Serce i naczynia krwionośne

375. Krew płynie w : ............ (wymienić wszystkie rodzaje przewodów, w których płynie krew).

Naczynia włosowate (tu krew nie płynie!), tętniczki, tętnice, żyłki, żyły.

376. Poszczególne rodzaje naczyń krwionośnych definiujemy następująco

Naczynia włosowate- są to najmniejsze naczynia krwionośne, nie służą one do przewodzenia krwi natomiast do wymiany substancji chemicznych i komórek krwi.

Tętnice- są to naczynia, które bez względu na skład fizjologiczny krwi, przewodzą krew z serca do narządów ciała.

Żyły- naczynia odprowadzające krew z narządów do serca, również bez względu na jej skład fizjologiczny.

377. Co oznaczają terminy „krew żylna” i „krew tętnicza” ?

Krew żylna- płynie w żyłach poza żyłami płucnymi w których płynie krew tętnicza, jest uboga w tlen i bogata w produkty metabolizmu tkanek.

Krew tętnicza- płynie w tętnicach poza tętnica płucna w której płynie krew żylna, jest bogato wysycona tlenem, jej zadaniem jest dostarczanie tlenu do metabolizmu tkanek.

378. Podaj schematy dużego i małego obiegu krwi.

obieg mały- krew z prawego przedsionka wpada prawej komory a następnie do pnia płucnego który rozdziela się na dwie tętnice płucne wpadające do płuc gdzie przechodzą w sieć naczyń włosowatych i wychodzą z płuc za pośrednictwem 4 żył płucnych wpadających do lewego przedsionka.

obieg duży- z lewego przedsionka krew wpada do lewej komory skąd za pośrednictwem aorty i jej odgałęzień rozprowadza krew do całego ciała. Potem jej odgałęzienia przechodzą w sieć naczyń włosowatych a następnie w żyły, które łączą się w żyłę główną górną i dolna, a następnie wpadają do prawego przedsionka.

379. Czy znasz określenie „krążenie systemowe” ?

Jest to to samo co krążenie duże

380. Podaj schemat przepływu krwi „od serca do serca”

• najczęstszy (typowy)-patrz pytanie 378

• przy istnieniu „sieci dziwnej” tętniczej - podaj przykład- występuje w nerce, polega na tym ze naczynie doprowadzające dzieli się na liczne pętle kłębuszka a te łączą się znowu w naczynie odprowadzające. Dokładnie jest to opisane w pytaniu 533.

• przy istnieniu tzw. „krążenia wrotnego” - podaj przykład- krew żylna cewy żołądkowo jelitowej, która transportuje pobrane z pożywienia węglowodany i białka wymaga podwójnego włączenia sieci włosowatej. Naczynie położone między jelitami a wątrobą nosi nazwę żyły wrotnej(vena portae). W układzie wrotnym krew biegnie wg schematu: t jelitowa-> sieć włosowata jelita-> żyła wrotna-> sieć włosowata wątroby -> żyła wątrobowa. Krążenie wrotne u obu swych końców ma więc sieć włosowatą.

• przy istnieniu zespoleń tętniczo-żylnych: polegają na tym ze krew z tętniczek wpada bezpośrednio do żyłek z ominięciem naczyń włosowatych, składają się one z trzech części: 1) początkowej, doprowadzającej, która odchodzi od tętniczki i ma budowę podobną do niej, 2) część środkową która jest zmodyfikowaną technicznie tętniczką pozbawioną błony sprężystej wew., jej błona środkowa złożona jest z komórek nabłonkowo-mięśniowych, które kurcząc się grubieją i przekształcają się w komórki wielościenne podobne do nabłonkowych. Zespolenia tętniczo-żylne występują w skórze, w głębi opuszki palca, w łożysku paznokci, w błonie śluzowej nosa, poza tym w narządach wewnętrznych np. w nerkach.

• „ „ ciał jamistych – podaj przykład: Ciała jamiste (corpora cavernosa) – skomplikowany układ zatok, budujących część penisa, do których może napływać krew tętnicza. W fazie pobudzenia płciowego impulsy nerwowe pobudzają rozszerzenie naczyń tętniczych w prąciu. Zatoki w ciałach jamistych wypełniają się krwią. Powoduje to ucisk naczyń żylnych odprowadzających krew z prącia, utrudniając tym samym odpływ krwi z ciał jamistych. Większa ilość krwi dostaje się do prącia niż zostaje odprowadzona, powoduje to jego stwardnienie. Ciała jamiste występują także w łechtaczce i ona też może mieć erekcje.

• „ „ splotów jamistych – podaj przykład- przepraszam ale nie znalazłem.

• „ „ zatok opony twardej – podaj przykład- Są to szerokie, pokryte śródbłonkiem przewody żylne, pozbawione całkowicie zastawek. Przebiegają one miedzy blaszkami opony twardej, a ich sztywne ścianki pozbawione tkanki mięśniowej nie mają możliwości obkurczania się. Zatoki opony twardej zbierają krew przede wszystkim z: mózgowia(żż mózgu i żż móżdżku), z opony twardej(żż oponowe),z oczodołu wraz z gałką oczną(żż oczne) i z ucha wew. (żż. błędnika)

381. Schemat budowy warstwowej ściany poszczególnych rodzajów naczyń krwionośnych jest następujący :

Tętnice: małe światło, krew płynie pod dużym ciśnieniem, warstwa wewnętrzna wyścielona nabłonkiem płaskim spoczywającym na błonie podnabłonkowej łącznotkankowej. warstwa środkowa dużo włókien mięśniowych(najgrubsza warstwa ściany tętnicy), warstwa zewnętrzna ma mniej włókien sprężystych niż w żyłach, nie posiadają zastawek. Tętnice dzielimy na:

sprężyste: posiadają dużą ilość włókien sprężystych w błonie środkowej, które układają się w specjalne blaszki. Np. aorta i jej odgałęzienia , pień płucny i tętnice płucne.

mięśniowe: maja dużą ilość włókien mięśniowych w mięśniówce dzięki czemu możliwa jest regulacja pojemności naczynia i zmienność ukrwienia narządu np. śledziona. Są to tętnice średniego i małego kalibru, znajdujące się w narządach wewnętrznych, rozgałęzieniach pnia trzewnego, kończynach (t. udowa, promieniowa.

Żyły: duże światło, krew płynie pod małym ciśnieniem, posiadają cieńsze i bardziej wiotkie ściany. Warstwa wewnętrzna wyścielona nabłonkiem płaskim spoczywającym na błonie podnabłonkowej łącznotkankowej, wytwarza ona fałdy zwane zastawkami. W błonie środkowej zawierają mniej włókien mięśniowych niż tętnice a w warstwie zewnętrznej zawierają więcej składników sprężystych.

Naczynia włosowate(włośniczki)- posiadają najcieńsze ściany zbudowane ze śródbłonka, błony podnabłonkowej i perocytów. Długie na ok. 0,5 mm o szerokości wahającej się w zależności od wypełnienia krwią od 5 do 15 nm. Posiadają ścianę przepuszczalną dla elementów komórkowych krwi.

382. Co oznaczają terminy „tętnice anatomicznie końcowe”, „czynnościowo końcowe” i „dające zespolenia” – podaj przykłady.

Tętnice dające zespolenia- zespolenia tętnicze zabezpieczają dopływ krwi do narządu, którego funkcjonowanie wymaga ciągłego dopływu tlenu i substancji odżywczych, przykładem jest mózgowie na jego podstawie znajduje się połączenie kilku naczyń pełnym światłem pod nazwą koła tętniczego, innym przykładem są pętle jelita cienkiego.

Tętnice anatomicznie końcowe- nie posiadają zespoleń(zabezpieczają dopływ krwi do narządu) z naczyniami sąsiednimi, stanowią jedyne źródło dopływu krwi do łożyska naczyń włosowatych. Zamknięcie światła takiej tętnicy wywołuje miejscową śmierć nieunaczynionego narządu(zawał - infarctus).

Tętnice czynnościowo końcowe- posiadają one zespolenia, ale nie są one wystarczające w przypadku zamknięcia światła naczynia, nie stwarzają bowiem warunków do powstania krążenia bocznego.

383. Co oznacza termin „vasa vasorum” ?

„naczynia naczyń” służą one do odżywiania naczyń krwionośnych. Znajdują się na zewnętrznej warstwie naczyń krwionośnych, a ich odgałęzienia dochodzą do warstwy środkowej. Warstwa wewnętrzna jest ukrwiona przez strumień krwi biegnący w naczyniu.

384. Pierwszorzędowe odgałęzienia poszczególnych części aorty to :

aorta wstępująca(aorta ascendent)

-tętnica wieńcowa prawa i lewa (a. coronaria dextra/sinistra)

łuk aorty (arcus aortae)

-pień ramienno-głowowy(truncus brachiocephalicus)

-tętnica szyjna wspólna lewa(a. carotis communis sin.)

-tętnica podobojczykowa lewa(a. subclavia sin.)

aorta zstępująca:

-cz. Piersiowa:

-tt. międzyżebrowe(aa. Intercostales)

-tt. przeponowe górne(aa. Phrenicae superiorem)

-cz. Brzuszna:

-nieparzyste:

-pień trzewny (truncus celiacus)

-t. krezkowa górna i dolna (a mesenterica superior et interior)

-parzyste:

-tt. nadnerczowe środkowe (aa. suprarenales mediae)

-nerkowe (aa. Renales)

-tt. jądrowe (aa. Testiculares) lub tt jajnikowe (aa. Ovaricae)

-ścienne:

-tętnice lędźwiowe (aa. Lumbales)

385. Tętnica podobojczykowa prawa odchodzi od pnia głowowo-ramiennego, lewa od łuku aorty(trzecie odgałęzienie). Ich dalszy schemat przebiegu jest następujący :

-Po przejściu przez otwór górny klatki piersiowej biegnie przez szczelinę tylną mięśni pochyłych razem ze splotem ramiennym. Przechodzi do dołu nadobojczykowego, nadobojczykowego niego pod obojczykiem dostaje się do jamy pachowej, biegnąc miedzy obojczykiem pierwszym żebrem wyciska na żebrze swój rowek.

386. Tętnica szyjna wspólna prawa odchodzi od pnia ramienno-głowowego, lewa od: łuku aorty (drugie odgałęzienie). Ich dalszy schemat przebiegu jest następujący :

-Biegnie ku górze po bocznej stronie tchawicy i przełyku, pokryta przez mostkowo-obojczykowo-sutkowy. razem z n. błędnym i żyłą szyjną objęta jest pochewką łącznotkankową. Wchodzi do trójkąta t szyjnej i tworzy zatokę szyjną. Na wysokości chrząstki tarczowej dzieli się na tętnice szyjną wewnętrzną i zewnętrzną.

387. Schemat podziału i obszary zaopatrzenia pnia trzewnego są następujące :

-Dzieli się nad górnym brzegiem trzustki na trzy gałęzie: t żołądkowa lewa, t. wątrobowa wspólna i t. śledzionowa.

-zaopatruje on: żołądek, dwunastnicę, wątrobę, trzustkę i śledzionę.

388. Schemat podziału i obszary zaopatrzenia tętnicy krezkowej górnej są następujące :

-oddaje gałęzie :

-tt. jelita czczego i krętego

-t. trzustkowo-dwunastnicza dolna

-t. okrężnicza środkowa

-t. okrężnicza prawa,

-t. krętniczo-okrężnicza.

-zaopatruje: całe jelito cienkie z wyjątkiem bliższej połowy dwunastnicy i połowy jelita grubego(jelito ślepe, okrężnicę wstępującą i mniej więcej 2/3 okrężnicy poprzecznej).

389. Schemat podziału i obszary zaopatrzenia tętnicy krezkowej dolnej są następujące :

-oddaje gałęzie:

-t. okrężnicza lewa (arteria gastrica ministra)

-tt. esicze (arteriae sigmoideae)

-t. odbytnicza górna (a recta superior).

-zaopatruje: lewą część okrężnicy i większość odbytnicy.

-jest jedną z głównych gałęzi aorty brzusznej.

390. Schemat podziału i obszary zaopatrzenia tętnicy biodrowej wewnętrznej są następujące

-gałęzie ścienne:

-z tylnego pnia:

-t. biodrowo-lędzwiowa (a. iliolumbalis)

-tt. krzyżowe boczne (aa. sacrales laterales)

-t. pośladkowa górna.

-z przedniego pnia:

-t. zasłonowa (a. obturatoria)

- t. pośladkowa dolna (a. glutea interior)

-gałęzie trzewne:

-t. pępkowa(a. umbilicalis)

-t. pęcherzowa dolna (a. vesicalis interior)

-t nasieniowodu (a. ductus deferentis) lub u kobiet t. maciczna (a. uterina)

-t odbytnicza środkowa (a. rectais media)

-t sromowa wewnętrzna (a pudenda interna)

-zaopatruje: ściany i trzewia miednicy, części płciowe zewnętrzne, okolicę kroczową oraz część tylno-przyśrodkową uda.

391. Schemat podziału i obszary zaopatrzenia tętnicy biodrowej zewnętrznej są następujące

-gałęzie:

-małe gałęzie

-do węzłów chłonnych

-do m. lędźwiowego większego

-do moczowodu)

-duże gałęzie

-t. nabrzuszna dolna (a. epigastrica interior)

-t. okalająca biodro głęboka (a. circumflexia iliaca profunda)

-zaopatruje: jest tętniczą drogą komunikacyjną dla części wolnej kończyny dolnej i pniem odżywczym przeznaczonym dla przedniej ściany brzucha.

392. Żyła główna górna/dolna powstaje z połączenia ........, a każda z nich z połączenia :

-Ż główna górna powstaje ze zlania się dwóch żył ramienno-głowowych (vv. Brachiocephalicus), prawej i lewej, powstających z ż podobojczykowej (v. subclavia) i żż szyjnych (vv iugulares)

-Ż główna dolna powstaje z połączenia żż biodrowych wspólnych (vv iliacae communes), które z kolei powstają z ż biodrowej zewn. (v iliaca externa) i biodrowej wewnętrznej (v iliaca interna)

393. Z głowy i szyi krew żylna odpływa:

-Żyły powierzchowne: rozpoczynają się w sieci żylnej na sklepieniu czaszki. Obustronnie z tego sklepienia odchodzą cztery pnie zbiorcze: ż twarzowa, ż skroniowa powierzchowna, ż uszna tylna i ż potyliczna. Kierują się one ku dołowi z każdej strony głowy. Z przedniej i środkowej cz. sklepienia ż twarzowa odprowadza krew do ż. szyjnej wew. Z części tylnej ż uszna tylna i ż potyliczna odprowadza do ż szyjnej zewnętrznej, która przeważnie uchodzi do ż. podobojczykowej.

-Ż głębokie:

-splot skrzydłowy (plexus pterygoideus)

-dopływy szyjne ż. ramienno-glowowej (v. brachiocephalica)-ż kręgowa (v. vertebralis) i szyjna głęboka (v. iugularis profunda)

-ż szyjna wewnętrzna (v. iugularis interna)

394. Żyły kończyn zachowują się następująco :

Występują dwa układy żył: powierzchowny i głęboki połączone żyłami przeszywającymi, w kończynie dolnej zaopatrzonymi w zastawki.

395. Największe żyły powierzchowne kończyny górnej to : .... Uchodzą one odpowiednio

do...Ponadto łączą się z żyłami głębokimi dzięki istnieniu ......

-żyła odpiszczelowa (v. saphena): uchodzi do żyły udowej(v femoralis)

-żyła odstrzałowa (v. saphena parva): uchodzi do żyły podkolanowej(v. poplitea), czasami do ż. odpiszczelowej (v. saphena magna), lub też do żył głębokich.

-łączą się z żyłami głębokimi:

1)na stopie przez układ żył grzbietowych stopy i podeszwowych przyśrodkowych oraz bocznych łączących się z żyłami skórnymi stopy

2) na goleni za pośrednictwem żż przeszywających

3) na udzie występuje zespolenie w postaci ż udowo-podkolanowej łączącej żż przeszywające oraz żż pośladkowe z ż odstrzałową, a czasem połączenie miedzy ż. odpiszczelową a ż. udową w części dolnej kanału przywodzicieli

396. Największe żyły powierzchowne kończyny dolnej to: Uchodzą one odpowiednio do:... Ponadto łączą się z żyłami głębokimi dzięki istnieniu ......

-żyła odpromieniowa (v. cephalica): uchodzi do żyły pachowej(v axillaris)

-żyła odłokciowa (v. basilica): na ramieniu biegnie wpierw powierzchownie na powięzi i mniej więcej w połowie długości ramienia wstępuje w głąb przenikając przez powięź i jako ż odłokciowa głęboka uchodzi do jednej z obu żż ramiennych rzadziej wyżej do ż ramiennej wspólnej (v brachialis communis) lub nawet do ż pachowej (v axillaris).

-żyła pośrodkowa przedramienia (v. intermedia antebrachii): mniejsza od dwóch wyżej wymienionych, kończy się bardzo zmiennie, nieraz uchodzi do ż pośrodkowej łokcia(v. intermedia cubiti), rzadziej do ż. odłokciowej, najczęściej zaś rozdwaja się widełkowato i uchodzi zarówno do ż. odłokciowej jako ż. pośrodkowa odłokciowa (v intermedia basilica), jak i do ż. odpromieniowej jako ż. pośrodkowa odpromieniowa (v intermedia cephalica).

397. Kierunek przepływu krwi w żyłach zależy od .........

-różnicy ciśnień miedzy prawym przedsionkiem a resztą żył.

-pompy mięśniowej

-cofaniu krwi zapobiegają zastawki.

398. Budowa warstwowa ściany serca przedstawia się następująco (nazwy pol. i łac.)

-wsierdzie (endocardium) jest nią wysłana cała powierzchnia wewnętrzna serca łącznie z zastawkami. Składa się ze: śródbłonka, blaszki właściwej i tkanki podwsierdziowej. Wytwarza ono zastawki, zawiera także rozgałęzienia naczyń, nerwów i układu przewodzącego serca.

-śródsierdzie, składa się głównie z mięśnia sercowego (myocardium), poza nim wyróżniamy także szkielet serca zbudowany z tkanki łącznej, oraz układ przewodzący serca, którego zadanie polega na przewodzeniu bodźców z jednej części serca do drugiej. Jest to największa objętościowo część ściany serca ale także najważniejsza czynnościowo.

-Mięsien sercowy: rodzaj tkanki mięśniowej występujący jedynie w sercu kręgowców. Skurcze mięśnia sercowego mają umiarkowaną siłę i są stosunkowo krótkie. Mięsień sercowy różni się od mięśnia poprzecznie prążkowanego tym, iż włókna w mięśniu sercowym są widlasto rozgałęzione zaś jądra komórkowe ułożone są centralnie, podczas gdy w mięśniu poprzecznie prążkowanym włókna są złączone, a jądra (mięśnie serca są jedno i dwujądrzaste) znajdują się na obrzeżach włókien. Podstawowe jednostki budulcowe tkanki sercowej człowieka są jedno, rzadko dwujądrzystymi komórkami, które wykazują poprzeczne prążkowanie. Ponadto mięsień sercowy cechuje się automatyzmem: serce wyjęte z ustroju i umieszczone w płynie fizjologicznym (0.9%NaCl), wykonuje regularne skurcze (można to zauważyć podczas przewożenia serc do przeszczepów). Automatyzm zapewniają komórki układu bodźcoprzewodzącego serca znajdujące się w : węźle zatokowo-przedsionkowym, przedsionkowo-komorowym, pęczku Hissa i włóknach Purkinjego. Mięsień sercowy pracuje zgodnie z zasadą "wszystko albo nic" – nawet najmniejszy impuls powoduje maksymalne napięcie włókien mięśnia. Przewodzenie impulsów w mięśniu sercowym jest wolniejsze niż w szkieletowych. Jest to jedyny mięsień poprzecznie prążkowany, którego praca nie podlega woli, jednak pośrednio możemy wpływać na skurcze.

-Szkielet serca: to ścięgniste struktury zbudowane są z tkanki łącznej włóknistej, przyczepiają się do nich płatki zastawek serca oraz włókna mięśnia sercowego. Zlokalizowane dookoła naturalnych otworów serca, tak zwanych ujść serca (ujście aorty, pnia płucnego i dwa ujścia przedsionkowo-komorowe), na które składają się: 1)cztery pierścienie włókniste (anuli fibrosi)- zlokalizowane dookoła ujść serca, 2)dwa trójkąty włókniste (trigona fibrosa) - łączące pierścień włóknisty aorty z pierścieniem włóknistym ujść przedsionkowo-komorowych prawego i lewego, 3)część błoniasta przegrody międzykomorowej (pars membranacea septi interventricularis).

-Układ przewodzący serca: określona grupa komórek mięśnia sercowego, która ma zdolność do wytwarzania oraz rozprowadzania rytmicznych impulsów nerwowych wywołujących skurcz serca. Automatyzm serca to termin stosowany w fizjologii i oznaczający że serce ma zdolność do samopobudzania się czyli właśnie do automatyzmu. W tym układzie wyróżnia się: węzeł zatokowy (węzeł zatokowo-przedsionkowy), węzeł przedsionkowo-komorowy, pęczek przedsionkowo-komorowy (pęczek Hisa) i jego odgałęzienia. Automatyzm komórek układu bodźcotwórczo-przewodzącego polega na przerwaniu stymulacji z wyższych pięter tego układu, gdyż każda ze składowych jest w stanie samodzielnie wytworzyć określone impulsy nerwowe, z których największa częstość jest w węźle zatokowym, a najmniejsza we włóknach Purkinjego oraz warunkach kardiomiocytach. W warunkach chorobowych, np. po niedokrwieniu, gdy szlaki międzywęzłowe są uszkodzone, węzeł przedsionkowo-komorowy przejmuje funkcję rozrusznika i nadaje sercu własny, wolniejszy rytm. Komórki węzła zatokowo-przedsionkowego, tzw. komórki P, są wrzecionowate, mniejsze od przeciętnych kardiomiocytów, o słabo kwasochłonnej cytoplazmie.

-nasierdzie(epicardium) jest to błona surowicza jak u innych narządów trzewnych i stanowi blaszkę trzewną osierdzia surowiczego. Nasierdzie składa się głównie z tkanki łącznej, która spełnia funkcję warstwy ochronnej. Osierdzie trzewne produkuje płyn osierdziowy, który w cyklu pracy serca zmniejsza tarcie pomiędzy zewnętrzną i wewnętrzną blaszką osierdzia.

399. Co oznacza określenie „stożek tętniczy”.

-jest to droga odpływu krwi z komór.

-droga dopływu to prąd krwi zstępujący po ścianach komór od ujścia przedsionkowo-komorowego do końca komory.

-droga odpływu czyli stożek tętniczy zaczyna się tam gdzie kończy się droga dopływu czyli na końcu komory i wstępuje z tego miejsca do: ujścia pnia płucnego w prawej komorze, do ujścia aorty w lewej komorze.

-droga dopływu i odpływu mają kształt litery „V”

400. Gdzie występują mięśnie grzebieniaste ?

musculi pectinati występują w obu przedsionkach, są to wystające listewki mięśniowe biegnące równolegle do siebie i układające się mniej więcej w osi długiej serca. W bocznej powierzchni przedsionka w miejscu gdzie się one kończą wpukla się do światłą pionowy fałd, grzebień graniczny (crista terminali) wywołany dość silnym pęczkiem mięśniowym na powierzchni zewnętrznej odpowiada mu płytki rowek tzw. bruzda graniczna (sulcus terminali). Wzdłuż niego biegnie granica między pierwotną częścią przedsionka a zatoką żył głównych.

401. „ „ beleczki mięśniowe ?

trabeculae carneae występują w obu komorach, w ich właściwej jamie zwłaszcza w jego części dolnej aż do wierzchołka, w skurczu komór układają się miedzy m brodawkowatymi i wypełniają przestrzenie między nimi. Najliczniej występują w wierzchołku komór, gdzie tworzą kilka warstw w miarę oddalania się od wierzchołka stają się coraz rzadsze a u podstaw w stożkach tętniczych nawet rozległe miejsca są zupełnie gładkie. Przyczepiają się do nich struny ścięgniste.

402. „ „ (i w jakiej liczbie) mięśnie brodawkowate ?

-w komorze prawej 3 mięśnie brodawkowate (przedni, tylny i przegrodowy(o największej zmienności))

-w komorze lewej 2 mięśnie brodawkowate(przedni i tylny)

-Są to nieliczne cylindryczne wyniosłości mięśniowe, wychodzące podstawą ze ściany komory szczytem skierowane do jej światłą, zajmują one określone miejsce w komorze, gdyż ustawiają się zawsze w kierunku przestrzeni położonej między dwoma płatkami zastawki. Odpowiednio do swego położenia każdy mięsień wysyła ze swego wierzchołka, lub też z bocznego obwodu pęczek strun ścięgnistych do obu płatków, z którymi sąsiaduje. Wskutek tego sąsiednie płatki są zawsze sterowane równomiernie, ponieważ zwrócone do siebie części płatków do których przyczepiają się struny pociągane są zawsze z tą samą siłą.

403. Jaka jest różnica pomiędzy „ujściem” a „zastawką”.

-ujście to dziura a zastawka ją zamyka,

404. Jakie rodzaje zastawek występują w sercu człowieka dorosłego ?

-Zastawki przedsionkowo-komorowe

-prawa trójdzielna (vulva tricuspidalis)

-lewa dwudzielna/mitralna (vulva dicuspidalis/mitralis)

-Zastawki tętnicze półksiężycowate

-zastawka pnia płucnego(volva trunci pulmonalis)

-zastawka aorty(volva aorta)

-obie po 3 płatki półksiężycowate

405. Jakie konkretne zastawki (wymień) występują w sercu człowieka dorosłego, a jakie u płodu tuż przed urodzeniem ?

różnica: u płodu zastawka otworu owalnego, zastawka ż. głównej dolnej, zastawka zatoki wieńcowej, dwie ostatnie są pozostałością prawej zastawki embrionalnej zatoki żylnej.

406. Podaj wszystkie znane Ci nazwy ujść występujących w sercu.

-ujście przedsionkowo-komorowe prawe i lewe (ostium atrioventriculare)

-ujście aorty (ostium aorta) i ujście pnia płucnego (ostium trunci pulmonalis) (ujścia tętnicze)

407. Podaj wszystkie znane Ci nazwy zastawek występujących w sercu.

-dwudzielna (mitralna)(valva mitralis, dicuspidalis)

-trójdzielna (valva tricuspidalis)

-aorty (valva aortae)

-pnia płucnego (valva trunci pulmonalis)

408. Jak zbudowane są „płatki zastawek”, a jak „zastawki półksiężycowate” ?

-płatki (cuspides) zastawek przedsionkowo-komorowych: poszczególne płatki zastawki u swego przyczepu do pierścienia włóknistego łączą się ze sobą. Wcięcia oddzielające je nie sięgają bowiem przez całą długość płatków, wskutek czego w najbliższym sąsiedztwie pierścieni włóknistych płatki tworzą krótką cewę, w dalszym przebiegu dopiero wcięciami podzieloną na poszczególne płatki. Wielkość płatków, a tym samym kształt szczeliny w zamkniętej zastawce ulegają dużej zmienności, część obwodowa płatków jest grubsza, część środkowa cieńsza. Na każdym płatku można odróżnić dwie powierzchnie, jedną zwróconą do przedsionka, drugą do ściany komory, oraz dwa brzegi, jeden dookoła przytwierdzony do pierścienia włóknistego i drugi wolny nierówny, wyżłobiony w formie arkad(u noworodka może zawierać grudki tkanki łącznej). Do wolnego brzegu płatków przylegają struny ścięgniste, które stanowią urządzenie umocowujące i napinające płatki. Płatki nigdy nie przylegają do ściany serca, lecz we wszystkich położeniach są tak ustawione, że swobodnie powiewają we krwi. W zastawce trójdzielnej wyróżniamy płatki: przedni (cuspis interior) tylny (cuspis posteriori) i przyśrodkowy (cuspis medialis)/przegrodowy (cuspis septalis). W mitralnej wyróżniamy: przedni(cuspis interior) i tylny (cuspis posterior). Wszystkie płatki to płatki główne oprócz nich wyróżniamy płatki pośrednie (cuspides intermediae) położone w kątach między głównymi płatkami.

Budowa szczegółowa- każdy płatek zastawki składa się z trzech warstw: środkowej łącznotkankowej blaszki właściwej i dwóch blaszek wsierdzia.

Jedna z tych blaszek wyściela powierzchnię przedsionkową płatka i przechodzi we wsierdzie przedsionka jest znacznie grubsza od drugiej blaszki, druga wyściela powierzchnię komorową i jest przedłużeniem wsierdzia komory.

Blaszka właściwa(lamina propria) utworzona jest z odpornej tkanki łącznej włóknistej, w miejscach przyczepu strun ścięgnistych jest szczególnie mocna. Warstwy pokrywające blaszkę właściwą mają zwykła budowę wsierdzia, składają się one ze śródbłonkam spoczywającego na blaszce właściwej.

W podstawę płatków wnikają włókna mięśniowe z przedsionka, mięśniówka ta nie jest specyficznym tworem zastawki, lecz pozostałością rozwojową mięśniówki przedsionków i komór, która przedostała się w podstawę płatków. Płatki nie mają naczyń unaczynione są poprzez drobne naczynia mięśniówki wnikające tak głęboko jak one. Płatki posiadają także nieliczne nerwy biegnące pod wsierdziem.

-płatki półksiężycowate(valvulae semilunares)- zarówno przy ujściu aortalnym jak i pnia płucnego występują po trzy. Wszystkie trzy płatki półksiężycowate tworzą odpowiednio zastawkę aortalną i zastawkę pnia płucnego. Płatki mają kształt gniazd jaskółczych i są przyczepione do ścian tętnic. Każdy płatek składa się z włóknistego zrębu wiotkiej tkanki łącznej pokytej od strony komory wsierdziem, a od strony naczynia jego błoną wew. Wypukłość płatka półksiężycowatego zwrócona jest ku komorze, wklęsłość zaś ku tętnicy. Jego wypukły brzeg obwodowy przyczepia się do pierścienia włóknistego(annulus fibrosus) , obejmującego ujście tętnicze, natomiast drugi wolny brzeg jest prawie prosty zwrócony do światła naczynia. W chwili rozkurczu komór płatki półksiężycowate wypuklają się ku komorom i wolne brzegi wszystkich trzech płatkókażdego ujścia tętniczego stykają się ze sobą. Wytwarzają one wtedy trójramienną gwiazdę. Środek wolnego brzegu każdego płatka, który odpowiada środkowi figury gwiazdowatej, wzmocniony jest małym guzkiem tzw grudką płatka półksiężycowatego(nodulus valvulae semilunaris). W obie strony od grudki wzdłuż wolnego brzegu płatka biegnie szczególnie cienkie pasemko obłączek płatka półksiężycowatego (lunula valvulae semilunaris). Grudka usadowiona jest pośrodku obłączka i występuje nieco nad nim, wszystkie trzy grudki zamykają środek figury gwiazdowatej i razem z obłoczkami ostatecznie uszczelniają otwór dla powracającej fali krwi. Każdemu płatkowi odpowiada wpuklenie ścian tętnicy, w ten sposób wytwarzają się trzy zatoki pnia płucnego(sinus trunci pulmonalis) oraz tyle samo zatok aorty.(sinus aortae). Wypuklenie które trzy zatoki wywołują na aorcie nazywa się opuszką aorty(bulbus aortae). Niektórzy wyróżniają takie wypuklenie tylko mniejsze na pniu płucnym i nazywają je opuszką pnia płucnego(bulbus trunci pulmonalis). W pniu płucnym mamy płatki: przedni boczny i przyśrodkowy. W aorcie mamy płatki: tylny, boczny i przyśrodkowy.

Budowa szczegółowa- zbudowane są podobnie jak płatki zastawek przedsionkowo-komorowych z trzech warstw: 1)środkowej, która przedłuża się w błonę środkowąodpowiedniej tętnicy, 2)obwodowej odpowiadającej wsierdziu serca i 3) warstwy zwróconej do światłą tętnicy odpowiadające jej błonie wewnętrznej. Blaszka właściwa czyli warstwa środkowa składa się z tkanki łącznej, zawiera także włókna, które jak pierścień obejmują dookoła zarówno płatek, jak i przynależną do niego ścianę zatoki. Włókna te wzmagają odporność ściany zastawki. Płatki nie mają własnych naczyń poza tymi położonymi w mięśniówce, oraz posiadają bardzo nieliczne nerwy.

409. Czy „ zastawkę aorty” możemy inaczej nazwać „zastawką półksiężycowatą aorty” ?

-Strasznie głupie pytanie, bo możemy sobie nazywać wszystko po swojemu np. na czarnego mówić biały. W Bochenku przy opisie zastawki aortalnej jak i w Pituchowej nie spotkałem się z nazwą „zastawka półksiężycowata aorty”, wszędzie jest napisane „zastawka aorty”. Jak wiadomo zbudowana jest ona z płatków półksiężycowatych więc może i taka nazwa w nomenklaturze funkcjonuje, mój tata powiedział ze kardiolodzy mówią „zastawka aortalna”. Dlatego naprawdę nie wiem czy można ją tak nazwać zgodnie z nomenklaturą, bo potocznie oczywiście można.

410. Co to jest „obłączek” (lunula) zastawki półksiężycowatej ? Czy jest to grubsza, czy cieńsza część tej zastawki ?

-Środek wolnego brzegu każdego płatka wzmocniony jest małym guzem-grudką płatka półksiężycowatego (nodulus valvulae semiulunares) od niego w obie strony, wzdłuż wolnego brzegu odchodzi cieńsza cześć zastawki zwana obłoczkiem płatka półksiężycowatego (lunula valvulae semiulunares).

411. Co to jest „zatoka aorty” ? W jakiej liczbie występują zatoki aorty?

-Zatoki aorty(sinus aorta) występują w liczbie trzech(tyle samo ile zatok pnia płucnego), wytwarzają się one poprzez uwypuklenia spowodowane obecnością płatków półksiężycowatych, powiększają się one kiedy płatki napełniają się krwią.

412. Co to jest „opuszka aorty” ?

-jest to wypuklenie, które wywołują trzy zatoki razem na aorcie.

413. Jaka jest różnica pomiędzy określeniem „dół owalny” i „otwór owalny”? Kiedy, w warunkach prawidłowych każdy z nich występuje ?

-dół owalny jest to zarośnięty otwór owalny. Otwór owalny występuje u płodu i w warunkach prawidłowych u dorosłego człowieka zanika.

414. Jakie są pozostałości po krążeniu płodowym ?

_ w samym sercu

dół owalny powstający z otworu owalnego

szczątkowa zastawka ż. głównej dolnej i zastawka zatoki wieńcowej

_ w pobliżu serca

więzadło tętnicze powstające z przewodu tętniczego.

_ w innych rejonach organizmu

więzadło żylne powstające z przewody żylnego i więzadło obłe wątroby powstające z żyły pępkowej oraz więzadło pępkowe przyśrodkowe – pozostałość po tt. pępkowych.

415. Jaka inna nazwa jest używana dla określenia „układu przewodzącego” serca.

-układ bodźcoprzewodzący serca, układ przewodzący bodźce serca, układ bodźcotwórczo – przewodzący.

416. Co wchodzi w jego skład ?

-część zatokowo-przedsionkowa

-węzeł zatokowo-przedsionkowy(nodus sinuatrialis)

-odnoga prawa i lewa

-część przedsionkowo-komorowa

-węzeł przedsionkowo komorowy

-pęczek Hissa, pień

-odnogi prawej i lewej: rozgałęzienia końcowe w postaci włókien Purkinjego.

417. Jaka jest jego rola ?

-Reguluje on rytmiczne ruchy serca, prawidłową kolejność skurczu przedsionków i komór. Stanowi on jedynie połączenie między mięśniówką przedsionków i komór, przekracza on granicę, która dla właściwej mięśniówki serca zamknięta jest przez pierścienie włókniste.

418. Co to jest „korona serca” ?

-Jest to osobliwy układ wielkich naczyń tętniczych wychodzących z serca(aorta i pień płucny) oraz żył uchodzących do serca(żyła główna górna i dolna i żyły płucne). Korona wykazuje typową asymetrię, która w normalnych warunkach kojarzy się z typową asymetrią serca.

419. Czy oglądając serce od zewnątrz można w przybliżeniu określić podział na jego część lewą i prawą. Podaj nazwy i miejsca występowania.

Da się za pomocą bruzdy międzykomorowej przedniej i tylniej (sulcus interventricularis anterior et posterior) i trzeba pamiętać by patrzeć na serce z odpowiedniej strony, niezbędna do tego jest świadomość, że od przodu serca leża tętnice a z tyłu znajduje się ujście żył do serca.

420. Co to jest „przewód tętniczy”, a co „przewód żylny”?

-Przewód tętniczy powstaje w życiu płodowym z przekształconego łuku tętniczego VI i prowadzi on krew z pnia płucnego do aorty zstępującej.

-Przewód żylny powstaje w życiu płodowym i prowadzi on część krwi z żyły pępkowej do żyły głównej dolnej.

421. Jaka jest różnica pomiędzy pojęciami „przewód tętniczy” i „więzadło tętnicze”?

-Przewód tętniczy występuje w życiu płodowym natomiast potem ulega przemianie w więzadło tętnicze.

422. Jaka jest różnica pomiędzy pojęciami „przewód żylny”, „więzadło żylne” i „szczelina więzadła żylnego”?

-Przewód żylny występuje w życiu płodowym i następnie po urodzeniu ulega przekształceniu w więzadło żylne. Natomiast szczelina więzadła żylnego leży w rowku strzałkowym lewym i w nim biegnie więzadło żylne.

423. Czy „osierdzie” i „worek osierdziowy” to jest to samo?

Nie! ponieważ osierdzie dzieli się na osierdzie surowicze i włókniste. Osierdzie surowicze składa się z blaszki trzewnej (nasierdzie) i blaszki ściennej. Worek osierdziowy jest utworzony przez osierdzie włókniste i blaszkę ścienną osierdzia surowiczego.

424. Czy „osierdzie” i „osierdzie włókniste”, bądź „osierdzie surowicze” to jest to samo?

Nie ponieważ osierdzie surowicze oraz włókniste tworzą razem osierdzie, tak więc są jego składowymi. Opisane są poniżej.

425. Z jakich warstw zbudowany jest worek osierdziowy?

-Osierdzie surowicze ( Pericardium serosum) – utworzone z cienkiej błony, która złożona jest z dwóch blaszek przechodzących jedna w drugą, blaszki trzewnej(lamina visceralis) i blaszki ściennej (lamina parietalis). Osierdzie ścienne zwane blaszką ścienną wyściela wewnętrzną powierzchnię osierdzia włóknistego, w okolicy dużych naczyń krwionośnych przechodzi na powierzchnię serca, tworząc osierdzie trzewne zwane blaszką trzewną lub inaczej nasierdziem. Pomiędzy dwiema blaszkami osierdzia surowiczego znajduje się jama osierdzia, wypełniona płynem, który umożliwia wraz ze śliskością obu warstw swobodne przesuwanie się komór serca w osierdziu podczas ich skurczów. W warunkach prawidłowych obie blaszki stale przylegają do siebie.

-Osierdzie włókniste (Pericardium fibrosum) – tworzy warstwę zewnętrzną i składa się z tkanki łącznej włóknistej zbitej.

Spełnia następujące funkcje:

-zapewnia sercu ochronę w razie urazu

-łączy mostek i przeponę za pomocą włóknistych połączeń, poprzez połączenia ze ścianami tętnic, które przechodzą przez osierdzie włókniste pozwala "zakotwiczyć" serce w otaczających tkankach

-nie dopuszcza do rozszerzenia serca ponad bezpieczne dla niego granice pod wpływem napływającej krwi.

Ma kształt stożka, którego postawa łączy się z przeponą, spłaszczony wierzchołek zaś zwrócony jest ku górze i obejmuje początki wielkich naczyń serca prawie aż do miejsca ich pierwszego podziału. Wyróżniamy: wierzchołek, podstawę powierzchnię przednią, tylną oraz boczne.

426. Jak inaczej nazywa się „blaszka ścienna osierdzia surowiczego?”.

Nie znalazłem innej nazwy, może chodzi o nazwę „osierdzie ścienne” w Internecie tak też było nazywane ale nie wiem czy o to chodzi.

427. Co to jest „jama osierdzia?”.

-Jest to przestrzeń pomiędzy dwoma blaszkami osierdzia surowiczego (blaszką ścienną i trzewną), zawiera płyn osierdziowy (liquor pericardi) produkowany przez blaszkę trzewną osierdzia surowiczego. Śródbłonki powlekające obie te blaszki surowicze przepuszczają nieznaczne ilości cieczy surowiczej-płyn osierdzia (liquor pericardi), który stale zwilża ślizgające się o siebie powierzchnie. W warunkach prawidłowych u osoby żywej jama osierdzia zawiera tylko ślady cieczy, w przypadkach chorobowych ilość płynu może bardzo znacznie się zwieszać(tamponada serca). Pojemność osierdzia waha się mniej więcej w granicach od 400 do 800 cm³, w stanie rozciągniętym może dochodzić do 1200 cm³.

428. Czy stwierdzenie, że „jama osierdzia znajduje się między sercem a workiem osierdziowym” jest poprawne?

-jama osierdzia jest to przestrzeń pomiędzy blaszką ścienną i blaszką trzewna osierdzia surowiczego. Blaszka trzewna to inaczej nasierdzie czyli jedna z trzech warstw ściany serca, tak więc jest to stwierdzenie poprawne.

429. Co to są „zachyłki osierdzia” a co „zatoki osierdzia” ? – Jakie znasz?

-zachyłki osierdzia (recessus pericardi)- uwypuklenia wytwarzane w linii przejścia jednej blaszki osierdzia w druga miedzy naczyniami. Wyróżniamy zachyłek pnia płucnego, aorty, ż głównej górnej i zatoki skośnej osierdzia.

-zatoki osierdzia (sinus pericardi)-poprzeczny szczelinowaty kanał jamy osierdzia powstały w wyniku zakrzywienia się płodowej cewy sercowej. Wyróżniamy zatokę poprzeczną osierdzia ograniczoną od przodu ścianą tylną aorty i pnia płucnego a od tyłu powierzchnią przednią obu przedsionków.

430. Czy znasz pojęcie „tamponada serca”?

-gwałtowne nagromadzenie się płynu lub krwi w worku osierdziowym, utrudniające prace serca i stanowiące bezpośrednie zagrożenie życia. Nagromadzony płyn utrudnia rozkurcz serca.

431. Co współcześnie zalicza się do układu chłonnego?

-Naczynia chłonne włosowate

-Odprowadzające naczynia chłonne o różnej wielkości

-Wielkie pnie naczyń chłonnych

-Węzły chłonne

432. Jak nazywają się największe naczynia chłonne u człowieka i dokąd uchodzą?

-największe naczynia chłonne to pnie chłonne które łączą się w przewód piersiowy (który uchodzi do kąta żylnego leżącego w miejscu zlania się ż szyjnej wew. z ż podobojczykową)

wyróżniamy:

-pnie lędźwiowe (truncus lumbalis)

-pnie jelitowe (trunci intestinalis)

-pień szyjny (truncus iugularis)

-pień podobojczykowy (truncus subclavius)

-pnie śródpiersiowe (truncus mediastinales)

433. Co to są „regionalne węzły chłonne”?

-są to pierwsze węzły chłonne, które są włączone w drogę limfatyczną jakiegoś narządu czy też części ciała.

434. Czy znasz pojęcie „węzeł chłonny wartowniczy”?

jest to pierwszy węzeł chłonny na drodze spływu chłonki z ogniska nowotworowego. Z racji położenia, przerzuty nowotworów złośliwych przerzutujących drogą naczyń chłonnych pojawiają się najczęściej najpierw w węźle wartowniczym.

ciekawostki kliniczne: określenie istnienia ewentualnych przerzutów w węźle wartowniczym ma kluczowe znaczenie dla terapii niektórych nowotworów. Biopsja węzła wartowniczego stosowana jest rutynowo u chorych z czerniakiem skóry, nowotworem gruczołu sutkowego, u kobiet z guzami narządu rodnego oraz u mężczyzn z rakiem prącia. Brak przerzutów w węźle wartowniczym rokuje dobrze, zmniejszając znacznie możliwość wystąpienia przerzutów w pozostałych węzłach drenujących chłonkę z danego obszaru. Umożliwia to odstąpienie od zabiegu usunięcia wszystkich węzłów chłonnych danego regionu (tzw. limfadenektomia regionalna).Brak ogniska nowotworowego w węźle chłonnym wartowniczym nie wyklucza jednak całkowicie powstania przerzutów odległych oraz bliskich, rozsianych poprzez układ krwionośny.

435. Czy określenie „chłonny” i „limfatyczny” to jest to samo?

Tak

436. Krew żylna ze ścian serca odpływa .........

-żyłami wieńcowymi które łącza się w żyłę główną serca (v. magna cordis) i wpada do zatoki wieńcowej.

Układ oddechowy

437)W nosie zewnętrznym wyróżnia się...

wyróżniamy grzbiet nosa (dorsum nasi), dwie powierzchnie boczne w części dolnej nieco uwypuklone, tzw. skrzydła nosa (alae nasi), i podstawę przedzieloną częścią błoniastą przegrody nosa wraz ze skrzydłami ogranicza ona nozdrza przednie. Natomiast ze względy na budowę warstwową nosa zewnętrznego możemy wyróżnić :(1) szkielet, (2)warstwa mięśniowa, (3)warstwa skórna zewnętrzna, (4) warstwa skórna wewnętrzna

438)Szkielet nosa zewnętrzny tworzą....

W budowie szkieletu nosa biorą udział: kości, chrząstki i łącząca je łącznotkankowa błona włóknista.

• Kości:

  • Kości nosowe

  • Wyrostek czołowy szczęki

  • Brzeg przyśrodkowy trzonu szczęki

• Chrząstki:

  • Chrząstka przegrody nosa

  • Chrząstka boczna nosa

  • Chrząstka skrzydłowa większa

Poza tym kilka drobnych chrząstek uzupełnia szkielet chrzęstny:

• Chrząstki skrzydłowe mniejsze

• Chrząstki nosowe dodatkowe

• Chrząstka nosowo-lemieszowa

Wszystkie chrząstki nosa są zbudowane z chrząstki szklistej; są one parzyste z wyjątkiem chrząstki przegrody nosa. Chrząstki są przedłużeniem szkieletu kostnego nosa i pozostałością czaszki pierwotnej.

439)W jamie nosowej wyróżnia się ściany...

1)ściana dolna czyli dno

2)ściana górna czyli sklepienie

3)ściana przyśrodkowa czyli przegroda nosa – składa się z 3 odcinków:

-części kostnej-> utworzonej przez lemiesz i blaszkę pionową kości sitowej

-części chrzęstnej-> utworzonej przez chrząstkę przegrody nosa

-części błoniastej albo skórnej- podwójna warstwa skóry polożona między nozdrzami przednimi i zawiera odnogi przyśrodkowe chrząstek skrzydłowych większych; ze względu na swa ruchomość nosi też nazwę części ruchomej przegrody nosa.

4)ściana boczna uwypuklana przez małżowiny nosowe z reguły 3 (dolna środkowa i górna)

440)Kostne ściany jamy nosowej tworzą odpowiednio kości:

ściana górna->

1. k.nosowe

2. kolec nosowy k.czołowej

3. blaszka sitowa k.sitowej

4. trzon k.klinowej z małżowinami sitowymi

ściana dolna->

1. wyrostki podniebienne szczęk

2. blaszki poziome kości podniebiennych

ściana przyśrodkowa czyli przegroda->

1. blaszka pionowa k.sitowej

2. lemiesz

ściana boczna->

1. przyśrodkowa ściana błędnika k.sitowej

2. wyrostek czołowy sczęki

3. trzon szczęki

4. k.łzowa

5. małżowina nosowa dolna

6. blaszka pionowa k.podniebiennej

7. blaszka przyśrodkowa wyrostka skrzydłowatego k.klinowej

441)Ze względu na pełnione funkcje w jamie nosowej wyróżnia się część węchową i część oddechową każda z nich cechuje się obecnością odpowiedniego nabłonka (oddechowego i węchowego).

442)Podział przestrzenny jamy nosowej przedstawia się następująco:

Przegroda jamy nosowej dzieli jame nosową na część prawą i lewą. W każdej z nich, idąc od góry, wyróżniamy zachyłek klinowo-sitowy(recessus sphenoethmoidalis), czasem przewód nosowy najwyższy, górny, środkowy i dolny(meatus nasi supremus, superior, medius, inferior). pomiędzy małżowinami a przegroda jamy nosowej leży przewód nosowy wspólny(meatus nasi communis).

Zachyłek klinowo-sitowy leży leży pomiędzy małżowiną nosową górną (lub najwyższą) a stropem jamy nosowej. Niestały przewód nosowy najwyższy (meatus nasi supremus) leży pomiędzy niestałą małżowiną nosowa najwyższą a górną. Przewód nosowy górny(meatus nasi superior) leży pomiędzy małżowiną górną a środkową. Przewód nosowy środkowy (meatus nasi medius) leży między małżowiną nosową dolna a środkową. Przewód nosowy dolny jest położony między małżowiną nosową dolną a podniebieniem twardym. Do tyłu od małżowin nosowych wszystkie przewody nosowe łącza się w przewód nosowo-gardłowy(meatus nasopharyngeus), który przez nozdrza tylne(choanae) łączy się z częścią nosową gardła.

443. Wnętrze przedsionka nosa wysłane jest...

-warstwą skórną wewnętrzna, która jest przedłużeniem skóry zewnętrznej wnikającej przez nozdrza przednie do jamy nosowej. Skóra przedsionka jest zbudowana podobnie jak skóra zewnętrzna. Jest ona wysłana wielowarstwowym nabłonkiem płaskim i zawiera gruczoły potowe oraz liczne gruczoły łojowe , a także grube, krótkie włosy nozdrzy(vibrissae), które jak siatka ochronna zatrzymują ciała obce powietrza wdechowego.

444) Jaka jest różnica pomiędzy terminami limen nasi i agger nasi?

• Limen nasi – to wyraźny fałd, uwypuklony brzeg górny odnogi bocznej chrząstki skrzydłowej większej oddzielający przedsionek od właściwej jamy nosowej.

• Agger nasi( grobla nosa) – to fałd będący przedłużeniem przedniego końca nasady małżowiny środkowej; jest to pozostałość odrębnej małżowiny nosowej, wychodzącej z kości nosowej. Odgranicza ona od góry nieco wklęsłe pole -> przedsionek przewodu środkowego(atrium meatus medii), który ku dołowi sięga aż do górnego brzegu małżowiny dolnej i ku tyłowi stopniowo przechodzi w przewód nosowy środkowy

445)Co to są zatoki przynosowe? Jakie znasz?

Zatoki przynosowe(sinus paranasales)to wypustki błony śluzowej, które od jamy nosowej wrastają w otaczające kości. Wyrózniamy:

1. Zatoka szczękowa (sinus maxillaris)

2. Zatoka czołowa (sinus frontalis)

3. Zatoka sitowa (sinus ethmoidalis)

4. Zatoka klinowa (sinus sphenoidalis)

446)Czy w chwili urodzenia wszystkie zatoki są prawidłowo rozwinięte?

NIE.

• Zatoka czołowa- nie występuję u noworodków, ich wzrost zaczyna się w 7-8 roku życia, aby uzyskać ostateczna wielkość po osiągnięciu dojrzałości

• Zatoka klinowa – u noworodka są praktycznie nieobecne; ich rozwój rozpoczyna się dopiero w 4 roku życia, aby w 9 roku życia zająć cały trzon k.klinowej.

• Zatoka szczękowa- u noworodka sa nieznacznej wielkości, a swój ostateczny rozwój osiągają dopiero po pojawieniu się stałego uzębienia

• Zatoka sitowa – u noworodka zbudowana jest z niewielkich i słabo rozwiniętych błędników, a jej ostateczny rozwój przypada na 16 rok zycia

447)Czy niektóre zatoki przynosowe są nieparzyste?

Wszystkie zatoki bez wyjątku są zatokami parzystymi. Nawet te występujące w kościach nieparzystych.

448)Dokąd uchodzą poszczególne zatoki?

Z jamą nosową pozostają w łączności zatoki przynosowe, uchodzące do przewodów nosowych. Do środkowego uchodzi zatoka czołowa, szczękowa i przednia grupa komórek sitowych. Do przewodu nosowego górnego uchodzi tylna grupa komórek sitowych, natomiast zatoka klinowa do zachyłka klinowo-sitowego. Żadna z zatok nie otwiera się do przewodu nosowego dolnego ( uchodzi tu przewód nosowo-łzowy).

• Zatoka szczękowa

=>otwór zatoki szczękowej prowadzi przez lejek sitowy do rozworu półksieżycowatego przewodu nosowego środkowego

=>otwór dodatkowy łączy się bezpośrednio z przewodem nosowym środkowym

• Zatoka czołowa

  • ~50% przez lejek sitowy do rozworu półksiężycowatego przewodu nosowego środkowego

  • ~50% samodzielne ujście do zachyłka przedniego przewodu nosowego środkowego

    • zatoka sitowa

w zależności od ujścia komórek sitowych do odpowiednich przewodów nosowych odróżniamy 2 grupy: przednie i tylne kom. Sitowe

• ujścia komórek grupy przedniej (2-8) – wiodą do różnych części przewodu nosowego środkowego ( wyróżniamy więc podgrupy (1)komórki otwierające się do zachyłka przedniego przewodu nosowego środkowego (2) kom. otwierające się do lejka sitowego przewodu nosowego środkowego (3) kom. otwierające się do części tylnej przewodu nosowego

• ujścia komórek grupy tylnej (1-7) – wiodą powyżej małżowiny nosowej środkowej do przewodu nosowego górnego i często również do najwyższego

• zatoka klinowa

• otwór zatoki klinowej prowadzi z każdej strony do zachyłka klinowo-sitowego

449) Czy w każdej kości pneumatycznej u człowieka występują zatoki przynosowe?

NIE! Kości pneumatyczne to kości zawierające puste przestrzenie wysłane błona śluzową i wypełnione powietrzem. U człowieka występują tylko w czaszce(k.klinowa, czołowa, sitowa, szczękowa) i wszystkie one posiadają odpowiednie zatoki, kością pneumatyczną jest też kość skroniowa, która nie posiada zatoki przynosowej.

450) Jak nazywa się (nazwa pol. i łac.) wejście do przedsionka nosa, a jak do kostnej jamy nosowej?

Ku przodowi, poprzez przedsionek, jama nosowa otwiera się nozdrzami przednimi (nares)

Wejście do kostnej jamy nosowej nazywa się otworem gruszkowatym(apertura piriformis).

451) Jak nazywa się wyjście z jamy nosowej i dokąd prowadzi ?

wyjście z jamy nosowej to nozdrza tylne(choanae) i prowadzą one do części nosowej gardła.

452) Jakie funkcje (w odniesieniu do powietrza oddechowego) pełni jama nosowa? Dzięki czemu je realizuje?

W oddychaniu jama nosowa pełni rolę filtra. Powietrze dostając się do niej jest ogrzewane, nawilżane oraz filtrowane z drobnoustrojów i kurzu. Jest to możliwe ze względu na występowanie w jamie nosowej dużej ilości nabłonka wielowarstwowego migawkowego z licznymi kom.śluzowymi. z tego powodu zdrowsze jest oddychanie przez nos a nie przez usta.

453) Jaka jest (u człowieka) rola zatok przynosowych?

1. oddechowa (nawilżanie/ogrzewanie wdychanego powietrza oraz wyrównanie różnic ciśnień podczas oddychania lub podczas gwałtownego wzrostu jego wartości)

2. węchowa

3. mechaniczna (ochrona mózgoczaszki przed urazami)

4. termiczna(termoizolacja oraz ogrzewanie podstawy czaszki i oczodołu)

5. statyczna (zmniejszenie wagi szkieletu twarzoczaszki)

6. fonetyczna( przestrzeń rezonacyjna, ochrona ucha wewnętrznego przed przewodzeniem droga kostną własnego głosu

454) Co to jest „głośnia” i „nagłośnia” – podaj ich rolę oraz nazwy łac.

• Głośnia(glottis) – jest jedną z części anatomicznych krtani, składającą się z warg głosowych zawierających więzadła głosowe i miesień głosowy pokryte błoną śluzową, oraz fałdy głosowe zwane strunami głosowymi stanowiące ostry brzeg błony śluzowej warg głosowych. W jej skład wchodzi także szpara głośni ograniczona fałdami głosowymi i brzegami chrząstek nalewkowatych. Tylny odcinek głośni nazywamy miedzychrząstkowym, a przedni międzybłoniastym. W głośni powstaje dźwięk ( przy wydychaniu powietrza w odpowiednim ustawieniu strun głosowych). Jeśli struny głosowe wibrują, powstaje głoska dżwięczna, jeśli są rozluźnione – powstaje głoska bezdźwięczna.

• Nagłośnia (epiglottis) – narząd zbudowany z nieparzystej chrząstki(chrzastka nagłośniowa) pokrytej tkanką miękką. Jest położona od tyłu nasady języka i ku jej dołowi zamykając wejście do krtani podczas procesu połykania pokarmów, zapobiegając ich przedostawaniu się do dróg oddechowych. Jest pokryta bł.śluzową.

455) Podział jamy krtani przedstawia się następująco :.........granice stanowią odpowiednio .....

(1)piętro górne=> przedsionek krtani/jama górna krtani

• granica górna-> wejście do krtani ograniczone przez górny brzeg nagłośni oraz z boku przez 2 symetryczne fałdy nalewkowo-nagłosniowe oraz wcięcie międzynalewkowe

• granica dolna-> fałdy przedsionkowe

(2) piętro środkowe =>jama pośrednia krtani

• granica górna ->fałdy przedsionkowe

• granica dolna ->wargi głosowe

• zawartość -> szpara głośni, głośnia, kieszonka krtaniowa

(3) dolne piętro => jama podgłośniowa /jama dolna krtani

• granica górna -> fałdy głosowe

• granica dolna -> początek tchawicy na granicy chrząstki pierścieniowatej a pierwszej chrząstki tchawicy

456) Głośnię tworzą...

+ wargi głosowe zawierające więzadła głosowe i mięsień głosowy, pokryte bł.śluzową, a także

+ fałdy głosowe zwane strunami głosowymi stanowiące ostry brzeg bł.śluzowej warg głosowych,

+szpara głośni ograniczona fałdami głosowymi i brzegami chrząstek nalewkowatych

457) Pod względem czynnościowym mięśnie krtani dzielimy na:

pod względem czynności w układzie mięśni, które służą do wytworzenia głosu, kształtując szparę głośni i napinające wargi głosowe, możemy wyróżnić :

1. rozwieracz szpary głośni

• m.pierścienno-nalewkowy tylny

2. zwieracze szpary głośni

• m.pierscienno-nalewkowy boczny

• m.tarczowo-nalewkowy w skład którego wchodzą 3 mięśnie:

  • m.tarczowo-nalewkowy zewnętrzny

  • m.tarczowo-nalewkowy wewnętrzny = m.głosowy

  • m.przedsionkowy

    • m.nalewkowy:

      • m.nalewkowy poprzeczny

      • m.nalewkowy skośny

3. mięśnie napinające wargi głosowe

• m.pierścienno-tarczowy

• m.głosowy = m.tarczowonalewkowy wewnętrzny

458) Mięśnie krtani unerwiane są odpowiednio przez:

• gałąź zewnętrzna nerwu krtaniowego górnego

=> m.piersciennotarczowy

• nerw krtaniowy dolny

=>m.pierściennonalewkowy tylny

=>m.pierściennonalewkowy boczny

=>m.tarczowonalewkowy

=>m.nalewkowy poprzeczny

=>m.nalewkowy skośny

=>m.nalewkowy nagłośniowy

=>m.głosowy

459) Mięśnie krtani są pod względem mikroskopowej budowy mięśniami....

szkieletowymi poprzecznie prążkowanymi

460)Czy w obrębie połączeń chrząstek krtani występują stawy? Jeśli tak, to jakie?

TAK.

1)Staw pierścienno-nalewkowy

• łączy pow. Chrzastki pierscieniowatej z nalewkowata

• typ stawu zblizony do eliptycznego

• wzmocniony więzadłem pierścienno-nalewkowym tylnym

• ruchy ślizgające przywodzenia i odwodzenia chrząstki nalewkowatej

• ruchy obrotowe chrząstki nalewkowatej do wewnątrz i na zewnątrz

2)staw pierściennotarczowy

• staw kulisty

• wzmocniony więzadłami rogowopiersciennymi (3) przednie, tylne, boczne oraz więzadłem pierściennotarczowym

461) W skład którego pietra jamy krtani wchodzi kieszonka krtaniowa?

Kieszonka krtaniowa wchodzi w skład pietra srodkowego i jest to podłuzna wypustka boczna bł.śluzowej , do której szczelinowate wejście lezy obustronnie między fałdem przedsionkowym a fałdem głosowym. Kieszonka ta sięga od chrząstki tarczowatej az do chrzastki nalewkowatej. Często ze swej przedniej połowy pionowo ku górze wysyła ona szczelinowaty zachyłek zwany woreczkiem krtaniowym.

462) Z czego składa się błona sprężysto-włóknista krtani?

• Stożek sprężysty – stanowi dolną część bł.sprężysto-włóknistej krtani

• Błona czworokątna – stanowi górna część bł. .sprężysto-włóknistej

Włókna sprężyste bł.czworokątnej przebiegają przeważnie strzałkowo, częściowo zstepując ku tyłowi. Błona czworokątna rozpoczyna się z przodu obustronnie na brzegach bocznych chrzastki nagłośniowej i na pow. Tylnej kata chrząstki tarczowatej, z tyłu na brzegu przyśrodkowym chrząstki nalewkowatej.

463)Co to jest Więzadło głosowe?

Więzadła głosowe = więzadła właściwe

Są to symetryczne, zgrubiałe, szczególnie sprężyste górne brzegi stożka sprężystego. Z przodu przyczepiają się one włóknami łącznotkankowymi tuż obok siebie do powierzchni wewnętrznej kąta chrząstki tarczowatej w połowie jego wysokości, z tyłu do szczytu i górnego brzegu sprężystego wyrostka głosowego chrząstki nalewkowatej. Więzadła głosowe tworza sprężyste podłoże warg głosowych.

464)Podczas oddychania nagłośnia jest uniesiona/opuszczona?

Podczas oddychania nagłośnia unosi się ku górze i otwiera krtań, umożliwiając swobodny przepływ powietrza. Bierze ona udział także w ruchach wykrztuśnych i kaszlu.

465)Co to jest rozdwojenie tchawicy a co ostroga tchawicy?(nazwa łac.)

• Ostroga tchawicy (carina tracheae) – ostatnia chrząstka tchawicza wyginająca się ku dołowi w swej części pośrodkowej, tworząc półksiężycowatą przegrodę strzałkową pokrytą błoną śluzową. Oddziela ona koniec górny prawego oskrzela głównego od końca górnego lewego oskrzela głównego.

• Rozdwojenie tchawicy(bifurcatio tracheae) – to miejsce w którym tchawica rozgałęzia się na 2 główne oskrzela. Na wysokości 4 kręgu

466)Ciała obce częściej dostają się do ....... oskrzela głównego, ponieważ.....

do prawego oskrzela głównego, ponieważ biegnie ono jako przedłużenie tchawicy odchodząc od niej pod mniejszym kątem niż oskrzele główne lewe. Oskrzele główne prawe jest również krótsze od oskrzela głównego lewego.

467)Oskrzele główne prawe dzieli się na......, zaś oskrzele główne lewe na.....

-oskrzele główne prawe dzieli się na 3 oskrzela płatowe(górne , środkowe, dolne)

-oskrzele główne lewe dzieli się na 2 oskrzela płatowe(górne, dolne) dalszy podział patrz pyt485

468) W skład korzenia płuca wchodzą.......

wszystkie twory, które wchodzą lub wychodzą ze śródpiersia do płuca, a więc:

• Oskrzela

• Naczynia:

  • T.płucna

  • Żż.łucne górna i dolna

  • Tt. i żż.oskrzelowe

  • Naczynia chłonne

• Nerwy – splot płucny

• Otaczająca wszystko tk.łączna

469)twory korzenia płuca prawego sa ułożone następująco: (kolejno od góry ku dołowi), natomiast lewego:

• twory korzenia płucnego prawego:

1)oskrzele płatowe górne prawe czyli nadtętnicze

2)t.płucna prawa

3)oskrzele płatowe dolne prawe czyli podtętnicze

4)ż.płucna górna prawa(do przodu od oskrzela)

5)ż.płucna dolna prawa(poniżej oskrzela)

• twory korzenia płucnego lewego:

1)t.płucna lewa

2)oskrzele główne

3)ż.płucna górna lewa(do przodu od oskrzela)

4)ż.płucna dolna lewa(poniżej oskrzela)

470)Jaka jest różnica pomiędzy nazwa wnęka płuca a korzeń płuca?

Wnęka płuc(hilum pulmonis) – jest to zagłębienie powierzchni przyśrodkowej płuc zawierające korzeń płuc

Korzeń płuc to naczynia, nerwy, oskrzela występujące właśnie w obrębie hilum pulmonis.

471)Podaj definicje płata płuca.

Płat płucny – część płuca widoczna z zewnątrz, wydzielona przez opłucną wyściełającą szczeliny międzypłatowe oraz przez wcięcia wypełnione wiotką tk.łączną stwarzając mechaniczne zabezpieczenie.

472)Podaj definicje segmentu płucnego(oskrzelowo-płucnego).

Segment to część płuca niekoniecznie odgraniczona przegrodami łącznotkankowymi. Występuje w liczbie 10 w kazdym płucu i jest to samodzielna część płatów płucnych, z których każda jest zaopatrzona w jedno większe oskrzele segmentowe oraz własne gałęzie prawej lub lewej t.płucnej. Często widoczne dopiero po nastrzyknięciu.

473)Czym różnią się oskrzela od oskrzelików ?

oskrzela (bronchi) rozgałęziają się wewnątrz płuca na coraz mniejsze gałęzie, wytwarzając drzewo oskrzelowe(arbor bronchialis). Odrózniamy oskrzela płatowe(bronchi lobares) z prawej strony 3 z lewej 2 zaopatrujące płaty; oskrzela segmentowe w zasadzie po 10 dla każdego płuca , z których każde zaopatruje przynależny segment oskrzelowo-płucny; oskrzela podsegmentowe i małe oskrzela oraz oskrzelka zrazików i gron. Najmniejsze oskrzela o świetle 1-1,5mm, których ściany są jeszcze wzmocnione chrzastkami, dziela się kilkakrotnie w obrębie zrazika na oskrzeliki (bronchioli) o świetle 0,5-1mm nie zawierające już chrząstek.oskrzeliki kolejno dzielą się jeszcze na oskrzeliki końcowe(bronchioli terminalis), które rozdwajają się w obrębie grona w oskrzeliki oddechowe(bronchioli respiratorii)

474) Unaczynienie czynnościowe płuc przedstawia się następująco:

prawa komora serca -> pień płucny -> t.płucna prawa ->tt.płatowe(3) -> tt.segmentowe(10)

->t.płucna lewa -> tt.płatowe (2)->tt.segmentowe(10)

tt.segmentowe -> tt.zrazikowe -> kapilary oplatające pęcherzyki płucne -> żyłki -> żż.międzyzrazikowe -> żż.płucne górne prawa i lewa =>lewy przedsionek

żż.płucne dolne prawa i lewa

475) Unaczynienie odżywcze płuc przedstawia się następująco:

LEWA PRAWA

Aorta zstępująca Gałęzie oskrzelowe Gałęzie oskrzelowe III/IV t.międzyżebrowa tylna

   

t.oskrzelowa t.oskrzelowa

(unaczyniają ściany oskrzeli) (unaczyniają ściany oskrzeli)

towarzyszą im

żż.oskrzelowe

  

ż.nieparzysta krótka żż.płucne ż.nieparzysta oraz ż.ramiennogłowowa prawa dodatkowa

476) Czy w warunkach prawidłowych dochodzi na terenie płuc do mieszania się w jakimkolwiek stopniu krwi czynnościowej z krwią odżywczą?

TAK. Gdyż bardziej oddalone od wnęki płuca żż.oskrzelowe należące do układu unaczynienia odżywczego uchodzą do żż.płucnych, które z kolei należą do unaczynienia czynnościowego płuc.

477)Wyróżnia się następujące części opłucnej ściennej:

1)opłucna ścienna przeponowa – przylega do przepony

2)opłucna ścienna śródpiersiowa – zwrócona w kierunku śródpiersia, rozpięta pomiędzy kręgosłupem piersiowym a mostkiem

3)opłucna żebrowa – przylega do ściany kostnej klatki piersiowej

4)osklepek opłucnej – znajduje się u nasady szyi

478)Zachyłkami opłucnej nazywamy:....Wyróżnia się następujące zachyłki opłucnej:

zachyłkami opłucnej nazywamy zatoki jamy opłucnej. Zachyłek opłucnowy(recessus pleuralis)czyli zatoka opłucnowa(sinus pleuralis) jest to przestrzen w jamie opłucnowej ograniczona przez 2 części opłucnej ściennej w miejscu gdzie jedna przechodzi w drugą. Zachyłki są przestrzeniami rezerwowymi dla rozprężającego się płuca w czasie wdechu.

1. Zachyłek żebrowo-przeponowy(recessus costodiaphragmaticus)

   • Największy, przebiega od przodu ku bokowi i do tyłu w formie sierpa

2. zachyłek żebrowo-śródpiersiowy przedni/tylny(recessus costomediastinalis anterior et posterior) uwidaczniaja się w płaszczyźnie czołowej

3. zachyłek przeponow-śródpiersiowy(recessus phrenicomediastinalis)

w płaszczyżnie strzałkowej; przejście opłucnej ściennej przeponowej w opłucną ścienną śródpiersiową

479)Krezka płuca(nazwa łac.) to....... W jej skład wchodzi.....

• krezka płucna (mesopneumonium) stanowi przejście kołnierza opłucnej wraz z więzadłem płucnym czyli opłucnej śródpiersiowej w opłucną płucna pokrywającą płuca.

Przyczep krezki płucnej do płuca w swej górnej części stanowi granicę wnęki.

480)Czy przy odmie opłucnowej(nazwa łac.) możliwy jest skuteczny wdech? Dlaczego?

Odma opłucnej (pneumothorax) - wtargnięcie powietrza lub innych gazów do jamy opłucnej spowodowane najczęściej uszkodzeniem miąższu płucnego lub przedziurawieniem ściany klatki piersiowej. Odma opłucnowa jest jednym ze stanów nagłych i jako taka wymaga niezwłocznej interwencji chirurgicznej.

Oddech paradoksalny-zjawisko polegające na wahadłowym przemieszczaniu gazów z jednego płuca do drugiego. Podczas wydechu powietrze z prawidłowego płuca zostaje wtłoczone do drugiego, spadniętego płuca. Podczas wdechu sytuacja się odwraca i powietrze zalegające w uszkodzonym płucu zasysane jest ponownie do płuca zdrowego.

481)Dlaczego podczas płaczu leje się z nosa?

Ponieważ łzy wydostają się także kanalikiem nosowym. Katar wówczas to łzy + troche śluzu nosowego.

482)Jama krtani dzieli się na.....granice stanowią......

patrz pytanie 455

483)Co to jest fonacja, jakie struktury są za nią odpowiedzialne?

Fonacja to proces powstawania głosu u człowieka w następstwie drgań więzadeł głosowych pod wpływem wydychanego powietrza, zachodzący w krtani i prowadzący do powstania tzw. Dźwięku krtaniowego. Aby powstał dźwięk konieczna jest współpraca systemu oddechowego i krtaniowego. W czasie mowy lub śpiewu fałdy głosowe napinają się i zbliżają do siebie na odległość kilku dziesiętnych milimetra tworząc niewielka szczelinę. Inaczej jest podczas oddychania, gdyż wtedy fałdy głosowe są rozsunięte. Do wytworzenia dźwięku jest potrzebna odpowiednia ilość powietrza, które podczas wdechu wprawia w drgania fałdy głosowe. Drgania te polegają na cyklicznym, uporządkowanym, następującym po sobie otwieraniu i zamykaniu głośni.

484) Mięśnie krtani są pod względem histologicznym mięśniami ...... i są unerwiane przez...

patrz pytanie458 i 459

485) Oskrzela główne dzielą się odpowiednio......

1. oskrzele główne(bronchus principalis)

2. oskrzela płatowe(bronchi lobares)

3. oskrzela segmentowe(bronchi segmentales)

4. oskrzela podsegmentowe(bronchi subsegmentales)

5. oskrzeliki(brionchioli)

6. oskrzeliki końcowe(brionchioli terminales)

486) Co to jest płat płuca?

Patrz pytanie471

487) Co to jest segment płucny?

Patrz pytanie472

488) Co to jest płat żyły nieparzystej?

Płat żyły nieparzystej(lobus venae azygos) jest płatem nadliczbowym powstającym w okresie, kiedy u zarodka długości mniej więcej 10mm zaczyna się różnicować szczyt płuca, a żyła nieparzysta przebiega bardziej bocznie niż zwykle. Żyła nieparzysta wcina się w tkankę płuca prawego i odgranicza odcinek płuca. Płat żyły nieparzystej bywa bardzo różnej wielkości; czasem tworzy on tylko mały odcinek na powierzchni śródpiersiowej płata górnego, czasem stanowi cały szczyt płuca.