Postimpresjonizm,
ogólny termin, którym określa się odwrót od impresjonizmu.
Artyści początkowo związani z tym ruchem zaczęli tworzyć dzieła
bardziej dosłowne, mniej "wrażeniowe".
Przyjmuje
się, że postimpresjonizm wystąpił w latach 1886-1905. Wybitni
przedstawiciele tego kierunku to: V.
van Gogh,
P.
Gauguin,
P.
Cézanne oraz
H.
Toulouse-Lautrec,
który zachował najwięcej elementów impresjonizmu, zmierzał
jednak w swych dziełach do silnej ekspresji i dekoracyjności
linii.
W Polsce terminem postimpresjonizmu określa się
kierunki kolorystyczne w malarstwie, zwłaszcza twórczość grupy
kapistów.
Najbardziej
znany jest z worka stylów – wszystkie posługiwały się
nasyconymi kolorami, szerokimi pociągnięciami pędzla i
przedstawiały to, co zwykłe i pospolite. Postimpresjonizm jest
terminem ogólnym, opisującym sztukę, która pojawiła się po
impresjonizmie – od początku lat osiemdziesiątych do końca XIX
wieku. Postimpresjoniści zachowali czyste kolory charakterystyczne
dla impresjonizmu, ale skoncentrowali się na znaczeniu, odwołującym
się do kultur prymitywnych, mistycyzmu bądź nauki. SEURAT:
arcymistrz kropki. Podchodził on do sztuki jak naukowiec do
eksperymentów. Zgłębiał teorie psychologii i fizjologii widzenia.
Interesował go również dywizjonizm romantycznego malarza
Delacroix. Artyści jego pokroju wierzyli, że nauka pomoże
unowocześnić malarstwo. Pierwszy ważniejszy obraz puentylistyczny
„Kąpiel w Asnieres” (1883-1884). Udoskonalił tę technikę w
dziele „Niedzielne popołudnie na wyspie La Grande Jatte”
(1884-1886). PAUL
CEZANNE
był na początku mniej istotnym impresjonistą. Używał tylko kilku
barw: żółtej ochry, zieleni trawy, błękitu nieba. Budował z
nich obrazy tchnące spokojem: krajobrazy i martwe natury. Rzadko
formułował zasady swojego malarstwa. W „Wielkich kąpiących się”
(1898-1906) można zobaczyć jak Cezanne budował swój obraz ze
stożków, walców i ostrosłupów. Jest to ostanie wielkie
arcydzieło artysty. Namalował też cykl portretów swojej żony,
wiele pejzaży (góry Sainte-Victoire) i obrazów o innych tamatach:
np. słynne martwe natury z jabłkami i pomarańczami. HENRI
DE TOULOUSE-LAUTREC
Malował kurtyzany, pijaków, aktorki, klaunów, cyrkowców oraz ich
burżuazyjną publiczność. W 1890 roku zaczął tworzyć słynne
obrazy z kabaretu Moulin Rouge, jak i z paryskich domów publicznych.
Tworzył litografie i plakaty, książki ilustrowane, rysował dla
magazynów i gazet, projektował okładki programów teatralnych i
karty dań. GAUGIN.
Wypracował własny styl i nazwał go syntetycznym symbolizmem:
syntetyczny, gdyż posługiwał się uproszczonymi formami, symbolizm
zaś dlatego, że nie odzwierciedlał realnego świata, lecz wyrażał
idee poprzez symbole.
|
Styl artysty powstał w wyniku połączenia elementów kluazonizmu, sztuki japońskiej, witraży średniowiecznych, sztuki ludowej i rzeźby pierwotnej. Charakteryzował się płynną linią i intensywnymi kolorami, za pomocą których artysta miał nadzieję stwarzać sceny obdarzone pierwotną tajemniczością i mocą. Pracował jak szalony, malując śmiałe sceny z thaitańskiego życia. Wykonywał drzeworyty, rzeźbił i malował. VAN GOGH: szalony mnich postimpresjonizmu. Jest to istny wzorzec udręczonego geniusza. NABIŚCI. Obrazy thaitańskie Gauguina, pokazywane w 1893 roku w Galerie Durand-Ruel, zainspirowały również inne środowisko artystów, głównie studentów paryskiej Academie Julian, do powołania jeszcze jednego krótkotrwałego ruchu. Nazwali siebie nabistami, od hebrajskiego słowa „prorok”, opowiadali się za filozofią sztuki podkreślającą znaczenie linii i ornamentu,
stosowanych często w intymnych scenach rodzajowych we wnętrzach. Jednym z najważniejszych przedstawicieli nabistów był Maurice Denis (1870-1943), teoretyk grupy. Inni: Pierre Bonnard, Edouard Vuillard. ART NOUVEAU (secesja): krzywe linie są w porządku. Art. Nouveau to pierwotnie nazwa galerii otwartej w Paryżu w 1895 roku. Dekoracyjny styl, charakteryzujący się głównie falistymi liniami i wybujałym ornamentem roślinnym. Postimpresjonizm szczególnie dobrze wyrażał się w plakacie, przede wszystkim Cezanne’a, Gauguina. Zastąpił impresjonistyczną mgiełkę rozmazanych plamek krętą linią i intensywnymi kolorami. Postimpresjonizm skupił się na tym, jak rozumie świat udręczony umysł ludzki.
1.
malarstwo XX w. postimpresjonizm, główni przedstawiciele: Vincent
van Gogh, Paule Gauguin, Paul Cezanne
2. Gogh- nie starał się
wiernie oddać ani kształtu ani barwy. Rejestrował przede wszystkim
swoje przeżycia wobec natury i temu podporządkowuje barwy i
kompozycje. Sztukę, która dla wyrażenia silnych, gwałtownych
odczuć poszukuje możliwie najbardziej wyrazistych środków,
najbardziej wyrazistych określamy mianem ekspresjonizmu. Twórcą
takiej sztuki był Gogh. „Słoneczniki”, „Nocna kawiarnia”,
„Gwieździsta noc”, „Jedzący kartofle”, „Kruki nad łanami
zboża”
3. Paul Gauguin- malował pejzaże, martwe natury,
posługiwał się delikatnym konturem, przez co kształty postaci są
uproszczone. Tworzy dzieła symboliczne np. „skąd przychodzimy,
czym jesteśmy, dokąd idziemy”- głęboka myśl, idea jest
przedstawiona nie wprost, lecz w postaci zagadki, rebusu- prekursor
symbolizmu: „walka Jakuba z aniołem”, „dziewczyny na plaży”
4.
Paul Cezanne- odrzucił perspektywę, zbudował nową przestrzeń
malarską, nie stosował światłocienia, uprościł kształt
przedmiotów, częściowo upodobniając je do figur geometrycznych:
„martwa natura z pomarańczami i jabłkami”, „chłopiec w
czerwonej kamizelce”, „góra w Saint Victorie” Paul Cezanne był
prekursorem kubizmu.
5. neogotyk- styl bazujący na gotyk ze
średniowiecza, np. parlament w Londynie : strzeliste wieże, duże
okna, okna zakończone ostrymi łukami, lekkość budowli; domek
gotycki w Puławach: ozdobna fasada, duże okna, arkady, łukowate
zakończenia okien
6. eklektyzm- styl wybierający barok lub
renesans, barok: bogate zdobienie na fasadzie budynku, kopuła,
podwójne kolumny, wysokie okna, bogato zdobione nisze (zagłębienia
w murze): Gmach Zachęty w Warszawie (rzeźba z fasady skupiła się
na tympanonach, kolumny, wejścia zakończone łukiem
7. nowy
materiał konstrukcyjny- stal: Pałac Kryształowy w Londynie, wieża
Eiffla
8. wielcy malarze przełomu stuleci: Jacek Malczewski,
Witold Wojtkiewicz, Stanisław Wyspiański
9. Kubizm- 1906- 1914
, Pablo Picasso rozpoczyna kubizm pracą pojawiająca się w 1906r.
„Panny z Avignonu”. Kubiści odrzucili perspektywę, uprościli
kształt przedmiotu. przedstawione rzeczy sprowadzają do form
geometrycznych typu stożek, walec, kula
10. Kubizm dzielimy na
3 fazy: 1906r- 1909r- kubizm cezzanowski, 1910- 1912- kubizm
analityczny- przedmioty i postacie zostały rozbite, kształty
zgeometryzowane, zaznaczone niedomkniętymi konturami, 1912- 1914-
kubizm symboliczny- obraz w fazie analitycznej na powrót ulega
scaleniu, przedmioty odzyskały swój rozpoznawalny kształt, choć
nadal ulegają silnej geometryzacji