Zamach stanu Napoleona:
A). Przyczyny:
- nieudolne i przekupne rządu dyrektoriatu
- kryzys gospodarczy i społeczny
- klęski Francji w wojnie z Austrią
- przekonanie że władzę powinien przejąć człowiek ,,silnej ręki’’
- działalność spisku przeciwko Dyrektoriatowi
b . przebieg:
- Napoleon opuszcza wojska francuskie w Egipcie i przybywa do Francji
- 9 listopada (18 Brumaiera) dokonuje zamachu stanu w 1799r. i obejmuje władzę jako konsul (na początku jako pierwszy z 3, później samodzielnie) i wprowadza nową konstytucje.
c). reformy Napoleona:
- dbał o rozwój gospodarki handlu i przemysłu
- utworzył bank Francuzki, który uzdrowił finanse państwa
- wprowadził specjalne cła
- organizował roboty publiczne i wprowadził książeczki pracy
- rozbudowa administracji i policji
- zreformował szkolnictwo niższe i wyższe
- rozbudował i unowocześnił armię gdzie każdy miał możliwość awansu
- 1801r. podpisał konkordat z Rzymem
- dbał o rozwój nauki i przebudował Paryż
- 1804r. wprowadził Kodeks Cywilny Napoleona, który gwarantował równość, wolność, własność, swobodę wyznania a także cywilne rozwody a później wydał także kodeks handlowy i karny
- 1804r. Napoleon koronuje się na cesarza Francuzów.
Wojny Napoleona:
a). Wojna z I koalicją - 1793–1797-(Austria, Prusy, Anglia, Holandia i inne) gdzie Napoleon sławił się we Włoszech i na mocy pokojów w Bazylei i Campo Formio Francja otrzymuje Holandię i posiadłości we Włoszech.
b). Wojna z II Koalicją – 1798 – 1802 – (Austria, Anglia, Rosja) gdzie Napoleon wyprawił się do Egiptu gdzie zwyciężył w bitwie pod piramidami a później we Włoszech i Austrii w bitwie pod Marengo i Hohenlinden i na mocy pokoju w Luneville i w Amiens Francja zajmuje Szwajcarię i powiększa zdobycze we Włoszech.
c). Wojna z III Koalicją – 1805 – (Rosja Austria Anglia) gdzie Napoleon przegrywa bitwę morską pod Trafalgarem (adm. H. Nelson), co kładzie kres jego planom inwazji na Anglię, ale pokonuje Austrię w bitwach pod Ulm i Austerlitz i na mocy pokoju w Bratysławie, tworzy związek Reński w Niemczech, zdobywa Wenecję i koronuje się na króla Włoch.
d). Wojna z IV koalicją – 1806 – 1807 – (Prusy, Rosja, Anglia) gdzie Napoleon zwyciężył Prusy pod Jeną i Auerstedt a Rosję pod Iławą Pruską i Frydlantem i zostaje zawarty w 1807r. pokój w Tylży, na mocy którego powstaje księstwo warszawskie, królestwo Westfalii i wolne miasto Gdańsk.
e). Rosja staje się sojusznikiem Francji i przystępuje do blokady kontynentalnej, czyli zamknięcia wszystkich portów Europy dla statków i handlu z Anglią.
f). wojna w Hiszpanii od 1808r. gdzie Napoleon przeprowadził szereg reform np. zniósł świętą inkwizycję ale jednocześnie ustanowił swojego brata Józefa królem i dlatego wybucha powstanie gdzie wsławiają się Polacy w bitwie pod Somosierrą.
g). Wojna z V koalicją – 1809 – gdzie Napoleon pokonuje Austrię pod Wagram a Polacy dzielnie walczą pod Raszynem i zostaje powiększone księstwo warszawskie i posiadłości Francuskie.
h). Wyprawa na Rosję i wojna z VI koalicją, gdzie 24 czerwca 1812r. Napoleon wkracza do Rosik na czele wielkiej Armii (600-700tys.) i chociaż zwycięża w bitwie pod Borodino, Smoleńskiem i zajmuje Moskwę, to jednak przez warunki klimatyczne i taktykę Rosjan (Michał Kutuzow musi się wycofać i kończy się to jego klęską w bitwie nad Berezyną i prawie całkowitą zagładą Armii). Przeciwko niemu zawiązana zostaje VI koalicja i chociaż początkowo odnosi on sukcesy to przegrywa bitwę narodów pod Lipskiem w 1813, zostaje zmuszony do abdykacji i udaje się na Elbę.
i). 100 dni Napoleona (marzec, czerwiec 1815r.) kiedy Napoleon uciekł z Elby i ponownie objął władzę we Francji ale przegrał bitwę pod Waterloo, 18 czerwca 1815 (pokonał go A. Wellington) i zostaje uwięziony na wyspie św. Heleny gdzie umiera w 1821r.
Legiony polskie:
- zostały one utworzone w 1797r. w Lombardii ich dowódcą był gen Jan Henryk Dąbrowski a Józef Wybicki napisał pieśń legionów, czyli Mazurek Dąbrowskiego.
- panowała w nich demokratyczna atmosfera były zorganizowane na wzór Polski, ale z elementami Francuskimi i Włoskimi.
- Brały udział w wojnie z Austrią we Włoszech tak samo jak utworzona w 1800r. Legia Naddunajska. Gen. Kniaziewicza.
- po zawarciu były używane do tłumienia powstań we Włoszech a także wysyłane do stłumienia powstania na San Domingo (Haiti) skąd powróciło tylko ok. 200 żołnierzy.
Księstwo Warszawskie:
- 1806r. podczas wojny Francusko- Pruskiej wybucha powstanie w Wielkopolsce.
- 1807r. na mocy pokoju w Tylży z II i III zaboru Pruskiego powstaje księstwo Warszawskie.
- 1807r. Napoleon nadaje mu konstytucję na mocy której władza wykonawcza należała do króla saskiego Fryderyka Augusta oraz Rady Stanu i rządu, władza ustawodawcza do 2 izbowego sejmu, były szerokie prawa obywatelskie, niezawisłe sądy, wprowadzono kodeks cywilny Napoleona, wolność osobistą dla chłopów (ale nie podnieśli oni żadnego majątku) mogło posiadać własną armię i było podzielone na departamenty.
- 1809r. udział księstwa w wojnie z Austrią (bitwa pod Raszynem) i powiększanie jego obszaru o 2 zawór austryjacki.
Udział polaków w wojnach Napoleona:
- udział w wyprawie do Egiptu, w wojnie z Austrią we Włoszech i na Haiti
- udział Polaków w wojnie w Hiszpanii (Somosierra, Saragossa).
- udział wojsk księstwa dowodzonych przez Józefa Poniatowskiego w Wojnie z Austrią i w wyprawie na Rosję w 1812 (96tys.) gdzie osłaniała odwrót Napoleona.
- dalszą walkę przy boku Napoleona gdzie Józef Poniatowski ginie w bitwie pod Lipskiem w 1813r. a Polacy są z Napoleonem także na Elbie, pod Waterloo i nawet na św. Helenie.
KONGRES WIEDEŃSKI:
Cele i zasady kongresu:
Głównym celem kongresu wiedeńskiego było ustalenie mapy politycznej i nowego ładu w Europie po upadku Napoleona. Odbywał się on w latach 1814-15 w Wiedniu i był przeplatany balami, zabawami. Najważniejsi na kongresie byli:
- Car Rosji Aleksander I
- Cesarz Austrii Franciszek I
- Kanclerz Klemens Metternich
- Król Prus Fryderyk Wilhelm III
- Minister spraw zagranicznych Francji Ch. Talleyrand
- oraz minister Anglii H. Castleragh.
Zasady kongresu:
- legitymizm czyli nienaruszalność praw dynastii, które pochodzą od Boga i powrót na tron dynastii z przed Napoleona.
- restauracji czyli odnowienie starego porządku z przed rewolucji Francuskiej.
- równowaga europejska czyli żadne z państw nie może zdobyć przewagi na kontynencie europejskim.
Postanowienia kongresu:
- Francja miała powrócić do granic z 1790r. zapłacić kontrybucję i zwrócić dzieła sztuki
- utrzymano rozbicie polityczne Włoch i znaczną część płn. Terenów zajęła Austria.
- w Niemczech utworzono związek niemiecki na czele z Austrią a Prusy zajęły znaczną część Saksonii i inne ziemie
- z większości księstwa warszawskiego utworzono królestwo Polskie połączone unią personalną z Rosją. Austria zajęła kopalnie soli w Wieliczce i obwód Tarnopolski, Prusy pomorze wielkopolskie, bydgoskie (utworzono wielkie księstwo Poznańskie) a Kraków z okolicami stał się RP Krakowską pod Kontrolą 3 zaborców.
- ustanowiono kodeks dyplomatyczny, zakaz handlu niewolnikami, neutralność Szwajcarii, królestwo Niderlandów, posiadłości dla Anglii, Finlandię dla Rosji i Norwegię dla Szwecji.
- na straży postanowień kongresu zostało utworzone przez Austrię, Prusy i Rosję ,,święte przymierze’’ które było ostoją zacofania oraz feudalizmu i tłumiło ruchy narodowe.