Dymitr Borys
Dlaczego istnieje potrzeba edukacji całożyciowej.
Na wyżej zadane pytanie można odpowiedzieć w zaledwie dwóch lub trzech zdaniach, jednak sądzę że zjawisko te należy zanalizować pod wieloma względami. Postaram sie przytoczyć i opisać kilka typów edukacji a na samym końcu zwięźle podsumować i wyjaśnić dlaczego istnieje potrzeba edukacji całożyciowej.
Pierwszym typem edukacji całożyciwej, który teraz bedę opisywał jest edukacja mobilna. W obecnych czasach technologie informacyjne są integralną częścią życia (edukacja, komunikacja, współpraca, podtrzymywanie więzi, rozrywka), a im bieglej się nimi posługujemy, tym mamy większe szanse na sukces. Dzięki dostępowi do sieci za pomocą smartfonów, tabletów i in. urządzeń wiedza stała się „na wyciągnięcie ręki”. Dostępna jest w każdym miejscu i czasie bez ograniczeń i schematów. Na dzisiejszym rynku zarowno mądrość życiowa jak i ta wyuczona z książek już nie wystarczają. Tracą na wążności równie szybko jak otaczająca nas rzeczywistość która ciągle się zmienia. Wiedza juz nie musi być w głowie, ale na dysku lub w zasobach sieci, do których mamy ciągły dostęp (cyfrowa mąrdość). Coraz wiecej osób tworzy w sieci własne zasoby, w które zależnie od potrzeb włącza i usuwa źródła, narzedzia, ekspertów, kręgi znajomych. Coraz częściej wiedzieć tzn. Umieć odnaleźć informację, przetworzyć ją i praktycznie wykorzystać. Mozemy przez to podczas dokonywania wyboru przekraczac wrodzone ograniczenia pod warunkiem właściwego doboru narzedzi oraz informacji.
Następnym typem edukacji jest tzw. Indywidualizacja. Umożliwia ona dopasowanie do potrzeb i możliwosci ucznia np. programów, treści, interfejsów, narzędzi, zdominuje edukację masową dostarczającą wszystkim to samo w tym samym czasie i w jednym tempie, niezaleznie od faktycznych potrzeb i możliwosci. Już dziś istnieje i pojawia się coraz wiecej, portali, ktore stanowia kompedium wiedzy w wybranej dziedzinie, a jej przyswajanie ułatwiają materiały wideo, ćwiczenia za których rozwiązywanie zbiera się punkty (forma nagrody), rywalizacja z innymi użytkownikami czy też wzajemna pomoc. Coraz częstszym zjawiskiem jest stosowanie edukacji mieszanej łącząca bezpośrednie spotkania z różnymi formami e-learningu. W ten sposób łączy się dwa modele nauczania: synchroniczny (ten sam czas i tempo dla wszystkich) i asynchroniczny (czas tempo dostosowane do indywidualnych potrzeb).
Współpraca czyli społeczne uczenie się, jest stosowane w edukacji rozwiązania technologiczne oraz formy pracy muszą uwzgledniać współpracę. Ludzie dzielą się wiedzą i pomysłami w sieci i innych mediach, a korzytanie z tych zasobów, umozliwia wykorzystanie przy rozwiązywaniu problemów wiedzy i doświadczeń innych. Połączenie sił pozwala na osiągnięcie więcej niż w pojedynkę.
Teraz opiszę zjawisko w edukacji które nazywamy przedsiębiorczym mysleniem. Od kiedy istnieje podział pracy zaspokajanie wszelkich potrzeb, możliwe jest dzięki zarabianiu. Jeszcze kilkadziesiat lat temu stałe dochody zapewniał raz dobrze wybrany zawód, który wykonywało się przez resztę życia. W społeczeństwie opartym na wiedzy stałej pracy na etat, charakterystycznej dla epoki industrialnej, gwałtownie ubywa na rzecz „pracy na własny rachunek”. Taką pracę mają szansę wykonywać osoby posiadające umiejetność rozpoznawania i przewidywania zmian zachodzących na rynku pracy, znalezienia w nim luki dla swoich predyspozycji i wykorzystania ich do wprowadzenia innowacji. Zadaniem szkoły jest zatem stawiać przed uczniem wyzwania, pozwalające na rozpoznanie jego naturalnych możliwosci i talentów, a nastepnie ich wykorzystanie w praktycznym działaniu. W trakcie wykonywanych czynnosci uczeń powinien mieć świadomość, że umiejetnosci które kształci mogą być wykorzystane w różnych sektorach gospodarki np. wyobraźnia potrzebna przy rysowaniu, znajduje zastosowanie w tworzeniu reklam, gier, szat graficznych stron www, architekturze.
Szkoła jako środowisko uczenia się bądź inaczej rozwiązywania problemów. Szybki przyrost wiedzy w różnych zasobach oraz jej ciągła modyfikacja sprawia, że szkoła z miejsca nauczania staje się środowiskiem uczenia się.Placówka ma zapewnić warunki do kształtowania umiejetności poszukiwania i przetwarzania informacji, a w efekcie tworzenia wiedzy służącej rozwiązywaniu problemów. Zadania stawianie przed uczniami powinny być tak dobierane aby mogli konfrontować się z interesującymi ich problememi i budować własne modele ich rozwiązywania. Dobrze sprawdza się tu metoda projektu w której uczniowie mają możliwość samodzielnie planować działania, rozwiązywać trudności, oceniać efekty pracy. Współpracujac maja mozliwość spojrzenia na tę samą kwestię z różnego punktu widzenia, moga ścigać się na pomysły w rozwiazywaniu trudności, a w efekcie kształtować odmienianą dzis przez wszystkie przypadki kreatywność i innowacyjność. Są to umiejetnosci niezwykle ważne w życiu zawodowym, niezależnie od wybranego w przyszłości zawodu. Im wiecej działań praktycznych, tym uczeń lepiej przygotowany do rzeczywistości, która nadejdzie gdy opusci szkolne mury np. do zawodów, które dopiero sie pojawiają.
Podsumowując moje argumenty szkoła musi przygotować młodego człowieka do edukacji całożyciowej, poniewż szybko zmieniajace się warunki zycia wymagaja jej ciągłej aktualizacji. Trzeba zauważyć, że w ciągu dekady zmienia się istotna część narzędzi którymi posługuje się człowiek. Edukacja zamknieta w cyklach kształcenia traci na znaczeniu ponieważ nie jest w stanie sprostac wymogom rynku. Wiedza będzie musiała być ciągle aktualizowana i modyfikowana aby sprostać ciągle zmianiającej się rzeczywistosci. W społeczeństwie informacyjnym edukacja staje się najważniejszym obszarem aktywności życiowej.