HISTORIA POWSZECHNA notatka podręcznik cz 1 Gosia

HISTORIA POWSZECHNA notatka podręcznik cz.1.

  1. Europa 1789 – 1814



  1. Rewolucja we Francji

1789 – proklamowanie Stanów Zjednoczonych Belgii

1790 – Belgia pokonana przez wojska habsburskiej Austrii

IX 1788 – oficjalne zebranie Stanów Definatu i uchwalenie konstytucji prowincji (udział przywódców: Jeana Mouniera i Josepha Barnave); 1788 r. = „rok rewolucji delfinackiej”

5 V 1789 – otwarcie Stanów Generalnych w pałacu w Wersalu = „święto zbratania”

17 VI – stan trzeci ogłasza się Zgromadzeniem Narodowym, stanowiącym władzę prawodawczą

27 VI – Ludwik XVI wydaje edykt o połączeniu trzech stanów

9 VII – Zgromadzenie Narodowe uznało się na Konstytuantę (Zgromadzenie Konstytucyjne) = okres „rewolucji prawników”



  1. I Republika Francuska



  1. Republika termidoriańska

15 II 1798 – wkroczenie do Rzymu wojsk francuskich, internowanie papieża Piusa VI



  1. Francja Napoleona

14 VI – bitwa pod Marengo, przegrana Austrii ;

3 XII – bitwa pod Hohenlinden, przegrana Austrii -> francuscy generałowie: Moreau, Karol Otto Kniaziewicz;

Nadania dla rodziny Napoleona:

Eugeniusz – pasierb Napoleona, syn Józefiny – wicekrólem Włoch;

Józef Bonaparte – starszy brat Napoleona – od 1806 królem Neapolu;

Eliza – siostra Napoleona – księżną Lukki i Piombino

26 XII – pokój w Preszburgu; Austria utraciła m.in. Wenecję, Tyrol, Dalmację

- bitwa pod Auerstedt – marszałek franc. Louis Nicolas Davout pokonuje Prusaków -> Napoleon wkracza do Berlina

XI 1806 – gen. J.H. Dąbrowski i gen. J. Wybicki rozpoczynają wzywać Polaków pod broń; 1807 – powstaje 40 tysięczna armia polska do wsparcia Francuzów w wyprawie rosyjskiej;

7-8 II 1807 – tzw. „rzeź iławska” – nierozstrzygnięta bitwa wojsk francuskich z rosyjsko – pruskimi pod Iławą Pruską

14 VI – zwycięstwo wojsk polsko – francuskich nad Rosją w bitwie pod Frydlandem -> 7 VII – pokój w Tylży: Aleksander I + Napoleon I + dwa dni później pokój francusko – pruski. Warunki pokoju w Tylży:

  1. Rosja i Prusy biorą udział w blokadzie kontynentalnej przeciw Anglii

  2. Prusy redukują armię do 42 tys.

  3. Prusy tracą na rzecz Napoleona ziemie na zachód od Łaby -> powstaje Królestwo Westfalii (królem brat Napoleona, Hieronim Bonaparte)

  4. Prusy tracą ziemie wschodnie na rzecz Księstwa Warszawskiego

  5. Saksonia zostaje królestwem; królem Saksonii i księciem warszawskim zostaje elektor saksoński (wnuk Augusta Mocnego): Fryderyk August I Wettin

  6. Rosja: zachowuje suwerenność, otrzymuje po Prusach okręg białostocki, odstępuje Francji Wyspy Jońskie (Grecja)

17 IX 1809 – pokój we Fredrikshamn – Karol XIII zrzeka się Finlandii, Szwecja przystępuje do blokady kontynentalnej

30 XI 1807 – Francuzi zajmują Lizbonę (gen. Jean Junot)

- państwa formalnie niezawisłe, lecz faktycznie „kolonie” Francuzów: Związek Reński, Królestwo Hanoweru, Królestwo Saksonii, Królestwo Holandii, Konfederacja Helwecka (= Szwajcaria), Księstwo Warszawskie, Królestwo Włoch, Królestwo Neapolu

- państwa suwerenne o ograniczonej samodzielności, które Francja zmusiła do blokady kontynentalnej: Austria, Prusy, Dania



  1. Europa w czasie rewolucji francuskiej i za Napoleona

- od XVIII w. jest supermocarstwem, potęgą gospodarczą i polityczną

- monarchia parlamentarna

- Izba Gmin + Izba Lordów tworzą Parlament

- Izba Gmin: cenzus majątkowy; startowali doń w efekcie właściciele ziemscy i zamożne mieszczaństwo (bankierzy, kupcy)

- Izba Lordów: lordowie angielscy, szkoccy, biskupi anglikańscy

- partie polityczne: torysi =konserwatyści; wigowie = liberałowie

- William Pitt młodszy – szef Parlamentu angielskiego mianowany w 1783 r. przez króla Jerzego III; zreformował skarb i administrację, wzmocnił pozycję rządu

- Irlandia (podbita przez Anglię w 1691) – nigdy nie pogodziła się z przynależnością do Anglii; Irlandczycy reagują na rewolucję francuską:

1791 – Theobald Wolfe Tone zakłada w Belfaście Towarzystwo Zjednoczonych Irlandczyków;

1798 – powstanie Irlandczyków krwawo stłumione przez Anglię;

1800 – Anglia wprowadza „unię” z Irlandią – likwidacja odrębnego parlamentu w Dublinie; katolikom przyznano czynne prawo wyborcze

- po klęsce pod Jeną decydują się na reformy

- 1794 – Powszechne Prawo Krajowe (= Landrecht)

- Karl von und zum Stein – reformator; w 1807 r. król pruski Fryderyk Wilhelm III mianował go ministrem spraw wewnętrznych oraz premierem

- edykty wydane przez von Stein’a: 1807 – edykt królewski, znosił dziedziczne poddaństwo chłopów; 1811 – edykt określający zasady uwłaszczenia – wolny obrót ziemią; 1808 – edykt przyznający miastom samorząd; edykt reorganizujący władze centralne -> wprowadził 5 urzędów resortowych (nad-prezydenci na czele prowincji)

- ksiądz Karl August Hardenberg – od 1810 r. kanclerz pruski i nowy minister spraw wewnętrznych (po odwołaniu Steina za jego poglądy anty-napoleońskie)

- Johann Gottlieb Fichte – filozof pruski, w 1810 r. doprowadził do otwarcia uniwersytetu w Berlinie; pierwszy rektor uniwersytetu berlińskiego

- Wilhelm von Humboldt – filozof pruski, który zapoczątkował reformy w szkolnictwie pruskim w myśl edukacji narodowej (pro-niemieckiej); współzałożyciel uniwersytetu berlińskiego

- Friedrich Schelling – filozof pruski, zaangażowany w tworzenie uniwersytetu berlińskiego wraz z Fichte; krzewił wartości pruskie oraz ogólno niemieckie

- reforma wojskowa gen. Gerhard’a Scharnhorst’a oraz jego sztabowców August’a Gneisenau i Karla Clausewitz’a: podniesienie rangi żołnierza, awans niezależny od pochodzenia stanowego, założenie akademii wojskowej

- nastroje anty-napoleońskie po 1806 r. ; pojawia się przekonanie o wyższości ludu niemieckiego nad innymi ludami i jego misji (Fichte)

- na tle innych państw europejskich bardzo niewiele reform

- 1811 – nowoczesny kodeks cywilny

IV 1809 – w Bawarii

6 VII 1809 – pod Wagram

1809 – pod Raszynem w Księstwie Warszawskim (dowodził arcyksiążę Ferdynand d’Este)

Aleksander Walewski – uczestnik powstania listopadowego, obywatel francuski; 1855 – 1860 minister spraw zagranicznych Francji; w 1856 r. przewodnik kongresu pokojowego w Paryżu; jego narodziny sprowokowały Napoleona do rozwodu z pierwszą żoną Józefiną

- Aleksander I pragnął liberalnych reform; wyznacza do tego Michaiła Spieranskiego (sekretarza stanu w ministerstwie spraw wewnętrznych)

- reformy Spieranskiego: 1811- utworzenie Rady Państwa jako ciała doradczego; rozbudowa przemysłu wojennego

- 1804 – opanowanie Gruzji

- 1805 – opanowanie Azerbejdżanu

- 1806 – opanowanie Osetii

- 1809 - 1812 – car szykuje się do wojny z Francją, której przodownictwa nie akceptuje

- 1806 – 1812 – wojna Rosji (gen. Michaił Kutuzow) z Turcją; przegrana Turcji; pokój w Bukareszcie – Rosja zyskuje Besarabię



  1. Decydujące lata 1812 – 1814

17 VII 1812 – bitwa pod Smoleńskiem, wygrana Francuzów;

5-7 IX – bitwa pod Borodino (Napoleon / Kutuzow) – nierozstrzygnięta;

14 IX – huzarzy z 10.pułku płk. Jana Umińskiego wkraczają do Moskwy;

Wraz z Napoleonem dociera do Moskwy zaledwie 100 tys.żołnierzy.

Z wyprawy powróciło do Księstwa Warszawskiego 30 tys. żołnierzy. 60 tys. – poległo w bojach; 60 tys. – zmarło z głodu, wycieńczenia, zamarzło, zmarło na tyfus lub gorączkę okopową.

Podczas powrotu: porzucanie rannych, ludożerstwo, samobójstwa, krojenie żywych koni itp.

- wzrost znaczenia państwa

- upowszechnienie wolności politycznych i praw obywatelskich

- regres sztuki i kultury wojskowej

- nowe środki masowej manipulacji i propagandy

- podważenie sensu feudalizmu i monarchii absolutnych

- osłabienie społeczeństw stanowych

- początek procesu uwłaszczenia chłopów

- „wykrwawienie” Europy – zginęło ok. 2 mln Francuzów i ok. 3 mln ich przeciwników

- osłabienie znaczenia Kościoła katolickiego jako wyznacznika norm moralnych i społecznych

- pojawienie się wśród wielu ludów świadomości narodowej

- zmiana charakteru wojen – walka armii uzupełniana walką społeczeństw



  1. Kongres wiedeński 1814 – 1815

- Robert Stewart Castlereagh – główny delegat brytyjski

- Klemens Metternich – minister spraw zagranicznych Austrii, główny organizator kongresu

- Charles–Maurice Talleyrand–Perigord (Charles Talleyrand) – francuski biskup i minister spraw zagranicznych

- książę Adam Jerzy Czartoryski – jeden z ośmiu oficjalnych delegatów Rosji na kongresie; opracował tam konstytucję dla nowopowstałego Królestwa Polskiego

Anglia + Austria + Francja Burbonów / Rosja + Prusy

2/3 terytorium Księstwa Warszawskiego przypada Rosji; Rosja tworzy z nich Królestwo Polskie = Królestwo Kongresowe

  1. Powrót Burbonów. Powrót Napoleona na 113 dni



- nadał Francji „Kartę konstytucyjną” – równość wszystkich wobec prawa, wolności obywatelskie, trójpodział władzy

- niezadowolenie narodu z powodu: masowych powrotów emigrantów do Francji, zwalniania z armii oficerów napoleońskich, głodowych pensji dla inwalidów -> emisariusze docierają na Elbę i proszą Napoleona o powrót

  1. Europa 1815 – 1847



  1. Między restauracją a rewolucją







NIECH ABSOLUT BĘDZIE Z WAMI!

14



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Historia prasy, notatki Eweliny, cz 2
NOTATKI+Z+HISTORII+POWSZECHNEJ+XX+w+cz.2, Politologia I rok
NOTATKI+Z+HISTORII+POWSZECHNEJ+XX+w+cz.1, Politologia I rok
powszechna, Historia powszechna panstwa i prawa - notatki, Historia państwa i prawa polskiego - nota
Historia sztuki nowoczesnej powszechnej notatki z 2010
Powszechna historia prawa notatki
2,* historia powszechna (1)id 057
historia filozofii notatki
notatki PA cz 1
2,* historia powszechna (2)id 058
Historia Społeczna notatki Oświecenie
TESTY z prawa, Studia (materiały, notatki, podreczniki), Prawo
KANON ZABYTKÓW do matury z HISTORII SZTUKI, NOTATKI DOKUMENTY
Schramm Historia powszechna, XX wiek Strona tytułowa
Historia Społeczna - notatki, Napoleon Bonaparte

więcej podobnych podstron