Przychody według prawa podatkowego
Odmiennie niż w prawie bilansowym jest dokonywana klasyfikacja przychodów w prawie podatkowym. Dla celów podatkowych niezbędne jest rozróżnienie przychodów podlegających i niepodlegających opodatkowaniu. Wśród przychodów podlegających opodatkowaniu rozróżnia się te, które są opodatkowane ryczałtowo oraz te, które po uwzględnieniu kosztów ich uzyskania oraz dochodów wolnych od opodatkowania warunkowo bądź bez warunkowo oraz dochodów zwolnionych okresowo od opodatkowania są opodatkowane wobec stawki podstawowej.
Według prawa podatkowego przychody ustalane są według zasady kasowej jak i memoriałowej.
Ustawa o podatku dochodowym uznaje za przychody w szczególności:
otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe;
wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń oraz przychodów w naturze, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych, spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie;
wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów), których umorzenie nie wynika z postępowania układowego, ugodowego oraz realizacji programu restrukturyzacji, z wyjątkiem umorzonych pożyczek z Funduszu Pracy, także wartość umorzonych lub przedawnionych środków na rachunkach bankowych w bankach;
wartość zwróconych wierzytelności, w tym pożyczek (kredytów), które zostały uprzednio odpisane jako nieściągalne lub umorzone i zaliczone do kosztów uzyskania przychodów;
u ubezpieczycieli – kwota stanowiąca równowartość zmniejszenia stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, utworzonych zgodnie z odrębnymi przepisami;
w bankach – kwota stanowiąca równowartość rezerwy na ryzyko ogólne, rozwiązanej lub wykorzystanej w inny sposób;
nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część;
wynagrodzenie podatnika otrzymane w wyniku umorzenia udziałów (akcji) objętych w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części;
w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie także majątek pozostające w spółce, nie stanowiący zorganizowanej części przedsiębiorstwa – wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień podziału lub wydzielenia.
Przychody księgowe nie zaliczane trwale do przychodów podatkowych:
- zwrócone wierzytelności, które uprzednio odpisano jako przedawnione lub na które utworzono rezerwy nie zaliczane do kosztu uzyskania;
- kwoty stanowiące równowartość umorzonych zobowiązań w związku z postępowaniem upadłościowym.
Przychody księgowe nie zaliczane przejściowo do przychodów podatkowych:
Różnice przejściowe wynikają z zastosowania przez rachunkowość zasady memoriałowej i przez prawo podatkowe zasady kasowej. Są to np.:
- naliczone odsetki dla potrzeb bilansowych (zasada memoriałowa), których jeszcze nie otrzymano,
- dodatnie różnice kursowe ustalone na dzień bilansowy na środkach pieniężnych, udziałach i papierach wartościowych wyrażonych w walutach obcych.
Przychody księgowe będące równocześnie przychodami podatkowymi:
- przychody ze sprzedaży produktów,
- przychody ze sprzedaży towarów i materiałów,
- przychody ze sprzedaży papierów wartościowych,
- przychody ze sprzedaży majątku trwałego,
- dotacje.
Przychody podatkowe nie zaliczane do przychodów księgowych:
- przychody z nieruchomości udostępnionych nieodpłatnie,
- wartość nieodpłatnie otrzymanych świadczeń i przychodów w naturze.