Recepcja literatury grozy w Polsce

Recepcja dzieła literackiego to przyjęcie dzieła (odbiór dzieła literackiego) przez publiczność literacką i jego funkcjonowanie wśród różnych grup czytelniczych. Na recepcję dzieła literackiego mają wpływ właściwości utworu, a więc to, czy odpowiada on smakowi panującemu w danym czasie, zainteresowaniom filozoficznym, potrzebom ideologicznym, itp. Na recepcję oddziałują również okoliczności zewnętrzne, sytuacja historyczna i społeczna, czynniki regulujące obieg książki (więc wysokość nakładu, reklama, dystrybucja, dostępność i oraz). Dużą rolę w odbiorze dzieła literackiego odgrywa również jego przekład z języka obcego. Pozytywne przyjęcie danego dzieła nie musi świadczyć o jego wartości, natomiast odrzucenie dzieła nie jest świadectwem jego bezwartościowości. Pod pojęciem recepcji dzieł z literatury grozy rozumiem ich odbiór przez krytyków, publicystów, badaczy literatury, a także czytelników.

Współczesny literatura horroru z przyczyn dość zrozumiałych nie cieszy się szacunkiem i zainteresowaniem filologów. U wielu humanistów gatunek ten wciąż budzi obrzydzenie i poczucie niesmaku. Narzekają oni na ubóstwo formy, rozpowszechnienie tandety, żerowanie na niskich instynktach oraz karmienie się ludzkimi słabościami i lękami. Wieku też uważa, że groza źle wpływa na psychikę niewinnej młodzieży. Podejrzliwie spogląda się na fanów literatury grozy – doszukuje się u nich jakich skrzywień psychicznych i skłonności do sadystycznych czy do innych dziwnych zachowań. Twórczość autorów literatury grozy często jest umieszczana na marginesie historii literatury, a nawet często wpisywana w obszar patologii.

Istnieje niewiele polskich opracowań tematu literatury grozy. Są one ubogie pod względem merytorycznym i pod względem liczbowym. Polska nie jest krajem tolerancyjnym, głównie chrześcijańskim, dlatego wszelkie opisy grozy i manifestowania śmierci są dla wielu nie do przyjęcia. Niewiele zmienia rosnąca obecność różnych artykułów prezentowanych w pismach, w Internecie i pracach zbiorowych. Te teksty są najczęściej uogólnione, zawierają suche fakty, liczne powtórzenia z poprzednich wypowiedzi. Wiele publikacji jedynie w minimalnym stopniu wspomina o literaturze grozy. Istnieje kilka pozycji omawiających jedynie grozę. Należą do nich: Oblicza strachu. Tradycja i współczesność horroru literackiego Michała Kruszelnickiego, Gra ze strachem Marka Wydmucha, Seans z Wampirem Andrzeja Kołodyńskiego, Kino lęków Marka Haltofa, Horror w literaturze współczesnej i filmie Anity Has-Tokarz. W 2004 roku pojawiło się polskie tłumaczenie pracy Noela Carrola Filozofia horroru.

Wiele książek zagranicznych twórców ukazało się w Polsce w naszym ojczystym języku. Zdecydowana większość utworów Grahama Mastertona czy Stephena Kinga. W Polsce głównymi twórcami literatury grozy są: Jacek Piekara, Jacek Dukaj, Łukasz Orbitowski, Stefan Grabiński. Wydawane są także czasopisma poświęcone literaturze grozy: Opowieści niesamowite, Coś na progu czy biuletyn Carpe Noctem. Co roku odbywają się zjazdy użytkowników serwisu stephenking.pl. w marcu 2013 roku odbył się Zlot Fanów Fantastyki, którym udział wzięli także Graham Masterton, Łukasz Orbitowski czy Jacek Dukaj. W Polsce istnieje także Muzeum Horroru znajdujące się na terenie Pałacu w Wojnowicach (woj. Śląskie). We kwietniu 2012 roku odbył się koncert (po raz pierwszy w Polsce) Klasyka horrorów, czyli muzyka zaczerpnięta z filmów takich jak Lśnienie, Drakula czy Wilkołak. Istnieje również wiele stron internetowych dotyczących ogólnie literatury grozy lub konkretnie wybranego twórcy z tej dziedziny, m.in.: horror.online.pl, grabarz.net, kostnica.com.pl, horror.giliada.pl.