr Agnieszka Maj 

Temat bloku

Temat

dnia

Działania edukacyjne

Wymagania podstawowe

Wymagania ponadpodstawowe

Zima w pełni

Już niedługo ferie

 
Przeprowadzenie wywiadu z kolegą na temat: Gdzie zamierzasz spędzić ferie zimowe? Zapisywanie odpowiedzi. Ciche czytanie ze zrozumieniem wiadomości przesłanych z różnych stron świata. Jak dzieci w innych krajach spędzają ferie? Dodawanie liczb w zakresie 100 typu 56+4=.

Slalom ortograficzny. Układanie i zapisywanie zdań.

    Przeprowadzenie wywiadu z kolegą na temat: Gdzie zamierzasz spędzić ferie zimowe? Głośne czytanie ze zrozumieniem wiadomości przesłanych z różnych stron świata. Jak dzieci w innych krajach spędzają ferie? Dodawanie liczb w zakresie 100 typu 56+4=. Uzupełnianie zdań z lukami wyrazowymi.

Formułuje pytania i udziela odpowiedzi. Czyta cicho ze zrozumieniem. Czyta tekst respektując znaki przestankowe. Dokonuje oceny postępowania bohaterów. Podejmuje twórcze próby literackie. Pisze poprawnie wyrazy z utratą dźwięczności spółgłoski na końcu wyrazu. Wypowiada się zdaniami na dany temat.  

Dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100. Odnajduje na rysunkach i w otoczeniu poznane figury geometryczne

Dostrzega zjawiska charakterystyczne dla zimy.

Stara się zagospodarować całą płaszczyznę kartki.

Bawi się w zabawy na śniegu. Ćwiczy przy muzyce.

Poprawnie śpiewa piosenkę jednogłosowo.

Docenia znaczenie techniki w nawiązywaniu kontaktów z kolegami z różnych stron świata.

Dostrzega niezwykłość poetyckiego obrazu.

Sprawnie i w pamięci dodaje i odejmuje liczby w zakresie

100. Rozpoznaje i nazywa na rysunkach i w otoczeniu poznane figury geometryczne.

Dostrzega, omawia i rozumie zjawiska charakterystyczne dla zimy.

Umie na płaszczyźnie przedstawić ruch.

Bawi się w zabawy na śniegu i rozumie znaczenie ruchu na świeżym powietrzu. Chętnie i rytmicznie ćwiczy przy muzyce.

Rytmizuje tekst w określonym metrum

             Pomocna dłoń

 
Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej w zakresie 100. Zabawy naśladowcze z muzyką. Wyraziste czytanie utworu „Czy gapa?”. Ocena postępowania głównego bohatera. Pisownia wyrazów z rz. Warunki powodzenia zabaw zimowych.

Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej w zakresie 100. Zabawy naśladowcze z muzyką. Głośne czytanie krótkiego fragmentu utworu „Czy gapa?”.

Próba oceny głównego bohatera. Przepisywanie wyrazów z rz z zaznaczaniem trudności ortograficznej. Warunki powodzenia zabaw zimowych.

                                                            Zima w pełni

       My się zimy nie boimy

 
Nauka piosenki „Mróz, mróz”. Półnuta kropką. Opowiadanie przygody na kuligu na podstawie historyjki obrazkowej. Dodawanie liczby jednocyfrowej do dwucyfrowej z przekroczeniem progu dziesiątkowego. Znaczenie ruchu na świeżym powietrzu. Jazda na sankach.

    Nauka piosenki „Mróz, mróz”. Wspólne omawianie obrazków historyjki obrazkowej. Dodawanie liczby jednocyfrowej do dwucyfrowej bez przekroczeniem progu dziesiątkowego. Znaczenie ruchu na świeżym powietrzu. Jazda na sankach 
 
 

.

Słucha tekstu czytanego przez nauczyciela. Opowiada o zdarzeniach i zaobserwowanych zjawiskach. Próbuje sformułować pytanie i udzielić odpowiedzi.

Dodaje i odejmuje w zakresie 100 bez

Przekroczenia progu dziesiątkowego.

Rozpoznaje i nazywa figury geometryczne.

Wymienia kilka zmian zachodzących w przyrodzie zimą.

Maluje obrazek.

Bawi się na śniegu.

Śpiewa piosenki.

Słucha tekstu czytanego przez nauczyciela- rozumie sens wypowiedzi. Umie sformułować pytanie i udzielić odpowiedzi.

Sprawnie dodaje i odejmuje w zakresie 100 bez przekroczenia progu dziesiątkowego. Rozpoznaje w otoczeniu

poznane figury

geometryczne.

Zna przyczyny zmian zachodzących w przyrodzie zimą.

Maluje obrazek wykorzystując całą powierzchnię kartki.

Przestrzega zasad bezpieczeństwa w czasie zabaw na śniegu.

Chętnie i odważnie śpiewa poznane piosenki.

                                    Pejzaże zimowe

 
Przeprowadzenie wywiadu w galerii plastycznej. Dodawanie liczby jednocyfrowej do dwucyfrowej w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego

np. 36+7= metodą doliczania po 1. Zjawiska przyrodnicze występujące zimą. Poetycki opis szronu. Czytanie wiersza „Szron” z podziałem na role. Marsze i biegi między oszronionymi drzewami. Zimowy obraz.

    Dodawanie liczby jednocyfrowej do dwucyfrowej w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego np. 36+7= metodą doliczania po 1. Zjawiska przyrodnicze występujące zimą. Słuchanie czytania z podziałem na role wiersza „Szron”. Marsze i biegi między oszronionymi drzewami. Zimowy obraz.  
 
 
 
 
 

                  Koniec zwierzęcej udręki

 
Czytanie z podziałem na role tekstu „Jak Zima Lutemu jeden dzień odebrała”. Porównywanie zdań ułożonych przez dzieci z poetycką wypowiedzią. Wyrazy z ó i rz.

Obliczenia kalendarzowe- dodawanie liczby

jednocyfrowej do dwucyfrowej z przekroczeniem progu dziesiątkowego metodą dopełniania do dziesiątki, np. 39+6 = 40 + 10-5. Skoki przez przybór w ruchu.

Słuchanie czytania z podziałem na role tekstu „Jak Zima Lutemu jeden dzień odebrała”. Przepisywanie zdań ułożonych przez dzieci. Zapisywanie wyrazów z ó, rz z podkreślaniem trudności ortograficznych. Dodawanie liczby jednocyfrowej do dwucyfrowej w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego np. 36+7= metodą doliczania po 1. Skoki  przez przybór w ruchu

 

                                     W krainie lodu

 
Rozmowa o bohaterach lektury „Zaczarowana zagroda”. Porządkowanie kolejności wydarzeń. Ilustrowanie najzabawniejszego wydarzenia. Pojęcie czworokąta. Rozmowy pingwinów. Układanie opisu pingwina. Pingwin- orgiami płaskie z koła.

    Rozmowa o bohaterach lektury „Zaczarowana zagroda”. Porządkowanie kolejności wydarzeń. Ilustrowanie najzabawniejszego wydarzenia. Pojęcie czworokąta. Rozmowy pingwinów. Przepisywanie opisu pingwina. Pingwin – orgiami płaskie z koła

 
 
 
 
 
 

 
                                       W świecie muzyki

Artysta znany na całym świecie

 
Określanie nastroju wiersza pt. „Żelazowa Wola”. Turniej wiedzy o Fryderyku Chopinie na podstawie informacji zdobytych w domu. Budzenie dumy narodowej. Fortepian – instrument klawiszowy. Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej metodą rozkładania odjemnika. Słuchanie utworów Fryderyka Chopina. 

Określanie nastroju wiersza pt. „Żelazowa Wola”. Budzenie dumy narodowej. Fortepian – instrument klawiszowy. Słuchanie utworów Fryderyka Chopina.

Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej bez przekroczenia progu dziesiątkowego.

Jest dumny z bycia Polakiem. Umie zachować się w miejscach publicznych. Umie korzystać z różnych źródeł wiedzy. Bogaci zasób słownictwa o wyrazy związane z muzyką. Docenia znaczenie muzyki w życiu człowieka. Wyodrębnia w utworze postaci i

zdarzenia. Czyta tekst z podziałem na role. Zna zasady bezpiecznych zabaw w czasie ferii.

Dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego.

Współpracuje w zespole.

Rozpoznaje i naśladuje brzmienie instrumentów.

Wie, że jest Polakiem. Bogaci zasób słownictwa o wyrazy związane z muzyką. Wyodrębnia w utworze postaci i zdarzenia. Zna zasady bezpiecznych zabaw w czasie ferii.

Dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 bez przekroczenia progu dziesiątkowego.

Współpracuje w zespole.

Rozpoznaje i naśladuje brzmienie instrumentów.

Dostrzega poetyckie zjawiska w utworze. Jest kreatorem własnych muzycznych wyobrażeń. Określa nastrój utworu i  ustala jakimi środkami autor go uzyskał.  

Zna i stosuje zasady bezpiecznych zabaw w czasie ferii.

Sprawnie dodaje i odejmuje w zakresie 100 z przekroczeniem progu dziesiątkowego.

 
 
 
 

Posiada poczucie dumy narodowej. Wie, kim był F. Chopin.

Sprawnie dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 bez przekroczenia progu dziesiątkowego.

 
 
 
 
 
 
 

                                    Muzyka łagodzi    obyczaje

 
Porządkowanie zdarzeń zgodnie z przebiegiem akcji w opowiadaniu pt. „Opowieść o zbójcach”. Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej metodą rozkładu odjemnej. Czasowniki z zakończeniem –li, -ły. Czytanie z podziałem na role fragmentów utworu. Muzyka głośna i cicha. Ćwiczenia z przyborem przy muzyce zmieniającej swój charakter. Zadania tekstowe.

Porządkowanie (wspólnie z nauczycielem) zdarzeń zgodnie z przebiegiem akcji w opowiadaniu pt. „Opowieść o zbójcach”. Odejmowanie liczby jednocyfrowej od dwucyfrowej bez przekroczenia progu dziesiątkowego. Czasowniki z zakończeniem –li, -ły. Muzyka głośna i cicha. Ćwiczenia z przyborem przy muzyce zmieniającej swój charakter. Zadania tekstowe rozwiązywane z pomocą nauczyciela.

 

 

                          Na      koncercie

 
Zabawy naśladowcze. Przedstawienie środkami werbalnymi i pozawerbalnymi znanych instrumentów muzycznych. Odgadywanie ich nazw. Słuchanie brzmienia instrumentów dętych. Barwa dźwięku. Ćwiczenia w dodawaniu i odejmowaniu liczb w zakresie 100. Zachowanie na koncercie. Rola dyrygenta orkiestry muzycznej. Zabawy muzyczno – ruchowe przy muzyce A. Honneggera pt. „Taniec kozy”. Przypomnienie zasad bezpiecznej zabawy  i bezpiecznego wypoczynku w czasie ferii.

    Zabawy naśladowcze. Przedstawienie środkami werbalnymi i pozawerbalnymi znanych instrumentów muzycznych. Odgadywanie ich nazw. Słuchanie brzmienia instrumentów dętych. Barwa dźwięku. Ćwiczenia w dodawaniu i odejmowaniu liczb w zakresie 100. Zachowanie na koncercie. Rola dyrygenta orkiestry muzycznej. Zabawy muzyczno – ruchowe przy muzyce A. Honneggera pt. „Taniec kozy”. Przypomnienie zasad bezpiecznej zabawy i bezpiecznego wypoczynku w czasie ferii.

 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Plan wynikowy nauczania zintegrowanego dla klasy I szkoły podstawowej i  ucznia z lekkim upośledzeniem umysłowym

na miesiąc styczeń  na podstawie: programu ABC Janiny Korzańskiej – DKW – 4014-18/99 i przewodnika metodycznego oraz zestawu podręczników do klasy pierwszej – nr w zestawie 227/96

   kolor czarny- ogół klasy             kolor niebieski- uczeń upośledzony                                                                  opracowała mgr Izabela Zwidryn

Temat

bloku

Temat

dnia

   Działania edukacyjne

   Wymagania po danym bloku

   podstawowe

ponadpodstawowe

Nowy kalendarz

      Nowy rok  

Oglądanie  przyniesionych kalendarzy, wyróżnianie w roku miesięcy i tygodni, nazywanie miesięcy i dni tygodnia. Wysłuchanie opowiadania O dwunastu panach , porównywanie karuzeli, o której mowa w opowiadaniu, z rysunkiem na karcie pracy. Nazywanie pór roku i wskazanie, które miesiące reprezentują poszczególne pory roku. Układanie z kolorowych liczb lub innych liczmanów liczby dwanaście. Zapis liczby dwucyfrowej. Słuchanie nagrania piosenki Rok na karuzeli. Wybranie zwrotki związanej z ulubioną porą roku i uczenie się jej słów na pamięć.

Uczeń ogląda kalendarz. Odczytuje nazwy dni tygodnia z rozsypanki i próbuje je ułożyć według kolejności i przepisuje do zeszytu. Słucha opowiadania O dwunastu braciach . Opowiada o rysunku przedstawiającym dwanaście postaci, próbuje nazwać te postacie i określić, porę roku. Układa z liczmanów liczbę 12 i zapisuje ją do zeszytu i rysuje w pętli taką samą liczbę kółeczek. Dodaje liczby do 10 z wykorzystaniem liczmanów. Słucha nagrania piosenki Rok na karuzeli .

Rozpoznaje liczby dwucyfrowe do 20, liczy miesiące i zapisuje liczby na tarczy zegara. Porównuje liczby od 0 do 20. Dodaje liczby w zakresie 20. Rozpoznaje ,które wyrazy zawierają ż, a które rz. Poprawnie zapisuje te litery.  Określa cechy poszczególnych miesięcy i wyróżnia pory roku. Mówi wiersze z pamięci. Umie interpretować piosenki w zabawie ruchowej. Stosuje formy grzecznościowe w czasie zabawy.

Wyróżnia dziesiątkę w liczbie dwucyfrowej oraz inne składniki liczby. Łączy trzy składniki sumy w zakresie 20. Dodaje liczby z przekroczeniem progu dziesiątkowego. Potrafi wymienić i zapisać nazwy dni tygodnia i miesięcy.  Posługuje się kalendarzem. Rozpoznaje strofę i wers, nie używając tych określeń w mowie. Wybierz odpowiednie litery do zapisania głosek rz- ż, ch – h, ó – u. Tańczy wykorzystując rekwizyty.

Rzeka skuta lodem

Wysłuchanie wiersza Rzeka . Wykorzystanie wiersza do ćwiczeń w czytaniu, wyszukiwanie wyrazów z rz. Wykonanie ćwiczeń wprowadzających rz i Rz na karcie pracy i w zeszycie. Czytanie tekstu i kolorowanie w tekście wyrazów z rz. Wypowiadanie się dzieci na temat krajobrazu nad rzeką na podstawie rysunku i własnych wyobrażeń. Wykonanie ćwiczeń utrwalających zakres liczbowy do 12, zaznaczanie liczby 12 na zegarze i liczenie miesięcy w kalendarzu, odczytywanie nazw miesięcy. Wyszukiwanie nazw miesięcy z rz.

Uczeń słucha wiersza Rzeka i wyszukuje w nim literę rz. Wykonuje ćwiczenia wprowadzające dwuznak rz i Rz. Pisze po śladzie i w powiększonej liniaturze. Nazywa obrazki i dobiera do nich podpisy, zaznacza kolorem rz. Próbuje zaznaczyć liczbę 12 na tarczy zegara. Uczy się nazw miesięcy na pamięć. Wypowiada się na temat przedstawiony na rysunku .

 
 
 
 
 

1

2

   3

                   4                            5

Nowy kalendarz

      Kominiarz szczęście przynosi  

Wykonanie ćwiczeń w pisaniu wyrazów z rz. Układanie zdań i pisanie ich na tablicy i w zeszycie, np. Życzenia noworoczne od kominiarza. Wyrywanie kartek z kalendarzy kartkowych, odczytywanie dat, liczenie, ile dni upłynęło, a ile zostało do dowolnego, wspólnie określonego terminu. Tworzenie liczb w zakresie 20. Czytanie wiersza Rzeka indywidualnie i w grupach z podziałem na strofki, wersy.

Uczeń wykonuje ćwiczenia w pisaniu litery i  wyrazów z rz, podkreśla tą literę.  Ustnie układa życzenia noworoczne. Tworzy proste zdania z rozsypanki wyrazowej z użyciem wyrazów z rz. Odczytuje te wyrazy. Tworzy liczby w zakresie 10. Próbuje odczytać datę z karty kalendarza – nazwę dnia tygodnia i dzień wyrażony liczbą do 12 oraz miesiąc lub  zaznacza podane elementy kolorem.

Rozpoznaje liczby do 10, porównuje je . Dodaje liczby do 10 bez przekroczenia progu. Wymienia w kolejności nazwy dni tygodnia. Potrafi zapisać literę rz i rozpoznać ją w tekście. Zna słowa piosenek i potrafi je zaśpiewać. Uważnie słucha czytany przez nauczyciela tekst.

Rozpoznaje liczby do 12, potrafi je zapisać. Potrafi wymienić nazwy miesięcy i pór roku. Zapisuje wyrazy z rz. Wypowiada się na temat przeczytanego tekstu.

                  Trzej królowie

 
Opowiadanie przez nauczyciela legendy o trzech królach, których święto obchodzimy 6 stycznia. Wypowiadanie się dzieci na temat własnych doświadczeń. Zapisanie w zeszycie ułożonych wspólnie lub samodzielnie zdań na temat minionych świąt i podejmowanie przez dzieci prób samodzielnego budowania wypowiedzi. Wykonanie ćwiczeń na karcie pracy i odszukanie w kalendarzach daty 6 stycznia. Określanie, ile dni upłynie między np. 6 a 10, 10 a 20, 15 a 19 dniem stycznia itp. Tworzenie liczb do 20.

Uczeń słucha legendy i wypowiada się na jej temat. Układa proste zdania z rozsypanki wyrazowej na temat minionych świąt.  Odszukuje datę 6 stycznia i liczy w kalendarzu ile dni upłynie od 6 stycznia do 9, 10, 12 stycznia. Wykonuje  zadania z karty pracy przygotowanej przez n-la, dotyczące przepisywania wyrazów , tworzenia wyrazów z sylab, lub uzupełniania brakującą literą. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

Kalendarz przyrodniczy

      Na Nowy Rok przybywa dnia na barani skok  

    Omówienie obserwacji długości dnia. Obliczanie przez ile dni prowadziliśmy obserwację i wskazanie różnic między danymi z pierwszego i ostatniego dnia obserwacji. Uzasadnianie przysłowia w tytule dnia. Zwrócenie uwagi na przenośne znaczenie słów „ barani skok”.  Naśladowanie baranich skoków i mierzenie ich długości za pomocą linijki lub taśmy mierniczej. Wyszukiwanie i wyodrębnianie głoski dzi . Układanie zdań z wyrazami z dzi w zeszycie. Dokładne analizowanie tych wyrazów .Wykonanie ćwiczeń matematycznych z przekroczeniem progu dziesiątkowego. Doskonalenie wykonania piosenki „ Rok na karuzeli”.

Zamiast przysłowia ma przed sobą obrazek pokazujący,  to że dzień staje się dłuższy. Omawia go. Uczeń uczestniczy w skokach i mierzeniu ich długości. Zapoznaje się z linijką i taśmą mierniczą. Wyodrębnia głoskę dzi. Podkreśla w przygotowanym tekście wyrazy z dzi. Uzupełnia wyrazy brakującymi literami. Przepisuje wyrazy do zeszytu. Wykonuje zadania matematyczne doskonalące dodawanie do 10, na specjalnej karcie przygotowanej przez n-la. Śpiewa z innymi piosenkę „ Rok na karuzeli”

Rozpoznaje liczby dwucyfrowe i sumy liczb do 20. Porównuje i porządkuje liczby do 20. Rozpoznaje dzi w wyrazach i słowach. Wyszukuje takie wyrazy w tekście i dzieli je na sylaby. Układa zdania z wyrazami z dzi.  Czyta teksty. Nazywa zjawiska atmosferyczne. Opisuje zaobserwowane zjawiska przyrodnicze i pogodowe. Śpiewa i bawi się przy piosence. Rozpoznaje kolory. Wykonuje pudełko „pełne kolorów”. Określa zasady zachowania się podczas zabaw zimowych.

Rozpoznaje , porównuje i zapisuje liczby do 10. Dodaje i odejmuje w zakresie 10 z użyciem konkretów. Rozpoznaje dzi w wyrazach i słowach. Zapisuje wyrazy z dzi.

Stosuje zapis liczby na dziesiątki i jedności. Stosuje przemienność dodawania. Układa i zapisuje kilkuzdaniowe wypowiedzi. Czyta teksty z odpowiednią intonacją. Rozpoznaje wyrazy, które są nazwami  rzeczy. Redaguje informacje w formie komunikatu o pogodzie. Układa zasady zachowania się podczas zabaw zimowych w formie zabawnych haseł.

Rozpoznaje , porównuje i zapisuje liczby do 12 lub 15. Dodaje i odejmuje liczby w podanym zakresie . stosuje przemienność dodawania.

Zakładamy kalendarz pogody                                    

Wspólne czytanie opowiadania Prognoza pogody . Gromadzenie słownictwa dotyczącego różnych zjawisk atmosferycznych i zapisanie nowych wyrazów. Sformułowanie radiowego komunikatu dla Figielka, zapisanie go na tablicy  i w zeszycie. Praca w grupach polegająca na zaprezentowaniu ruchem jaka jest pogoda zapisana na kartce przygotowanej przez nauczyciela. Te same stany pogodowe dzieci przedstawiają na rysunku za pomocą wybranych przez siebie symboli. Wykonanie działań matematycznych na karcie pracy. Opracowanie i wykonanie planszy kalendarza pogody.

Uczeń słucha opowiadania. Opowiada o pogodzie na podstawie ilustracji i własnych doświadczeń. Dopasowuje rysunki z symbolami z kalendarza pogody do ilustracji, np. chmurkę z kroplami do ilustracji przedstawiającej pogodę deszczową. Słucha radiowego komunikatu pogody sformułowanego przez dzieci i wraz z nimi przepisuje zdania do zeszytu z tablicy. Wykonuje zadania matematyczne na odejmowanie do 10.

 
 
 
 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

Kalendarz przyrodniczy

      Zabawa jest dobra na wszystko!  

Wyodrębnianie dzi w zapisanych wyrazach na karcie pracy. Wypisanie spośród wyrazów z rozsypanki sylabowej nazw sprzętu używanego  w zabawach zimowych i utworzenie grupy wyrazów( rzeczowników) z nazw sprzętów wymienionych przez dzieci. Wypowiadanie się uczniów na temat potrzeby zachowania zasad bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych na śniegu i lodzie. Spisanie zasad zachowania w formie zabawnych haseł. Samodzielne głośne czytanie wiersza Jurek i Burek ze zwróceniem uwagi na odpowiednią intonację. Układanie zdań z wypisanymi rzeczownikami. 

Uczeń wyodrębnia dzi w podanych wyrazach. Ogląda i nazywa obrazki sprzętu zimowego. Dobiera podpisy do obrazków. Wypowiada się na temat zachowania podczas zabaw na śniegu i lodzie. Próbuje przeczytać pierwszą zwrotkę wiersza.

Czyta wyrazy i proste zdania. Nazywa zjawiska atmosferyczne. Śpiewa i bawi się przy muzyce. Rozpoznaje podstawowe kolory.

Układa i zapisuje zdania z rozsypanki wyrazowej. Wypowiada się prawidłowo na temat usłyszanego tekstu lub ilustracji. Czyta w miarę płynnie dwa trzy zdania.

W miarę samodzielnie wykonuje pudełko „ pełne kolorów”

A śnieg ciągle pada!                                    

     Opowiadanie dzieci o tym , jak Jurek bawił się z Burkiem- na podstawie wiersza . Wyszukiwanie w nim zdań, zwrotów, które informują o tym, co kto robił, bawiąc się na śniegu. Następnie opisywanie wyglądu śniegu podczas słonecznej pogody i próba określenia, czy w wierszu znajdziemy informację, jaka była pogoda podczas zabawy Jurka. Wykonanie pudełka „ pełnego kolorów” wg opisu. Rozpoznawanie kolorów i wykorzystanie ich do obserwowania, jaki kolor mają przedmioty oglądane przez otwór w pudełku. Składanie liczb w zakresie 20. Stosowanie przemienności dodawania.

Uczeń słucha wiersza i wypowiada się na temat jego treści. Ogląda ilustracje do wiersza w podręczniku. Opowiada, co robił Jurek, a co Burek. Na podstawie obrazka określa też jaka była wtedy pogoda. Wykonuje pudełko z pomocą nauczyciela. Nazywa kolory figur i  obserwowanych przez pudełko rzeczy. Składa liczby w zakresie 12 i praktycznie stosuje przemienność dodawania.

 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

W świecie zwierząt

    Egzotyczne zwierzęta  

    Oglądanie albumów  przedstawiających egzotyczne zwierzęta. Nazywanie ich i określanie  miejsca w którym żyją, czym się żywią. Grupowanie zwierząt według jakiejś cechy. Czytanie zagadek i rozwiązywanie ich – zapisywanie wyrazów będących rozwiązaniem do zeszytu. Gromadzenie słownictwa związanego ze zwierzętami. Obliczenia pieniężne. Nazwy i skróty pieniędzy – złoty i grosz.

    Uczeń ogląda albumy przedstawiające zwierzęta egzotyczne, w miarę możliwości nazywa je. Słucha zagadek  i dobiera obrazek będący jej rozwiązaniem, odczytuje pod nim nazwę zwierzęcia. Przepisuje wyrazy do zeszytu. Poznaje monety i wyodrębnia wśród nich złotówki. Manipuluje papierowymi monetami.

Tworzy i oblicza sumy w zakresie 20 z przekroczeniem progu. Rozpoznaje litery i głoski dź i dż, poprawnie je zapisuje. Czyta i pisze wyrazy z dwuznakami. Potrafi opowiedzieć czytane teksty. Przepisuje wyrazy i zdania. Rozpoznaje różne gatunki zwierząt, w tym  zwierzęta egzotyczne.

Rozpoznaje melodię walczyka. Wykonuje zabawkę według ustnej instrukcji.

 

Oblicza sumy w zakresie 10.

Rozpoznaje litery i głoski dź i dż, . Przepisuje wyrazy. Rozpoznaje niektóre  gatunki zwierząt.

Rozpoznaje melodię walczyka.

Uzupełnia rysunki, zachowując symetrię. Wypowiada się na temat zachowania bohatera opowiadania. Korzysta w swych wypowiedziach z informacji pochodzących z różnych źródeł: albumów, filmów, tekstów. Wyróżnia nazwy przedmiotów, zwierząt i miejsc; rozumie nazwę rzeczownik.  Potrafi opowiedzieć o warunkach życia zwierząt egzotycznych.  

Oblicza sumy w zakresie 12 z przekroczeniem progu. Poprawnie  zapisuje wyrazy z dż i dź. Czyta i pisze wyrazy z dwuznakami.

Pięknie dźwięczy muzyka                                    

Zabawa  tematyczna „ Podróż samolotem – z wizytą u afrykańskich zwierząt”. N- el inscenizuje z dziećmi powitanie na lotnisku. Wypowiadanie się dzieci na podstawie wyobrażeń  na temat takiego spotkania. Po kolei opisują, jak wyglądają zwierzęta. Ustalają, które ze zwierząt zamieszkują Afrykę. Dzieci samodzielnie przygotowują napisy. Później  układają  i zapisują zdania z wyrazami użytymi w zabawie. Słuchanie nagrań walczyka i nagrania piosenki „ Cztery słonie”. Nauka słów piosenki. Dokładna analiza słuchowa wyrazu  dźwięk i zestawienie go z wyrazem dzień i porównanie głosek  dź i dzi, zapisanie wyrazów w zeszycie i podkreślenie liter. Dodawanie liczb w zakresie 20 w tabeli.

Uczeń uczestniczy wraz z klasą w zabawie tematycznej. Opisuje jak wygląda np. słoń na podstawie ilustracji. Układa ustnie zdania na temat wybranego zwierzęcia. Zapisuje jedno zdanie po śladzie. Słucha nagrania walczyka i piosenki” Cztery słonie”. Dokonuje słuchowej analizy wyrazu dźwięk – wyodrębnia pierwszą głoskę. Zaznacza  literę dź w wyrazach na karcie pracy, różnicuje ją pośród wyrazów z dzi. Zapisuje tę literę w liniaturze. Dodaje liczby do 12.

 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

W świecie zwierząt

   Z wizytą u Kubusia Puchatka  

Oglądanie książek Kubuś Puchatek i Chatka Puchatka , ilustracji w tych książkach oraz wypowiadanie się dzieci na temat tytułowego bohatera. Czytanie wybranych przez dzieci zdań  lub fragmentów tekstu i wskazywanie  innych bohaterów książek. Słuchanie nagrań mruczanek Kubusia Puchatka. Układanie przez dzieci melodii do wybranej mruczanki. Wykonanie ćwiczeń na karcie pracy. Zwracanie uwagi na poprawne pisanie wyrazów z „ dź” i doskonalenie dodawania.  Wykonanie żółwia z pudełka po zapałkach.

Uczeń ogląda książki wraz z innymi uczniami. Koloruje postać Kubusia Puchatka. Słucha fragmentu tekstu i nagrań mruczanek. Przepisuje do zeszytu kilka wyrazów z „ dź „, zaznacza na niebiesko tę spółgłoskę. Wykonuje ćwiczenia doskonalące dodawanie liczb do 12 z przekroczeniem progu z wykorzystaniem konkretów. Wykonuje przy pomocy nauczyciela zabawkę z pudełka. Odrysowuje elementy, wycina i skleja.

Wykonuje zabawkę według ustnej instrukcji z pomocą nauczyciela.

Rozpoznaje gatunki zwierząt egzotycznych. Potrafi opowiedzieć słuchane teksty.

Samodzielnie wykonuje zabawkę według ustnej instrukcji.

Co lubią zwierzęta?                                    

Wykorzystanie rysunków na karcie pracy do ćwiczeń słownikowych i do układania zdań na temat ilustracji przedstawiających zwierzęta. . Wypisanie na tablicy nazw zwierząt mieszkających w ciepłym i zimnym klimacie. , układanie zdań z tymi wyrazami. Wykonanie ćwiczeń  wprowadzających dwuznaki  Dż, dż . Czytanie wiersza „ Dżin, Dżen, Dżon” : odczytanie wyrazów, w których występuje dż. Szukanie związków między  bohaterami tego   wiersza, a bohaterami piosenki „ Cztery słonie” . Zabawa „ Spiżarnia misia” . W trakcie zabawy stosowanie dodawanie i odejmowania w zakresie 20 .

Uczeń ogląda obrazki zwierząt. Grupuje je według miejsc zamieszkania, na te z ciepłego i te z zimnego klimatu. Układa ustnie zdania z nazwami tych zwierząt, może je przepisać z tablicy. Wykonuje ćwiczenia wprowadzające dwuznak dż. Słuch wiersza i zaznacza w jego tekście wyrazy z dż. Uczestniczy w zabawie matematycznej. W trakcie zabawy stosuje dodawanie i odejmowanie liczb do 12.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

Zimowe zabawy

   Zabawy na lodowisku  

Ciche i głośne czytanie opowiadania „ Na ślizgawce” i szukanie w tekście odpowiedzi na pytanie postawione na końcu opowiadania. Wykonanie makiety lodowiska . Gromadzenie i zapisywanie na tablicy wyrazów związanych z  łyżwiarstwem. Opracowanie ćwiczeń na 20 karcie pracy i wspólne napisanie tekstu dotyczącego ilustracji. Tworzenie i zapisywanie liczby 20 w układzie pozycyjnym., rozkładanie liczby i odejmowanie do 20.

Uczeń słucha treści opowiadania , próbuje odpowiedzieć na pytanie. Wykonuje w grupie z innymi makietę lodowiska. Wybiera spośród wyrazów te kojarzące się z łyżwiarstwem i wkleja je do zeszytu. Pisze wyraz „ łyżwy” i zaznacza literę ż. Ogląda ilustrację i dopasowuje do niej zdania. Przepisuje je pod obrazkiem. Tworzy liczby do 12 i rozkłada je na składniki.

Zapisuje i odejmuje liczby od 0 do 20 i do 25. Nazywa dni tygodnia . Rozpoznaje wszystkie głoski i litery. Wyróżnia w wyrazie samogłoski i spółgłoski. Wyodrębnia głoski w słowach i litery w wyrazach. Układa wyrazy z liter, zdania z rozsypanki wyrazowej i sylabowej i zapisuje je. Przepisuje tekst dbając o kształt pisma. Czyta krótkie teksty drukowanie i pisane. Śpiewa piosenki . Recytuje wiersze okolicznościowe z okazji Dnia Babci.  Rozróżnia popularne dyscypliny sportów zimowych.  Składa papier według wzoru i opisu. Zna zasady bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych.

Umie łączyć przedmioty w pełne dziesiątki.  Rysuje i zaznacza na pasku wiek członków rodziny.  Stosuje liczebniki porządkowe. Układa ustne wypowiedzi na temat rysunków, określając cechy przedstawionych obrazów i postaci. Podejmuje próby pisania kilkuzdaniowych tekstow na podstawie ilustracji i własnych pomysłów.  Rozpoznaje w czytanym tekście zdania pytające, wykrzyknikowe i czyta z odpowiednią intonacją.  Znajduje w tekście odpowiedzi na postawione pytania . Rysuje historyjki obrazkowe do tekstu.

Zabawy ze śpiewem                                    

Układanie tekstu zaproszenia dla babć i dziadków  na świąteczne spotkanie z klasą I. Przygotowanie upominków – korali z makaronu dla babci i papierowego krawatu dla dziadka. Przygotowanie występów na spotkanie z babciami. Recytowanie wierszy, ćwiczenie tańca – walczyka, śpiewanie piosenek. Układanie zdań z rozsypanki sylabowej i i doskonalenie techniki dodawania na karcie pracy.  

Uczeń W miarę możliwości wykonuje upominki dla babci i dziadka. Recytuje wiersz, który nauczył się na pamięć. Układa życzenia z rozsypanki wyrazowej. Uczestniczy w tańcu i śpiewa piosenki. Dodaje liczby do 12 i zazancza w tekście poznane dwuznaki  dż, dz, dź.

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

Zimowe zabawy

  Dzień Babci  

Oglądanie przyniesionych kalendarzy, odszukanie dni świątecznych w styczniu, a wśród nich Dnia Babci i Dziadka. . Wypowiadanie się dzieci na temat sposobu uczczenia szczególnie bliskim im świąt. Czytanie przez dzieci wiersza „ Nasza babcia” i uczenie się go na pamięć. Wykonanie ćwiczeń na karcie pracy. Prezentowanie zaproszonym gościom przygotowanego programu artystycznego i wręczenie upominków.

Uczeń ogląda kalendarz. Odszukuje datę 21 i 22 stycznia i wraz z nauczycielem ustala, że jesto to Dzień Babci i Dzień Dziadka. Wypowiada się na temat swoich dziadków. Słucha wiersza „ Nasza babcia” i sporządza do niego ilustrację.  Uczestniczy w programie artystycznym- śpiewa, tańczy i recytuje wiersz.

Zapisuje i dodaje liczby do 12. Nazywa dni tygodnia. Rozpoznaje głoski i litery. Wyodrębnia głoski w mowie i litery w  wyrazach. Układa wyrazy z liter, przepisuje wyrazy. Zna nazwy kilku sportów zimowych i sprzętu używanego podczas zabaw. Czyta wyrazy drukowane i pisane. Wypowiada się na temat słuchanego tekstu lub na podstawie ilustracji. Śpiewa piosenki i recytuje wiersze okolicznościowe. Współpracuje w grupie.

Rozpoznaje dwuznaki w piśmie i odpowiadające im głoski w mowie. Układa zdania z rozsypanki wyrazowej i sylabowej, przepisuje je, dba o kształt pisma. Czyta wyrazy drukowane i pisane z dwuznakami. Potrafi dokończyć opowiadanie. Odpowiada na pytania . Zna zasady bezpieczeństwa podczas zabaw zimowych. Składa papier według wzoru.

Dobre i złe wróżki                                    

Dokumentowanie zdarzeń ze spotkania z babciami i dziadkami w formie rysunków. Tworzenie albumu klasowego. Wykonanie ćwiczeń na karcie pracy w celu utrwalenia zdobytych wiadomości i umiejętności. Pisanie wyrazów z pamięci. Czytanie opowiadania „ Dobre i złe wróżki”  i tworzenie trzyzdaniowego zakończenia opowiadania. Odejmowanie od 20 bez przekroczenia progu dziesiątkowego   oraz porównywanie sum.

Uczeń wykonuje rysunek na temat spotkania z babciami i dziadkami. Przepisuje wyrazy, uzupełnia brakującymi literami, zwłaszcza dwuznakami. Próbuje zapisać kilka krótkich wyrazów z pamięci. Słucha opowiadania i próbuje dokończyć opowiadanie lub rysuje jego zakończenie i omawia. Wykonuje ćwiczenia na odejmowanie liczb do 12.

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 

1

2

   3

   4                                       5

Zimowe zabawy

  Jak lubisz spędzać czas wolny  

Wypowiadanie się dzieci na temat bohaterów poznanych opowiadań i wierszy. Określanie charakterystycznych cech postaci. Czytanie opowiadania W co się bawić? I planowanie przez dzieci spędzenia czasu wolnego w czasie ferii, zależnie od pogody. Tworzenie liczb od 21 do 24. Pisanie wyrazów, których pisownia powinna być ćwiczenia.

Słuch opowiadania, wypowiada się na temat własnych ulubionych zabaw. Ćwiczy pisownię wyrazów, po śladzie i  poprzez przepisywanie. Tworzy liczby do 15. Rysuje , jak będzie spędzał czas podczas ferii.

 

 

Bezpieczne ferie                                    

Wypowiadanie się uczniów na temat scenki przedstawionej na rysunku, układanie kilkuzdaniowych swobodnych wypowiedzi na podstawie ilustracji i własnych spostrzeżeń. Czytanie opowiadania „ Zimowe zabawy” Wyodrębnianie w tekście fragmentów opisujących zdarzenia, które można namalować. Próba namalowania historyjki obrazkowej – praca w grupach. Tworzenie sumy trzech składników.  

Uczeń ogląda ilustrację i wypowiada się na jej temat. Słucha opowiadania. Czyta krótkie wyrazy wybrane z tekstu. Maluje jedną ze scen – pracuje w grupie. Oblicza sumy trzech składników do 10.

   PLAN WYNIKOWY NAUCZANIA ZINTEGROWANEGO DLA   KLASY III  W TYM  DZIECKA  Z  UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM W STOPNIU LEKKIM na miesiąc marzec na podstawie: programu „ MOJA SZKOŁA” MAC KIELCE  numer dopuszczenia  DKW-4014-129/99                                       oraz przewodnika  metodycznego  „Moja szkoła” część 7

          oznaczenia: kolor czarny – ogół klasy             kolor niebieski- dziecko z upośledzeniem                                                                                        Opracowała – mgr Anita Pielak

NAZWA

BLOKU

Ilość

godz.

TEMAT DNIA      

    

Działania

   WYMAGANIA PODSTAWOWE

po zakończonym bloku tematycznym

WYMAGANIA  PONADPODSTAWOWE

po zakończonym bloku

                         SŁAWNE KOBIETY W HISTORII POLSKI

                 4 godziny  
 

       

Czym wsławiła się królowa Jadwiga?

Wspólne redagowanie odpowiedzi na pytanie: Dlaczego na twardym kamieniu odcisnęła się stopka królowej Jadwigi? na podstawie tekstu S.M. Posadzowej „Stopka królowej Jadwigi”. Powtórzenie i  rozszerzenie wiadomości o  czasownikach. Dzielenie pełnych dziesiątek i setek przez liczbę jednocyfrową. Podania i rzuty do celu.

Słuchanie czytanego tekstu „Stopka Królowej Jadwigi”. Głośne czytanie bez przygotowania fragmentów tekstu; nazywanie znaków interpunkcyjnych z omówieniem funkcji którą pełnią; Wspólne formułowanie odpowiedzi na postawione pytanie; Uzupełnianie zdań z lukami wyrazowymi (czasownikami). Pisanie wyrazów z „ó” i końcówką  „–ów”  z zaznaczaniem trudności ortograficznej. Mnożenie i dzielenie jako działania wzajemnie  odwrotne.  Podania i rzuty do celu.

wie,  czym wsławiły  się sławne kobiety Polski:  królowa Jadwiga, M. Skłodowska-Curie, W. Szymborska, ;

-wie, jakie cechy charakteru decydują

o sukcesie;

-czyta tekst respektując znaki przestankowe;

przeczytanego tekstu;

rozwiązać nietrudne zadanie tekstowe;

-potrafi zastosować własność rozdzielności dzielenia względem

-potrafi określić rodzaj zdania;

potrafi wyróżnić w tekście czasowniki, określać ich osobę , liczbę, czas i rodzaj;

-bezbłędnie przepisuje wyrazy z  „ó”    i   końcówką –ów.

potrafi wypowiadać się na temat

- zna tabliczkę mnożenia i sprawnie posługuje się nią do obliczania działań;

- dodawania i  odejmowania;

- rozumie analogię działań typu:        6:2=          60:2=   , 600:2= , 40:2. 400:20=   400:200

zna zasady dziesiątkowego układu pozycyjnego;

- potrafi reagować na osoby

i  przedmioty będące w ruchu

- zna zasady gry w mini koszykówkę;

wymienia nazwiska polskich laureatów Nagrody Nobla;

-potrafi udzielić wiązanej logicznej dłuższej wypowiedzi na podany temat;

-wyróżnia w tekście fragmenty

-czyta płynnie i wyraziście;

-umie samodzielnie zredagować opowiadanie, zachowując wstęp rozwinięcie i zakończenie;

-bezbłędnie określa części mowy;

-potrafi określić ich osobę, liczbę czas i rodzaj;

zna i stosuje zasady pisowni wyrazów z  „ó” i „-ów”;

-biegle oblicza iloczyny i ilorazy w zakresie 1000;

nazywa i stosuje terminy iloraz, dzielna, dzielnik;

-rozwiązuje zadania tekstowe

o dwóch obliczeniach i potrafi zapisać je w jednym działaniu;

-rozumie, nazywa i stosuje

własność rozdzielności dzielenia względem dodawania

stosuje własności mnożenia i dzielenia do obliczeń

-zna  zasady gry w mini- koszykówkę;

-potrafi kozłować piłkę po podłożu;

                         3 godziny

Kim   Maria Skłodowska – Curie ?

Określanie cech charakteru Marii Skłodowskiej-Curie,  które zdecydowały o jej osiągnięciach na  podstawie jej biografii i opowiadania W. Żółkiewskiej   „Maniusia”.  Redagowanie opowiadania „Przygoda Maniusi”. Powtórzenie wiadomości o czasownikach. Dzielenie liczb trzycyfrowych przez liczbę jednocyfrową- ćwiczenia.  Gra w małych zespołach- mini koszykówka

Wypowiadanie się pełnymi zdaniami w formie krótkiego opowiadania na temat wsłuchanego tekstu „Maniusia” Utrwalenie wiadomości o czasowniku;  Formułowanie wspólnie z nauczycielem odpowiedzi na pytania; wyjaśnianie niezrozumiałych wyrazów; Uzupełnianie zdań z lukami wyrazowymi.  Odczytywanie liczb trzycyfrowych z określaniem rzędu jednostek, dziesiątek,  setek;  Dzielenie i mnożenie w zakresie 50-ćwiczenia. Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych. Mini koszykówka –zasady gry

1

2

3

4

5

6

SŁAWNE KOBIETY W HISTORII POLSKI

                                        4 godziny  
 

       

 
         Co można przygotować dla kobiet z okazji ich święta  
 
 
 

Rozmowa na temat  Wisławy Szymborskiej-wielkiej polskiej poetki.  Wypowiedzi uczniów  na temat ustanowienia  Nagrody Nobla na podstawie tekstu Ł. Klesyka ”Nagroda Nobla”. Określanie  czasu i  liczby czasowników. Dzielenie liczb typu 600:2=  ;    600:20= ;600:200=. Zabawy  kształtujące szybkość i siłę.

Rozmowa na temat  Wisławy Szymborskiej-wielkiej polskiej poetki.  Wypowiedzi uczniów na temat ustanowienia  Nagrody Nobla na podstawie tekstu Ł. Klesyka ”Nagroda Nobla”. Ciche czytanie ze zrozumieniem fragmentów tekstu. Próba odpowiedzi na pytania. Wyróżnianie czasowników, określanie ich czasu i liczby (z pomocą nauczyciela)Działania dzielenia w zakresie 50; Rozwiązywanie zadań tekstowych o niewielkim stopniu trudności. Samodzielny zapis rozwiązania i odpowiedzi. Zabawy  kształtujące szybkość i siłę.

 

-zachowuje się fair  play

w stosunku do współćwiczących

-potrafi zaśpiewać część I  

i  refren piosenki „Dzień Kobiet”;

-zna i potrafi odczytać nazwy solmizacyjne i literowe nut;

-potrafi zaśpiewać gamę C-Dur;

-bezpiecznie posługuje się narzędziami;

-potrafi wymienić kilka słynnych kobiet które odniosły życiowy sukces;

-potrafi  uważnie słuchać czytanego  przez   n-la tekstu;

-czyta krótkie fragmenty tekstu

z przygotowaniem;

-zna i nazywa podstawowe znaki interpunkcyjne;

-potrafi logicznie opowiedzieć treść czytanego tekstu  ( nauczyciel  pomaga pytaniami);-zna rodzaje występujących zdań;

-wie, na jakie pytanie odpowiada  czasownik, podaje przykłady;

-potrafi uzupełnić zdania brakującymi wyrazami;

-próbuje samodzielnie udzielić odpowiedzi na pytania;

-z pomocą nauczyciela redaguje

-- z pomocą nauczyciela potrafi rozwiązać nietrudne zadanie tekstowe;

-umie właściwie podać piłkę do współćwiczącego / podanie górne, dolne, półgórne/

-zachowuje się fair  play

w stosunku do współćwiczących

-nie popełnia pomyłek podczas odczytywania nazw

solmizacyjnych i literowych nut;

-rozpoznaje utwory muzyczne

na podstawie fragmentu;

-rozpoznaje podstawowe

materiały plastyczne oraz

podaje ich właściwości

- wypowiada się na temat wysłuchanego tekstu;

-samodzielnie formułuje

i zapisuje pytania oraz

odpowiedzi;

-potrafi samodzielnie przeczytać krótki tekst bez przygotowania;

-zna i stosuje podczas czytania

znaki interpunkcyjne;

-formułuje odpowiedzi

na pytania, stara się poprawnie zapisać w zeszycie ;

-wyróżnia czasowniki, określa

ich czas;

-wie, jak piszemy zwroty grzecznościowe i stosuje je

w życiu codziennym;

- bezbłędnie dodaje i odejmuje  pełnymi   dziesiątkami w zakresie 100; 

-pamięciowo  mnoży i dzieli

w  zakresie 50; samodzielnie układa działanie prostego zadania tekstowego

 

Jaką nagrodę otrzymała Wisława Szymborska?  

Wypowiedzi uczniów  na temat przygotowań  do Dnia Kobiet po cichym przeczytaniu  opowiadania   H. Bechlerowej „Dziewięć koron”. Określanie    czasu  czasowników. Tulipan- zaginanie, składanie, formowanie   papieru.   Rozwiązywanie zadań metodą symulacji na      dzielenie w zakresie 1000.   Nauka piosenki „Dzień Kobiet”. Utrwalenie   nazw solmizacyjnych i literowych nut.

Głośne czytanie tekstu „Dziewięć koron”. Wyjaśnianie niezrozumiałych zwrotów Wyodrębnianie postaci, nadawanie tytułów zdarzeniom na podstawie ilustracji. Określanie czasu  podanych czasowników. Tulipan- zaginanie, składanie, formowanie 

  papieru. Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych na mnożenie i dzielenie w zakresie 100. Nauka piosenki „Dzień Kobiet”. Przepisywanie  zapisu nutowego do zeszytu.

1

2

3

4

5

6

 

                 4 godziny  
 

       

               Redagujemy życzenia dla  Pań

Indywidualne redagowanie życzeń z  okazji Dnia Kobiet na podstawie wiersza T.Kubiaka. „Niechaj  ten wiersz”,   planu i zgromadzonego słownictwa. Rodzaje czasowników. Witraż –wycinanie,  łączenie kartonu z bibułą. /2 h /

Redagowanie życzeń z okazji Dnia Kobiet. Czytanie

i omawianie wiersza z podręcznika, stosowanie zwrotów grzecznościowych i znaków interpunkcyjnych.

Witraż –wycinanie,  łączenie kartonu z bibułą. /2 h /

potrafi omówić proste zadanie tekstowe  zapisać rozwiązanie

i podać odpowiedź;

-poprawnie wykonuje ćwiczenia

z piłką;

-zna kilka podstawowych elementów gry w mini koszykówkę.

-zachowuje się fair  play

w stosunku do współćwiczących;

- stara się wykonać pracę w sposób estetyczny;

-bezpiecznie posługuje się narzędziami;

układa rozwiązanie zadan - potrafi zapisać odpowiedź;

-potrafi wykonać rzuty jedną

ręką i oburącz  sprzed klatki piersiowej do partnera;

-zna kilka podstawowych elementów gry

w minikopszykówkę.

-zachowuje się fair  play

w stosunku do współ-

ćwiczących;

-aktywnie uczestniczy

w zajęciach ruchowych;

-rozpoznaje nazywa podstawowe materiały

i narzędzia ;

 

                         3 godziny

         W   jaki sposób czytają ludzie, którzy nie widzą?  

Formułowanie odpowiedzi na pytanie Jakie cechy charakteru Ludwika Braille‘a  sprawiły, że wymyślił pismo dla niewidomych na podstawie tekstu    H. Banaś „Wielki wynalazek”.  Powtórzenie i rozszerzenie wiadomości

o rzeczowniku.

Dzielenie sposobem pisemnym  przez liczbę jednocyfrową-wprowadzenie. Nauka pierwszej zwrotki piosenki  „Leśne dzwonki”. Wprowadzenie bemola i nuty b

Czytanie fragmentów tekstu wskazujące na cechy charakteru ludzkiego; Formułowanie z  pomocą nauczyciela odpowiedzi na pytanie „jakie cechy charakteru sprawiły, że Braill wymyślił pismo dla niewidomych?

Mnożenie i dzielenie jako działania wzajemnie odwrotne. Obliczanie działań z wykorzystaniem tabelek, drzewek, grafów. Nauka pierwszej zwrotki piosenki  „Leśne dzwonki”.

 

-uczeń wie, jakie znaczenie mają wynalazki  w życiu codziennym człowieka;

-wie, i potrafi wymienić cechy charakteru, które zdecydowały

o osiągnięciach odkrywców 

i wynalazców:  wytrwałość, pomysłowość,  ciekawość świata, upór, odwaga

-umie formułować odpowiedzi na postawione pytania  i uzasadniać je;

-potrafi wypowiadać się na temat przeczytanego tekstu;

-zna podstawowe wiadomości

o rzeczowniku, potrafi wyróżnić

je z tekstu;

-umie zredagować w kilku zdaniach dalszy ciąg opowiadania;

-dokonuje  mnożenia i dzielenia

w  zakresie 100;

-czyta płynnie, biegle

i wyraziście nowe teksty;

-potrafi wyjaśnić pojęcia: wynalazek, odkrycie;

-stosuje bogate słownictwo

w wypowiedziach;

-wypowiada się w formie logicznej i uporządkowanej

z zachowaniem chronologii wydarzeń;

-biegle mnoży i dzieli pamięciowo w zakresie 100;

-poprawnie stosuje i oblicza algorytmy mnożenia i dzielenia pisemnego w zakresie 1000;

- biegle mnoży i dzieli

w pamięci  proste działania typu: 100-3·7=

-rozumie i objaśnia kolejne czynności

w obliczaniu algorytmu pisemnego

 

1

2

3

4

5

6

                        WIELKIE WYNALAZKI I ODKRYCIA

          

                 4 godziny  
 

       

Czy  z niewidomym można się zaprzyjaźnić?

Układanie dalszego ciągu opowiadania o przyjaźni  Moniki z Łukaszem na podstawie  opowiadania J. Stańczakowej  Na jachcie „Przyjaźń”. Liczba  pojedyncza i mnoga rzeczowników. Dzielenie sposobem pisemnym przez liczbę jednocyfrową- ćwiczenia doskonalące.

Skok w dal z miejsca,  mierzenie długości  skoku

Próby układania zakończenia opowiadania          o przyjaźni Moniki z Łukaszem na podstawie opowiadania Na jachcie „Przyjaźń”

Wyjaśnianie znaczenia zdania:” Prawdziwych

przyjaciół poznaje się w biedzie”. Przepisywanie z tablicy, czytanie napisanego tekstu;

Mnożenie i dzielenie w zakresie 50- ćwiczenia.

Skok w dal z miejsca,  mierzenie długości  skoku

- dzielenia;

-potrafi  samodzielnie wykonać dzielenie pisemne, a uzyskany wynik sprawdzić za pomocą działania odwrotnego;

-poznał znak muzyczny bemol, wie, jaka rolę pełni w  zapisie  nutowym;

-potrafi zaśpiewać pierwszą część piosenki;

-potrafi  czytać nuty nazwami solmizacyjnymi;

zna rolę zmysłów w poznawaniu świata;

-potrafi określać liczbę rzeczowników;

-potrafi wykonać skok i dokonać pomiaru za pomocą miary krawieckiej;

-umie wskazać w swoim dziele  barwy podstawowe , barwy  ciepłe

i zimne;

-potrafi wykonać ćwiczenie korygujące postawę ciała;

-wie, o pozytywnym wpływie aktywności ruchowej na organizm człowieka

-rozwija  zręczność, wytrzymałość

i siłę;

-umie zadbać o bezpieczeństwo własne i współćwiczącego;

-czyta i rozumie  tekst czytany cicho;

z uwagą słucha tekstu czytanego przez  n-la lub kolegów;

-potrafi odpowiedzieć na pytania;

-wie, kim jest przyjaciel;

-biegle wykorzystuje poznane własności działań algebraicznych; zna zjawisko elektryzowania się przedmiotów;

-poprawnie śpiewa

  z  zachowaniem linii melodycznej;

nazwami  solmizacyjnymi

i literowymi;

-wie jaką rolę pełni bemol

w zapisie nutowym, potrafi odczytać zapis muzyczny

z bemolem,

 

-poprawnie czyta teksty bez przygotowania zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne;

-samodzielne układa zdania

i krótkie opowiadania;

-stosuje poznane zasady ortograficzne;

-potrafi  w sposób logiczny uporządkowany wypowiedzieć się na temat wysłuchanego tekstu;

-rozpoznaje i wyróżnia

w tekście i swoim otoczeniu rzeczowniki i czasowniki;

-samodzielnie rozwiązuje proste zadania tekstowe;

przejawia inwencję twórczą w pracach plastycznych, aktywnie uczestniczy zabawach ruchowych;

osobistej;

-potrafi określić wysokość dźwięków;

                         3 godziny

 
Kto wymyślił żarówkę?  

A. Kowalskiej „Mamo nigdy Cię nie zawiodę”. Poznanie  fragmentów biografii Tomasza Edisona –twórcy żarówki. Rodzaje rzeczowników.

Mnożenie i dzielenie liczb sposobem pisemnym – ćwiczenia doskonalące. Rozwiązywanie zadań tekstowych. Rzuty piłką lekarską na odległość.

Wyścigi  samochodów-

Ciche czytanie ze zrozumieniem dłuższego  tekstu „ Mamo nigdy Cię nie zawiodę”. Rozmowa na temat znaczenia wynalazków w życiu człowieka; Formułowanie odpowiedzi na pytania. Wyróżnianie w tekście nazw zawodów; Pisownia – arz, -erz w zakończeniach nazw zawodów. Układanie zdań z omawianymi wyrazami z rozsypanki wyrazowej.

Dodawanie, odejmowanie i mnożenie liczb sposobem pisemnym - ćwiczenia

Wycinanie, formowanie i sklejanie papieru.

 
 
 
 
 
 

1

2

3

4

5

6

                        WIELKIE WYNALAZKI I ODKRYCIA

          

                 4 godziny  
 

       

Co wynalazł Ludwik Pasteur?

Wypowiedzi na temat wynalazku Ludwika Pasteura na podstawie wyraziście czytanego tekstu M. Łukasik „Zastrzyk życia”. Samodzielne formułowanie odpowiedzi na pytania zawarte w podręczniku. Pisanie wyrazów z  „rz”  i „ż” . Dzielenie sposobem pisemnym typu :  768:3

Zabawy z toczeniem i dźwiganiem przyborów.

Słuchanie czytanego przez kolegów tekstu „Zastrzyk życia”. Rozmowa na temat potrzeby wykonywania szczepień ochronnych. Formułowanie odpowiedzi na pytania zawarte w podręczniku. Odszukiwanie w tekście wyrazów  z   „rz” i „ż”. Samodzielne układanie zdań z tymi wyrazami. Mnożenie i dzielenie III ćwiartka- ćwiczenia Zabawy z toczeniem i dźwiganiem przyborów.

-potrafi wymienić cechy dobrego

przyjaciela;

-próbuje opowiedzieć   przeczytany tekst;

-układa krótkie zdania z rozsypanki wyrazowej;

-potrafi określić  jaką funkcję pełnią poszczególne zmysły;

-wie, na jakie pytanie odpowiada rzeczownik;

-potrafi podać przykłady rzeczowników z najbliższego otoczenia;

-porządkuje rzeczowniki jako  nazwy

osób, zwierząt, roślin, rzeczy;

- z  pomocą nauczyciela rozwiązuje proste zadania tekstowe , układa działanie jako rozwiązanie zadania, potrafi zapisać odpowiedź;

-wykonuje działania na mnożenie

i dzielenie w zakresie 50;

-dokonuje prostych obliczeń sposobem pisemnym na dodawanie

i odejmowanie bez przekroczenia progu dziesiątkowego i setkowego;

biegle posługuje się tabelą mnożenia

w zakresie 100;

- potrafi zaśpiewać gamę C-dur nazwami solmizacyjnymi;

-indywidualne możliwości wykorzystuje w zabawach ze współzawodnictwem;

-bezpiecznie posługuje się narzędziami;

-poprawnie wykonuje ćwiczenia korekcyjne;

-rozumie potrzebę zachowania higieny

-pamięciowo posługuje się tabliczką mnożenia w zakresie 50;

-sprawnie i poprawnie dokonuje obliczeń w zakresie dodawania, odejmowania, mnożenia

i dzielenia w zakresie 100;

-  opanował tekst piosenki

i  potrafi ją zaśpiewać

z utrzymaniem linii melodycznej.

-sprawnie przygotowuje stanowisko do pracy;

-potrafi wykonać pracę  według instruktażu  n-la;

-umie wskazać w swoim dziele plastycznym barwy podstawowe;

                         3 godziny

Co  dla dzieci wymyślił doktor  Jordan?

Ciche czytanie ze zrozumieniem opowiadania

W. Szydłowskiej  „O doktorze Jordanie”.

Wypowiedzi uczniów na temat znaczenia wynalazku doktora Jordana . Indywidualne redagowanie zdań na temat:  O czym należy pamiętać , aby czegoś w życiu dokonać?

Projektowanie ogródka jordanowskiego.

Dzielenie liczb sposobem pisemnym typu: 736:8

Ciche czytanie ze zrozumieniem opowiadania

„ O doktorze Jordanie” Rozmowa kierowana na temat znaczenia wynalazku doktora dla potrzeb dzieci. Gromadzenie słownictwa o nazwy urządzeń wyposażenia ogrodu zabaw. Indywidualne układanie zdań z podanymi wyrazami. Projektowanie ogródka jordanowskiego.        

Mnożenie i dzielenie III ćwiartka- ćwiczenia

 
 
 
 

1

2

3

4

5

6

 
 
 
-wymienia zboża ozime

i jare;

-zna produkty otrzymywane

z roślin zbożowych;

-opisuje warunki życia

w lesie i na polu;

-potrafi nazywać narzędzia używane do prac polowych dawniej i dziś;

-aktywnie uczestniczy

w redagowaniu opowiadań;

-chętnie wypowiada się

na różne tematy, posługując

się zdaniami rozwiniętymi;

-czyta płynnie i wyraziście wyuczone teksty; -czyta

cicho ze zrozumieniem;

-poprawnie stosuje algorytmy mnożenia i dzielenia

sposobem pisemnym

w zakresie 1000;

-bezbłędnie oblicza dzielenie

z resztą bez reszty;

-biegle rozwiązuje równania odpowiadające zadaniom tekstowym o jednym i dwóch

działaniach;

WIOSNA W POLU I W LESIE

 

                 4 godziny  
 

       

Poznajemy zwiastuny wiosny

Liczba pojedyncza i mnoga  rzeczowników zakończonych na    -ą,  -om,

Utrwalenie nazw literowych nut. Śpiewanie piosenki „Leśne dzwonki”.

Gry i zabawy zręcznościowe.

Rozwiązywanie różnymi metodami zadań złożonych.

Wypowiedzi na temat odpowiedniego do  pogody ubierania się na podstawie wiersza

S. Szuchowej  „Dziękujemy”. Stosowanie wyrazów  zdrobniałych   i zgrubiałych. Czytanie z przygotowaniem. Wspólne układanie zdań na temat stosownego do pory roku ubierania się. Śpiewanie piosenki Leśne dzwonki. Określanie wysokości dźwięków.

Rozwiązywanie równań z jedną niewiadomą -ćwiczenia.

-potrafi charakteryzować zmiany 

zachodzące  wiosną w przyrodzie;

-wie, jakie są zwiastuny wiosny;

-poznał i potrafi wymienić rośliny 

zbożowe uprawiane w Polsce;

 

wnioski;

-rozpoznaje z eksponatów nazwy roślin zbożowych uprawianych w Polsce;

-wymienia etapy rozwoju rośliny;

-poznał najczęściej spotykane 

chwasty;

-umie wyróżnić części rośliny

zbożowej;

-poznał określenia kwiatostan, zboża

  jare, zboża ozime;  -zna narzędzia 

używane do prac polowych;

- wie, jakie są zwyczaje związane

z   pożegnaniem zimy i powitaniem 

wiosny;

- dostrzega związki przyczynowo-skutkowe

zachodzące w przyrodzie;

-obserwuje zjawiska przyrody i wyciąga z nich

                         3 godziny

Wiosenne prace w polu

Poznanie wiosennej przygody bociana Kajtka

bohatera książki „Kajtkowe przygody”. Redagowanie opowiadania.  Określanie liczby przymiotników. Poznanie roślin zbożowych uprawianych w  Polsce.

Dzielenie sposobem pisemnym z resztą i bez

reszty. Wiosenny spacer .

Słuchanie czytanego fragmentu książki „Kajtkowe przygody”. Charakteryzowanie  zjawisk i prac zachodzących w polu wiosną. Nazywanie roślin zbożowych uprawianych w rolnictwie. Dodawanie odejmowanie i mnożenie liczb sposobem pisemnym w zakresie 1000; Czytanie liczb trzycyfrowych. Określanie miejsca w dziesiątkowym układzie pozycyjnym. 

Wiosenny spacer .

 
 

1

2

3

4

5

6

WIOSNA W POLU I W LESIE  

                 4 godziny  
 

       

Jak rozwija się roślina?  

Wypowiedzi uczniów na temat etapów rozwoju rośliny na podstawie  opowiadania E. Łącz „Malwa”. Najczęściej  występujące chwasty  w Polsce. Rozwiązywanie zadań tekstowych złożonych  z zastosowaniem równań.

Rozwijanie spostrzegawczości, szybkości  i zwinności poprzez zabawy i gry ruchowe.

Czytanie tekstu bez przygotowania ; Analiza przeczytanego tekstu; formułowanie z pomocą nauczyciela odpowiedzi na pytania; Określanie etapów rozwoju rośliny na przykładzie malwy. Oglądanie ilustracji przedstawiających chwasty, dobieranie nazw do rysunków, przepisywanie ich do zeszytu. Rzeczowniki jako nazwy roślin. Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych z zastosowaniem dzielenia. Rozwijanie spostrzegawczości, szybkości  i zwinności poprzez zabawy i gry ruchowe.

- potrafi w prosty sposób omówić 

kilka zmian zachodzących

w przyrodzie wiosną;

-wskazuje głównych bohaterów

w czytanych tekstach;

-zna i wymienia nazwy ptaków powracających na wiosnę;

-nazywa rośliny  zbożowe uprawiane w Polsce;

- zna zwyczaje  związane

z powitaniem wiosny;

-czyta teksty po  przygotowaniu; potrafi wyróżnić rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki;

- z pomocą nauczyciela układa

z rozsypanki wyrazowej zdania;

-potrafi rozwiązać prostą krzyżówkę;

-poprawnie przepisuje tekst;

-poznał trudności ortograficzne niektórych wyrazów;

-wspólnie z nauczycielem rozwiązuje zadania tekstowe;

-potrafi czytać liczby trzycyfrowe, określać położenie w dziesiątkowym układzie pozycyjnym;

-opanował pamięciowo piosenkę Leśne dzwonki;

- stara się w sposób estetyczny

i ekonomiczny wykonać prace plastyczno-techniczne;

-stosuje zasady bezpieczeństwa podczas spacerów i zabaw ruchowych;

-potrafi wypowiadać się na temat  zabaw podwórkowych

i przeczytanych tekstów;

Układa wypowiedź

w formie opowiadania;

-umie odszukać w tekście wskazany przez nauczyciela fragment ;

-potrafi wskazać na ilustracji wymienione przez nauczyciela ptaki i podpisać je;

-wymienia rośliny zbożowe uprawiane w Polsce , podaje kilka produktów zbożowych;

-nazywa i wskazuje podstawowe części rośliny zbożowej;

-zna zwyczaje  związane

z powitaniem wiosny, potrafi w kilku zdaniach opowiedzieć o nich;

-poprawnie czyta teksty bez przygotowania zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne;

-samodzielne układa zdania

i krótkie opowiadania;

-stosuje poznane zasady ortograficzne;

-potrafi  w sposób logiczny uporządkowany wypowiedzieć się na temat wysłuchanego tekstu; ---przejawia inwencję twórczą

w pracach plastycznych, aktywnie uczestniczy zabawach ruchowych;

-stosuje zasady bezpieczeństwa podczas spacerów i zabaw ruchowych, zwraca uwagę kolegom;

- stosuje bogate słownictwo

w wypowiedziach;

                         4 godziny

Wygląd lasu wiosną.

Wypowiedzi uczniów na temat wyglądu lasu

w marcu na podstawie opowiadania B. Lewandowskiej „Marcówka” oraz własnych spostrzeżeń poczynionych w czasie spaceru. Stopniowanie przymiotników. Ćwiczenia ortograficzne. Pisanie ze słuchu. Bazie-łączenie bibuły  i waty z gałązką. Rozwiązywanie zadań tekstowych  złożonych     z zastosowaniem równań. Nauka II zwrotki piosenki „ Leśne dzwonki”

Wypowiedzi  na temat wyglądu lasu  w marcu na podstawie opowiadania B. Lewandowskiej „Marcówka” oraz własnych spostrzeżeń poczynionych w czasie spaceru. Określanie na podstawie ilustracji nazw zwierząt i    roślin wymienionych w opowiadaniu; Wyróżnianie spośród wielu wyrazów przymiotników; Stopniowanie przymiotników. Pisanie wyrazów zawierających trudności ortograficzne Bazie-łączenie bibuły  i waty z gałązką. Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych. Nauka II zwrotki piosenki „ Leśne dzwonki”.

 

 
 
 

1

2

3

4

5

6

WIOSNA W POLU I W LESIE

                 3 godziny  
 

       

 
Witamy wiosnę, żegnamy zimę.  

Wypowiedzi uczniów na temat wiosennej pogody. Kultywowanie zwyczajów związanych  z pożegnaniem zimy i powitaniem wiosny. Marzanna – słomiana panna- wyplatanie kukły ze  sznurka. Zajęcia w terenie. Topienie Marzanny.

Charakteryzowanie zmian w przyrodzie;

Omówienie  zwyczajów związanych

z powitaniem wiosny. Czytanie ( bez przygotowania) utworów wierszowanych  o tematyce wiosennej.

Marzanna – słomiana panna- wyplatanie kukły

ze  sznurka. Zajęcia w terenie. Topienie Marzanny.

-potrafi zredagować opis po uprzednim ukierunkowaniu przez nauczyciela;

-potrafi ocenić postępowanie bohaterów opowiadań;

-wie, jak uniknąć sytuacji niebezpiecznych;

-umie formułować odpowiedzi na 

postawione pytania ;

-określa nastrój utworu poetyckiego;

-wie, kiedy używać wyrazów zdrobniałych, a kiedy zgrubiałych;

-wie, jakie znaczenie ma prawidłowe odżywianie się dla rozwoju młodego organizmu;

-potrafi układać i rozwiązywać zadania z zastosowaniem równań;

-rozwiązuje zadania złożone;

-potrafi samodzielnie wykonać kanapki;

zna nazwy literowe nut;

-wie, jakie znaczenie mają ćwiczenia gimnastyczne dla zdrowia człowieka;

-aktywnie uczestniczy w zajęciach

motoryczno-zdrowotnych;

-wykonuje prace plastyczno-techniczne zgodnie z instruktażem nauczyciela;

-zgodnie współpracuje w zespole;

-wypowiada się w logicznej

i uporządkowanej formie

z zachowaniem chronologii wydarzeń;

-aktywnie uczestniczy

w zbiorowym gromadzeniu słownictwa do opisu;

-samodzielnie układa opisy

z wykorzystaniem zebranego słownictwa;

-ułożone teksty pisze starannie

i bezbłędnie;

-umie formułować odpowiedzi

na postawione pytania

i uzasadniać je;

-potrafi unikać sytuacji niebezpiecznych ;

-wie, jak ważne są dla

organizmu owoce, warzywa, nabiał;

-aktywnie uczestniczy

w klasowym konkursie

zjadania owoców;

-biegle rozwiązuje równania        odpowiadające zadaniom o  jedynym i dwóch działaniach;

-samodzielnie rozwiązuje

złożone zadania tekstowe;

-racjonalnie planuje pracę   

i oszczędnie gospodaruje

materiałami;

wykonuje pracę estetycznie,      

  utrzymuje porządek w miejscu 

pracy;

-dba o wzajemne zrozumienie             

wśród członków zespołu

NA  PODWÓRKU  JUŻ  HAŁASY

                         3 godziny

  Co robią dzieci w czasie roztopów?

Formułowanie wypowiedzi na temat przeczytanego tekstu F. Kobryńczuka „Roztopy”.

Układanie zdań złożonych. Wprowadzenie przysłówków.

Rozwiązywanie i układanie zadań

z zastosowaniem równań.

Wiosenne kanapki-krojenie chleba i warzyw.

Wartości odżywcze warzyw i nabiału.

Słuchanie czytanego tekstu. Wypowiedzi na temat bohaterów i zdarzeń.  Układanie zdań

z rozsypanek wyrazowych. Stosowanie przecinków.

Układanie pytań do ułożonych zdań, zapis

w zeszycie. Rozwiązywanie równań z jedną niewiadomą-wprowadzenie.

Wiosenne kanapki-krojenie chleba i warzyw.

Wartości odżywcze warzyw i nabiału. Gry i zabawy zręcznościowe

 
 

1

2

3

4

5

6

NA  PODWÓRKU  JUŻ  HAŁASY

 

                 3 godziny  
 

       

 
Jak należy ubierać się wczesną wiosną?

Wypowiedzi uczniów na temat odpowiedniego do  pogody ubierania się na podstawie wiersza Szuchowej  „Dziękujemy”. Wyrazy zdrobniałe i    zgrubiałe. Liczba pojedyncza i mnoga  rzeczowników zakończonych na    -ą,  -om,

Utrwalenie nazw literowych nut. Śpiewanie piosenki „Leśne dzwonki”.

Gry i zabawy zręcznościowe.

Rozwiązywanie różnymi metodami zadań złożonych.

Wypowiedzi na temat odpowiedniego do  pogody ubierania się na podstawie wiersza

S. Szuchowej  „Dziękujemy”. Stosowanie wyrazów  zdrobniałych   i zgrubiałych. Czytanie z przygotowaniem. Wspólne układanie zdań na temat stosownego do pory roku ubierania się. Śpiewanie piosenki Leśne dzwonki. Określanie wysokości dźwięków.

Rozwiązywanie równań z jedną niewiadomą -ćwiczenia.

          

potrafi  uważnie słuchać czytanego tekstu;

-czyta krótkie fragmenty tekstu

z przygotowaniem;

-w prosty sposób wypowiada się na temat wskazany przez nauczyciela;

-zna i nazywa podstawowe znaki interpunkcyjne;

-z pomocą nauczyciela układa zdania, stara się poprawnie je przepisać do zeszytu;

-wyróżnia w tekście wyrazy

z partykułą „nie”, pisze je

w zeszycie;

-uczestniczy w zbiorowym  gromadzeniu słownictwa do opisu;

-czyta teksty po  przygotowaniu; -potrafi wyróżnić rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki;

-Zna na pamięć fragment wiersza „Krzyknij nie”;

-z pomocą nauczyciela potrafi rozwiązać zadanie tekstowe;

-umie rozwiązać równanie z jedną niewiadomą;

-indywidualne możliwości wykorzystuje w zabawach ze współzawodnictwem;

-bezpiecznie posługuje się narzędziami;

-potrafi określić wysokość dźwięków;

- wypowiada się na temat wysłuchanego tekstu;

-samodzielnie formułuje

i zapisuje pytania oraz odpowiedzi;

-potrafi samodzielnie przeczytać krótki tekst bez przygotowania;

-zna i stosuje podczas czytania znaki interpunkcyjne;

-samodzielnie formułuje odpowiedzi na pytania, stara się poprawnie zapisać

w zeszycie ;

- samodzielnie układa krótkie  

zdania  oraz próbuje zredagować opis podwórka;

-poprawnie określa poznane części mowy ( rzeczownik, czasownik, przymiotnik);

-wie, jak należy pisać „nie”

z przymiotnikiem

i czasownikiem;

-opanował całość wiersza  „Krzyknij nie”;

-bezbłędnie dokonuje obliczeń

w zakresie 100 bez przekroczenia progu dziesiątkowego;

-rozwiązuje zadania tekstowe

z obliczaniem równań;

-przejawia inwencję twórczą

w pracach plastycznych, aktywnie uczestniczy zabawach ruchowych;

                         3 godziny

               

Co się dzieje na podwórku?

 

Formułowanie odpowiedzi na pytanie W co można się bawić na podwórku? Na podstawie tekstu B. Lewandowskiej „Wiosna na naszym podwórku”. Pisanie partykuły  nie  z przysłówkami.

Rozwiązywanie różnymi metodami zadań złożonych.

Łączenie czworakowania z przewrotem w przód.

Czytanie ciche ze zrozumieniem  fragmentów tekstu B. Lewandowskiej „Wiosna na naszym podwórku”. Utrwalenie wiadomości                      o czasownikach i przymiotnikach. Stosowanie poprawnej pisowni partykuły „nie” z  tymi częściami mowy.

Rozwiązywanie zadań tekstowych z użyciem równań. Łączenie czworakowania z przewrotem w przód.

 
 
 

 
 
 
 
 

1

2

3

4

5

6

NA  PODWÓRKU  JUŻ  HAŁASY

 

                 3 godziny  
 

       

 
Jak wygląda podwórko?

Wypowiedzi uczniów na temat języka, jakim posługują się dzieci między sobą na podstawie tekstu  E. Kaniewskiej Na podwórku. Gromadzenie słownictwa do opisu . Redagowanie opisu podwórka. Powtórzenie wiadomości o poznanych częściach mowy.

Układanie i rozwiązywanie różnymi metodami zadań złożonych. Przedstawienie środkami plastycznymi tematu: Moje zabawy na podwórku.

Rozmowa na temat kulturalnych zabaw na podwórku w oparciu o własne przeżycia i tekst E. Kaniewskiej Na podwórku. Próba opisu podwórka. Przepisywanie wspólnie ułożonego opisu. Określanie części mowy.

Rozwiązywanie równań typu:   46-x=12 Obliczanie działań w zakresie100  bez przekroczenia progu dziesiątkowego; Przedstawienie środkami plastycznymi tematu: Moje zabawy na podwórku. Znajomość barw podstawowych.

 

-sprawnie przygotowuje stanowisko do pracy;

-potrafi wykonać pracę  według instruktażu  n-la;

-umie wskazać w swoim dziele plastycznym barwy podstawowe;

                         3 godziny

W jaki sposób unikać niebezpiecznych sytuacji?  
 

Ocena postępowania bohaterów opowiadania    A. Kowalewskiej Rycerz Pisanie wyrazów z ó wymiennym i niewymiennym. Nauka na pamięć wiersza M. Przewoźniaka Krzyknij nie!  Chód równoważny po ławeczce.

Próba oceny  postępowania bohaterów opowiadania  A. Kowalewskiej Rycerz.  Pisanie wyrazów z ó wymiennym

i niewymiennym. Nauka na pamięć pierwszych wersów wiersza  M. Przewoźniaka Krzyknij nie!

Chód równoważny po ławeczce.

 
 
 
 
 
 

    V. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO W STOPNIU LEKKIM

 
 

    Praca z uczniem upośledzonym umysłowo w warunkach szkoły masowej wymaga od nauczyciela wielkiego zaangażowania, pomysłowości, elastyczności i dużo większego nakładu pracy.  W poszukiwaniu najlepszych dróg osiągnięcia zamierzonych celów należy pamiętać, że najefektywniejsze są te metody i działania pedagogiczne, które oddziałują bodźcami na wiele zmysłów dziecka- wielokierunkowo.  Poznanie wielo zmysłowe  najlepiej sprawdza się podczas działania, zdobywania praktycznych doświadczeń. Należy więc stwarzać takie sytuacje, by uczniowie mogli poznawać zjawiska i pojęcia w środowisku naturalnym, podczas obserwacji lub praktycznego działania

Etap nauczania zintegrowanego pozwala nauczycielowi wykorzystać ogrom pomysłowości, fantazji i aktywności własnej, dając całą gamę środków do realizacji zamierzonych działań edukacyjnych. Oto przykłady takich procedur:

  1. wycieczki i spacery tematyczne

  2. obserwacje przedmiotów i zjawisk w środowisku naturalnym i sztucznym

  3. zabawy tematyczne, dydaktyczne, konstrukcyjne

  4. różne formy inscenizacji (elementy dramy, symulacje, programy komputerowe)

  5. organizowanie różnego rodzaju konkursów (międzyszkolnych, szkolnych, klasowych)

  6. spotkania z ciekawymi ludźmi (ciekawe zawody, ludzie kultury, sztuki itp.)

  7. zwiedzanie oraz organizowanie wystaw, kiermaszy, zwiedzanie muzeów, galerii, ciekawych obiektów i miejsc

  8. odwiedzanie warsztatów rzemieślniczych i zakładów produkcyjnych

  9. wizyty w pracowniach artystycznych

  10. stwarzanie sytuacji do prowadzenia rozmów

  11. tworzenie i wykorzystanie prac plastycznych i technicznych

  12. rozwijanie czytelnictwa i zainteresowania lekturą książek ( współpraca z biblioteką szkolną)

  13. doskonalenie technik szkolnych( ćwiczenia w czytaniu, pisaniu i liczeniu)

  14. wykorzystywanie umiejętności matematycznych w sytuacjach życia codziennego ( stwarzanie takich sytuacji)

  15. wspólne tworzenie regulaminów, ustalanie i realizacja różnych zasad, dyżurów itp.

  16. stwarzanie sytuacji utrwalających powszechnie aprobowane zachowania społeczne oraz poprawne stosunki interpersonalne

  17. ćwiczenia usprawniające rozwój fizyczny i kondycję

  18. ćwiczenia korygujące wady wymowy, wady postawy oraz wszelkiego rodzaju zaburzenia

  19. ćwiczenia rozwijające zdolności plastyczne, techniczne, muzyczne

  20. zabawy i ćwiczenia w pracy z komputerem

  21. posługiwanie się urządzeniami technicznymi

  22. korzystanie z urządzeń audiowizualnych

    Zadaniem nauczyciela jest wspomaganie rozwoju uczniów. Powinien więc bacznie ich obserwować w celu dostosowania metod i form pracy oraz wymagań do indywidualnych możliwości dzieci, ich tempa pracy, zainteresowań, stanu zdrowia a nawet samopoczucia.  Wymaga to od nauczyciela dużej „plastyczności” i sprzyja ewaluacji procesu jego działań dydaktycznych i wychowawczych.

    Praca w klasach integracyjnych odbywa się w zasadzie na dwóch  lub więcej poziomach, w zależności od składu zespołu klasowego. W praktyce organizacja zajęć sprowadza się do podziału na treści opracowywane wspólnie przez całą klasę np.: treści z zakresu edukacji przyrodniczej, artystyczno - technicznej, czy muzyczno- ruchowej ( i to też nie w pełnym zakresie) oraz te w zakresie których olbrzymie rozbieżności poziomu umiejętności nie pozwalają na realizację w całym zespole klasowym np.: nauka czytania, pisania i liczenia. Te ostatnie są umiejętnościami kluczowymi i jednocześnie ich opanowanie sprawia dzieciom najwięcej trudności. W trakcie nauki wraz z upływem czasu rozbieżności w tym zakresie będą się pogłębiać, co wiąże się z poziomem możliwości dziecka upośledzonego umysłowo oraz z relatywnym poziomem tempa pracy. Jest to zjawisko nieuniknione , zadaniem nauczyciela jest doprowadzenie do takiej sytuacji, by jak najbardziej zniwelować te rozbieżności na miarę indywidualnych możliwości uczniów.

    Idealnym rozwiązaniem jest wprowadzenie do klasy nauczyciela wspomagającego, którego zadaniem jest indywidualne praca z uczniami niepełnosprawnymi, wspieranie ich i pomoc w wykonywaniu zadań oraz ćwiczeń. W takiej sytuacji uczeń ma  ciągłe wsparcie, poczucie bezpieczeństwa, przeświadczenie , że jest tak samo ważny jak inne dzieci w klasie. Eliminuje się sytuacje bezczynności i znudzenia, gdy nauczyciel zmuszony jest w danej chwili zająć się realizacją zadań z pozostałymi uczniami, a co za tym idzie korzystnie wpływa na płynność toku zajęć, Dążenie do   takiego stanu rzeczy jest problemem z jakim powinny zmierzyć się władze oświatowe i samorządy będące organem prowadzącym szkoły.

    

 
 
 
 
 
 
 
 
 

VI. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW UPOŚLEDZONYCH UMYSŁOWO W STOPNIU  LEKKIM  W KLASACH  I-III

 

     Wszystkie czynności zmierzające do realizacji tematyki zajęć oraz osiągnięcia zamierzonych efektów w postaci umiejętności zdobytych przez uczniów nazywamy działaniami edukacyjnymi.

Dobór środków realizacji zadań przedstawionych w tym programie jest uzależniony od pomysłowości nauczyciela, jego  zaangażowania, warunków i środków jakimi dysponuje.

Realizacja zadań programu zmierza do osiągnięcia następujących rezultatów w zakresie poszczególnych płaszczyzn rozwoju uczniów:

1) słuchanie:

-uważne słuchanie: poleceń, wypowiedzi innych osób, czytanego tekstu, odgłosów otoczenia i przyrody, dźwięków instrumentów i nagrań muzycznych

-rozpoznawanie odgłosów otoczenia i dźwięków wyraźnie różniących się-   kontrastujących

-liczenie dźwięków

-odtwarzanie wzoru rytmicznego

-analiza słuchowa wyrazów, zdań i wypowiedzi

-wyróżnianie samogłosek i spółgłosek

-odtwarzanie poznanych piosenek i innych popularnych utworów muzycznych

2) mówienie

-poprawność fonetyczna i gramatyczna wypowiedzi

-wypowiadanie się pełnymi zdaniami

-poprawne budowanie krótkich opisów i opowiadań

-umiejętność prowadzenia kulturalnej rozmowy ( bez wulgaryzmów i naleciałości środowiskowych)

-wyróżnianie i stosowanie wyrazów bliskoznacznych i przeciwstawnych

-wyróżnianie w mowie i piśmie podstawowych części mowy: rzeczowników, czasowników i przymiotników

-umiejętność poprawnego komunikowania się w sytuacjach życia codziennego np.: w sklepie, na dworcu, na poczcie itp.

3) pisanie

-poprawne pod względem kształtu i estetyki pisanie w liniaturze

-poprawne przepisywanie tekstów pisanych i drukowanych

-umiejętność uzupełniania luk w wyrazach i zdaniach

-bezbłędne pisanie z pamięci wyrazów, zdań i krótkich tekstów

-samodzielne układanie i zapisywanie zdań na określony temat lub z

wyznaczonymi wyrazami

-poprawne pisanie ze słuchu wyrazów i krótkich zdań

-stosowanie podstawowych zasad pisowni polskiej

-samodzielna korekta napisanych tekstów

-umiejętność podpisywania się oraz pisania swojego adresu

-samodzielne rozwiązywanie rebusów, krzyżówek, zagadek literowych itp.

4) czytanie

-umiejętność analizy i syntezy wyrazów i zdań

-poprawne i wyraźne czytanie tekstów przygotowanych oraz bez przygotowania

-sprawne czytanie ze zrozumieniem

-umiejętność czytania prostych tekstów z podziałem na role

-czytanie znaków matematycznych (liczb symboli, skrótów) oraz działań matematycznych

-odczytywanie najczęściej stosowanych w języku polskim skrótów

-umiejętne odczytywanie i interpretacja znaków drogowych i informacyjnych

-odczytywanie podstawowych znaków na mapie ( oznaczenie miast, granicy państwa rzek itp.)

5) liczenie i wykonywanie działań rachunkowych

-poprawna orientacja w schemacie własnego ciała i w stosunkach przestrzennych

-tworzenie oraz porównywanie jakościowe  zbiorów

-umiejętne porównywanie i przeliczanie liczebności zbiorów

-liczenie i zapisywanie cyframi oraz odczytywanie liczb w zakresie 100

-posługiwanie się znakami +,-, =,<,>

-wykonywanie dodawanie i odejmowania bez przekroczenia i z przekroczeniem progu dziesiątkowego w zakresie 100

-rozwiązywanie prostych działań z jedna niewiadomą

-rozwiązywanie nieskomplikowanych zadań z tekstem

-rozszerzanie zakresu liczb do 1000 ( umiejętność liczenia i wykonywania działań na pełnych setkach)

-posługiwanie się tabliczką mnożenia

-umiejętność mierzenia i kreślenia odcinków za pomocą kratek w zeszycie i linijki

-rozpoznawanie i kreślenie za pomocą kratek w zeszycie lub linijki : prostej prostokąta, kwadratu , trójkąta oraz wyróżnianie koła

-znajomość miar długości: 1m, 1cm, 1mm (skróty)

posługiwanie się miarą ciężaru 1 kg

-mierzenie objętości cieczy 1 l

-umiejętność liczenia i posługiwania się środkami płatniczymi do 100zł

-odczytywanie wskazań zegara (pełne godziny)

-sprawne posługiwanie się kalendarzem oraz orientacja w stosunkach czasowych: wczoraj, dziś, jutro, dni tygodnia, miesiące, pory roku

6)znajomość zjawisk i zależności w środowisku społeczno-przyrodniczym

-rozpoznawanie podstawowych zjawisk pogodowych

-rozumienie zjawisk związanych z zmiennością pór roku występujących w najbliższym otoczeniu

-umiejętność obserwacji przyrody w środowisku naturalnym

-znajomość najpopularniejszych zwierząt i roślin

-stosowanie podstawowych zasad ochrony przyrody

-znajomość podstawowych zabiegów związanych z uprawa kwiatów, warzyw, owoców i upraw rolnych

-stosowanie w praktyce zasad bezpieczeństwa :

~na ulicach i drogach

~w czasie zabaw w różnych porach roku

~przeciwpożarowego

~w posługiwaniu się urządzeniami w domu rodzinnym

~w domu pod nieobecność dorosłych

~w kontakcie z substancjami i zjawiskami szkodliwymi dla zdrowia

-rozumienie więzi rodzinnych i podstawowych zasad harmonijnego funkcjonowania rodziny

-umiejętność współistnienia i współdziałania w grupie

-rozwinięcie postawy bezinteresownej pomocy

-wyrobienie właściwego stosunku do kolegów i innych osób oraz przestrzeganie norm społecznych

-umiejętność rozpoznawania swoich i cudzych emocji oraz wprowadzenie do umiejętność samokontroli

-wprowadzenie do przeprowadzania samooceny

-przestrzeganie zasad poszanowania swojej i cudzej własności

-wyrobienie nawyku dbałości o ład, porządek i higienę osobistą

umiejętność charakteryzowania cech i podstawowych zjawisk związanych z funkcjonowaniem wsi, małego miasta i wielkiego miasta

-wyróżnianie  i charakteryzowanie popularnych zawodów

-wytworzenie nawyków właściwego zachowania się w miejscach publicznych i środkach transportu

-wdrożenie do podstawowych form samorządności poprzez działanie samorządu klasowego, tworzenie i przestrzeganie regulaminu klasowego oraz stosowanie się do regulaminu szkolnego

-podwyższenie poziomu samodzielności

-rozwijanie odpowiedzialności za podjęte działania, czyny i zobowiązania

7) rozwój ekspresji twórczej i umiejętności korzystania z dóbr kultury

-znajomość podstawowych dziedzin sztuki oraz ich odbiór

-umiejętność właściwego zachowania się w bibliotece, w muzeum, w teatrze, kinie , na wystawie

-umiejętne posługiwanie się kolorami

-stosowanie różnych technik plastycznych

-sprawne posługiwanie się przyborami plastycznymi oraz dbałość o ład na stanowisku pracy

-estetyczne wykonywanie wszelkich prac, tworzenie kompozycji plastycznych

-umiejętne posługiwanie się barwą i proporcjami w zadaniach plastycznych

-umiejętność przedstawiania w rysunkach własnych przeżyć, zdarzeń, sytuacji i miejsc

-poprawne wykonywanie różnych form użytkowych np.: zaproszeń, kart okazjonalnych, ozdób świątecznych, upominków

-rozpoznawanie materiałów wykorzystywanych na zajęciach

-bezpieczne posługiwanie się narzędziami

-umiejętne planowanie kolejności wykonywania czynności oraz przygotowanie stanowiska pracy

-umiejętność krytycznego odbioru utworów muzycznych

-rozróżnianie dźwięków i odgłosów

umiejętność śpiewania poznanych utworów muzycznych

-umiejętność odtwarzania wzorów rytmicznych

-znajomość podstawowych instrumentów perkusyjnych oraz muzykowanie na nich

 

8) rozwój fizyczny

-stosowanie aktywnych form odpoczynku

-systematyczne przygotowywanie się do zajęć ruchowych i znajomość przestrzegania higieny podczas tych zajęć

-dokładne wykonywanie ćwiczeń ruchowych

-aktywny udział w grach i zabawach ruchowych i muzyczno-ruchowych

-znajomość zasad gier i zabaw zespołowych

-stosowanie zasad bezpieczeństwa na zajęciach ruchowych

-znajomość budowy i potrzeb własnego ciała

-rozumienie znaczenia dbałości o zdrowie

-przestrzeganie zasad higieny pracy

 

    Wymienione powyżej przewidywane osiągnięcia ucznia upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim po ukończeniu klasy III wynikają z praktyki nauczania w szkołach specjalnych. Są to możliwe do osiągnięcia umiejętności i wiadomości przy odpowiednio prowadzonej działalności pedagogicznej i rewalidacyjnej. Jak już wcześniej podkreślano upośledzeniu umysłowemu towarzyszą rozliczne ograniczenia. Jednym z nich jest wolniejsze od pozostałych uczniów w klasie masowej tempo przyswajania wiedzy i umiejętności. Należy o tym pamiętać podczas planowania zadań edukacyjnych. Tu właśnie pojawiają się największe trudności jakie napotykają nauczyciele uczący dzieci z niedorozwojem umysłowym w warunkach szkolnictwa ogólnodostępnego. Konkretnie mówiąc pojawiają się pytania: jakie treści i na jakim etapie kształcenia zintegrowanego możliwe są do opracowania przez omawianych uczniów.

    Zajmijmy się więc podstawowymi umiejętnościami: czytaniem pisaniem i liczeniem, ponieważ na ich podbudowie realizuje się pozostałe treści kształcenia. Z wieloletnich doświadczeń szkolnictwa specjalnego wynika, że dziecko upośledzone umysłowo w stopniu lekkim w klasie I powinno rozpoznawać litery , pisać je w liniaturze, czytać płynnie po uprzednim przygotowaniu tekstu i pisać wyrazy i proste zdania oraz liczyć i zapisywać cyfry w zakresie 20 i wykonywać działania matematyczne bez przekroczenia progu dziesiątkowego w tym zakresie. W klasie II wprowadzane są dwuznaki  i doskonalona technika pisania i czytania oraz wykonywane działania z przekroczeniem progu dziesiątkowego w zakresie 20 i rozszerzenie zakresu liczb do 100, wprowadza się również tabliczkę mnożenia I ćwiartkę. Klasa III to dalsze doskonalenie umiejętności czytania i pisania, działania matematyczne w zakresie 100, rozszerzenie zakresu liczbowego do 1000 oraz tabliczka mnożenia z szczególnym naciskiem na korzystanie z tabeli mnożenia. Jest to ogólny schemat, na którym buduje się planowanie realizacji wszelkich zadań i opracowywanych umiejętności o jakich mowa we wcześniejszym wyszczególnieniu przewidywanych osiągnięć.

   Należy wszakże zaznaczyć, że w praktyce zakres i rozplanowanie poszczególnych treści i umiejętności jest uzależniony od indywidualnych możliwości dziecka. Może się zdarzyć, że uczeń będzie wstanie szybciej opanować poszczególne umiejętności jak również opracować trudniejsze zagadnienia od wymienionych w  tym opracowaniu. Ale może być tak, że nawet opisany wyżej podział podstawowych umiejętności będzie dla niego zbyt trudny. Dlatego tak ważne jest poznanie  możliwości dziecka, co już wielokrotnie było podkreślane. Nie można więc przedstawionych w tej pracy przewidywanych osiągnięć uczniów traktować instrumentalnie a jako orientacyjną wskazówkę do planowania pracy z uczniem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim.

    VII. OCENIANIE UCZNIÓW

    Ocenianie uczniów jest podsumowaniem wszelkich wysiłków pedagogicznych a jednocześnie narzędziem ewaluacyjnym w pracy nauczyciela. W klasach zintegrowanych zgodnie z zapisami prawa oświatowego obowiązuje ocena opisowa formułowana na zakończenie każdego semestru. Ocena taka jest opisem osiągnięć ucznia jakich dokonał w ciągu kilku miesięcy lub całego roku szkolnego (ocena końcoworoczna).Następną formą oceniania jest ocena bieżąca, cząstkowa stosowana w trakcie trwania semestru. Sposób oceniania bieżącego może być zróżnicowany w zależności od przyjętego w każdej szkole wewnątrzszkolnego systemu oceniania. Zastosowanie mają tu różne pieczątki, literowa forma oceny a także arkusze obserwacyjno-oceniające (np. tygodniowe lub miesięczne)

    Każdej z tych form oceniania powinny towarzyszyć jasno sformułowane kryteria oceniania. Zarówno rodzice jak i uczniowie muszą być z nimi zapoznani, co jest powszechnym wymogiem. Przyjęty w danej szkole sposób oceniania uczniów klas I-III obowiązuje również w stosunku do uczniów upośledzonych umysłowo uczęszczających do tej placówki oświatowej. Należy jednak podkreślić, że na nauczycielu spoczywa bezwzględny obowiązek opracowania dla tych uczniów odrębnych kryteriów oceniania. Jest to uwarunkowane specyfiką funkcjonowania ucznia niepełnosprawnego intelektualnie w klasach szkół masowych a dokładnie innym poziomem umiejętności szkolnych. Stawianie przed takimi dziećmi identycznych wymagań jak przed pozostałymi uczniami byłoby największym błędem i zaprzeczeniem motywacyjnej roli oceniania.

Podstawową zasadą w ocenianiu uczniów upośledzonych umysłowo jest przeniesienie ciężaru gatunkowego oceny z poziomu wiadomości i umiejętności na indywidualny wkład pracy dziecka. Oceniamy jego prace biorąc zawsze pod uwagę poziom możliwości.  Konieczne jest więc takie dostosowanie kryteriów oceniania, aby dziecko miało szanse  na osiągnięcie sukcesu, ponieważ tylko wtedy będzie podejmowało trud wykonywania dalszych zadań.

     Ocenianie dziecka upośledzonego umysłowo w klasie masowej jest zagadnieniem trudnym. Przede wszystkim należy przygotować wszystkich uczniów do sytuacji, w której w jednej klasie będą funkcjonowały różne kryteria oceniania. Wymaga to wielkiego wyczucia, taktu a niekiedy sprytu od nauczyciela. Najważniejsze jest sprecyzowanie dzieciom kogo jakie kryteria oceniania będą obowiązywały i dlaczego tek się dzieje. Aby ułatwić zaakceptowanie przez uczniów tej sytuacji, a co za tym idzie wyeliminować w  przyszłości wszelkie nieporozumienia i konflikty można skorzystać z propozycji różnego rodzaju programów profilaktycznych. W naszym mieście od kilku lat nauczyciele korzystają z programu „Spójrz inaczej”, który zawiera ciekawe scenariusze zajęć kształtujące wrażliwość na innych, tolerancję itp. , czyli cech bardzo istotne dla omawianego w tym opracowaniu zagadnienia. Innym rozwiązaniem może być wspólne sformułowanie zbioru zasad dla klasy, na kształt umowy zawieranej z uczniami. Budowa w klasie podstaw wzajemnego szacunku i akceptacji jest bardzo trudnym zadaniem wychowawczym a jednocześnie chyba najistotniejszym dla integracji.  Tworzenie właściwych postaw wobec uczniów niepełnosprawnych jest warunkiem akceptacji przez cały zespół klasowy systemu oceniania i wpływa na poprawność stosunków wśród dzieci.

Pamiętajmy, że dziecko upośledzone, może mniej sprawne, może trochę inne od pozostałych uczniów jest równie ważne. Od nas bowiem zależy jego cała przyszłość, kładziemy podwaliny nie tylko pod jego przyszłą naukę, ale przede wszystkim kształtujemy nawyki i postawy funkcjonowania ludzkiej jednostki w samodzielnym życiu. Praca z takimi uczniami przynosi dużo więcej satysfakcji, wręcz radości, kiedy przy dużych trudnościach na wstępie dziecko zaczyna osiągać sukcesy na miarę swoich możliwości.

BIBLIOGRAFIA

 

1. Marta Bogdanowicz : „Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym”          WSiP W-wa 1991r.

 

2. Halina Borzyszkowska: „Oligofrenopedagogika”  PWN W-wa 1985r.

 

3.Otton Lipkowski : „Pedagogika specjalna”  PWN Warszawa 1981r.

 

4. Kazimierz Kirejczyk (pod red.): „Upośledzenie umysłowe” PWN W-wa 1981

 

5. Kazimierz Kirejczyk : „Nauczanie dzieci o obniżonej sprawności umysłowej” PZWS W-wa 1964r.

 

6.Jan Opiat : „Kształcenie dzieci upośledzonych umysłowo”  W-wa 1994r.

 

7. Janina Wyczesany : „Pedagogika upośledzonych umysłowo” W-wa 1999r.

 

8. „Poradnik metodyczny dla nauczycieli kształcących ucznia z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych” MEN W-wa 2001r.




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
BEZPIECZEŃSTWO DZIECI - program pracy z dziećmi przedszkolnymi, MATERIAŁY DO PRACY Z DZIEĆMI, Scenar
Metody pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo
Metody wychowawcze stosowane w pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo, Metody wychowawcze stosowane
Wybrane metody terapii pedagogicznej w pracy z dziećmi upośledzonymi w stopniu lekkim w klasie in
Program pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu lekkim w zakresie rozwoju percepcji słucho
Integracja sensoryczna w pracy z dziecmi uposledzonymi umyslowo
Konstruowanie indywidualnych programów pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim(1)
KOmunikacja werbalna i niewrbalna w pracy z dziećmi upośledzonymi, PEDAGOGIKA SPECJALNA
Drama i psychodrama w pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo
BEZPIECZEŃSTWO DZIECI - program pracy z dziećmi przedszkolnymi, MATERIAŁY DO PRACY Z DZIEĆMI, Scenar
Konstruowanie indywidualnych programów pracy z dzieckiem upośledzonym umysłowo w stopniu głębokim
PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ, Pomoce do pracy z dziećmi, Ekologia
ZASTOSOWANIE PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH DO PRACY Z DZIEĆMI Z ZA, wypracowania
Przykładowy program pracy rewalidacyjnej z dzieckiem, Praca z dziećmi niepełnosprawnymi
Program na dzień mamy i taty, Przedstawienia - Materiały do pracy z dziećmi
HIPOTERAPIA CO TO JEST Opis metody analiza przydatności w pracy z dziećmi i młodzieżą upośledzonymi
ZASTOSOWANIE PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH DO PRACY Z DZIEĆMI Z ZABURZENIAMI ROZWOJOWYMI
Program autorski Baśń i bajka w pracy z dziećmi
Scenariusz zabaw andrzejkowej dla przedszkolaków, pomoce do pracy z dziećmi

więcej podobnych podstron