Zarządzanie statkiem
1. Podstawowe parametry techniczno-eksploatacyjne statków i ich cechy
indywidualne.
2. Formy eksploatacji statku.
3. Kodeks ISM.
4. Organizacja i dokumentacja przewozów w żegludze liniowej. Ogólna
charakterystyka i najważniejsze zapisy dokumentów:
umowa bukingowa,
lista ładunkowa,
kwit kontrolny,
kwit sternika - Jest to dokument stanowiący potwierdzenie dostarczenia ładunku na pokład oraz przyjęcie odpowiedzialności przez statek za jego utratę lub uszkodzenie. Opracuje oficer wachtowy- przy załadunku. Jest to dokument będący podstawą do wystawienia konosamentu.
konosament – jest dowodem przyjęcia ładunku w nim oznaczonego na statek w celu przewozu. Jest dokumentem legitymującym do rozporządzania tym ładunkiem i do jego odbioru. Stanowi o stosunku prawnym między przewoźnikiem, a odbiorcą ładunku. Posiadaczem konosamentu jest osoba uprawniona przez właściciela do rozporządzania ładunkiem. Konosament może być wystawiony tylko na żądanie załadowcy. Rodzaje konosamentów:
Dla imiennie określonego odbiorcy (straight bill of fading) na konkretnego odbiorcę, przeniesienie przez cesję
Na zlecenie (to order) – na zlecenie załadowcy, przeniesienie przez indos
Na okaziciela (to bearer) – przeniesienie przez wydanie konosamentu nabywcy
Z umowy przewozu (bukingowej) mogą wynikać sytuację wskazujące, że nie każda osoba, z którą przewoźnik zawarł umowę nie będzie osobą legitymowaną do odbioru ładunku. Mamy wtedy doczynienie z dwoma odrębnymi stosunkami:
między przewoźnikiem i frachtującym (źródłem jest umowa bukingowa),
między przewoźnikiem a odbiorcą ładunku legitymowanym w konosamencie (źródłem konosament).
Jeżeli posiadaczem B/L jest frachtujący (bukujący, czarterujący) tylko umowa (bukingowa, czarterowa) jest podstawowym dokumentem określający treść…………
Natomiast jeżeli rolę potwierdzenia przyjęcia ładunku przez przewoźnika i zobowiązania do wydania na jego warunkach, które nie są sprzeczne z umową, spełnia konosament, a jego posiadaczem nie jest frachtujący to stosunek prawny między nimi a przewoźnikiem jest wyłącznie kierowany treścią konosamentu.
Prawo Morskie traktuje konosament jako jednostronne zobowiązanie przewoźnika do wydania oznaczonego ładunku osobie legitymowanej z tego konosamentu. Nie posiada żadnej podstawy wysuwania roszczeń w stosunku do odbiorcy przed przyjęciem przez nią ładunku. W porcie przeznaczenia przewoźnik zobowiązany jest wydać ładunek uprawnionemu odbiorcy lub osobie przez niego upoważnionej choćby dysponował on tylko jednym oryginalnym egzemplarzem konosamentu.
Klauzulami konosamentowymi nazywane są zawarte w konosamencie postanowienia drukowane, odbite stemplem, wpisane maszynowo lub ręcznie, a określające w sposób dokładny niektóre prawa i obowiązki stron wynikające z umowy przewozu morskiego.
Klauzule konosamentowe:
Ogólne – odnoszą się do obowiązujących praw do odpowiedzialności i uprawnień stron, które zawarły umowę przewozową (w żegludze liniowej – umowa bukingowa) do sposobu przyjęcia przewozu i wydania ładunku.
Specjalne – odnoszą się do odpowiedzialności przewoźnika przy przewozie specjalnych ładunków. Treść tych klauzul może przewidywać odchylenia od sformułowań ogólnych lub nieć na calu dokładniejsze sprecyzowanie postanowień ogólnych.
Restrykcyjne – odnoszą się do stanu zewnętrznego ładunku i/lub opakowania oraz do ilości. Wpisywanie ich do konosamentu ma na celu stwierdzenie, że ładunek w momencie przyjęcia go przez przewoźnika do przewozu nie znajdował się w "widocznie dobrym stanie i porządku (opern in apperent good order and condition)" jak zadeklarował to załadowca, lub jego waga była niezgodna z deklarowaną.
Wpisane do konosamentu klauzule (uwagi) chronią przewoźnika np. przez ograniczenie jego odpowiedzialności za uszkodzenie i braki w ładunku.
Strona druga
załadowca (shipper) nr 1
odbiorca ładunku nr2
adres do korespondencji (Notifi adress) nr3
jeśli wypełniony jest konosament bezpośredni a jeśli nie to wstępny
Pre - Cariage - by przewóz przez (pot to port) nr4
miejsce odbioru przez poprzedniego przewoźnika (wtedy konosament bezpośredni)
vessel
port załadunku
port wyładunku
miejsce dostawy przez przewoźnika
znaki i numery (marks and numbers)
liczba i rodzaj opakowania (number and kind of pakedges)
rodzaj ładunku
tonaż ładunku
objętość ładunku
fracht płatny w
data podpisania (data faktycznego załadowania ładunku) place of date of issue
liczba oryginalnych wydanych konosamentów
podpis wystawcy lub upoważnionej osoby
Klauzule:
definiujące,
określająca odpowiedzialność z tytułu przewozu morskiego, powołująca się na konwencję Brukselską,
przyjmująca prawa,
okresu ponoszenia przez przewoźnika za ładunek znajdujący się pod jego pieczą,
trasy podróży i sposoby jej wykonania,
możliwości podstawienia statku zastępczego,
dotyczące użycia barek,
dotyczące obowiązków załadowcy i odbiorcy związanych z dostarczaniem załogi do wyładowania ładunku,
dotycząca przewozu zwierząt żywych i ładunku przewożonego na pokładzie,
dotyczące wyboru portu wyładunku,
dotyczące uiszczenia frachtu i ponoszenia opłat związanych z dodatkowymi czynnościami w zakresie pomiaru,
lien - zastawu ładunku,
za opóźnienia,
rozliczenie awarii wspólnej i kosztów ratowania (awaria wspólna jest to nadzwyczajne poświęcenie lub wydatki poniesione rozmyślnie i rozsądnie w celu ratowania statku, ładunku na nim przewożonego frachtu ze wspólnego niebezpieczeństwa),
both-to-blame colision clause – obopólnego zawinienia zderzenia statku,
dotyczące w przypadku działania aktu władzy administracyjnej (państwowej), działań wojennych, epidemii, oblodzenia,
dotyczących tożsamości przewoźnika,
zwalniająca za niektóre szkody lub ryzyka wszystkich pracowników i agenta,
dotyczące opcyjnego ształowania i jednostkowania ładunku,
dotycząca spadku kursu walut.
Klauzule specjalne – można zmieniać, odnoszą się do odpowiedzialności przewoźnika dotyczą:
przewozu ładunków niebezpiecznych,
przewozu ładunków chłodzonych,
pakowania kontenerów przez kupca morskiego,
zależa luzem stalowych kontenerów itp.,
wynagrodzenia za przestój,
obsługi towarów przy nabrzeżu (ładunki należy dostarczyć do miejsca na nabrzeżu),
ustalenia wagi ładunku na pokład,
sposobu płatności frachtu.
Naniesiony na niego jest dokładny opis uszkodzenia ładunku SET – 3 dokumenty oryginału.
3 rodzaje konosamentu: konosament może zostać wystawiony zgodnie z żądaniem załadowcy na
Imiennie określono odbiorcę ( konosament imienny –straight bill of lading) można go przekazać
Zlecenie załadowcy lub wskazanej przez niego osoby ( – to order)
Na okaziciela (to bearer) rzadko stosowany, łatwo wejść w jego posiadanie.
Typy konosamentu:
załadowania (shipped on board b/l)
przyjęcia do załadunku (received for shippment b/l)
bezpośredni na towary przewożone środkami transportu różnych gałęzi, przy czym jeden z odcinków jest odcinkiem morskim. Konosament tylko dla odcinka morskiego.
Lokalny – identyfikacja ładunku
Multimodalny – odpowiedzialność na wszystkie środki transportu. Brak szczegółowego sprawdzenia po zmianie środka transportu.
Czysty (clean b/l) bez żadnych uwag, co do stanu ładunku. Główny papier w obrocie. Celem załadowcy jest, aby go otrzymać
Brudny (zaklauzulowany) (fowl b/l) klauzule opisujące rzeczywisty stan ładunku
morski list przewozowy - Jest dokumentem stwierdzającym wysyłkę towarów w handlu morskim. Jest potwierdzeniem przyjęcia towaru przez przewoźnika, dowodem zawarcia umowy przewozu, ale nie jest – w odróżnieniu o konosamentu – dokumentem stanowiącym tytuł własności towaru. Jest dokumentem niezbywalnym i nie wskazującym odbiorcy.
manifest ładunkowy - Stanowi zestawienie poszczególnych partii przyjętego ładunku na statek według konosamentów i jest wystawiany osobno na każdy port wyładunku. Jeden z najważniejszych dokumentów w czasie odprawy.
5. Podstawy organizacji przewozów czarterowych, podstawowe informacje
o czarterach.
Zawieranie umowy przewozowej w żegludze nieregularnej nazywane jest czarterowaniem (chartering), a sama umowa nazywana jest czarterpartią lub czarterem (charter party – C/P). Zgodnie z definicją zawartą w art. 99 k.m. umowa czarterową jest umową przewozu ładunku, która stanowi, że przewoźnik „odda całą przestrzeń albo określoną część przestrzeni ładownej statku pod ładunek na podróż lub na czas”.
6. Dokumentacja przewozów czarterowych. Charakterystyka i najważniejsze
zapisy dokumentów oraz definicje i znaczenie pojęć:
umowa czarterowa - Zawieranie umowy przewozowej w żegludze nieregularnej nazywane jest czarterowaniem (chartering), a sama umowa nazywana jest czarterpartią lub czarterem (charter party – C/P). Zgodnie z definicją zawartą w art. 99 k.m. umowa czarterową jest umową przewozu ładunku, która stanowi, że przewoźnik „odda całą przestrzeń albo określoną część przestrzeni ładownej statku pod ładunek na podróż lub na czas”. Cechy umowy czarterowej:
Realność umowy wynika z wyraźnie zdefiniowanego jej przedmiotu: może nim być przewóz uzgodnionego ładunku na ustalonej trasie, przejęcie handlowej dyspozycji statkiem lub łączenie handlowej i technicznej dyspozycji statkiem.
Wzajemność umowy oznacza, że w jej wyniku rodzą się wzajemne prawa i obowiązki stron umowy szczegółowo w niej sformułowane.
Odpłatność umowy oznacza, że za świadczone frachtującemu (czarterującemu) usługi przewoźnikowi lub armatorowi przysługuje uzgodnione w umowie wynagrodzenie.
Konsensualność oznacza z kolei, że do jej zawarcia dochodzi w wyniku wyrażenia zgodnej woli stron umowy.
Rodzaje czarterów:
- czarter na podróż
- czarter na czas
czarter goły
czarter goły z klauzulą kupna-sprzedaży
umowa leasingowa
notisy,
nota gotowości - Notice gotowości. Zawiera informację, że statek jest pod każdym względem gotowy do rozpoczęcia załadunku. Ponadto dokument ten rozpoczyna realizację umowy czarterowej. Jeżeli armator nie zdąży z realizacją terminu, prosi on o przedłużenie terminu.
zestawienie faktów,
taśma czasu,
laydays,
laytime,
rozliczenie czasu dozwolonego.
7. Ogólne zasady eksploatacji statku w czarterze na czas.
8. Podstawowe zasady współpracy statku w porcie.
9. Zasady organizacji i pełnienia wachty portowej.
BEZPIECZEŃSTWO STATKU
BHP
1. Ustawodawstwo pracy w Polsce i na świecie.
2. Zakres działania i uprawnienia służby BHP i inspekcji pracy.
3. Zasady bezpieczeństwa pracy na statkach – akty prawne i zarządzenia
armatorów.
4. Obowiązki i uprawnienia pracowników w świetle przepisów prawa pracy.
5. Umowy o pracę.
6. Instytucje powołane do rozstrzygania sporów wynikających ze stosunku
pracy.
7. Konwencje MOP w kontekście praw i obowiązków marynarzy.
8. ITF – zakres działania.
9. Wymagania dotyczące zachowania bezpieczeństwa w czasie pracy na
statku.
10. Opieka nad pasażerami w sytuacjach zagrożenia.
11. Zachowanie się w sytuacjach zagrożenia.
12. Wyposażenie w środki ochrony indywidualnej.
13. Zagrożenia wypadkowe na statkach – przyczyny, miejsca, eliminowanie.
14. Wypadki przy pracy – procedura postępowania.
10 10
2 BEZPIECZEŃSTWO STATKU I LUDZI
1. Wpływ czynnika ludzkiego na bezpieczeństwo statku.
2. Szkolenie marynarzy (konwencja STCW).
3. Czynnik zmęczenia a bezpieczeństwo statku.
4. Konwencja SOLAS. Informacje ogólne. Urządzenia i środki ratunkowe na
statku.
5. Kodeks ISM.
6. Postępowanie w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa statku (pożar,
eksplozja, zalanie przedziału wodoszczelnego), opuszczenie statku.
7. Plan postępowania w sytuacjach zagrożenia, obowiązki alarmowe
członków załogi.
8. Kodeks ISPS; zagrożenie piractwem.
PRAWO MORSKIE
1. Pojęcie, przedmiot, systematyka prawa morskiego.
2. Źródła prawa morskiego krajowego i międzynarodowego, konwencje
międzynarodowe.
3. Międzynarodowe organizacje i stowarzyszenia morskie.
4. Status prawny obszarów morskich.
5. Przynależność państwowa statku.
6. Rejestr okrętowy.
7. Administracja morska.
8. Przewóz ładunku morzem.
9. Przewóz pasażerów drogą morską.
10. Ratownictwo morskie.
11. Inspekcje morskie.
OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO
Abiotyczne i biotyczne elementy biosfery oceanicznej.
2. Rodzaje i źródła zanieczyszczeń morskich według GESAMP.
3. Przepisy prawne dotyczące zanieczyszczenia morza.
4. Znaczenie aktywnego działania na rzecz ochrony środowiska morskiego.
5. Konwencja MARPOL.
6. Konwencja helsińska.
7. Środki i sposoby zwalczania zanieczyszczeń pochodzących ze statku.
8. Okrętowe urządzenia i systemy oczyszczające oraz zapobiegające
zanieczyszczaniu.
9. Procedury w zakresie zapobiegania zanieczyszczeniom oraz związane z tym
wyposażenie.