Historia ustroju administracyjnego w Polsce w XX wieku
Prowadzący: dr
Artur Górak
Zagadnienia:
Struktury administracji na ziemiach polskich w XIX w.
Biurokracja a administracja. Podstawowe pojęcia.
Administracja Królestwa Polskiego w czasie I Wojny Światowej.
Administracja centralna II Rzeczypospolitej. Administracja terenowa II Rzeczypospolitej.
Sowietyzacja administracji Polski (1944–1950).
Administracja PRL (1950–1975).
Administracja PRL (1975–1990).
Administracja publiczna i samorząd w III RP (1990–1998).
Literatura:
J. Bardach, B. Leśnodorski, M. Pietrzak, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1993.
S. Grodziski, Historia ustroju społeczno- politycznego Galicji 1772- 1848, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1971.
R. Hausner, Pierwsze dwudziestolecie administracji spraw wewnętrznych, Warszawa 1939.
M. Heller, Maszyna i śrubki. Jak hartował się człowiek sowiecki, Paryż 1988.
H. Izdebski, Historia administracji, wyd. 4, Warszawa 2000.
H. Izdebski, Historia administracji a historia biurokracji, „Państwo i Prawo” t. 30 (1975), z. 5.
H. Izdebski, Samorząd terytorialny II RP, [w:] Samorząd terytorialny i rozwój lokalny, red. A. Piekara i Z. Niewiadomski, Warszawa 1996.
H. Izdebski, Z dziejów najwyższej jednostki podziału terytorialnego w państwach nowożytnych. Prowincja-departament-region, „Państwo i Prawo”, t. 31, 1977, z. 2.
M. Kallas, A. Lityński, Historia ustroju i prawa Polski Ludowej, Warszawa 2000.
A. Korobowicz, W. Witkowski, Historia ustroju i prawa polskiego (1772- 1918), Kraków 1998.
K. Konarski, Nowożytna administracja polska i jej zadania, Warszawa 1929.
M. Konstankiewicz, Ustrój starostw województwa lubelskiego w latach 1919-1939, „Wschodni Rocznik Humanistyczny”, t. 2, 2005.
W. Kozyra, Urząd Wojewódzki w Lublinie w latach 1919-1939, Lublin 1999.
Z. Leoński, Nauka administracji, Warszawa 2001.
J. Pajewski, Pierwsza wojna światowa 1914-1918, Warszawa 1998.
S. Salmonowicz, Prusy, dzieje państwa i społeczeństwa, Poznań 1987.
J. Szreniawski, Wstęp do nauki administracji, Lublin 2000.
M. Tymiński, PZPR i przedsiębiorstwo. Nadzór partyjny nad zakładami przemysłowymi 1956-1970, Warszawa 2001.
M. Weber, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa 2002.
Z. J. Winnicki, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego i jej organy (1917-1918), Wrocław 1991.
J. Wrona, System partyjny w Polsce 1944-1950, Lublin 1997.
Dzieje systemów kancelaryjnych XX wieku
Prowadzący: dr
Artur Górak
Zagadnienia:
Istota kancelarii akt spraw.
Przegląd systemów kancelaryjnych akt spraw w XIX w.
System dziennikowy w administracji II RP.
Reforma kancelarii administracji II RP.
Kancelaria Urzędu Wojewódzkiego w Lublinie.
Sowietyzacja kancelarii w początkowym okresie Polski Ludowej.
Kancelaria rad narodowych.
Kancelaria urzędów centralnych PRL.
Wykaz akt – budowa, rodzaje, funkcje.
Archiwum zakładowe (składnica akt) w systemie zarządzania aktami.
Literatura:
D. Byszuk, Kancelaria Urzędu Wojewódzkiego w Rzeszowie 1944-1950 (stan prawny), „Prace Historyczno-Archiwalne”, t. 1, 1993, s. 37-63.
D. Byszuk, Kancelarie starostw powiatowych województwa rzeszowskiego 1944-1950, „Prace Historyczno- Archiwalne”, t. 2, 1994, s. 55-70;.
M. Dereszyńska-Romaniuk, Kancelaria Urzędu Wojewódzkiego Pomorskiego w Toruniu w latach 1919-1939, Warszawa 1998.
A. Gryciuk, Rady Narodowe miast..., „Archeion”, t. 79, 1985, s. 163-185.
T. Grygier, Zarząd aktami. Problem centralny archiwistyki współczesnej, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne, t. 36- 37-38, 1978.
W. Jarzębowski, Nowoczesne biuro. Organizacja i technika, Warszawa 1980.
K. Kasperek, Proces archiwalizacji w Urzędzie Wojewódzkim Kieleckim (1918-1939), „Archeion”, t. 71, 1981, s. 123-132.
W. Klonowska, Próby usprawnienia kancelarii urzędów administracji centralnej w latach 1945-1952, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne”, z. 54, Historia, t. 8, 1973, s. 189-204.
J. Kościołek, Organizacja i technika pracy w biurach, Warszawa 1947.
W. Kozyra, Urząd Wojewódzki w Lublinie w latach 1919-1939, Lublin 1999 (szczególnie s. 114-126).
C. Magras, Zarząd Miejski i Miejska Rada Narodowa w Jeleniej Górze w latach 1945-1950, ich kancelarie i zasób aktowy, „Archeion”, t. 44, 1966, s. 221-240.
T. Manteufel, Wykaz akt w kancelarii urzędu, „Archeion”, t. 19-20, 1951, s. 178-193.
A. Moraczewski, Zakładanie i prowadzenie akt, Warszawa 1936.
M. Motas, Kancelarie, registratury i archiwa Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz placówek zagranicznych RP w latach 1918-1933, „Archeion”, t. 53, 1970, s. 132-152.
M. Motas, Pomoce kancelaryjne w centralnych urzędach i instytucjach w okresie międzywojennym, „Archeion”, t. 35, 1961, s. 105–129.
M. Motas, Z dziejów kancelarii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w latach 1931-1939, „Archeion”, t. 44, 1966, s. 213-219.
M. Motas, Zarys dziejów kancelarii Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w latach 1918-1931, „Archeion”, t. 43, 1966, s. 155-164.
A. Przywuska, Dokumentacja aktowa organów władzy i administracji państwowej stopnia gromadzkiego, powiatowego i wojewódzkiego z lat 1950-1975, „Archeion”, t. 79, 1985, s. 135-158.
A. Przywuska, Starostwa powiatowe oraz powiatowe rady narodowe i wydziały powiatowe województwa gdańskiego w latach 1945-1950. (Ustrój, kancelaria, akta), „Archeion”, t. 52, 1969, s. 83-108.
I. Radtke, Jednolite rzeczowe wykazy akt, „Archeion“, t. 44, 1966, s. 31-49.
I. Radtke, Kancelaria współczesna, „Archeion”, t. 100, 1999, s. 28-50.
H. Robótka, Kancelaria urzędów administracji państwowej w II Rzeczypospolitej. Procesy aktotwórcze, Toruń 1993.
G. Wojciechowski, Wartość źródłowa akt prezydiów gromadzkich rad narodowych, „Archeion”, t. 79, 1985, s. 187-215.
Podstawy organizacji i zarządzania
Prowadzący: dr
Marek Konstankiewicz
Zagadnienia:
Ujęcia teoretyczne problematyki organizacji i zarządzania.
Kierowanie.
Proces decyzyjny.
Struktura organizacyjna.
Elementy nauki administracji - ustrój i formy działania administracji.
Zjawisko formalizacji we współczesnych kancelariach i archiwach.
Literatura:
R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 1996 i wydana późniejsze.
J. A. F. Stoner, R. E. Freeman, D. R. Gilbert, Kierowanie, wyd. 2, Warszawa 2001 i wydania późniejsze.
M. Bielski, Organizacja. Istota, struktury, procesy, Łódź 2001.
Z. Leoński, Nauka administracji, Warszawa 2004.
Wybrane elementy komunikacji społecznej
Prowadzący: dr
hab. prof. UMCS Krzysztof Skupieński
Zagadnienia:
Nauki o komunikacji i informacji (semiotyka, teoria informacji, infologia, informacja naukowa i in.) a socjologia, medioznawstwo, teoria organizacji i zarządzania i in.; podstawowe pojęcia (komunikacja a informacja). Komunikacja i informacja w organizacji i instytucji - rodzaje, środki, płaszczyzny; dokumentacja jako środek komunikacji i informacji.
Archiwum i archiwistyka w świetle nauk o komunikacji i informacji. Pierwotne i wtórne źródła informacji; wyszukiwanie i selekcja informacji; opracowywanie i upowszechnianie informacji; informacja naukowa w archiwach. Społeczeństwo informacyjne; e-government; archiwista wśród zawodów społeczeństwa informacyjnego.
Konsekwencje rozwoju technologii informacyjnych w sferze władzy, zarządzania, biznesu itp. - zarządzanie wiedzą (knowledge management), zarządzanie informacją (informations management), zarządzanie dokumentacją (records management).
Zasady records management; norma ISO 15489. Systemy informatyczne w zarządzaniu; workflow, elektroniczny obieg dokumentów, automatyzacja biurowości.
Komputeryzacja archiwów - blaski i cienie.
Public relations - psychologia komunikowania interpersonalnego.
Literatura:
Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego. Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12-13 września 2002 r., t. I, Toruń 2002 (wybrane artykuły).
F. M. Bischoff, Wpływ technik cyfrowych na profil zawodowy archiwisty - wyzwania w zakresie kształcenia i szkolenia archiwistów, „Archeion”, t. 107, 2004, s. 27-38.
J. Czekaj, Metody zarządzania informacją w przedsiębiorstwie, Kraków 2000. (Zeszyty Naukowe Akademia Ekonomiczna w Krakowie, 0209-1674; nr 143).
G. Drouhet, G. Keslassy, E. Morineau, Records Management: mode d’emploi, Paris 2000.
W. Flakiewicz, Systemy informacyjne w zarządzaniu-uwarunkowania, technologie, rodzaje, Warszawa 2002.
M. Gołembiowski, Wprowadzenie do informacji naukowej dla archiwistów, Toruń 1991.
M. Gołembiowski, System informacji archiwalnej, Warszawa-Łódź 1985.
Historyk - archiwista -komputer. Historyk a nowoczesny system informacji archiwalnej, red. R. Degen, H. Robótka, Toruń 2004 (wybrane artykuły).
Informatyka i telekomunikacja w nowoczesnym biurze, red. A. Barczak, Warszawa 1998.
E. Rosowska, Norma międzynarodowa ISO 15489. Zarządzanie dokumentami, „Archeion”, t. 107, 2004, s. 237-244.
K. Skupieński, Od archiwariusza do zarządcy dokumentacji. Ewolucja zawodu archiwisty na przestrzeni wieków, „Archiwista Polski”, r. 6, 2001, nr 3-4 (23-24), s. 81-91.
J. Stankiewicz, Komunikowanie się w organizacji, Wrocław 1999.
B. Stefanowicz, Informacja, Warszawa 2004.
M. Szmit, Informatyka w zarządzaniu, Warszawa 2003
Metodyka archiwalna
Prowadzący: prof.
zw. dr hab. Edward Kołodziej
Zagadnienia:
Narodowy zasób archiwalny.
Organizacja i zadania archiwów państwowych.
Specyfika archiwów zakładowych i składnic akt.
Porządkowanie akt i jego etapy (studia wstępne, rozpoznanie przynależności zespołowej akt i określenie granic zespołu, segregacja akt, systematyzacja).
Inwentaryzacja (budowa inwentarzy i ich rodzaje).
Standardy opisu archiwalnego ISAD, ISAAR (CPF).
Brakowanie akt i procedura z nim związana.
Specyfika opracowania akt administracji państwowej, sądowych, banków, szkół, spuścizn, dokumentacji technicznej, kartograficznej, fotografii, nagrań i filmów.
Przechowywanie i konserwacja akt.
Udostępnianie archiwaliów.
Europejski standard dostępu do archiwów.
Popularyzacja zagadnień archiwalnych.
Literatura:
H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Archiwistyka, Warszawa 1989;
Metodyka pracy archiwalnej, red. S. Nawrocki i S. Sierpowski, Poznań 2001;
C. Biernat, Problemy archiwistyki współczesnej, Warszawa 1977;
S. Sierpowski, D. Matelski, Dzieje archiwistyki polskiej. Wybór źródeł, t. 2, Poznań 1993;
Zbiór przepisów archiwalnych wydanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w latach 1952-2000, Warszawa 2001.
Metodyka archiwalna
Prowadzący: dr
Marek Konstankiewicz
Zagadnienia:
Zakres metodyki archiwalnej i ustrój instytucji archiwalnych w Polsce.
Struktura zasobu archiwalnego, jego rozmieszczenie i ewidencja.
Pomoce archiwalne i system informacji archiwalnej.
Udostępnianie materiałów archiwalnych i edukacyjne funkcje archiwów.
Specyfika narastania, opracowywania i udostępniania wybranych rodzajów archiwaliów.
Specyfika niepaństwowego zasobu archiwalnego.
Literatura:
H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Archiwistyka, Warszawa 1989.
Metodyka pracy archiwalnej, red. S. Nawrocki, S. Sierpowski, Poznań 1998 i nast.
K. Konarski, Podstawowe zasady archiwistyki, „Archeion", t. 19-20, 1951, s. 19-104.
C. Biernat, Problemy archiwistyki współczesnej, Warszawa 1977.
H. Robótka, Opracowanie i opis archiwaliów. Podręcznik akademicki, Toruń 2010.
Zbiór przepisów archiwalnych wydanych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych w latach 1952-2000, wybór i opracowanie M. Tarakanowska i E. Rosowska, Warszawa 2001.
Ustawa z 14 VII 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (t. jedn. Dz. U. 2006, nr 97, poz. 673, zm. nr 104, poz. 708; nr 170, poz. 1217; nr 220, poz. 1600; 2007, nr 64, poz. 426; 2008, nr 227, poz. 1505; 2009, nr 39, poz. 307; nr 166, poz. 1317; 2010, nr 40, poz. 230; nr 47, poz. 278; nr 182, poz. 1228).
M. Konstankiewicz, Prawne regulacje działalności archiwalnej w Polsce (stan prawny z dnia 1 stycznia 2010 r.), [w:] Archiwa Kancelarie Zbiory, 2010, nr 1 (3), s. 131-151.
Polski Słownik Archiwalny, red. W. Maciejewska, Warszawa 1974, reprint Przemyśl 1998.
Problemy oceny i selekcji dokumentacji współczesnej
Prowadzący: dr
hab. prof. UMCS Janusz Łosowski
Zagadnienia:
Potrzeba selekcji dokumentacji.
Zasady selekcji twórców dokumentacji.
Kryteria oceny dokumentacji (znaczenia twórcy dokumentacji, jej wartości informacyjnej, niepowtarzalności informacji, niepowtarzalności tekstów, typowości dokumentacji, jej unikatowości i dawności, stopnia zachowania materiałów archiwalnych).
Procedura brakowania dokumentacji.
Rola wykazów akt w procesie selekcji dokumentacji o znaczeniu czasowym.
Literatura:
H. Altman, Zagadnienie selekcji akt w archiwistyce współczesnej, „Archeion”, t. 29, 1958, s. 113-130.
S. Nawrocki, Brakowanie akt w archiwach angielskich według zaleceń Komitetu Grigga, „Archeion”, t. 31, 1959, s. 11-21.
S. Poprawska, Uwagi i wnioski z badań w latach 1970-1973 nad redukcją materiałów powtarzalnych w państwowej administracji gospodarczej, „Archeion”, t. 62, 1975, s. 9-25.
B. Kubiczkowa, Akta powtarzalne w zespołach akt instytucji państwowych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Próba oceny problemu brakowania), „Archeion”, t. 46, 1971, s. 7-23.
Z. Krupska, Niektóre problemy brakowania akt najnowszych w świetle doświadczeń Archiwum Akt Nowych, „Archeion”, t. 46, 1967, s. 29-41.
T. Grygier, Wartościowanie materiałów archiwalnych, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, t. 33, 1976, s. 5-52.
Z. Krupska, Problemy oceny akt personalnych wytworzonych w okresie Polski Ludowej, „Archeion”, t. 76, 1983, s. 5-18.
Z. Chmielewski, Metodyczne aspekty wartościowania akt najnowszych w świetle literatury archiwalnej, „Archeion”, t. 82, 1987, s. 29-42.
Z. Chmielewski, Archiwistyka wobec problemu masowości akt współczesnych, „Archeion”, t. 100, 1999, s. 51-69.
V. Žumer, Gromadzenie materiałów archiwalnych i kryteria ich oceny, „Archeion”, t. 103, 2001, s. 37-62.
Ustawa z dnia 14 VII 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. Nr 73, poz.183 z późniejszymi zmianami).
Rozporządzenie Ministra Kultury z 16 IX 2002 r. w sprawie postępowania z dokumentacją, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych (Dz. U. Nr 167, poz.137).
Decyzja nr 1 NDAP z 27 V 2002 r. w sprawie zasad i sposobu ustalania przez archiwa państwowe państwowych jednostek organizacyjnych, jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostek organizacyjnych, w których tworzy się archiwa zakładowe (z wytycznymi i instrukcją), „Archeion”, t. 105, 2003, s. 345-353.
Historia i teoria archiwistyki
Prowadzący: dr
hab. prof. UMCS Janusz Łosowski
Zagadnienia:
Początki nowoczesnej organizacji archiwów.
Stworzenie zasady proweniencji i jej znaczenie dla rozwoju archiwistyki.
Kształtowanie się archiwistyki jako dyscypliny naukowej.
Jej rozwój jako dyscypliny akademickiej w Polsce.
Problem nazwy dyscypliny, jej zakresu oraz podziału.
Kwestia metod badawczych archiwistyki.
Literatura:
K. Konarski, Podstawowe zasady archiwistyki, „Archeion”, t. 19-20, 1951, s. 19-104.
A. Brenneke, Archivkunde. Ein Beitrag zur Theorie und Geschichte des europäischen Archivwesens, bearbeitet W. Leesch, Leipzig 1953.
K. Arłamowski, Postulaty badawcze w zakresie archiwistyki współczesnej i organizacji badań, „Archeion”, t. 37, 1962, s. 27-47.
J. Hanzal, Pojęcie archiwistyki w nowszej literaturze, [w:] Przekłady z obcej literatury archiwalnej, z. 8, Warszawa 1968, s. 9-23.
K. Arłamowski, Archiwistyka jej natura i definicja, „Archeion”, t. 53, 1970, s. 7-26.
A. Tomczak, Archiwistyka polska (1918-1969). Z dziejów kształtowania się dyscypliny naukowej i jej nazwy, „Rocznik Biblioteki Narodowej”, t. 7, 1971, s. 127-159.
B. Ryszewski, Archiwistyka. Przedmiot, zakres, podział. Studia nad problemem, Warszawa 1972.
C. Biernat, Problemy archiwistyki współczesnej, Warszawa 1977, s.17-42.
T. Grygier, Zagadnienie podziału wewnętrznego archiwistyki, „Archeion”, t. 68, 1979, s. 149-188.
S. Nawrocki, Zagadnienie metod badawczych i metodologii w archiwistyce, „Archeion”, t. 69, 1979, s. 21-38.
B. Ryszewski, Problemy i metody badawcze archiwistyki, Toruń 1985.
A. Tomczak, Zarys dziejów archiwów polskich i ich współczesna organizacja, [w:] H. Robótka, B. Ryszewski, A. Tomczak, Archiwistyka, Warszawa 1989, s. 169-536.
J. Szymański, Nauki pomocnicze historii, Warszawa 2002, s. 504-510.
Archiwum zakładowe
Prowadzący: dr
Anna Łosowska
Zagadnienia:
Cele i zadania archiwum zakładowego: składnica akt, archiwum zakładowe, archiwum z zasobem historycznym, np. uczelniane; przepisy regulujące zakres pracy archiwum w instytucji: instrukcja kancelaryjna i instrukcja archiwalna; personel archiwum zakładowego; lokal i wyposażenie.
Jednolity rzeczowy wykaz akt w instytucji: zasady właściwego opracowania wykazu; zalety w pracy registratur i archiwum zakładowego.
Przejmowanie akt z komórek organizacyjnych: rola archiwum w przygotowanie i układ jednostek aktowych (opis zewnętrzny teczki, układ dokumentów wewnątrz teczki,, spis zawartości); wpływ na przygotowanie spisów zdawczo-odbiorczych; sygnatura archiwalna; układ akt w archiwum.
Opracowanie akt w archiwum posiadającym zasób historyczny: dokumentacja aktowa; dokumentacja techniczna; dokumentacja fotograficzna i audiowizualna; materiały ulotne.
Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej w archiwum zakładowym.
Przygotowanie akt kat. A do przekazania właściwemu Archiwum Państwowemu.
Udostępnianie akt w archiwum zakładowym i uczelnianym.
Komputerowe zarządzanie zasobem archiwum zakładowego.
Profilaktyka, zabezpieczanie i konserwacja akt w archiwum zakładowym.
Literatura:
Kancelaria i archiwum zakładowe, pod red. Z. Pustuły, Warszawa 2006.
H. Borowski, A. Czajka, A. Michaś, Zasady postępowania z materiałami archiwalnymi. Ochrona zasobu archiwalnego, Warszawa 2006.
Informacja i dokumentacja. Papier archiwalny. Wymagania dotyczące trwałości i wytrzymałości. PN-ISO 11108. Wrzesień 2001.
Informacja i dokumentacja. Wymagania dotyczące warunków przechowywania materiałów archiwalnych i bibliotecznych. PN-ISO 11799. Czerwiec 2006.
E. Borodij, Jak zrobić dobry wykaz akt, „Archiwista Polski”, 2004, nr 3-4.
H: Robótka, Co o wykazach akt wiedzieć należy, „Archiwista Polski”, 2005, nr 1-2.
Wskazówki metodyczne Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych: Zarządzenie nr 9 z dn. 12 VII 2000 w/s zasad porządkowania dokumentacji technicznej,;Zarządzenie Nr 8 z dn.24 IV 2006 w/s metod opracowania fotografii; Zarządzenie Nr 12 z dn. 29 III 2007 w/s zasad gromadzenia i opracowania materiałów ulotnych; Projekt wskazówek z dn. 15 I 2007 w/s postępowania z kopiami materiałów archiwalnych.
Technika komputerowa we współczesnych kancelariach i archiwach
Prowadzący: dr
Małgorzata Wnuk
Zagadnienia:
Pojęcie nauk o informacji.
Zarządzanie informacją i wiedzą.
Elektroniczne zarządzanie dokumentacją.
Records management oraz workflow.
Szeroko pojęte zastosowanie komputera we współczesnych kancelariach i archiwach.
Zapoznanie słuchaczy z zagadnieniami związanymi z opracowaniem, budową i obsługą kancelaryjnych oraz archiwalnych programów informatycznych.
Tworzenie i obsługa bazy danych (w programie MS Access) przeznaczonej do wykorzystania w kancelarii i archiwum.
Budowa strony WWW i publikowanie jej w Internecie.
Podstawowe informacje o metadanych i standardach opisu dokumentów elektronicznych.
Budowa i obsługa kancelaryjnych oraz archiwalnych programów informatycznych (m.in. ARCHIVOS, ARCHSYS, ARISCO, AZAK, ELO, EMIKS, KANCELARIS, MADAR, ZEUS).
Bazy Danych stosowane przez Archiwa Państwowe.
Literatura:
ARISCO, Archiwum. Komputerowy system ewidencji dokumentacji, Łódź 2006.
ARISCO, Kancelaria, Łódź 2006.
Bazy danych stosowane przez Archiwa Państwowe udostępnione przez NDAP.
G, Drouhet, G. Keslassy, E. Morineau, Records Management: mode d’emploi, Paris 2000.
R. Golat, Internet – aspekty prawne, Warszawa 2003.
W. Gołębiewski, Komputerowe zarządzanie dokumentacją archiwalną (na przykładzie programu Archiwum 2000), [w:] Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego. Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12-13 września 2002 r., t.1, pod red. D. Nałęcz, Toruń 2002, s. 173 – 178.
M. Graves, Projektowanie baz danych XML. Vademecum profesjonalisty, [tłum.] T. Żmijewski, Gliwice 2002.
H. Hoffmann, Behördliche Schriftgutverwaltung, München 2000.
PKN PN – ISO 15489 – 1, Warszawa 2006, ss. 25 (polskie tłumaczenie).
A. Laszuk, Stan i perspektywy komputeryzacji archiwów polskich, „Archiwista Polski”, 2001, z. 3-4, s. 120 – 142.
A. Mazur, D. Mazur, Jak prowadzić sekretariat używając komputera, Zabrze 2000.
D. Mendrala, M. Szeliga, Access 2007 Pl, Gliwice 2007.
M. Nahotko, Metadane. Sposób na uporządkowanie Internetu, Kraków 2004.
Społeczeństwo informacyjne, praca zbiorowa pod red. J. Papińskiej – Kacperek, Warszawa 2008.
H. Wajs, Archiwa wobec e-rządu i społeczeństwa informacyjnego, [w:] Archiwa i archiwiści w dobie społeczeństwa informacyjnego. Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Archiwistów Polskich, Szczecin 12-13 września 2002 r.,t.1, pod red. D. Nałęcz, Toruń 2002, s. 55-64.
M. Wnuk, Zastosowanie komputera w kancelarii i archiwum zakładowym, "Teki Archiwalne. Seria Nowa", t.8 (30). Warszawa 2004, s. 71-85.
M. Wnuk, Zastosowanie komputera w zarządzaniu dokumentacją współczesną – uwagi problemowe, [w:] Metody komputerowe w badaniach i nauczaniu historii, pod red. K. Narojczyka i B. Ryszewskiego, Olsztyn 2005, s. 59 – 70.
M. Wnuk, Komputer w kancelarii notarialnej – twórca źródeł historycznych? [w:]Notariat na ziemiach polskich w XIX – XX wieku, pod red. S. Piątkowskiego i K. Skupieńskiego, Radom 2006, s. 185 – 192.
M. Wnuk, Biurokracja we współczesnej kancelarii, [w:] Dzieje Biurokracji na ziemiach polskich, t. 1, Lublin – Siedlce 2008, s. 597 – 603.
M. Wnuk, Kancelaria współczesna – zarządzanie dokumentacją – Records Management, punkt widzenia archiwisty, [w:] Archiwa w nowoczesnym społeczeństwie. Pamiętnik V Zjazdu Archiwistów Polskich. Olsztyn 6-8 września 2008 r., pod red. J. Porazińskiego i K. Stryjkowskiego, Warszawa 2008, s. 503 – 507.
Strony internetowe: 1) www.archiwa.gov.pl; 2) www.archiwstyka.pl; 3) www.archiwum.progpol.pl; 4) http://www.bentley.com/pl-PL/; 5) www.emiks.pl; 6) http://ewid.kpg.pl; 7) www.exell.com.pl; 8) www.geobid.com.pl; 9) www.lumikom.pl; 10) www.tabulus.com.pl; 11) www.usc.pl/pb/.