Głos nie jest przystosowany do mowy. Mowa jest podstawą komunikacji, a głos jest inicjatorem prawidłowego funkcjonowania.

Do lat 80., 90. Logopedia była nauką interdyscyplinarną i podłączano ją pod filologię. Natomiast w Akademii Pedagogiki Specjalnej była umiejscowiona pod rehabilitacją. Każda z dziedzin patrzyła na temat logopedii inaczej i starała się zwracać uwagę na coś innego.

Miejsce logopedii w pedagogice specjalnej wg Ottona Lipkowskiego

Pedagogika
Pedagogika specjalna
Oligofrenopedagogika (stopnie upośledzenia: - lekki - umiarkowany - znaczny - głęboki	Tyflopedagogika - niewidomi - ociemniali - niedowidzący	Surdopedagogika - niesłyszący - głusi - niedosłyszący	Pedagogika recosjalizacyjna - rewalidacja (zmniejszenie różnic, przywracanie) - resocjalizacja	Pedagogika lecznicza (pedagogika sanatoryjna)	Pedagogika zaburzeń rozwojowych (jeśli coś nie pasowało do pozostałych grup, „wrzucano” to tutaj

Pedagogika specjalna zajmowała się tym, co znajdowało się poniżej normy.

Miejsce logopedii w pedagogice specjalnej wg Zofii Sekowskiej:

Pedagogika
Pedagogika specjalna
Rehabilitacja dzieci z upośledzeniem umysłowym	Rehabilitacja dzieci niewidomych i niedowidzących	Kształcenie dzieci wybitnie zdolnych	Korekcja fragmentarycznych deficytów rozwojowych utrudniających dzieciom uczenie się
Rehabilitacja dzieci słabosłyszących i niesłyszących	Resocjalizacja młodzieży niedostosowanej społecznie	Terapia wychowawcza dzieci hospitalizowanych i niepełnosprawnych ruchowo	Pomoc logopedyczna w procesie rehabilitacji (korekcyjna, surdologopedia, wychowawcza i artystyczna

Różnice i sprzeczności:

- oligofrenopedagogika a rehabilitacja dzieci z upośledzeniem umysłowych – oligo głównie zajmuje się diagnozą, jest statyczna. Natomiast rehabilitacja jest dynamiczna, nastawia się na działanie i odchodzi od używania pojęć medycznych

- resocjalizacja niedostosowanych społecznie – każdy jest (mniej lub bardziej) dostosowany

Logopedia:

• Nauka z pogranicza językoznawstwa, pedagogiki i psychologii, zajmująca się zaburzeniami mowy i ich leczeniem (korekcja wad, terapia) – nie ma logoterapii, ponieważ terapia to psychologiczne działanie; zaburzenia mowy -> wady wymowy; logopedia nie jest leczeniem, ponieważ leczenie odbywa się przy pomocy środków farmakologicznych

• Logopedia zajmuje się nie tylko artykulacją, ale również komunikacją zastępczą

• Myślenie kształtuje mowę

Irena Styczek:

Logos – słowo + paidya – wychowanie

Nauka o kształtowaniu poprawnej wymowy (zła wymowa jest np. wtedy, gdy ktoś nie otwiera ust), usuwaniu wad wymowy oraz nauczaniu mowy w przypadku jej braku lub utraty (surdologopedia, afazje – w tym przypadku nie ma utraty świadomości)

Zadania logopedii:

• Kształtowanie poprawnej wymowy (odbywa się głównie w przedszkolu i szkole)

  • Dbanie o prawidłowy rozwój pod względem

    • Fonetycznym – prawidłowy zakres głosek

    • Gramatycznym

    • Leksykalnym

  • Doskonalenie mowy już ukształtowanej

• Defektologia

  • Usuwanie wad

  • Nauczanie mowy

  • Usuwanie zaburzeń głosu

  • Usuwanie trudności w czytaniu i pisaniu

Wada wymowy – odchylenie od normy językowej, spowodowane wadami w:

• Budowie – np. rozszczepienie podniebienia, przodożuchwie

• Funkcjonowaniu narządów mowy – np. seplenienie (istnieją 53 różne)

Działy logopedii (wg Leona Kaczmarka):

• Teoria mowy

• Embriologia mowy

• Kształtowanie mowy osób z zaburzeniami słuchu

• Porozumiewanie głucho-niemych

• Percepcja wypowiedzi słownych i pisanych

• Fonetyka

• Ontologia mowy

• Kultura żywego słowa

Logopedia – nauka badająca wszystkie aspekty rozwoju mowy, tj. embriologiczny, patologiczny, społeczny i artystyczny.

• Logopedia wychowawcza – zapobieganie zaburzeniom mowy i głosu

• Surdologopedia – nauczanie głuchych, niesłyszących i głuchoniewidomych

• Logopedia korekcyjna – usuwanie wad wymowy i trudności dyslektycznych

• Logopedia artystyczna – kultura żywego słowa, recytacja i śpiew

Specjalności logopedii (E. Mińczakiewicz):

• Neurologopedia

• Oligofrenologopedia

• Ortoepia

SLI – specyficzne zaburzenia mowy