Pestalozzi , Jeżewski, Babicki, Korczak, Jordan

Pestalozzi sformułował założenia pracy op.wych. w koncepcji programów wych.odrzuca wszelkie wzory filantropijne i koszarowe. Podstawą jest instytucja rodziny. Wychowanie publiczne powinno naśladować wychowanie rodzinne. Władzę wychowawczą utożsamia się z władzą ojcowską. Elementy charakterystyczne dla opieki i wychowania

A)aktywność wychowawcy i wychowanka

B) program nauczania, szczególnie w zakresie języków, matematyki i nauk o przyrodzie.

C) praca fizyczna

D)przygotowanie do zawodu

Kazimierz Jeżewski gniazda sieroce opiekują się dziećmi osieroconymi, pokrzywdzonymi przez los i wymagającymi specjalnej opieki

Założenia

1)włączenie wychowanka do rodziny obcej, w której dziecko przebywa do uzyskania samodzielności

2)rodzina jest odpowiedzialna za dziecko do momentu usamodzielnienia się opiekuje się nim, stwarza warunki do utrzymania ze sobą kontaktu trwałego, żywego,opartego na więzi emocjonalnej

3)wszyscy wychowankowie przed usamodzielnieniem się powinni zdobyć zawód i wykształcenie, praca jest głównym środkiem wychowania.

Babicki Józef Czesław

System rodzinkwy: jest to system wychowania dziecka opuszczonego. Dziecko opuszczone to nie tylko sieroctwo naturalne ale i również sieroctwo społeczne, a także dziecko ze związku pozamałżeńskiego potrzebujące opieki i pomocy. Przedmiotem jego zainteresowania była praca w zakładzie opiekuńczym dla dzieci. Przeciwstawiał się tworzeniu wielkich zakładów wychowawczych, które zabijają indywidualność, wychowanek staje się numerem, a grupa jest dozorowaną gromadą, a nie zespołem wychowawczym. System opierał na wzorach rodziny.

Założenia:

1) wychowankowie dzielą się na zróżnicowane pod względem wieku grupy oparte na wewnętrznej więzi zespołowej.

2) każda grupa zorganizowana jest na wzór rodziny i ma tylko dla siebie własną sypialnię i własne urządzenia sanitarne.

3) kierownik wybierany jest przez grupę, czuwa nad ich życiem i jest bezpośrednio odpowiedzialny za grupę.

4) każda grupa stanowi wspólnotę pracy i zabawy

5)wychowawca inspiruje i nadzoruje życie grupy

Janusz Korczak twórca zakładowej wspólnoty dziecięcej, swój system oparł zastosował w domu sierot. Swoje zasady oparł na:

1) przyznaniu i poszanowaniu praw dziecka

2) kształtowaniu u dzieci umiejętności samooceny i samokontroli

3) na zasadzie samorządności, wychowankowie pełnią odpowiedzialne funkcje, wychowawca jest obserwatorem, inspiratorem lub dyskretnym kierownikiem aktywności dzieci i młodzieży.

Cechy tego modelu:

1) zakład opiekuńczy powinien być ośrodkiem wychowania

2) zakład wychowawczy jest instytucją żywą, o istocie jego funkcjonowanie stanowi wychowawca, który musi posiada odpowiednie kompetencje.

Jordan Henryk lekarz, pionier wychowania fizycznego. Jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie uruchomił publiczny ogród gier i zabaw dla dzieci i młodzieży. Był inicjatorem 2lteniego kursu wychowania fizycznego na UJ. Jako pierwszy wystąpił z inicjatywą wprowadzenia do szkół średnich obowiązkowych lekcji gimnastyki oraz instytucji lekarza szkolnego.