WPŁYW SOLI MINERALNYCH NA STAN SKÓRY, WŁOSÓW I PAZNOKCI

Sole mineralne to sole występujące w naturze. W organizmie człowieka pełnią rolę budulcową i regulacyjną. Istnieje piętnaście pierwiastków zaliczanych do soli mineralnych. Niektóre z nich to: chlorek sodu, potas, magnez, fosfor, wapń, żelazo, miedź, mangan, jod. Sole mineralne są usuwane z organizmu w moczu i kale. Należy uzupełnić ich ilość w pożywieniu. Pokarm, w którym nie ma soli mineralnych jest bardziej szkodliwy niż zupełny brak pokarmu. Rola, którą pełnią sole mineralne w organizmie jest ogromna. Pełnią funkcje budulcowe kości, zębów, skóry i włosów. Stanowią skład hemoglobiny, mioglobiny, tyroksyny, witamin B12, ATP, ADP oraz enzymów. Regulują gospodarkę wodno – elektrolitową. Pomagają utrzymać równowagę kwasowo – zasadową. Sole mineralne stanowią grupę związków zaliczanych do niezbędnych w żywieniu ludzi. Ponieważ organizm człowieka nie potrafi ich wytwarzać powinny być one dostarczone z pożywienia w odpowiednich ilościach i proporcjach. Sole mineralne stanowią około 4% masy ciała (przy masie ciała 70 kg sole mineralne stanowią 2,8 kg). Składniki mineralne spełniają bardzo ważną rolę, oprócz roli budulca, przy przemianie materii oraz zapewniają prawidłową czynność wielu narządów i tkanek. Niezbędne są do zachowania normalnej pobudliwości nerwów i mięśni, jak również do zachowania równowagi kwasowo-zasadowej w ustroju.

Podział - Sole mineralne (składniki mineralne) dzieli się na dwie zasadnicze grupy:

- makroelementy: wapń(Ca), fosfor(P), magnez(Mg), potas(K), sód(Na), chlor(Cl), siarka(S);

- mikroelementy: żelazo(Fe), cynk(Zn), miedź(Cu), mangan(Mn), fluor(F), jod(In), selen(Se), chrom(Cr).

Brak równowagi lub niedobory soli mineralnych w diecie mogą wpływać na poprawną pracę wielu układów w organizmie człowieka. Biodostępność to ilość przyjętego do organizmu składnika odżywczego, która została wchłonięta i tym samym jest dostępna na potrzeby jego metabolizmu. Biodostępność jest bardzo ważna, ponieważ wszystkie składniki odżywcze muszą być dostępne dla różnych układów organizmu. Chelatacja to naturalny sposób organizmu na transportowanie minerałów poprzez ścianę jelit w ramach procesu trawienia.

Wapń (Ca) - Składnik: kości, zębów, wielu enzymów. Odpowiada za: kurczliwość mięśni, przewodnictwo bodźców nerwowych, przepuszczalność błon komórkowych, regulacja pobudliwości nerwów, krzepliwość krwi.

Objawy niedoboru: tężyczka, mrowienie warg, języka, palców lub uogólnione bóle mięśni, rozmiękczanie i deformacja kości.

Magnez (Mg) - Składnik: kości, zębów, tkanek miękkich. Odpowiada za: przewodnictwo nerwowe, kurczliwość mięśni (antagonista wapnia), synteza białka, kwasów nukleinowych, metabolizm lipidów, termoregulację. Objawy niedoboru: arytmia, przyspieszona czynność serca, nadciśnienie, nerwowość, osteoporoza.

Potas (K) - Składnik: główny składnik płynu wewnątrzkomórkowego, soków trawiennych, kości. Odpowiada za: regulację gospodarki wodnej, równowagę kwasowo-zasadową, regulację czynności mięśni i nerwów, przepuszczalność błon komórkowych. Objawy niedoboru: wiotczenie mięśni szkieletowych, uporczywe zaparcia, zaburzenia rytmu serca (częstoskurcz).

Żelazo (Fe) - Składnik: hemoglobiny, mioglobiny i wielu enzymów. Odpowiada za: transport i magazynowanie tlenu, transport elektronów, biosyntezę prostoglandyn, detoksykację związków obcych. Objawy niedoboru: zmiany w śluzówce, spadek siły fizycznej, zaburzenia regulacji temperatury ciała, odczuwania bodźców, spadek odporności, powoduje niedotlenienie macicy (może to prowadzić do poronień, przedwczesnego porodu, osłabienia akcji porodowej. Długa trwająca niedokrwistość prowadzi do wad rozwoju płodu).

Mangan (Mn) - Składnik: wielu tzw. metaloenzymów. Odpowiada za: niszczenie wolnych rodników, syntezę mocznika, tworzenie tkanki łącznej i kości, funkcje mózgu i trzustki. Objawy niedoboru: rozmiękczenie kości, zbyt niski poziom cholesterolu, zmniejszenie tolerancji glukozy.

Miedź (Cu) - Składnik: wielu enzymów. Odpowiada za: transport żelaza, niszczenie wolnych rodników, tworzenie wiązań krzyżowych w kolagenie i elastynie, syntezę melaniny, utrzymanie struktury keratyny. Objawy niedoboru: niedokrwistość, pękanie naczyń krwionośnych, zwiększona łamliwość kości, dysfunkcja serca, spadek odporności, brak prawidłowej pigmentacji skóry.

Jod (In) - Składnik: hormonu tarczycy, zapobiega powstaniu wola endemicznego. Odpowiada za: prawidłową termogenezę i przemianę materii, prawidłowy rozwój mózgu i układu nerwowego. Objawy niedoboru: niedoczynność tarczycy, przerost tarczycy, spowolnienie umysłowe, zaburzenia rozrodczości (poronienia).

Selen (Se) Silny antyutleniacz. Odpowiada za: ochronę organizmu przed wolnymi rodnikami, przemianę hormonów tarczycy, odtwarzanie organizmu ze związków obcych. Objawy niedoboru: ryzyko uszkodzenia wątroby, trzustki, nerek, układu rozrodczego i układu naczyniowego.

Chrom (Cr) - Składnik: czynnika tolerancji glukozy. Odpowiada za: regulację stężenia cholesterolu w surowicy oraz poziomu glukozy we krwi. Objawy niedoboru: ryzyko cukrzycy, choroby niedokrwiennej

serca.

Wg przeznaczenia sole mineralne dzielimy na:

Zapachowe - zabarwiają wodę i ładnie pachną, czasem zawierają też niewielką ilość składników zmiękczających wodę czy pielęgnujących skórę. Mineralne sole zapachowe należą do najpopularniejszych i zarazem najtańszych dodatków do kąpieli. Oprócz ładnego zapachu niczego wartościowego do kąpieli nie wnoszą. Te sztucznie perfumowane i barwione mogą skórę mocno wysuszyć i podrażnić. Nie nadają się do skór delikatnych i wrażliwych.
Kosmetyczno-lecznicze - Sole lecznicze są przyjazne dla skóry i nie powodują podrażnień. Produkowane są najczęściej z naturalnych składników - wody morskiej, soli kopalnianych. To cenne źródło minerałów, które pomaga w leczeniu łuszczycy, trądziku, łojotoku, alergii. Poleca się je do skór tłustych i mieszanych.

Sól morska - Zawarty w niej magnez, potas, wapń, żelazo, krzem i jod są prawdziwą bombą odżywczą dla skóry. Po jej wpływem naskórek pęcznieje i rozpulchnia się, co ułatwia złuszczanie jego zrogowaciałej warstwy. Ponadto drobinki soli podrażniają skórę, powodując jej przekrwienie. Dzięki temu jest lepiej odżywiona, staje się gładsza i jędrniejsza.
Wraz z kryształkami soli woda wnika w skórę i ją nawilża. Kąpiel w soli morskiej jest doskonała po kuracjach odchudzających, bo napina skórę i działa antycellulitowo. Ciepła morska woda rozluźnia też mięśnie, powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, dzięki czemu procesy odtruwania i odnowy przebiegają błyskawicznie.

Sól kuchenna
Kąpiel w soli kuchennej jest alternatywą dla kosztownych kąpieli w solach morskich. Sól kuchenna wygładza skórę. poprawia krążenie oraz wspomaga leczenie okołomieszkowego zapalenia skóry.
Sól ma działanie wysuszające, dlatego nie należy z nią przesadzać. Osoby o skórze suchej i wrażliwej nie powinny korzystać ze słonych kąpieli zbyt często, maksimum dwa razy w miesiącu. Warto podczas kąpieli mieć ze sobą termometr. Niektóre sole, np. wyszczuplające Thalgo, rozpuszczają się w wodzie o określonej temperaturze. Cząsteczki soli morskiej tym głębiej wnikają w naskórek, im silniejsze jest ich stężenie i wyższa temperatura wody. Sole zapachowe rozpuszczamy, wrzucając dwie-trzy porcje pod strumień wody. Sole lecznicze lubią się rozpuszczać w bardzo ciepłej wodzie. Potem trzeba dolać chłodniejszej. Po kąpieli w soli nie wycieramy ciała, by przedłużyć jej dobroczynne działanie. Nacieranie ciała rękawicą frotté oblepioną zwykłą solą kuchenną pobudza krążenie krwi, wygładza i pojędrnia skórę, działa antycellulitowo, pomaga złagodzić malutkie czerwone wypryski na ciele zwane okołomieszkowym zapaleniem skóry.
Sole odżywiają, dotleniają i wygładzają skórę, pobudzają krążenie w komórkach, likwidują drobne wypryski. Pod koniec XIX w. francuski biolog René Quinton zbadał, że sól morska zawiera aż 104 mikroelementy i minerały identyczne z tymi, które znajdują się w plazmie krwi. Po latach udowodniono, że sól morska ma zdolność przenikania przez skórę. W sklepach można kupić drobnoziarnistą sól do kąpieli Kinga, która ma właściwości relaksujące. Sole do kąpieli Bingo produkowane na bazie kłodawskiej soli próżniowej zaopatrują skórę w niezbędne mikroelementy i tlen. Szczególne właściwości ma sól z Morza Martwego, która pomaga zarówno na pospolity trądzik, jak i w leczeniu łuszczycy czy schorzeń dróg oddechowych, łagodzi bóle mięśni i stany przedgrypowe, poprawia cyrkulację krwi, ujędrnia i wygładza skórę. W drogeriach są też specjalne sole do peelingu, które usuwają martwe komórki naskórka. Oczyszczona skóra nabiera żywego kolorytu, jest lepiej ukrwiona i swobodniej oddycha.

Wpływ soli mineralnych na włosy

Włosy, podobnie jak skóra, mają duże zapotrzebowanie na cynk. Wypadają często w następstwie jego niedoboru. Tak jak skóra barwę zawdzięczają miedzi. A ponieważ komórki wytwarzające substancję rogową funkcjonują na podobnej zasadzie co komórki zewnętrznej warstwy skóry, musimy zadbać o dopływ siarki dającej włosom połysk i ochronę. Dla skóry, z której wyrastają włosy, selen jest bardzo ważnym mikroelementem.

Za piękne włosy odpowiedzialne są również zdrowe mieszki włosowe, u podstawy których znajduje się cienka siateczka naczyń krwionośnych. To właśnie tędy dostarczane są potrzebne elementy udające się do macierzy włosa. Stamtąd mikro i makroskładniki rozprowadzane są do korzenia i łodygi. Sole mineralne są niezbędne w naszej diecie, ponieważ współpracują z witaminami. Brak jednego składnika wpływa na przyswajanie odpowiednich witamin, dlatego zrównoważona dieta jest tak ważna.

Żelazo: współpracując z witaminą C, wspomaga wzrost włosów oraz je wzmacnia. W przypadku braku żelaza do mieszków włosowych nie dociera tlen, co powoduje osłabienie korzenia. Jego niedobór będzie się wiązał z wypadaniem włosów, a w przypadku kobiet może nawet prowadzić do łysienia rozlanego. Bogate w żelazo są: czerwone mięso, ryby, jaja, drożdże, zboża, zielone warzywa (szpinak, boćwina, rukola), warzywa strączkowe (groch, fasola, soja, soczewica, suszone owoce)

Cynk: razem z witaminą B3 i B6 biorą udział w syntezie keratyny. Wpływa zarówno na grubość jak i długość włosów. Człowiek powinien spożywać około 2 mg cynku na dobę. Jest to dosyć skomplikowane, ponieważ to bardzo trudno przyswajalny pierwiastek, ale z drugiej strony łatwo wydalany, co często wiąże się z jego niedoborami. Konsekwencją braku cynku jest wypadanie włosów. Cynku szukaj w czosnku, szparagach, figach, ziemniakach, bananach, bakłażanach, orzechach, jajkach, warzywach strączkowych, tuńczyku, soi, chudym mięsie, grzybach i produktach mlecznych.

Jod: dzięki niemu włosy szybciej rosną i staję się bardziej wytrzymałe. Bogate w ten pierwiastek są pomarańcze, mandarynki, limonki, grejpfruty, kiwi, ananasy, truskawki, melony oraz pomidory i papryka, groch, bób, suszone owoce, szpinak i ziemniaki.

Miedź: odpowiedzialna jest za pigmentację włosów, ich prawidłową teksturę, ale też zapobiega wypadaniu. Jej niedobory powodują odbarwianie i zmiany strukturalne. Produkty zawierające miedź to: orzechy, mięso oraz warzywa.

Siarka: tak jak cynk bierze udział w syntezie keratyny oraz ma duży wpływ na regulowanie wydzielania łoju, by zapobiegać zaburzeniom pracy skóry głowy. Jej źródłem jest szpinak, kapusta, kalafior, sałata, oraz rzodkiew.

Krzem: jest składnikiem budującym włosy. Spożywaj dużo czerwonej i zielonej papryki, ogórków oraz kiełków soczewicy.

Magnez: wprowadź do swojej diety banany, awokado (zawiera witaminę E dodającą włosom połysku), ciecierzycę, czarną fasolę, pełnoziarniste zboża, soczewicę, szpinak, brokuły, suszone owoce, migdały, figi i rodzynki.

Selen: znajduje się w cebuli, orzechach, czosnku, kapuście, ogórkach, dyni i jabłkach.

Wapń: to warzywa strączkowe, zielone części warzyw, suszone owoce i produkty mleczne.

Wpływ soli mineralnych na skórę

Jako zasadniczy składnik enzymów cynk jest absolutnie nieodzowny w procesach powstawania nowej tkanki łącznej i kolagenu. To on scala i wiąże substancje białkowe w elastyczne, rozciągliwe i niemal nierozerwalne tworzywo. Siarka zapewnia skórze niezbędne nawilgocenie, miedź barwi skórę np. odcieniem złocistej opalenizny. W trakcie procesu barwienia miedź przekształca składniki białka, tyrozynę, w barwnik skóry. Skóra wymaga również osłony przed wolnymi rodnikami, a to należy do zadań selenu. Ważnym składnikiem kolagenu jest krzem.

Sole mineralne w postaci związków wapnia, magnezu, żelaza, cynku i miedzi regulują przemiany energetyczne w komórkach, wpływają na rozwój tkanki łącznej oraz wywierają pozytywny wpływ na ogólną kondycję skóry. Pospolita sól kuchenna jest bogata w magnez, potas, żelazo, wapń, miedź i brom. Morska zawiera dodatkowo jod i krzem. Najprostszy sposób jej wykorzystania to kąpiele. Kąpiel w solach mineralnych potrafi być zbawienna dla skóry. Jednak musi spełniać jeden podstawowy warunek - sole muszą być odpowiednio dobrane do skóry. Ze względu na to, że sole mimo wszystko wysuszają skórę, nie należy kąpać się w nich zbyt często.

Wpływ soli mineralnych na paznokcie

Paznokcie rąk i nóg składają się w 98% z substancji białkowej rogowej zwanej kreatyną. aby były gładkie, elastyczne i zdrowe, musimy im dostarczyć tych składników białka, które są nośnikami siarki do naszych komórek wzrostowych. Procesy przemiany aminokwasów siarkowych wymagają koniecznie obecności molibdenu i cynku, uczestniczących w syntezie enzymów, które biorą udział w wytwarzaniu kreatyny.

Sole mineralne pomogą utrzymać optymalne nawilżenie i przedłużą trwałość lakieru. Zawarte w odżywce sole mineralne zapobiegają rozdwajaniu się i pękaniu paznokci. Witaminy i sole mineralne jakich brakuje gdy mamy słabe paznokcie to głównie wapno, magnez oraz żelazo. Nierzadko jednak łamliwe paznokcie są skutkiem złej ich pielęgnacji.

Patrząc na paznokcie, można dostrzec w ich wyglądzie wszelkie braki żywieniowe jak i witaminowe. Gdy się rozdwajają, łamią czy gdy pojawiają się na nich plamki, jest to znak że potrzebują zarówno zabiegów pielęgnacyjnych oraz mających korzystny wpływa na nie – witamin na paznokcie oraz minerałów typu cynk, żelazo, magnez czy wapń.

Paznokieć jest odżywiany przez system naczyń krwionośnych skóry, dlatego ważne jest, aby wspomagać je witaminami na paznokcie od wewnątrz dla zachowania ich dobrej kondycji. Paznokcie, które są odpowiednio odżywione, nie rozdwajają się, nie łamią i mają gładką powierzchnię. Jednak należy pamiętać, że wszelkie witaminy na paznokcie nie zastąpią odpowiedniej pielęgnacji zarówno samych paznokci jak i całych dłoni. Należy je odpowiednio nawilżać, np. przy pomocy odpowiednich olejków, także zawierających witaminy w swoim składzie. Dlatego dobrze zbilansowana dieta bogata w odpowiednie grupy witamin w połączeniu z zabiegami pielęgnacyjnymi korzystnie wpływającymi na zewnętrzny wygląd dłoni i paznokci jest gwarancją zdrowych, mocnych i ładnych paznokci i dłoni.

Odpowiednie odżywianie wpływa na chemizm tkanek i może zmniejszyć lub zwiększyć odporność na różne bodźce i choroby. Bardzo ważne jest zachowanie równowagi miedzy poszczególnymi pierwiastkami. ,,Kosmetycznymi'' objawami wadliwego odżywiania mogą być na przykład cienkie włosy, bez połysku, przerzedzanie się włosów, łojotok w fałdach nosowo-policzkowych, zapalenie powiek w kącikach oczu, zapalenie kącików ust, suchość skóry, nadmierne rogowacenie ujść torebek włosowych, drobne wybroczyny krwawe, ogniska łuszczenia naskórka, łamliwe paznokcie, obrzęki tkanki podskórnej itp.

Literatura:

1. Światosław Ziemlański, praca zbiorowa “Normy żywienia człowieka”, PZWL 2001.

2. J. Gawęcki, L. Hryniewiecki „Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu”, PWN 1998.

www.mineraly.biz

2