ZAŁOŻENIA EDUKACJI ZINTEGROWANEJ
Według założeń kształcenia zintegrowanego w centrum uwagi jest uczeń:
jego potrzeby i zainteresowania,
jego opory i bariery,
jego potencjalny komfort psychiczny i fizyczny,
sposoby motywowania go do uczenia się.
INTEGRACJA w edukacji wczesnoszkolnej to propozycja pracy z dzieckiem zorientowana na dziecko jako podmiot i indywidualność /dziecko/.
INTEGRACJA
TREŚCI- to łączenie, scalanie treści różnych rodzajów edukacji w logicznie powiązanie struktury
CELÓW – to łączne realizowanie celów poznawczych, kształcących i wychowawczych
METODYCZNYM – to stosowanie różnorodnych, wzajemnie uzupełniających się metod i form pracy w celu harmonijnego rozwijania uczniów w toku ich wielokierunkowej aktywności
ORGANIZACYJNYM – to naprzemienne stosowanie różnych rodzajów aktywności uczniów w odcinkach czasowych regulowanych możliwościami, potrzebami i rytmem biologicznej sprawności uczniów
Jednym z najważniejszych założeń edukacji zintegrowanej jest wspieranie wszechstronnego rozwoju każdego ucznia. Poprzez wielopłaszczyznowe działania edukacyjne uczeń może harmonijnie się rozwijać, realizować swoje cele, dojrzewać do pełnienia różnych ról w społeczeństwie. Edukacja ma utwierdzać dziecko w przekonaniu o tym, że jest wartościowe, i prowadzić do samorealizacji. Cele edukacji poprzedzają rozpoczęcie procesu kształcenia, wyznaczają efekty uczenia się i nauczania. W klasyfikowaniu dominują ujęcia opisowe, cele klasyfikuje się na ogólne, pośrednie, szczegółowe i operacyjne.
Operacjonalizacja celów sprawia że uczeń będzie świadomy tego co zna, rozumie, umie i chce. Cele określone są w podstawach programowych. W edukacji zintegrowanej odstąpiono od tradycyjnego podziału treści na przedmioty nauczania. W ramach każdego ośrodka sformułowane są tematy dni, wokół których n-l organizuje działania uczniów. Na poszczególne dni przewiduje się odrębne tematy, które współtworzą dany ośrodek pracy. W ramach ośrodków występują treści: językowe, literackie, matematyczne, przyrodnicze, plastyczne, muzyczne, ćwiczenia fizyczne.Zajęcia nauczyciel prowadzi wg ustalonego planu na podstawie treści programowych. Program powinien zawierać: założenia programowe, zadania, cele kształcenia, materiał nauczania związany z celami kształcenia zintegrowanego, zasady realizacji, opis przewidzianych osiągnięć uczniów, propozycję oceny opisowej.
W nauczaniu zintegrowanym kładzie się nacisk na dochodzenie do wiedzy. Zadaniem ucznia jest analizowanie, porównywanie świeżo przyswojonych treści ze zdobytymi wcześniej oraz dokonywanie syntezy i przekształcanie ich.
Założenia i cele edukacji zintegrowanej wg J. Hanisz cel to zamierzony stan końcowy, efekt uzyskany w procesie kształcenia dziecka, by w miarę swych możliwości było przygotowane do życia w zgodzie z ludźmi, przyrodą i samym sobą. Edukacja ma utwierdzić ucznia w przekonaniu, że jest wartościowe, a uczenie się może dawać satysfakcję. Z celu nadrzędnego J. Hanisz wyprowadza cele szczegółowe: kształtowanie kompetencji komunikowania się z ludźmi, kształtowanie kompetencji współdziałania i współżycia z ludźmi, kształtowanie kompetencji posługiwania się metodami poznawania rzeczywistości, kształtowanie kompetencji wyodrębniania, opisywania i wyjaśniania związku między naturalnymi składnikami środowiska przyrodniczego a życiem i działalnością człowieka, kształtowanie kompetencji odbiorcy wytworów sztuki i przyszłego ich twórcy, kształtowanie kompetencji użytkownika wytworów techniki i przyszłego wynalazcy. Tak sprecyzowane cele obejmują swoim zakresem całość oddziaływań edukacyjnych i wskazują wszelkie możliwe warunki do: odkrywania i nabywania podstaw wiedzy o świecie, doświadczania przeżyć estetycznych, artystycznych, sportowych, naukowych i społecznych, do rozwijania wyobraźni dziecka i jego kreatywności.
5. STRUKTURA ZAJĘĆ ZINTEGROWANYCH
TEMAT BLOKU
TEMAT DNIA
CELE OGÓLNE
CELE SZCZEGÓŁOWE (OPERACYJNE- Niemierko)*
METODY (jedna klasyfikacja)*
Klasyfikacja
metod we W. Okonia:
•
Metoda asymilacji wiedzy – pogadanka, wykład, dyskusja, praca z
książką, uczenie się programowe – uczniowie przyswajają gotową
wiedzę, podaną przez nauczyciela
•
Metoda samodzielnego dochodzenia do wiedzy – klasyczna metoda
problemowa, metoda przypadków, metoda sytuacyjne, giełda pomysłów,
mikronauczanie, gry dydaktyczne
•
Metody waloryzacyjne (eksponujące) – metody impresyjne i
ekspresyjne
•
Metody praktyczne – metody ćwiczebne i realizacji zadań
wytwórczych.
FORMY
Praca indywidualna jednolita polega na wykonywaniu przez poszczególnych uczniów takich samych zadań
Praca
indywidualna zróżnicowana
polega na wykonywaniu przez poszczególnych uczniów zadań
odrębnych, specjalnie dla każdego z nich przeznaczonych.
Praca
grupowa jednolita
polega na wykonywaniu tych samych zadań przez wszystkie grupy, a
następnie na konfrontowaniu ich wyników.
Praca
grupowa zróżnicowana
polega na wykonywaniu przez grupy różnych zadań, które składają
się na pewną całość, a uzyskane wyniki prezentowane są na forum
klasy.
Praca
zbiorowa
występuje wtedy, gdy nauczyciel pracuje z całą klasą „równym
frontem”. Pozwala ona nauczycielowi kierować całą klasą.
ŚRODKI DYDAKTYCZNE
Etapy postępowania dydaktyczno-wychowawczego |
Realizacja |
Rodzaj edukacji |
czas |
Zakładane efekty
(cele operacyjne) |
Np. Rozwiązywanie zadań tekstowych, dodawanie i odejmowanie w zakresie 50 |
|
|
|
|
*Taksonomia celów nauczania według B Niemierki.
I poziom wiadomości
|
A Zapamiętanie wiadomości (Najłatwiejszy poziom) |
B Zrozumienie wiadomości |
|
II poziom umiejętności |
C Stosowanie wiadomości w typowych sytuacjach. |
D Stosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych. |
Kategoria |
Określenie wieloznaczne |
Czasowniki operacyjne |
A |
Wiedzieć, |
Nazwać, Zdefiniować Wymienić elementy Zidentyfikować Wyliczyć |
B |
Rozumieć |
Opisać ... (pod tym kątem że on rozumie) Wyjaśnić Zilustrować Streścić Rozróżnić |
C |
Kształtować |
Kształtować (typowe sytuacje) (poziom umiejętności) Rozwiązać Zastosować Porównać Sklasyfikować Narysować Zmierzyć Wybrać sposób rozwiązanie Wykreślić (dobrać wykres do danych) Zaprojektować Scharakteryzować |
D |
Kształtować (sytuacje problemowe) |
DowieśćPrzewidzieć Zanalizować Wykryć ... Ocenić Wnioskować Zaplanować Zaproponować |
3. PODSTAWA PROGRAMOWA I SZCZEBLA- POGRAMY NAUCZANIA
Wg mnie to zagadnienie będzie miało charakter praktyczny- na pewno nie każe nam PP na pamięć kuć??? W załączniku przesyłam program nauczania Nowa Era do obejrzenia. Może trzeba będzie na podstawie programu nauczania dopasować do działań konkretne edukacje?
Kompetencje kluczowe:
Porozumiewanie się w j. ojczystym
Porozumiewanie się w j. obcym
Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
Kompetencje informatyczne
Umiejętność uczenia się
Kompetencje społeczne i obywatelskie
Inicjatywność i przedsiębiorczość
Świadomość i ekspresja kulturowa
RODZAJE EDUKACJI:
Edukacja polonistyczna
Język obcy nowożytny
Edukacja muzyczna.
Edukacja plastyczna
Edukacja społeczna
Edukacja przyrodnicza
Edukacja matematyczna
Zajęcia komputerowe
Zajęcia techniczne
Wychowanie fizyczne i edukacja zdrowotna
Każdy program nauczania zwiera:
Uwagi o realizacji programu
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych – załącznik nr 2: I etap edukacyjny: edukacja wczesnoszkolna
Szczegółowe cele kształcenia i wychowania
Planowanie zajęć w klasach I–III
Treści kształcenia
Opis założonych osiągnięć ucznia
Opis sposobów osiągania celów kształcenia i wychowania
Zasady pracy pedagogicznej z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Kryteria oceny i metody sprawdzania osiągnięć ucznia
OPERACJONALIZACJA CELÓW OGÓLNYCH, FORMUŁOWANIE CELÓW OPERACYJNYCH
OPERACJONALIZACJA CELÓW
to zamiana celu ogólnego na zbiór celów operacyjnych
sprecyzowanie - pozbawienie wyrażeń służących ozdobie
uszczegółowienie – zmiana pojedynczego, lakonicznego hasła w kilka dłuższych zdań lub równoważników zdań o bogatej treści
możliwie dokładne określenie zarówno sytuacji, w której działanie się dokonuje jak i stanu końcowego, do którego działanie zmierza
upodmiotowienie osiągającego cel polegające na osobistym zaangażowaniu, inwencji i odpowiedzialności ucznia
- operacjonalizacja celów jest zabiegiem niezbędnym
- cele ogólne są formułowane po to, aby wytyczyć kierunek pracy szkoły, występują w manifestacjach politycznych, uchwałach, statutach, planach państwowych i lokalnych a także w programach nauczania i planach dydaktyczno – wychowawczych poszczególnych placówek oświatowych, aby ich realizacja nie zawisła w próżni, trzeba je sprecyzować, uszczegółowić i skonkretyzować, te właśnie procesy składają się na operacjonalizację celów
- o.c. jest trudna, wymaga znajomości zew. i wew. warunków kształcenia
ETAPY operacjonalizacji celów kształcenia:
zapisanie celu w postaci ogólnej
intuicyjny obraz ucznia osiągającego cel
luźne zapisy celów operacyjnych
selekcja luźnych zapisów
klasyfikacja luźnych zapisów
sformułowanie celów operacyjnych
sprawdzenie celów operacyjnych
ewentualne powtórzenie etapów 2-7
REALIZACJA ZAGADNIEŃ PROGRAMOWYCH Z RÓŻNYCH RODZAJÓW EDUKACJI WG WSKAZAŃ METODYCZNYCH (NA BANK PRAKTYCZNE ZADANIA BĘDĄ)
Edukacja muzyczna:
S ygnał na rozpoczęcie i zakończenie zajęć np. gama w dół, gama w górę
Etapy rytmizacji tekstu:
Tataizacja
Tataizacja z klaskaniem
Klaskanie z tataizacją w głowie
Klaskanie i mówienie rytmicznie testu
Mówienie rytmiczne tekstu
Formy edukacji muzycznej
1)Śpiew
2)Gra na instrumentach
3)Ruch z muzyką
Przykładami ćwiczeń ruchowych mogą być: krótka opowieść ruchowa, inscenizacja, zabawa, groteska, improwizacja ruchowa, pantomima, dramat, ćwiczenia muzycznoruchowe, akrobatyka, czy elementy sportu.
5)Słuchanie muzyki
• słuchanie analityczne - analiza utworu pod kątem: -powtórzeń -podobieństw -kontrastów -zmian dynamicznych -zmian tempa -formy, budowy -instrumentacji
• słuchanie aktywne- polega na tym, że w trakcie słuchania muzyki dziecko ma coś robić (gra na instrumentach, porusza się)
• słuchanie interpretujące:
SWOBODNA -nauczyciel włącza utwór, a dziecko podczas słuchania porusza się spontanicznie
INSCENIZOWANA (kierowana) nauczyciel dzieli dzieci na role i każdy z uczniów wczuwa się w role.
b)interpretacja plastyczna- do muzyki rysujemy rysunek.
Iinterpretacja słowna -nadawanie tytułu- nauczyciel włącza utwór i zadaniem dzieci jest wymysleć nazwę tego utworu, który słyszą.
układanie opowiadania -opowiadana jest melodia – nauczyciel opowiada treść pozamuzyczną a uczniowie za zadanie mają rozpoznać który to moment w opowiadaniu.
dobieranie muzyki do wiersza np. prezentowane są 3 utwory poetyckie i muzyczne dzieci mają dopasować które pasują do siebie.
Lekcja dotycząca wprowadzenia instrumentów:
Pokazanie instrumentu
Budowa
Krótka historia
Kompozytorzy i wirtuozi
Wysłuchanie i omówienie utworu granego na danym instrumencie
KL.I pianino i fortepian
Kl. II gitara, trąbka, flet poprzeczny
Kl III saksofon
Edukacja matematyczna
Zaczynamy od rachunku pamięciowego
Edukacja polonistyczna
Temat zawsze 3 człony czytanie, mówieni, pisanie!
Wychowanie fizyczne i edukacja zdrowotna
Tok zabaw i gier ruchowych
Część wstępna:
czynności porządkowe: zbiórka, raport, powitanie, kontrola ćwiczących, podanie celów i zadań lekcji, zmotywowanie do wysiłku fizycznego i psychicznego
zabawa ożywiająca o charakterze masowym ( bieżna lub orientacyjno-porządkowa), utworzenie kolumny ćwiczebnej.
Część
główna:
rozgrzewka: ćwiczenia kształtujące: ramion, nóg, koordynacyjne ramion i nóg, tułowia w płaszczyźnie strzałkowej, czołowej i złożonej, nóg w podskokach, ćwiczenia kształtujące mięśni brzucha i grzbietu
przeprowadzenie od 6-8 zabaw ruchowych: bieżnej, rzutnej, skocznej, na czworakach, z mocowaniem, z elementami równowagi, ze współćwiczącym, kopnej
Część końcowa:
zabawa ze śpiewem ,taneczna, pląs lub korowód.
ćwiczenia korekcyjne,
ćwiczenia uspokajające
czynności końcowe: zbiórka, omówienie i podsumowanie lekcji, pożegnanie.
Tok zespołowych gier sportowych
Część wstępna:
czynności porządkowe: zbiórka, raport, powitanie, kontrola ćwiczących, podanie celów i zadań lekcji, zmotywowanie do wysiłku fizycznego i psychicznego
zabawa ożywiająca o charakterze masowym ( bieżna lub orientacyjno-porządkowa), utworzenie kolumny ćwiczebnej.
Część
główna:
rozgrzewka: ćwiczenia kształtujące: ramion, nóg, koordynacyjne ramion i nóg, tułowia w płaszczyźnie strzałkowej, czołowej i złożonej, nóg w podskokach, ćwiczenia kształtujące mięśni brzucha i grzbietu ćwiczenia rozciągająco-gibkościowe, ćwiczenia stawów kolanowych, skokowych, barkowych i nadgarstkowych.
Ćwiczenia techniczne bez piłki od 1 do 2 (charakterystyczne kroki, postawy poruszania się w danej grze).
Ćwiczenia
techniczne z piłką (8-10 ćwiczeń), przy czym wskazane jest, aby
dotyczyły one dwóch technik, np. przyjęcia i podania w postawie
wysokiej
sposobem górnym i zagrywka tenisowa albo nauka podań
i chwytów piłki oburącz sprzed klatki piersiowej i doskonalenie
rzutu z zatrzymaniem na jedno tempo,
Ćwiczenia taktyczne (1 lub 2) począwszy od klasy 6,
gra do wyboru:
- we fragmentach gry, np. gra na kosz 1 X 1,
- gra szkolna (egzekwujemy w grze element dziś przerabiany).
- gra uproszczona (rezygnujemy celowo z pewnych przepisów gry),
- gra właściwa (zgodnie z przepisami gry).
Część końcowa:
Ćwiczenia rozluźniające i uspokajające,
Ćwiczenia korekcyjne
Omówienie lekcji , pożegnanie
Wyścigi rzędów
Liczba dzieci w drużynie maksymalnie 8
Należy wyraźnie oznaczyć start i półmetek
Przed wyścigami na każdej lekcji przypominamy ,którędy biegną zawodnicy każdego zespołu
Każde zadanie należy wyjaśnić i pokazać
Punktacja : jeżeli dwie drużyny- wygrany 2 punkty, przegrany 1 punkt,
jeżeli trzy drużyny – wygrany 3 pkt, następny 2 pkt, ostatni 1 pkt.
Liczebność zespołów taka sama(jeżeli nierówna liczba uczestników przed każdym wyścigiem wyznaczamy dziecko, które pokonuje trasę dwukrotnie)
Warto oznaczyć pierwsze osoby w każdym rzędzie
Dyscyplina- zawodnicy po skończonym biegu siadają w siadzie skrzyżnym , dbamy o równe ustawienie zespołów
po każdym wyścigu zapoznajemy dzieci z punktacją
Kl I w wyścigu 1 zadanie, kl II 2 zadania, kl III 3 i więcej zadań
na trasie wyścigu tylko 1 zawodnik, następny startuje po dotknięciu ręki przez kończącego wyścig
Tor przeszkód
Tory przeszkód powinny zawierać elementy znane, wcześniej przećwiczone, ułożone w taki sposób by łatwiejsze przeplatały się z trudniejszymi, aby nie obciążać jednej partii mięśni.
Na torze pracujemy strumieniowo
Stosujemy zasadę trzech biegów dla jednego zawodnika
Długość toru można dostosować do powierzchni i sprzętu, którym się dysponuje
Na torze staramy ustawić od 8 do 12 zadań
Przed startem należy omówić dokładnie każde zadanie oraz pokazać wykonanie całego toru
Jeżeli klasa liczy więcej niż 12 osób budujemy dwa równoległe tory przeszkód
Nie ma rywalizacji między grupami
Metoda stacyjna
Ćwiczenia na stacjach wykonywane są z maksymalną intensywnością w ściśle określonym czasie, po upływie którego następuje odpoczynek przed podjęciem wysiłku na kolejnej stacji
Ilość stacji waha się od 6 do 10. ćwiczenie nie może trwać dłużej niż minutę
Należy ustalić z uczniami sygnały: startu, końca ćwiczenia, przejścia na kolejną stację