Prog
wyczuwalności: najmniejsza
ilość subst. Wyczuwalna przez zmysl wechu w 1m3
powietrza.
Ekstrakcja lotnymi rozp. Organicznymi: olejki
eteryczne wydobywane sa z surowcow roślinnych przez kilkakrotna
ekstrakcje odpowiednio dobranym rozpuszczalnikiem. Ekstrakt
poddawany jest czesciowej destylacji w ten sposób z jednej strony
otrzymujemy zw. Zapachowe, woski i pigmenty, z drugiej
rozpuszczalnik, który może być odzyskiwany. W zależności od
rodz. Rosliny otrzymuje się:
Rezynoid-
produkt obrobki gum
i zywic
konkret
– wymaga dalszego oczyszczenia; konkret kilkakrotnie ekstrahuje
się alkoholem etylowym a nastepnie oddziela woski i pigmenty
poprzez filtrowanie.
Absolut: otrzymuje się go po oddestylowaniu alkoholu, jest najszlachetniejsza i najkosztowniejsza postacia związku zapachowego wykorzystywana w przemysle perfumeryjnym
Metody
wydzielania olejków z roślin:
destylacja
z parą wodną, destylacja sucha, destylacja frakcjonowana,
ekstrakcja rozp. organicznymi, ekstrakcja CO2 w stanie
nadkrytycznym, tłoczenie na zimno, technika gorącego i zimnego
enfleurage
destylacja
parą wodną: dla
niemieszających się cieczy prężności par poszczególnych
składników wnoszą wkład do sumarycznej prężności par olejku –
P=PA+PB+PC.
Temp. Takiej nizsza niż poszczególnych składników. Glownym
składnikiem mieszaniny jest woda, pozwala to na wyodrębnienie
substancji nizej wrzących niż woda pod warunkiem ze prężności
par sa wystarczająco wysokie. W ochlodzonym destylacie przez
oziębienie związek może krystalizowac; jeśli jest ciecza tworzy
odrebna faze. W celu zwiększęnia wydajności destylat można
poddac ekstrakcji mala ilością rozpuszczalnika np. eteru
dietylowego, chlorku metylenu.
sucha
destylacja: masa
roslinna ukladana jest na siatce, na która nastepnie kieruje się
strumien suchej pary. Pod wpływem ciepla uwalniaja się czasteczki
związków zapachowych, które kierowane sa do chlodnicy,nastepnie
do odbieralnika z którego odsaczany jest olejek.
Destylacja
frakcjonowana:
pozwala na wyodrębnienie niektóre szlachetne składniki surowych
olejkow, pozwala na podniesienie mocy, zapachu, subtelności i
rozpuszczalności.
Ekstrakcja CO2 w st. nadkrytycznym: pod odpowiednim cis. i temp. przekraczającej 31oC CO2 znajduje się w stanie nadkryt. – w fazie przejściowej miedzy gazem a ciecza. W tych wyjatkowych warunkach co2 ma zdolność rozpuszczania wielu związków organicznych ZALETY: zapach prod. Finalnych jest bardzo zbliżony do występujących w prod. Naturalnych,CO2 jest niepalny, nietoksyczny, bezbarwny i bezwonny – latwy w recyklingu, warunki prowadzenia procesu sa dobierane w zależności od materialu roślinnego i zamierzonego produktu, jest szczególnie skuteczna w przypadku przypraw, drewna, kory.
Tloczenie na zimno: do otrzymywania esencji z cytrusow: bergamotki, cytryny, pomarańczy, mandarynki, grapefruita; olejki eteryczne znajduja się w zeste – wierzchniej czesci skorki owocow.
Enfleurage goracy: wykorzystuje się zdolność rozpuszczania olejkow eterycznych w tluszczach; olejki eteryczne ekstrahowane sa tluszczem rozgrzanym do 70oC. Tluszcz nasycony olejkami stygnie i zmienia się w pomade kwiatowa. Olejki eteryczne wyodrebnia się z pomady przez ekstrakcje alkoholem etylowym.
Enfleurage zimny: wykorzystuje zdolność tłuszczów do adsorpcji olejkow eterycznych. Świeżo zebrane delikatne czesci roslin prasowane sa pomiedzy szklanymi plytami pokrytymi tluszczem wieprzowym. Sprasowany surowiec usuwa się i wypelnia świeżymi czesciami kwiatow i ponownie prasuje az do uzyskania pelnego nasycenia tluszczu olejkami eterycznymi. Olejki ekstrahuje się z tluszczu alkoholem etylowym.
Olejek bazylikowy: reguluje trawienie, stos. przy niestrawności i zatruciach, dziala pobudzająco i wzmacniająco przy zmeczeniu fizycznym i umysłowym, lagodzi leki, depresje, stany histerii i bezsenność, ma dzialanie przeciwbolowe – w bolach o podlozu neurologicznym, reumatycznym, mięśniowym.
Olejek imbirowy: ma dzialanie antyseptyczne, zastosowanie w leczeniu zatruc pokarmowych i niestrawności, leczeniu alkoholizmu, przeciwbolowy – bole miesni, reumatyzm, artretyzm.
Olejek kminkowy: zastosowanie w przemysle alkoholowym jako aromatyczny olejek bezterpenowy, ma lagodne dzialanie pobudzające i moczo- i żółciopędne – zast. w schorzeniach drog moczowych, zwieksza wydzielanie mleka u matek karmiących.
Olejek
melisowy:
właściwości uspokajające, kojace; lagodzi zdenerwowanie, ataki
histerii, skutki szoku, obniza cis. krwi, uspokaja prace serca;
obniza temp., lagodzi migreny, reguluje menstruacje, wspomaga
leczenie bezpłodności; zastos.
w leczeniu infekcji
bakteryjnych, grzybic, egzem.
Olejek
miety pieprzowej:
dziala odświeżająco, orzeźwiająco, antyseptycznie,
przeciwbolowo; zastosowanie w leczeniu choroby morskiej i
dolegliwości gastrycznych; stosowany w przeziębieniach, grypie,
zapaleniu zatok, bronchicie; leczy zapalenia skory, lagodzi migreny,
bole menstruacyjne; pobudza w stanach ociężałości umysłowej,
lagodzi napiecia i stany szoku, zwieksza odporność.
Olejek oregano: w przemysle kosmetycznym do prod. Wod kolońskich, past i pomadek; dziala nasennie, antidotum na zatrucia, dziala bakteriobójczo, przeciwzapalnie, uspokojajaco.
Olejek rozmarynowy: srodek pobudzający, antyseptyczny, przeciwbolowy; uzywany przy zmeczeniu, zaburzeniach pamieci, apatii, dolegliwościach wieku starczego, zaburzeniach funkcji systemu nerwowego, dolegliwosciah ukl. Krwionośnego, cellulitis, zylakach; w leczeniu migren, bolow reumatycznych, artretycznych, mięśniowych; bolach zoladka i kręgosłupa; reguluje cykl miesiączkowy, wzmacnia system immunologiczny.
Olejek cytrynowy: składnik past do zebow, kosmetykow; ma właściwości antyseptyczne – uzywany w onfekcjach gardla, grypach, przeziębieniach, stanach zapalnych skory i łupieżu; składnik preparatow farmaceutycznych stos. przy kamicach i zaburzeniach trawienia; obniza cisnienie; dziala odświeżająco, tonizująco, uspokajająco, lagodzi stany lekowe i ociężałość umyslowa.
Olejek grapefruitowy: srodek tonizujący, przeciwdepresyjny, przeciwbolowy zwłaszcza przy migrenach o podlozu nerwicowym; stos. przy dolegliwościach nerek i watroby, w terapii otyłości i cellulitis; wspomaga kuracje odwykowe dla narkomanow
Olejek pomarańczowy: najczęściej wykorzystyw. Jako dodatek do napojow i słodyczy; właściwości antyseptyczne, silny srodek uspokajajacy, stos. w leczeniu depresji, stanow lekowych, napiec nerwowych.