Edward Munch
- skarb narodowy Norwegii
Muzeum Muncha w Oslo to miejsce, które przyciąga prawie każdego turystę. Bogata kolekcja prac norweskiego malarza, uważanego za prekursora ekspresjonizmu, to około 3000 rysunków i 1100 obrazów olejnych.
Pierwsze dzieła Muncha przepełnione były goryczą, bólem po stracie matki i siostry (obie zmarły na gruźlicę). Odzwierciedlały smutek i załamanie nerwowe, które dotknęły malarza. Prace, utrzymane w pesymistycznej i ciemnej tonacji, nie spotkały się z entuzjazmem ze strony norweskich krytyków. Nazywali je "obrazą sztuki", a samemu artyście zarzucali odejście od obowiązującego wówczas naturalizmu. Sprzeciwiając się, powszechnie uznawanym, malarskim kanonom, Munch naraził się na niechęć ze strony norweskiej bohemy artystycznej.
Większość wybitnych dzieł
malarza powstało po podjętej przez niego decyzji o wyjeździe
z rodzinnego kraju. Odwracając się od kręgu
norweskich artystów, Munch zaczął rozwijać swój styl w
Paryżu i Berlinie. Nabył on umiejętność wyrażania w swoich
obrazach stanów psychicznych postaci, które malował. I tak na
przykład z jego najsłynniejszego dzieła "Krzyk", które
jest dostępne dla odwiedzających muzeum w Oslo, bije pesymizm i lęk
przed życiem, ogarniający w tamtym czasie Muncha.
Podziwiając
dziś "Krzyk", warto mieć świadomość, iż jest on
najczęściej reprodukowanym dziełem na świecie, a jego wartość
szacuje się na 54 miliony euro. Norwedzy są z tego powodu wyjątkowo
dumni, a słynny obraz uważają za narodowy skarb. Tym większe było
ich oburzenie gdy w 2004 roku "Krzyk" wraz z "Madonna"
Edwarda Muncha skradziono. Po tym incydencie muzeum w Oslo zostało
zamknięte, a obrazy odzyskano dopiero po dwóch latach. Na skutek
uszkodzeń, na które były narażone podczas kradzieży, konieczna
była ich reparacja, która wyniosła ok. 200 tys. euro.
Poza
wspomnianym "Krzykiem”" który bez wątpienia uchodzi za
ekspresjonistyczne arcydzieło, warto wspomnieć o tym, iż w
późniejszych pracach Munch nie skupiał się już na wyrażaniu
lęków i rozpaczy współczesnego człowieka. Wraz z
bardziej pozytywnym nastawieniem do życia, malarz zaczął
inspirować się naturą i współistniejącym z nią człowiekiem. W
okresie tym, namalował takie dzieła, jak "Płodność",
"Dziewczęta na moście" czy "Wiosenna orka".
Mimo
tego, iż twórczość Muncha została doceniona przez Norwegów
dopiero wtedy, gdy malarz stał się sławny w Europie, to jeszcze
przed śmiercią (zmarł w 1944 r.) przekazał on większość swoich
prac miastu Oslo. Dzięki temu otworzona muzeum jego imienia, a
zwiedzającym dano niebywałą możliwość podziwiania
najsłynniejszych prac artysty. Artysty, który wprowadzając liczne
innowacje do malarstwa europejskiego, stał się niedoścignionym
wzorem i inspiracją dla wielu przyszłych malarzy.
Weronika Kozior
Źródło: http://polonia.wp.pl